text
stringlengths
0
32.7k
50. Lir wulange Jamil wau _ anjèwèr kuping pribadi _ salèh-salèh pujinira _ ping pitu dèrèng kongsi _[61]
57. Nyata rosa Ki Pangulu _ awak-awak talu malih _ nyanaku wus Petruk bondhan _ esuk-esuk nuli uwis _ iki bali sorenira _ lêkas wiwit mumucuki __
87. Bakale panggonannipun _ pulunanira iang[67]
90. Nanging tyasngong taksih ewuh _ durung kêtêmu ing pikir _ Suharja matur sumangga _ kapriye ing kono yayi _ padha matura priyangga _ êndi kang sira pirsani __
100. Prakarèku yèn wus rampung _ tutugêna dadinèki _ aja lali sanak kalang _ kon (ng)garap dadi papali _ lawan undhagi Japara _ si Patrakriya kang bêcik __
102. Ingkang putra ris umatur _ inggih sandika umiring _ pitarèn kang paman-paman _ punapa sampuna (m)benjing _ kangge tanggal salawe prah _ ing wulan ngajêng puniki __
106. Mring kang raka nêmbah mundur _ punika lamun marêngi _ putradalêm sang pangantyan _ kawula suwun saratri _ pun adhi-adhi sadaya _ nuwun saratri saratri __
128. Miwah kasar lan mat-ipun _ tuwin kandêl tipisnèki _ kang raka mèsêm ngandika _ ya wus bênêr iku yayi _ utama ingkang akerat _ nanging wong èstri tan wajib __
136. Sêbab iku bangsa kalbu _ kudu-kudu apil yayi _ kang trampil ing mukaranah _ lesan lan ati ywa srênti _ tan kênèng cèwèt salilab _ pan mukaranah kang dadi __
148. Lalèn tur pêtêng tyasipun _ dhêdhêl graitaning[77]
149. Kang rayi nêmbah mituhu _ yata wau Kyai Bayi _ pinarak anèng mandhapa _ lan garwa Nikèn Malarsih _ ningali anèng[78]
tuwa nom myang kang rarywalit _ pamêthuk sang pinangantyan _ dene kang dadi pangarsi _ Turida lan Rarasatya _ sarta lan kang bibi-bibi __
162. Bawa lagu Sêkar-gadhung _ santri kèh kang naurani _ salatulah ngalalhuda _ ya al mana ya imani[81]
172. Kang nunggil saambêngipun _ kang rinampad Amongragi _ akaliyan ingkang garwa _ lan Turida Rarasati _ Ni Daya lan Ni Jumêna _ Sêmbagi myang para bibi __
199. Dhumatênga ing bok-ayu _ lan kakang sang Amongragi _ wilujênge ing akrama _ ing donya prapta ing akir _ Ki Pangulu matur gêpah _ musawaratakên aglis __
218. Macan-garungan wis katur _ ing ngarsane Jayèngragi _ sinêntak nuli ginêmbrang _ Ki Bayi ngêndika aris _ iku si Macan-garungan _ Jayèngraga matur inggih __
219. Kang rama malih amuwus _ bismilah sapa kang singir _ prayogane papat-papat _ kang singir kancuhanèki _ si Jèngwèsthi lan Jèngraga _ Suharja Wiradhusthèki __
289. Ya mung si Pangulu iku _ Basarodin datan kari _ sasmita marang kang putra _ Pamanamu Basarodin _ kinthil mring ngong cilik mula _ yèn kèlingan wlas ningali __
309. Salong-salong ingkang kantun _ kondur (n)Jêng Kiyai Bayi _ kalawan wau kang garwa _ sira Ki Sèh Amongragi _ lajêng tangat ing palilah _ nèng panêpèn sang Mongbrangti __
16. § Prayoginipun / marma /. (kembali)
17. § Prayoginipun / dèn-narima /. (kembali)
25. § Prayoginipun / jatèni /. (kembali)
26. § Kêkathahên sawanda, prayoginipun / ya iku kawruhana /. (kembali)
27. § Prayoginipun / lintamsure /. (kembali)
30. Kurang satu suku kata: tegesipun sapocapan iku yayi. (kembali)
32. § Prayoginipun / tanjèh /. (kembali)
33. § Prayoginipun / Kêrsa kang /. (kembali)
34. § Prayoginipun / wangsa /. (kembali)
37. § Prayoginipun / binêdhugan /. (kembali)
41. § Kêkathahên sawanda, prayoginipun / lungguh pandhapa /. (kembali)
47. § Prayoginipun / lan /. (kembali)
48. § Kirang sawanda, prayoginipun / sayêkti /. (kembali)
50. § Prayoginipun / tan /. (kembali)
52. § Prayoginipun / kanti /. (kembali)
53. § Prayoginipun / wewaler /. (kembali)
54. § Prayoginipun / anganthèt /. (kembali)
56. § Prayoginipun / cadhanging /. (kembali)
64. § Prayoginipun / siduwèng /. (kembali)
65. § Prayoginipun / Jamilun /. (kembali)
70. § Prayoginipun / jejetan /. (kembali)
74. § Prayoginipun / talabul /. (kembali)
78. § Prayoginipun / ana /. (kembali)
87. § Kêkathahên sawanda, prayoginipun / Salam ngaleka ya Rasul /. (kembali)
88. § Prayoginipun / sèlèh /. (kembali)
92. § Prayoginipun / ngindi /. (kembali)
5. Sopo sing Becik bakal ketitik
Ana catur mungkur : ora gelem ngrungokake rerasan kang ora becik.
Anggenthong umos (bocor/rembes) : wong kang ora bisa nyimpen wewadi.
Angon mongso : golek waktu kang prayoga kanggo tumindak.
Arep jamure emoh watange : gelem kepenake ora gelem rekasane.
Asu gedhe menang kerahe : wong kang dhuwur pangkate mesti bae gede panguwasane.
Banyu pinerang ora bakal pedhot (sigar) : pasulayan sedulur ora bakal medhotake sedulurane.
Becik ketitik ala ketara : becik lan ala bakal konangan ing tembe mburine.
Buntel kadut, ora kinang ora udud : wong nyambut gawe borongan ora oleh mangan lan udud.
Cecak nguntal cagak (empyak) : gegayuhan kang ora imbang karo kekuwatane.
Dadiya banyu emoh nyawuk, dadiya godhong emoh nyuwek, dadiyo suket emoh nyenggut : wis ora gelem nyanak / emoh sapa aruh.
Didhadhunga medhot, dipalangana mlumpat : wong kang kenceng karepe ora kena dipenggak.
Gagak nganggo lar-e merak : wong asor / wong cilik tumindak kaya wong luhur (gedhe).
Gajah alingan suket teki : lair lan batine ora padha, mesthi bakal ketara.
Gajah (nggajah) elar : sarwa gedhe lan dhuwur kekarepane.
Gajah perang karo gajah, kancil mati ing tengahe : wong gedhe sing padha pasulayan, wong cilik sing dadi korbane.
Gawe luwangan kanggo ngurungi luwangan : golek utang kanggo nyaur utang.
Gayuk-gayuk tuna, nggayuh-nggayuh luput : samubarang kang dikarepake ora bisa keturutan.
(n)Jagakake endhoge si blorok : njagagake barang kang durung mesthi ana lan orane.
Jarit lawas ing sampire : duwe kapinteran nanging ora digunakake.
Kala cacak menang cacak : samubarang panggawean becik dicoba dhisik bisa lan orane.
Kandhang langit, bantal ombak, kemul mega : wong sing ora duwe papan panggonan.
Kaya banyu karo lenga : wong kang ora bisa rukun.
Kebo lumumput ing palang : ngadili perkara ora nganggo waton.
Kegedhen empyak kurang cagak : kegedhen karep nanging ora sembada.
Kelacak kepathak : ora bisa mungkir jalaran wis kebukten.
Keplok ora tombok : wong senengane komentar thok nanging ora gelem tumindak.
Kesandhung ing rata, kebentus ing tawang : nemoni cilaka kang ora kenyana-nyana.
Kleyang kabur kanginan, ora sanak ora kadhang : wong kang ora duwe panggonan sing tetep.
Krokot ing galeng : wong kang mlarat banget.
Kriwikan dadi grojogan : prakara kang maune cilik dadi gedhe banget.
Kumenthus ora pecus : seneng umuk nanging ora sembada.
Kurung munggah lumbung : wong asor / cilik didadekake wong gedhe.
Kuthuk nggendhong kemiri : manganggo kang sarwo apik/aji liwat dalan kang mbebayani.
Kuncung nganti temekan gelung : suwe banget anggone ngenteni.
Mbuang tilas : ethok-ethok ora ngerti marang tumindak kang ala sing lagi dilakoni.
Ora gonjo ora unus : wong kang ala atine lan rupane.
Ora tembung ora tawung : njupuk barang liyan ora kandha disik.
Ora uwur ora sembur : ora gelem cawe-cawe babar pisan.
Ora kinang ora udud : ora mangan apa-apa.
Pecruk (manuk kag magan iwak) tunggu bara : dipasrahi barang kang dadi kesenengan.
Pupur sadurunge benjut : ngati-ati sadurunge benjut.
Sepi ing pamrih, rame ing gawe : nindakake panggaweyan kanthi ora melik/pamrih apa-apa.
Sluman slumun slamet : senajan kurang ati-ati isih diparingi slamet.
Tebu tuwuh socane : prakara kang wus apik, bubrah marga ana sing ngrusuhi.
Tekek mati ing ulone : nemoni cilaka margo saka guneme dhewe.
Tembang rawat-rawat, ujare mbok bakul sunambiwara : kabar kang durung mesthi salah lan benere.
Timun wungkuk jaga imbuh : wong bodho kanggone yen kekurangan wae.
Tumbak cucukan : wong sing seneng adu-adu.
Ucul saka kudangan : luput saka gegayuhane.
Ulat madhep ati manteb : wis manteb banget kekarepane.
Ungak-ungak pager arang : ngisin-isini.
Wiwit kuncung nganti gelung : wiwit cilik nganti gedhe tuwa.