test.txt

### ÞORKELL ÞUNNI

Friðar biðjum Þorkeli þunna, 
þagnar er hann setztur við brunna. 
Óskemmtileg ævi mun vera 
ekkert sér til frægðar að gera.

Fyrrum hann í söngmanna sessi 
sagt er gæti tekið á vessi: 
Hábeljandi glumdi við gleði, 
golufylltur naumast sér réði.

Uppstigningar æðstum á degi 
engin von er söngmaður þegi. 
Hermdu, Bragi, höfðingi ljóða, 
hvernig gekk þá "skrímslinu góða"?

Að er komið útgöngusálmi. - 
Eins var það sem gneistar í hálmi, 
þegar rauðum þeytir upp glóðum: 
Þorkell verður allur að hljóðum.

Hausinn upp að kórstaf hann keyrir, 
kúgast, svo úr nefinu dreyrir, 
úr sér másar óskaparoku, 
álíkt dimmri leirhverastroku.

Eins og þegar flugdrekar forðum 
fleyttu um loftið glóandi sporðum, 
skyggðu fyrir sólina sælu, 
sátu menn í gjörningabrælu. -

Svo var inni í kórnum að kalla. 
Kreppist hý á öldruðum skalla. 
Sumir hættu sjálfir að drynja, 
sumir fóru að emja og stynja.

Allir sneru augum frá jörðu, 
upp í rjáfrið grátandi störðu. 
Skalf og sveigðist þakið út þanda 
Þorkels fyrir losnuðum anda.

Geggjast allur guðsorða lestur, 
á grátunum tvístígur prestur, 
hleypir nú í hempuna vindi, 
hrökkur út úr kirkjunni í skyndi.

Í sama bili er sálmurinn búinn, 
situr Keli móður og lúinn. 
Öllum finnst sem eitthvað sig dreymi. 
Aldrei meiri þögn varð í heimi.

Djákni fyrstur raknar úr roti, 
rann sem mús úr nauðungarskoti, 
fær sér bók og hættir að hrína, 
herðir sig með bænina sína.

En á meðan út er að klykkja, 
á er komin söguna lykkja. - 
Þorkell æpir: "Hættu að hringja! 
Hef ég ekki lof til að syngja?"

Að svo mæltu aftur hann byrjar, 
upp og niður gengur og kyrjar. 
Flýr þá, eins og fæturnir toga, 
fólk sem stæði kirkjan í loga.

Seinna var hann sóttur í kórinn, 
svartur var þá á honum bjórinn, 
örendur og oltinn á hnakkann. 
Á útgönguversinu sprakk hann.

### KVEÐIÐ Á FERÐALAGI

Tíkar-Mangi

Tíkar-Mangi! Tíkar-Mangi! 
Tveir eru hérna menn á gangi, 
og eru svona aumir snáðar, 
ekkert vita þeir fáráðar. 
Gaman, gaman, gleðjumst nú, 
gott er að koma á prófastsbú.


Litla Dóra

Litla Dóra, litla Dóra! 
Lengur megum við ei slóra, 
en við skulum áfram halda 
út í veðrið hvassa og kalda. 
Allur lifnar andi minn, 
er ég hugsa um kaupstaðinn.

### VEÐURVÍSUR

Hart vor

Hóla bítur hörkubál, 
hrafnar éta gorið, 
tittlingarnir týna sál. 
Tarna er ljóta vorið!


Vornæðingur

Út um móinn enn er hér 
engin gróin hola. 
Fífiltóin fölnuð er - 
farðu í sjóinn, gola!


Sunnanvindur

Sunnanvindur sólu frá 
sveipar linda skýja. 
Fannatinda, björgin blá, 
björk og rinda ljómar á.


Sumarhret

Nú er sumar í Köldukinn, - 
kveð ég á millum vita. 
Fyrr má nú vera, faðir minn, 
en flugurnar springi af hita!


Molla

Veðrið er hvorki vont né gott, 
varla kalt og ekki heitt. 
Það er hvorki þurrt né vott, 
það er svo sem ekki neitt.


Niðaþoka

Búðarloka úti ein 
er að gera á ferðum stanz, - 
úðaþoka, hvergi hrein, 
hún er úr nösum rækallans.


Rigning

Skuggabaldur úti einn 
öli daufu rennir. 
Skrugguvaldur, hvergi hreinn, 
himinraufar glennir.


Útsynningur

Útsynningur yglir sig, 
eilífa veðrið skekur mig. 
Ég skjögra eins og skorinn kálfur, - 
skyldi ég vera þetta sjálfur!

### ROBB OG GRÍMUR

Öllum fyrir Ingólfur sér opinn geiminn, 
þegar teiknin taka heima 
tvíræð yfir landið sveima.

Robb og Grímur rogast nú með rauða hettu. 
- Engill verndar, allra gættu 
ólærðra í nýrri hættu!

Robbur gamall rauna fer að rétta helsi. 
Yngra teiknið, Grímur, í galsa 
guð og menn er nú að falsa.

Ideuna - eða hvað hún annars heitir -. 
svo fjárinn sig ei fyrirliti, 
fundu þeir í hverju riti.

Þegar skröggur skeggið helga skekur á bringu 
- skegglaus enn - og skatnar þinga, 
skapar hann heillir Íslendinga.

Tímarímuteiknin standa tvö í vindum, 
sitt yfir hvoru líða landi, 
lafa samt á einu bandi.

Annað þeirra áðan heyrðum eitthvað grenja: 
"Bosje, tsarja, blessaður, chrani!" 
Beljaði annað: "Rule, Britannia!"

Meistarar tveir á mesta lofið manna stunda. 
Annar vegur vit í höndum, 
vörur hinn á reizluböndum.

### SKRÆLINGJAGRÁTUR

Ein sorgleg vísa útaf alþingi, samansett af Ívari Bárðsyni, Viðeyjar-Klaustri. Þryckt seinast af öllu, þegar bókþryckiríið niðurlagðist.

Naha, naha! 
Báglega tókst með alþing enn, 
naha, naha, naha! 
Það eru tómir dauðir menn. 
Naha, naha, nah!

Það sést ekki á þeim hams né hold, 
naha, naha, naha! 
og vitin eru svo full af mold. 
Naha, naha, nah!

Og ekkert þinghús eiga þeir, 
naha, naha, naha! 
og sitja á hrosshaus tveir og tveir. 
Naha, naha, nah!

Þeir hafa hvorki kokk né pott, 
naha, naha, naha! 
og smakka hvorki þurrt né vott. 
Naha, naha, nah!

Og hvergi fá þeir kaffibaun, 
naha, naha, naha! 
og eru svangir og blása í kaun. 
Naha, naha, nah!

Og bragða hvorki brauð né salt, 
naha, naha, naha! 
og þegja allir og er svo kalt. 
Naha, naha, nah!

Þeir deyja aftur úr kulda og kröm, 
naha, naha, naha! 
Og holtið er grátt og kvölin söm. 
Naha, naha, nah!

### Ein nýgjörð og gamansöm bindindisvísa, er heitir:
VESTURFÖR VELBORINS HERRA BRYNJÓLFS SÝSLUMANNS P.S.

og öðru nafni
KAUPFARARSKÁL

Að utan og sunnan og austan ég spyr, 
að á séu vestrinu stóreflisdyr, 
og eins langt og mannsauga út um þær sér 
sé ekkert af neinu og í hurðinni gler.

Hann Brynjólfur veltist um bárur á kút 
að búðarhurð þeirri og gægðist þar út 
og kallar og segir: "Ég kom hér um sinn 
að kaupa mér seytil á legilinn minn".

Og svo er mér frá skýrt, að lýður þess lands 
það léti, sem til var, á pyttluna hans. 
Og svo valt hann aftur og settist í bú 
og segir: "Guð-velkomið! Drekkið þér nú!"

Vér lofum ag prísum þann metnaðarmann. 
Til mikilla stórlauna kaupför hans vann, 
því ókeypis veitir hann öllum og jafnt, 
og aldregi lækkar á pyttlunni samt.

Hann lifi og ríki nú leglinum á. 
Vér lofum og prísum hann héðan í frá. 
En tappann úr vestkútnum taka er mál 
og tæma svo höfðingjans kaupfararskál.

### ÓLUND 2 OG ÓLUND 3 OG 15 ERU NÚ

Svarblá alda sogar mig, 
- samt er ég enn á floti, 
skrúðafaldi skreytir sig. 
- Skyldi eg aldrei kyssa þig?

Gott er að búa geddum hjá, 
gleymir lúa nárinn. 
Heimi frúa horfnum frá 
að honum snúa sílin blá.

Einhver kindin óþekkt mér 
að sér vinda myndi. 
Þær eru að synda þar og hér, 
- það er yndi Cuvier!

### GAMANVÍSUR TIL BRYNJÓLFS PÉTURSSONAR

Allsherjargoðinn

Smámey, fegursta bæjarblóm, 
brosið þitt glatt og fjörið unga, 
hjartað þitt sælt og tárhrein tunga, 
það er nú "öll þín eigindóm". - 
Svo ætla ég hann orði það, 
allsherjargoðinn, hágrátandi, 
þegar hann "ellers er í standi" 
að biðja þig "að tiggja tað".


Um það hvernig allsherjargoðinn skrifar móti þér á 20 örkum

Aldrei sá ég mjórri mann 
meira hlassi aka. 
Í tuttugu berum togar hann 
taðið út á klaka.

### HUGNUN

Nautgæfa fóðurgrasið grær 
á leiði móður þinnar þjáðu. 
Því ertu hljóður, frændi? Sjáðu, 
hvar bóndi góður björg sér fær.

Þúfu, sem slær hann, undir er 
sú ein, sem kæran haft þig hefur, 
í hjúpi væran dúr hún sefur. 
- Heytuggu nær hann handa sér.

Þar er nú prýðin fljóða frægst, 
móðurorð blíð á mjúkum vörum, 
málfærið þýða, ljúft í svörum, 
upplitið fríða, ástarnægst?

Seinna meir skaltu sama veg. 
Raunar er kalt í rúmi þröngu, 
og rökkrið svalt, en fyrir löngu 
veiztu það allt eins vel og ég.

Nú færðu ekki að sjá um sinn 
meira af rekkju móður þinnar, 
maðkurinn þekkir skrautið innar. 
Því hlærðu ekki, herra minn?

### GAMANVÍSUR TIL HALLDÓRS KR. FRIÐRIKSSONAR

Dóri litli dreptu yður 
í dag eða gær sem nú er siður! 
Enginn kveður þig upp né niður, 
ef þú ferð að lifa mig. 
Vonin okkar, vara þig! 
Ég skal gera átta kviður, 
ef yður væri dáinn. 
Komdu á skjáinn! Komið þér á skjáinn!

Það er illt að læra lengi, 
létt er þaufið heimsku mengi. 
Sá sem rær og ristir þvengi 
af ræfli þeim, sem heitir trú, 
japlar eins og ég og þú. 
Hinir lifa í góðu gengi, 
gotuna sem að snapa 
undir Stapa, undir Vogastapa.

Hvað er þetta? Boli eða bokki, 
bukkur eða hjól í rokki? 
Eða skyldi skekið í strokki 
í skjólinu við gluggann minn? 
Ekkert vit ég í því finn. 
Nú er eins og hnælduhnokki 
hnerti lær á kellu! 
Skotið mellu! Skotið eins og mellu.

Myndi það vera illur andi 
eða sál úr dauðra landi 
eða sjálfur svarti fjandi 
syngjandi við þetta lag 
raunalegan rellubrag? - 
Ég er ær og ekki í standi 
að yrkja um þetta meira. 
Leggst á eyra, leggst á kalið eyra.

### EIN VELMEINT BÆNARÁMINNING TIL G. M.

Með lag: "Við urðar situr uppi brunn", eða þó fremur: "Nú bið ég, guð, þú náðir mig".

Þegar þú kemur þar í sveit, 
sem þrímennt er á dauðri geit, 
og tíkargörn er taumbandið 
og tófuvömb er áreiðið, 
og öllu er snúið öfugt þó 
aftur og fram í hundamó, 
svo reiðlagið á ringli fer 
og rófan horfir móti þér, - 
veittu þeim draugi blundarbið, 
bölvaðu ei né skyrptu við, 
en signdu þig og setztu inn 
sunnan og fram í jökulinn, 
lúttu þar að, sem loginn er, 
og láttu bráðna utan af þér, 
og seinna, þegar sólin skín, 
sendu geisla með boð til mín.

### IÐRUNARVÍSUR TIL GÍSLA ÍSLEIFSSONAR (Brot)

Ég á bágt, 
  mér er amað allt um kring, 
innra lágt 
  einhver hulin tilfinning:

Gísli minn, 
  get ég hafa gjört þér mót? 
Æ, minn vin, 
  eg vil gjöra yfirbót.

### ÁLFAREIÐIN (Heine)

Stóð ég úti í tunglsljósi, stóð ég út við skóg - 
stórir komu skarar, af álfum var þar nóg. 
Blésu þeir í sönglúðra og bar þá að mér fljótt, 
og bjöllurnar gullu á heiðskírri nótt.

Hleyptu þeir á fannhvítum hestum yfir grund - 
hornin jóa gullroðnu blika við lund - 
eins og þegar álftir af ísa grárri spöng 
fljúga suður heiði með fjaðraþyt og söng.

Heilsaði hún mér drottningin og hló að mér um leið, 
hló að mér og hleypti hestinum á skeið. 
Var það út af ástinni ungu, sem ég ber? 
Eða var það feigðin, sem kallar að mér?

### NÆTURKYRRÐ (Heine)

Ganga gullfætt 
um götur bláar 
og læðast léttfætt 
ljósin uppsala. 
Varast smástjörnur 
að vekja sofandi 
foldina fögru 
faðmi nætur í.

Hlustar hinn dimmi 
Dalaskógur, 
öll eru lauf hans 
eyru grænlituð. 
Sefur nú Selfjall 
og svarta teygir 
skuggafingur 
af Skeiðum fram.

Hvað er það, er eg heyri? - 
Hljómur ástfagur 
og blíðmælt bergmál 
í brjósti mínu. 
Eru það orð 
unnustu minnar 
eður sælla 
söngfugla kvak?

### STRANDSETAN (Heine)

Hvítur í lofti ljúfu 
líður í næturblæ 
már yfir myrku djúpi. 
Máninn er hátt yfir sæ.

Hákarl úr hafi lítur 
og horfir upp að bæ. 
Már yfir miði grúfir. 
Máninn er hátt yfir sæ.

Sálin mín hvikula, kæra! 
Þú kvíðir sí og æ, 
mundar-nær mari þú situr. 
Máninn er hátt yfir sæ.

### MÁRINN FORVITNI (Heine)

Márinn, hann vita vildi, hvað 
af vörum fögrum streymir þér, 
þig er hann sér á þessum stað 
þrýsta þeim fast á eyra mér.

Márinn flögrar við fjöruborð, 
forvitinn spyr hið ljósa kvöld: 
"Mundu það vera eintóm orð, 
eða brennandi kossafjöld?"

Sízt veit nú, kæra, sálin mín, 
hvað svo mér friðar hug og geð. 
Orðin kossunum eru þín 
svo undarlega vafin með.

### HISPURSMEY STÓÐ VIÐ STRÖNDU (Heine)

Hispursmey stóð við ströndu 
og stundi þungt og hátt, 
því sólin var að setjast 
við svala vesturátt.

Hispursmey, verið hressar! 
Hér á ég góð kann skil: 
Röðullinn rennur frammi 
og rís hér baka til.

### ÞEKKASTA STJARNAN MÍN (Heine)

Fegin í fangi mínu 
felur þú augun þín. 
Þinn er ég himinn, og þú ert 
þekkasta stjarnan mín.

Djúpt undir okkur iðar 
ósnotur manna her, 
aggast og æðir og blótar 
og allt hefur rétt fyrir sér.

Í fíflúlpum þeir flaksast 
og finnast, og allt í einu 
hlaupast á eins og hrútar, 
svo höfuðin verða ekki að neinu.

Sæl erum við í sóla- 
sali þeim látum fjær. 
Þú hylur í himni þínum 
höfuð þitt, stjarnan mín kær!

### HAMINGJAN (Heine)

Lán, er vilt ei láta mér, 
leikinn vil ég skakka þér - 
gríp ég þig með hörðum höndum, 
hertek þig og reyri böndum.

Fella skal ég ok þig á, 
erja og sveitast skaltu þá. 
Loks úr mæddri mundu fellur 
mækir þér, en und mér svellur.

Blóðrás döpur mæðir mig, 
mitt á köldum banastig 
hlýtur að slokkna lífið ljósa. 
Læzt ég í því ég sigri hrósa.

### KVEÐIÐ Í ÚTLEGÐ (Heine)

Hlegið var og sungið - 
úr heiði skein, 
lék að ljósgeislum 
á legi sunna. 
Bárur fluttu bát 
borða milli 
vonglöðum varinn 
vinum mínum.

Brotnaði bátur 
á bermola - 
var lítt lagið 
lagsmönnum sund - 
fórust þeir farvana 
á fósturjörðu. 
Sveif mig úr svaki 
að Seinarströnd.

Nú er ég stiginn 
á nýja súð 
öðrum með ýtum. - 
Öldur mig bera 
ókunnar allar 
aftur og fram. 
Harla fjær heimkynni 
að hjarta þröngvir.

Hlæjum enn og syngjum 
og á haf leitum! 
Belja brimhviður, 
brakar í kili. 
Slokknar á himni 
stjarnan seinasta. 
Þröngvir að hjarta 
heimkynni fjær.

### STRIT (Heine)

Sól rís sæl 
úr svölum straumum 
austurdjúps, 
að eyða dimmu. 
Leiðinda langverk 
á ljósgjafi: 
heimskan hnött 
úr húmi að slíta.

Er þú glöðum 
geislum hefur 
hálfan heim 
himni unnið 
og skundar skært 
skin margauka, 
æ og sí austræn 
þig eltir nótt.

Stritar við stein 
sterkur Sisýfus, 
dætra Danausar 
drýpur æ úr keri, 
svo veltir sífellt 
sér úr ljóma 
sjálfri fold 
í sorta nætur.

### SÆUNN HAFKONA (Heine)

Þokan yfir vík og vogi 
votu fangi þögul grúfir, 
gnauðar fyrir svölum sandi 
sjór, en þegja vindar ljúfir.

Báran smáa strýkur steini, 
- steinn er fyrir þangi bleikur - 
eins og sér á köldum karli 
konan ung að hári leikur.

Hvað er á vogi? Hafmey fögur? 
Hratt hún fer og snýr að landi, 
leika fyrir björtu brjósti 
bárur ungar síkvikandi.


Skáldið:

Hafmey fögur! Hvaða, hvaða, 
hárið bleikt af salti drýpur! 
Vel skal strjúka vota lokka 
vinur þinn, sem hjá þér krýpur.


Sæunn:

Djúpt á mjúkum mararbotni 
marbendlar mér reistu höllu. 
Hingað svam ég hafs um leiðir, 
hárið er því vott með öllu.


Skáldið:

Hafmey fögur! Hvaða, hvaða, 
hönd og fótur, aldrei slíka 
sá eg mynd í sólarheimi! 
Sinn þau eiga hvergi líka.


Sæunn:

Ein er gyðjan öllum fremri, 
áður löngu úr hafi gengin, 
fljóða prýði, fíra gleðn, 
fegri mér, og síðan engin.


Skáldið:

Hafmey fögur! Hvaða, hvaða, 
háls og brjóst að þúsundföldu 
álitlegri eru og skærri 
en Albert hjó úr steinum völdu.


Sæunn:

Ástarguð við brjóst mér beygði 
boga sinn í fyrri daga, 
fyrirmynd því fann hann enga 
fegri, - það er gömul saga.


Skáldið:

Hafmey fögur! Hvaða, hvaða, 
köld ert þú sem mjöll á ísi! 
Enginn roði kviknar á kinnum, 
kærum yl þótt augun lýsi.


Sæunn:

Bý ég undir kristallskrossi, 
kaldri skemmu straumar svala. 
Bleikar eru báru dætur, 
blóðið er rautt í þernum dala.


Skáldið:

Hafmey fögur! Hvaða, hvaða, 
hjartað slær og berst af mæði! 
Hallaðu að mér höfði þínu, 
hvíldu þig svo og þiggðu næði.


Sæunn:

Hjartað berst og hjartað titrar, 
hjartað slær og berst af mæði, 
því ég ann þér miklu meira, 
mannsmynd kær, en um ég ræði.

### VORVÍSA (Heine)

Ómur alfagur, 
ómur vonglaður, 
vorómur vinhlýr 
vekur mér sálu. 
Ljóðið mitt litla, 
léttur vorgróði! 
lyftu þér, leiktu þér 
langt út um sveit.

Hljóma þar að húsum, 
er heiðfögur 
blómin í breiðri 
brekku gróa. 
Lítirðu ljósasta 
laukinn þar, 
berðu, kært kvæði, 
kveðju mína!

### AUGUN ÞÍN (Heine)

Berst mér þá hjarta, 
hugur er á reiki, 
þá er mál munni 
mínum horfið, 
bláeyg, bjarteyg, 
brosfögur mær, 
indæl, ástúðleg 
er á mig lítur.

Augun þín blá 
fyrir augum mér 
sædjúp og hrein 
sí og æ standa. 
Bláöldur blíðastar 
blárra drauma 
hjartað mitt ungt 
yfir haf bera.

### SÓLARLJÓÐ (Ossian)

Hvort ertu hniginn 
af himinstöðvum, 
gullhærði röðull, 
og götum blám? 
Nú hefur vestur 
votum hjörum 
svefngrindum snúið 
og sæng þér gjörva.

Velta öldur 
að veðhlaupi, 
fýsast þig allar 
fyrstar að sjá. 
Hægt þær hefjast 
með hafriðu 
og halla höfðum 
að helgri sjón.

Fagurt er að líta 
á ljósgeislum 
hvílu hafða, 
hægt blundandi, 
brosfagra sól, 
bregður öldum, 
bráð er burtför, 
brennur ísgrá kinn.

Fellur þá faldur 
hinn fagurreifði 
hallur af höfði 
hafi bornri mey. 
Þýtur í flótta 
þrungin mæði, 
felmtruð áður felst 
í faðmi móður.

Blunda þú vært 
í blæjum svölum, 
ylsköpuður, 
und unnum blám! 
Hafin er höll þín, 
hvílir þögn yfir, 
en aldin værð vakir 
að védyrum.

*

Heim sé ég hverfa 
á himinásum, 
daprar eru stjörnur, 
dagsbrún veldur. 
Nú muntu, ljósfari, 
á loft um stiginn. 
Leiddu þá und armi 
unað, - hár glóa.

### CUR ME QUERELIS - (Horatius)

Hví með sárum þú 
sorgartölum 
dapran dauða 
dregur mér um höfuð?

Er-a það goða 
né mín eigin vild, 
að þú mér fyrr úr heimi hallist, 
Mæcenas, 
minn mikli sómi, 
vernd og styrktar stoð!

Helft míns hjarta! 
Hrífi þig á braut 
skjótar skapadægur, 
hve um skerður 
þann skilnað lifa 
minnur ástsæll má ég?

Ótrúan eið 
hef ég ei svarið: 
Nær þú burtu býst, 
förum og förum 
fúsir ganga 
helveg að hlið vini.

Er-a sú vættur, 
að mig af þér slíti - 
svo hafa okkur sköp á skilið - 
ekki eldgálkn 
eða, upp þótt rísi, 
hundraðhentur þurs.

### QUIS MULTA GRACILIS - (Horatius)

Hver er hinn ungi, 
ilmsmurði sveinn, 
er á rósareit 
ríkum og mjúkum 
faðmar þig fast, 
undir fögrum skúta, 
svölum og sælum? 
Seg mér það, Pyrrha!

Lokka ljósgula 
leysir þú, honum 
skemmtunar skoðun, 
skart þitt óbrotið. 
Ó, hve oftlega 
ástir rofnar 
og gremi goða 
hann gráta skal!

Drynjandi dröfn 
fyrir dimmum vindi 
undrast hann, úfnum 
óvanur sjó, 
sá er nú nýtur 
náveru þinnar 
og gulli hreinni 
þig getur vera.

Einum hann vonar 
þó unnir sér 
æ, og aldregi 
öðrum sinnir. 
Veit hann víst eigi, 
að veður hvikult 
skamma stund skipast 
í skýlofti.

Aumir eru allir, 
óreynd er þú 
ástar alglæst 
í augu gengur. 
Forðað hef ég feigu 
fjörvi mínu, 
sem á hám, helgum 
hofsvegg má sjá.

Hangir þar heitspjald 
hermandi svo: 
að ég efnt hafi 
upp að festa 
sjóföt mín samtöld, 
salti drifin, 
drottni djúps 
til dýrðar ríkum.

### LOFSÖNGUR (Claus Frimann)

Líti ég um loftin blá 
skýin, sem sigla fram silfurglitaðan boga, 
hálftungls gullnu hornin á, 
herinn stjarna, þann tindrandi loga, 
þrungna þrumuheimkynnið, 
þar sem að skruggan skæð skekur dunandi hamar, 
rekur fjalli högg á hlið, 
hittir skóginn og stórviðu lamar: 
Þú ert mikill, hrópa eg hátt, 
himna guð, ég sé þinn mátt! 
Fyrir þinni hægri hönd 
hnígur auðmjúk í duftið mín önd.

Líti eg langt um útþönd höf, 
þar er skjót skipamergð skundar vængjuðum húnum, 
sökkur djúpt í sjávar gröf, 
sést svo aftur á aldnanna brúnum, 
þar er sé ég sverðfiskinn, 
hnúðurbak, hrosshvelið hart við stökkulinn glíma, 
þar er flögurflokkurinn 
ferðast réttum á vegi og tíma: 
Þú ert mikill, hrópa eg hátt, 
hafsins guð, ég sé þinn mátt! 
Sjór og hvað þar inni er 
órækt vitni um guðdóm þinn ber.

Líti eg liljum skrýdda jörð, 
skoði ég skóg og strönd, skoði eg dali og fjöllin, 
skoði eg bugðu-breyttan fjörð, 
breiðar elfur og vatnsbunu-föllin, 
skoði eg skepnufjöld ótal, 
allt frá þeim ormi, sem undir duftinu skríður, 
yfir féð í fögrum dal 
fjær til himins, þar beinfleyg örn líður: 
Þú ert mikill, hrópa eg hátt, 
heimsins guð, ég sé þinn mátt! 
Lofið, himnar, haf og jörð, 
hann, hvers mætti þið af eruð gjörð!

### Í KIRKJUGARÐINUM

(Úr leikritinu Aladdín eftir Oehlenschleger)

Bíum, bíum, 
barnið góða! 
Sofðu nú sætt 
og sofðu lengi, 
þó að höll 
og hægindislaus 
og grafkyrr 
í grundar skauti 
vagga þín standi. 
Vertu í ró.

Heyrirðu stynja 
storminn úti 
yfir mínum 
missi þunga, 
og átfreka 
yrmlingafjöld 
furukistu 
kroppa þína?

Nú kemur inn hljóðfagri 
næturgali. 
Heyrirðu mjúkan 
munaðarklið? 
Var það áður, 
er þú vaggaðir mér. 
Nú skal ég, veslingur, 
vagga þér aftur!

Hresstu huga þinn 
hans við söng. 
Allt skal eg þér 
til yndis velja. 
Heyrirðu dimma 
við dauðans hlið, 
barn mitt, hringja 
bjöllu þína?

Sé ei hjarta þitt 
hart sem steinn, 
sjáðu, móðir, 
mína iðju: 
Ég skal af grátviðar 
grein þessari 
hljóðpípu smíða 
handa þér.

Hresstu hug þinn 
við hennar róm, 
er hún einmana 
úti kvakar 
eins og vindur 
á vetrarnótt 
villur vakandi 
í votum greinum.

Verð ég að víkja 
vöggu þinni frá. 
Kalt er að búa 
við brjóst þitt, móðir, 
og ég á mér 
ekkert hæli 
aftur að verma 
inni mig.

Bíum, bíum, 
barnið góða! 
Sofðu nú sætt 
og sofðu lengi, 
þó að höll 
og hægindislaus 
og grafkyrr 
í grundar skauti 
vagga þín standi. 
Vertu í ró!

### DAGRÚNARHARMUR (Schiller)

Heyri eg kirkju- 
klukkur dimmgjalla. 
Vísir er runninn 
vegu sína alla. 
Sé það svo, - sé það 
svo í guðs nafni! 
Líkmenn! Leiðið mig 
á legstað aftöku.

Kyssi eg þig hinztum 
kossi skilnaðar. 
veröld, ó, veröld! 
Væti eg þig tárum. 
Sætt var eitur þitt, 
er það nú goldið, 
eiturbyrla 
ungra hjartna.

Kveð ég yður, geislar 
guðs sólar! 
Flý ég yður frá 
í faðm dimmrar móður. 
Kveð ég þig, blómævi 
blíðra ásta, 
mey sem margblindar 
munaðs töfrum.

Kveð ég yður drauma, 
dregna gullstöfum, 
himinbörn fögur, 
hugarburði smáa, 
dána blómknappa 
í dagsljósi skæru, 
aldrei um eilífð 
aftur að gróa.

Sat ég fyrr hvítbúin 
sakleysis klæði, 
rauðum reifuðu 
rósa böndum: 
Brostu í ljósu 
lokkasafni 
fögur blóm. 
Þá voru friðardagar.

Hræðilegt, hræðilegt! 
Helvítis fórn 
situr enn í hvítu 
sakleysisklæði, 
en í hinna rauðu 
rósa stað 
hrafnsvart líkband 
er að höfði snúið.

Grátið mig, meyjar, 
er guð veitti 
sakleysis 
síns að gæta, 
er hin mikla 
móðir léði 
afl til að kefja 
ólgu veiks hjarta.

Mannlega hrærðist 
hjarta mitt áður. 
Nú skal mér blíða þess 
banasverð vera. 
Fláráðum manni 
í faðm ég hneig. 
Dó þar Dagrúnar 
dygð í tómi.

Nú er ég úr höggorms- 
hjarta slitin, 
þess, er aðra 
ástum glepur. 
Veit ég hann brosir 
og veigar kýs, 
meðan ég geng 
til grafar minnar.

Leikur hann að lokkum 
ljósrar meyjar 
kjassmáll og kyssir 
og kossa þiggur, 
meðan að bunar 
blóð mitt unga 
á hörðum höggstokki 
hálsbenjum úr.

Friðþjófur fagri! 
Á fjarlægri strönd 
duni þér Dagrúnar 
dauðahljómur, 
gjalli ógnefldar 
um eyru þér 
söngdimmar bjöllur 
úr sálarhliði, -

svo, er af mjúkum 
meyjarvörum 
ástarorð 
þér unað færa, 
særi hann harðri 
helvítis und 
yndis blóm ykkar, 
svo þau öll hjaðni.

Hrærir þig að engu 
harmur Dagrúnar - 
svívirt meyja, 
svikarinn vondi? 
barn okkar beggja? - 
ég bar það undir hjarta - 
allt, sem vargs vanga 
væta mætti tárum?

Siglir hann, siglir - 
svífur skip frá landi, 
grátþrotin augu 
grimmum manni fylgja. 
Fláráður heilsar 
á fjarlægri strönd 
heitmey nýrri. 
Svo er hjörtum skipt.

Barnunginn blíði 
bjó á móður skauti 
ástfalinn ungri 
algleymisværð. 
Brostu björt augu 
bláfögur móti 
móður augum 
morgunrósar.

Og ástfagur 
allur svipur 
auma margminnti 
á mynd hins horfna. 
Varpar hann í brjóst 
vesalli móður 
ástar óviti 
og örvæntingar.

"Hermdu mér, kona, 
hver er faðir minn?" 
Svo spyr hin þögla 
þrumurödd ómálgans. 
"Hermdu mér, kona, 
hver er maður þinn?" 
Hló við helvíti 
í hjarta mínu.

Skelfing! Ó, skelfing! 
Skal til háðungar 
föðurlaus sonur 
að föður spyrja? 
Bölva muntu 
þínum burðardegi. 
saurlífis sonur, - 
ó, svívirðunafn!

Brennur mér í hjarta 
helvítis glóð, 
einmana móður 
í alheimi víðum. 
Sit ég síþyrst 
að sælubrunni, 
er ég aldrei má 
augum líta.

Æ, því ég blygðast 
barn mitt að sjá. 
Rifjar upp rödd þín 
raunir allar mínar, 
barn, og úr blíðu 
brosi þínu 
helörvar harðar 
á hjarta mínu standa!

Helvítis kvöl 
er mér hann að þrá, - 
vítiskvöl verri 
verða þig að skoða. 
Vondir eru kossar 
vara þinna, 
hans er af vörum 
mér að hjarta streymdu.

Eiðar hans allir 
í eyrum mér hljóma, - 
meineiðar allir 
margfaldlega, 
- allir um eilífð!" - 
Andskotinn þá 
þreif mér þjófshönd lífs, 
að þjakaði eg syni.

Friðþjófur! Friðþjófur! 
Á fjarlægri strönd 
elti þig vofan 
hin ógurlega, 
hrífi þig hvarvetna 
helköldum greipum, 
svipti þér sárlega 
úr sælum draumi!

Stari þér í augu 
úr stjörnu skínandi 
helbrostið auga 
hnigins sonar, 
elti þig ógnmargt 
um alheim víðan, 
hneppi þig burtu 
frá himindyrum!"

Sjáið og skiljið! 
Sonur mér að fótum 
dauðsærður lá 
og dreyra roðinn. 
Sá ég blóð blæða, - 
blæddi þá ei minnur 
fjör úr æðum 
fáráðrar móður.

Harðlega knúðu 
hurðir mínar 
dólgar dýflissu, 
dimmt var mér í hjarta. 
Flýtti eg mér fegin 
í faðm dauða 
sálarbruna 
sáran að slökkva.

Friðþjófur fagri! 
Faðirinn góði, 
mildur miskunnar, 
mannkindum vægir. 
Bið ég þann föður 
þér fyrirgefa, 
syndum særð, 
sem eg sjálf það vil.

Gefa vil ég jörðu 
grát minn og harm, 
hefnd mína alla 
og hjartaþunga. 
Nú hef eg ljósan 
loga kyntan, 
fórn að færa 
sem ég fremsta má.

Vel er og vel er! 
Vafin eru loga 
bréf hans, og eiðar 
eldi gefnir. 
Hátt loga kossar 
heitir og sætir! 
Hvað var mér á foldu 
forðum kærra?

Trúið þér ei yðar 
æskublóma, - 
aldregi, systur, 
eiðum manna! 
Fegurð varð að falli 
farsæld minni. 
Bölva verð ég henni 
á blóðstöð aftöku.

Hvort er þér nú, böðull, 
hungur í augum? 
Bregðið mér bráðlega 
bandi fyrir sjónir. 
Hikarðu, böðull, 
blómknapp að slá? 
Náfölur böðull! 
Neyttu karlmennsku!

### MEYJARGRÁTUR (Schiller)

Dunar í trjálundi, dimm þjóta ský - 
döpur situr smámeyja hvamminum í. 
Bylgjurnar skella svo ótt, svo ótt - 
öndinni varpar á koldimmri nótt 
brjóstið af grátekka bifað.

"Heimur er tómur og hjartað er dautt, 
helstirðnað brjóstið og löngunarsnautt. 
Heilaga! Kalla mig héðan í frá, 
hef ég þess notið, sem jarðlífið á, 
því eg hefi elskað og lifað".

"Tárin að ónýtu falla á fold, 
fá hann ei vakið, er sefur í mold. 
Segðu, hvað hjartanu huggunar fær, 
horfinnar ástar er söknuður slær - 
guðsmóðir vill þér það veita".

"Tárin að ónýtu falli á fold, 
fái hann ei vakið, er sefur í mold. 
Mjúkasta hjartanu huggunin er, 
horfinnar ástar er söknuður sker, 
á harminum hjartað að þreyta".

### ALHEIMSVÍÐÁTTAN (Schiller)

Eg er sá geisli, 
er guðs hönd skapanda 
fyrr úr ginnunga- 
gapi stökkti. 
Flýg ég á vinda- 
vængjum yfir 
háar leiðir 
himinljósa.

Flýta vil ég ferðum - 
fara vil ég þangað, 
öldur sem alheims 
á eiði brotna, 
akkeri varpa 
fyrir auðri strönd 
að hinum mikla 
merkisteini 
skapaðra hluta 
við skaut alhimins.

Sá ég í ungum 
æskublóma 
stjörnur úr himin- 
straumum rísa, 
þúsund alda 
að þreyta skeið 
heiðfagran gegnum 
himinbláma.

Sá ég þær blika 
á baki mér, 
er ég til heima- 
hafnar þreytti. 
Ókyrrt auga 
sást allt um kring - 
stóð ég þá í geimi 
stjörnulausum.

Flýta vil ég ferðum - 
fara vil ég þangað, 
ekkert sem ríkir 
og óskapnaður. 
Leið vil ég þreyta 
ljóss vængjum á, 
hraustum huga 
til hafnar stýra.

Gránar í geimi - 
geisa ég um himin 
þoku þungaðan 
þjótandi fram. 
Dunar mér á baki 
dökknaðra sólna 
flugniður allra 
sem fossa deyjandi.

Kemur þá óðfluga 
um auðan veg 
mér í móti 
mynd farandi: 
"Bíðdu, flugmóður 
ferðamaður! 
Heyrðu! Hermdu mér - 
hvert á að leita?"

"Vegur minn liggur 
til veralda þinna. 
Flug vil ég þreyta 
á fjarlæga strönd 
að hínum mikla 
merkisteini 
skapaðra hluta 
við skaut alhimins".

"Hættu! Hættu! 
Um himingeima 
ónýtisferð 
þú áfram heldur. 
Vittu, að fyrir 
framan þig er 
ómælisundur 
og endaleysa".

"Hættu! Hættu! 
Þú, sem hér kemur, 
ónýtisferð 
þú áfram heldur. 
Belja mér á baki 
bláir straumar, 
eilífðar ógrynni 
og endaleysa.

Arnfleygur hugur, 
hættu nú sveimi! 
Sárþreytta vængi 
síga láttu niður. 
Skáldhraður skipstjóri, 
sköpunarmagn, 
fleini farmóður 
flýttu hér úr stafni".

### FESTINGIN (Addison)

Festingin víða, hrein og há, 
og himinbjörtu skýin blá, 
og logandi hvelfing, ljósum skírð, 
þið lofið skaparans miklu dýrð. 
Og þrautgóða sól, er dag frá degi 
drottins talar um máttarvegi, 
ávallt birtir þú öll um lönd 
almættisverk úr styrkri hönd!

Kvöldadimman er kefur storð, 
kveða fer máni furðanleg orð 
um fæðingaratburð, heldur hljótt, 
hlustandi jarðar á þögulli nótt, 
og allar stjörnur, er uppi loga 
alskipaðan um himinboga, 
dýrðleg sannindi herma hátt 
um himinskauta veldið blátt.

Og þótt um helga þagnarleið 
þreyti vor jörð hið dimma skeið 
og öngva rödd og ekkert hljóð 
uppheimaljósin sendi þjóð, 
skynsemi vorrar eyrum undir 
allar hljómar um næturstundir 
lofsöngur þeirra, ljóminn hreinn: 
"Lifandi drottinn skóp oss einn!"

### Úr leikritinu
DAUÐI KARLS FIMMTA (Carsten Hauch)

5. þáttur

Snemma morguns í birtingu, úti nálægt Klöruklaustri í Valladolid.

Gonzales - Alonzo

Alonzo: Hver er það? 
Gonzales: Einn, sem þig engu varðar! 
Alonzo: Gonzales, heyri ég, 
mér gegnir nú. 
Gonzales: Hann að vísu. 
En hver ert þú? 
Alonzo: Vinur keisarans. 
Gonzales: Vitum hann dauðan. 
Alonzo: Svo er það sagt 
og sízt að dylja, 
hentleg að heimför 
hans er orðin. 
Gonzccles: Ert þú hér kominn, Alonzo? 
Alonzo: Heyrðu! 
Gonzales: Nú grær grund 
yfir gröf vors herra. 
Alonzo: Heyrðu, Gonzales, 
hún er mér sögð 
ekki auðfundin 
undir moldu. 
Gonzales: Ég við skiljumst. 
Alonzo: Ég held það með. 
Gonzales: Ætlan okkar 
er upp að vekja 
grafbúa dauðan, 
get ég að sé? 
ALonzo: Það er og mest 
mér í skapi. 
Gonzales: Full hef ég fimm hundruð 
fylgdarmanna, 
einbeitt lið 
allt að reyna. 
Alonzo: Þei, þei, einhver 
er hér á slóðum. 
Gætum vor, Gonzales, 
göngum úr vegi.

(Þeir skýla sér bak við klausturmúrinn)

Filippus - Carranza erkibiskup

Carranza: Herra konungur! 
Hvort má nú dirfast 
eg að trúa 
augum mínum? 
Svo er mér hugtítt 
um heilsu yðra, 
að ég í auðmýkt 
andsvars að leita, 
dýrstur einvaldur, 
dirfast hlýt: 
Hvað hefur úr húsum 
höfðingjann þjóða, 
aldrei sem áður 
var einn á ferð, - 
hvað hefur úr húsum 
höfðingjann góða 
langt of leitt 
lífvarða sinna 
dökkum alfalinn 
dularklæðum, 
kallað út svo, 
að koldimmri nótt 
og flærðafullri 
sér fyrir trúir? 
Virðist, ó, virðist 
hinn vegsamlegi 
satt mér að segja 
það er sízt ég skil.

### ILLUR LÆKUR

Kveðið eftir þjóðkunnu spánsku kvæði

  Lækur rennur í lautu, 
  liggur og til þín sér: 
  Alltaf eftirleiðis 
  eg skal gá að mér.

Nú fór illa, móðir mín! 
Mér var það samt ekki að kenna. 
Sástu litla lækinn renna 
græna laut að gamni sín, 
breikka, þar sem brekkan dvín, 
bulla þar og hossa sér? 
Vertu óhrædd, eftirleiðis 
eg skal gá að mér!

Lækur gott í lautu á, 
leikur undir sólarbrekkum, 
faðmar hann á ferli þekkum 
fjóla gul og rauð og blá - 
einni þeirra eg vil ná, 
og svo skvettir hann á mig. 
Illur lækur! Eftirleiðis 
eg skal muna þig!

Klukkan mín, svo hvít og hrein, 
hún er nú öll vot að neðan. 
Hefurðu þá heyrt og séð 'ann, 
hvernig ertnin úr honum skein. 
Ég hef orðið ögn of sein, 
og svo skvetti hann á mig. 
Illur lækur! Eftirleiðis 
eg skal muna þig!

Lækur fer um lautardrag, 
leikur sér að væta meyna, 
þegar hún stígur þar á steina. 
Það er fallegt háttalag! 
Ég fer ekkert út í dag, 
uni, móðir góð, hjá þér! 
Vertu óhrædd, eftirleiðis 
eg skal gá að mér!

### KOSSAVÍSA (Adelbert von Chamisso)

Ljúfi, gef mér lítinn koss, 
lítinn koss af munni þínum! 
Vel ég mér hið vænsta hnoss, 
vinur, gef mér lítinn koss! 
Ber ég handa báðum oss 
blíða gjöf á vörum mínum. 
Ljúfi, gef mér lítinn koss, 
lítinn koss af munni þínum!

Leikur kossa lipur er, 
lætur þeim, er á kann halda, 
listin sú ei leiðist mér, 
leikur kossa fimur er, 
einatt reyni eg það hjá þér, 
þiggja, taka, endurgjalda. 
Leikur kossa lipur er, 
lætur þeim, er á kann halda.

Vinur, gef mér ennþá einn 
ástarkoss af ríkum vörum! 
Einn fyrir hundrað, ungur sveinn, 
einn fyrir þúsund, réttan einn! 
Einn enn, þú ert ofur seinn, 
eg er betur greið í svörum. 
Vinur, gef mér ennþá einn 
ástarkoss af ríkum vörum!

Rétt sem örskot tæpur telst 
tíminn mér við kossa þína - 
tíminn, sem ég treindi helzt, 
tæplega meir en örskot dvelst. 
Sárt er að skilja, gráti gelzt 
gleðin, þiggðu kossa mína! 
Rétt sem örskot tæpur telst 
tíminn mér við kossa þína.

Kossi föstum kveð ég þig, 
kyssi heitt mitt eftirlæti, 
fæ mér nesti fram á stig, 
fyrst ég verð að kveðja þig. 
Vertu sæll, og mundu mig, 
minn í allri hryggð og kæti! 
Kossi föstum kveð ég þig, 
kyssi heitt mitt eftirlæti.

### NIHILISMI (Feuerbach)

Ó, mikli guð! 
Ó, megn hörmunga! 
Ekkert að ending, 
eilífur dauði! 
Sálin mín blíða 
berðu hraustlega, 
sárt þótt sýnist, 
sanninda ok.

Eilífð á undan 
og eftir söm, 
orðinn að engu 
og ósjölfur. 
Það getur þér augu 
þvegið hrein, 
ljós veitt og lá 
og litu góða.

Ljós er alls upphaf, 
ekkert er bjart, 
ljóstær er þeirra 
lífs uppspretta. 
Upphaf er ekkert, 
ekkert er nótt, 
því brennur nótt 
í björtum ljóma.

### UPPHAFIÐ AF DAUÐA ABELS (Fr. Paludan-Muller)

Uppi stóð Kain 
og á hlýddi 
grama guðs dóma, 
glataður, rekinn, 
útskúfaður einn 
öllum í heimi. 
Skalf hann og skarst hann 
og skyggndist um, 
og á frám fótum 
flótta sinn hóf.

En á græna 
grundar hvílu 
bleikur bróðir 
var í blóð hniginn. 
Abel að annast 
ástúðleg kom 
móðir manns sona 
mjúkhent sjúkan.

Álengdar hún sá, 
að upp lyfti 
hjartkærstum syni 
hennar í móti 
heiftar hendi 
hárri bróðir. 
Að kom þar Eva, 
er hann öndu sleit.

Farið er fjörvi - 
fagur titrar 
ungur ástarson, 
andar þungan. 
Rennur rautt blóð 
úr rofnum vanga, 
lokki ljósgulum 
lit festir á.

### ARNGERÐARLJÓÐ (P. L. Möller)

I.
Fædd er ég þar sem fjallatindur 
fólgið ylgott hreiður ber, 
skjótt inn hvassi hvirfilvindur 
hossaði mér í fangi sér. 
Breiðir og greiðir vængir verða, 
væn úr hreiðri móðir sá 
mig að fara minna ferða 
megni vinda ósamgerða 
hátt yfir ský að heiði blá.

Dunaði loft um dökkar fjaðrir. 
Dimmum stormi fló ég gegn. 
Sólin há og engir aðrir 
augna minna glæddi megn. 
Þekkti ég hættu ei né ótta, 
æ á flugi glöð og hlý, 
lítið hremmdi ég lamb á flótta, 
lyfti því upp til sólargnótta, 
drakk þar barkablóð úr því.

Einhvern daginn ofan fló ég 
illskuramma jörð að sjá. 
Eldur og hvellur - og svo dó ég, 
allt varð dimmt, ég féll í dá. 
Lík hef ég verið lágt á jörðu, 
legið í rauðu blóði þar, 
vaknaði svo til harma hörðu, 
hjarta mitt er sundur mörðu. 
Hví dó ég ei til eilífðar?

Vaknaði ég í hörmum hörðum, 
heil var sál, en megni stytt. 
Hnjúkur minn með hamragörðum: 
Hvar eru skýin, yndið mitt? 
Hvert er horfin gleði geima, 
góði fjaðurhamurinn? 
Ég, er svam um sólarheima, 
sit nú, orðin stúlkufeima, 
eins og gimbur grannvaxin.

Hrynur mér af höfði niður 
hárið sítt og mjúkt og ljóst, 
varla þolir veðrahviður 
varið líni meyjarbrjóst. 
Fyrir háan himinboga 
hef ég fengið bæ og fjós, 
fyrir bláa bergið troga- 
búr, og dapran hlóðaloga 
fyrir skærust skrugguljós.

II.
Ó, að þeir fjötrar aftur brystu! 
Ó, ég lifði þá sælutíð, 
að mig vindarnir aftur hristu 
eldinga gegnum dyn og stríð! 
Ó, að flugvanar fjaðrir spryttu 
fram um mjallhvíta öxl og háls! 
Ó, að vindar mig aftur flyttu 
upp yfir höfði glaðrar skyttu 
skundaði ég um skýin - frjáls!

Ónýtis til mín löngun leitar 
ljósu heimkynni mínu ná, 
vart yfir mínar varir heitar 
veldur hún sér í skýin há. 
Flugsterka vængi fyrir, greiða, 
fékk ég handleggi mjúka, smá, 
sem megna eg ekki að móti breiða 
manni kærum og sælan neyða 
mínum að brenna munni á.

Frjálsa lofthafið, föðurbólið, 
fríðan og breiðan himingeim, 
misst hefi ég og móðurhólið. 
Mannkinda hrakin niður í heim 
hlýt ég að sitja í svartri treyju 
saman við smá og huglaus börn 
og kúra hér á kaldri eyju. 
Kalla mig allir fagra meyju 
og vita ekki, að eg er örn.