Book,Page,LineNumber,Text
39,0016,001,<B>ขิปฺปํ  สาวตฺถิมาคมิ.</B>				พลันเสด็จมาถึงเมืองสาวัตถี.  
39,0016,002,สมเด็จพระบรมศาสดา  พระองค์ผู้เป็นพระธรรมราชา  ได้ทรง  
39,0016,003,ปรารภพระจักขุปาลเถระให้เป็นเหตุ แล้วได้ทรงเทศนาโปรดไว้  เริ่มบท
39,0016,004,"พระบาลีฉะนี้ว่า   <B>"" มโนปุพฺพงฺคมา  ธมฺมา ""</B>   เป็นอาทิ  แปลว่า"
39,0016,005,""" ธรรมทั้งหลายมีใจเป็นหัวหน้า มีใจเป็นใหญ่ สำเร็จแล้วด้วยใจ  ถ้า"
39,0016,006,บุคคลมีใจร้ายแล้ว  พูดไปก็ดี ทำไปก็ดี ทุกข์ย่อมไปตามเขา  เพราะ
39,0016,007,ทุจริต ๓  อย่างนั้น  เหมือนล้อหมุนไปตามรอยเท้าโคพลิพัทท์ผู้เข็นไป
39,0016,008,"อยู่. """
39,0016,009,อธิบายความตามพระคาถานั้นว่า  ข้อที่ว่าธรรมทั้งหลายนั้น  ก็คำว่า
39,0016,010,ธรรม ๆ  นั้น จำแนกออกเป็น ๔  คือ  คุณธรรม ๑  เทศนาธรรม ๑
39,0016,011,"ปริยัตติธรรม ""  นิสสัตตธรรม ๑  ในธรรม ๔ ประการนั้น  ธรรมศัพท์นี้"
39,0016,012,"ในคำว่า  "" ธรรมและอธรรม  ๒ ประการ  ให้ผลเหมือนกันหามิได้"
39,0016,013,"อธรรมย่อมนำไปสู่นรก  ธรรมย่อมให้ถึงสุคติ ""  ชื่อว่าคุณธรรม  แปลว่า"
39,0016,014,"ธรรมคือคุณ  ธรรมศัพท์นี้ ในคำว่า  "" ภิกษุทั้งหลาย !  เราจักแสดงธรรม"
39,0016,015,"อันงามในเบื้องต้นแก่ท่านทั้งหลาย ""  ดังนี้เป็นต้น  ชื่อว่าเทศนาธรรม"
39,0016,016,"แปลว่าธรรมคือเทศนา  ธรรมศัพท์นี้  ในคำว่า   "" ภิกษุทั้งหลาย !  อนึ่ง"
39,0016,017,"กุลบุตรบางจำบวกในโลกนี้  ย่อมเรียนธรรมชื่อว่าสุตตะและเคยยะ """
39,0016,018,ดังนี้เป็นต้น  ชื่อว่าปริยัตติธรรม  แปลว่าธรรมคือปริยัตติ  ธรรมศัพท์นี้
39,0016,019,"ในคำว่า "" และในสมัยนั้นแล  ธรรมทั้งหลายย่อมมี  ขันธ์ทั้งหลาย"
39,0016,020,"ย่อมมี ""  ดังนี้เป็นต้น ชื่อว่านิสสัตตธรรม  แปลว่าธรรมคือสภาพ"
39,0016,021,ที่มิใช่สัตว์  เหล่านั้น เป็นอรรถาธิบาย  ในเรื่องธรรม ๔ ประการ