buddhist-theology / 09 /090008.csv
uisp's picture
initial upload
6bd72a3
Book,Page,LineNumber,Text
09,0008,001,คุณก็ได้ เป็นสมาสนามก็ได้ เพราะสมาสนี้ เมื่อบทวิเสสนะมีบทอื่น
09,0008,002,เป็นอุปมาเปรียบเทียบในรูปวิเคราะห์ บทอุปมานั้น ถ้าอยู่ข้างหน้า
09,0008,003,เรียกว่า อุปมาบุพพบท ถ้าอยู่ข้างหลัง เรียกว่า อุปมานุตตรบท
09,0008,004,เช่น อุ. กาโก อิว สูโร=กากสูโร สูร เป็นคุณ เมื่อเป็นคุณ
09,0008,005,"อยู่ในรูปวิเคราะห์เช่นนี้ ก็เป็นสมาสคุณ, ถ้าบทหนึ่งเป็นประธาน"
09,0008,006,บทหนึ่งเป็นอุปมาวิเสสนะ คือเป็นวิเสสนะโดยเป็นเครื่องเปรียบ อุ.
09,0008,007,นโร สีโห อิว=นรสีโห นระเป็นประธาน สีหะเป็นวิเสสนะ โดย
09,0008,008,เป็นเครื่องเปรียง มีประธานในตัวเสร็จ ไม่ต้องหาบทอื่นมาเป็น
09,0008,009,ประธานอีก จึงเป็นสมาสนาม รวมความว่า กัมมธารยสมาสที่เป็น
09,0008,010,"วิเสสนบุพพบท, วิเสสนุตตรบท, สัมภาวนบุพพบท, อวธารณ-"
09,0008,011,"บุพพบท, เป็นสมาสนามอย่างเดียว, วิเสสโนภยบท เป็นสมาสคุณ"
09,0008,012,"อย่างเดียว, ส่วนวิเสสโนปมบท เป็นได้ทั้งสมาคุณและสมาสนาม."
09,0008,013,๑. วิเสสนบุพพบท
09,0008,014,สมาสนี้ มีบทวิเสสนะ คือคุณนามอยู่ข้างหน้า บทนามนาม
09,0008,015,อยู่ข้างหลัง บทวิเสสนะในรูปวิเคราะห์ ต้องมีลิงค์ วจนะ วิภัตติ
09,0008,016,"เสมอกับตัวประธาน เช่น นีลํ อุปฺปลํ=นีลุปฺปลํ, นีลํ เป็นวิเสสนะ"
09,0008,017,อุปฺปลํ เป็นประธาน เมื่อเข้าสมาสกันแล้ว เมื่อมีสระที่จะพึงต่อกัน
09,0008,018,โดยวิธีสนธิได้ ก็ควรต่อกันโดยวิธีสนธิเสียด้วย เพื่อความสละสลวย
09,0008,019,เช่นตัวอย่างนี้ ถ้าสำเร็จรูปเป็น นีลอุปฺปลํ โดยไม่ได้ต่อด้วยวิธีสนธิ
09,0008,020,อีกต่อหนึ่ง ก็ไม่สละสลวยในเชิงอักษร เพราะฉะนั้น ท่านจึงนิยม
09,0008,021,ต่อด้วยวิธีสนธิอีก ในเมื่อมีวิธีที่จะทำให้ในสมาสทุกแห่ง เมื่อเช่นนี้