diff --git "a/SÜNBÜLZÂDE VEHBÎ_Divan_1790.txt" "b/SÜNBÜLZÂDE VEHBÎ_Divan_1790.txt" new file mode 100644--- /dev/null +++ "b/SÜNBÜLZÂDE VEHBÎ_Divan_1790.txt" @@ -0,0 +1,17064 @@ +|\/| + + + + VEHBÎ + SÜNBÜLZÂDE + 1790 + 84826 + 23375 + 17064 + + +DÎVÂN-I VEHBÎ + +Bismi’llâhi’rrahmani’rrahîm + +İlâhî sensin ol Kâdî-i Hâcât +Ki lâyıkdır sana ‘arz-ı münâcât + +İlâhî sensin ol Ma’bûd bi’l-hak +Vücûd-ı vâcibin mevcûd-ı mutlak + +Nekâ’isden münezzeh nûr-ı zâtın +O zât ile kadîmîdir sıfâtın + +İlâhî Hayy u Kayyûm-ı ebedsin +Şerîkin yokdur Allâhu ehadsın + +Temânü’ ile olmuşdur müberhen +İlâhü’l-’âlemîn sensin mu’ayyen + +Ezel sensin ebed sensin İlahî +Çü sensin pâdişehler pâdişâhı + +Cihân hükmündedir yokdur vezîrin +Muhâl-ender-muhâl olmuş nazîrin + +İlâhî sensin ol Bâkî vü dâ’im +Senin emrinle ‘âlem oldu kâ’im + +Cihânı var edip ketm-i ‘ademden +Hudûs etdirdin âsâr-ı kademden + +Yine ‘âlem fenâ-ender-fenâdır +Senin gayrın ser-â-pâ bî-bekâdır + +Zamân cârî degilken sana aslâ +Zamânı eyledin tekvîn ü inşâ + +Degil igrâz ile fi’lin mu’allel +Bu bir burhân-ı kâtı’dır müdellel + +Bize nass-ı kerîm etdi ifâde +Ki sensin sâhib-i küll-i irâde + +Sana muhtâcdır ‘âlem ser-â-pâ +Senin yok ihtiyâcın gayra kat’â + +Mürîd-i fâ’il-i muhtâr sensin +Hakîm-i mutlak-ı Cebbâr sensin + +İlâhî sensin ol fa’’âl-i sâni’ +Senin gayrın degil mu’tî vü Mâni’ + +‘İbâda ni’metin bî-hadd ü pâyân +Sezâ ancak sana hamd-i firâvân + +İlâhî sensin ol hallâk u Rezzâk +İdersin cümle mahlûkâtı irzâk + +‘Atâ vu lutfuna yokdur nihâyet +Nice olsun sipâs ü şükre gâyet + +İlâhî eyleyip tenzîl-i furkân +Bize ihsân kıldın nûr-ı îmân + +Resûlün Mustafâ'yı kıldın irsâl +Gelip teblîg-i emrin etdi ikmâl + +‘İbâda eyleyip yâ Rab ‘inâyet +Tarîk-i hakka etdirdin hidâyet + +Bi-hamdi’llâh ne ni’metdir bu ni’met +Ki olduk öyle bir sultâna ümmet + +Anı iznin ile rûz-ı cezâda +Şefî’ et rûz-ı mahşerde ‘ibâda + +Husûsâ kurtara bu nâ-tüvânı +Edince üstüne hamle zebânî + +Benim ol müznib-i pür-cürm ü ‘âsî +Giriftâr-ı menâhî vü me’âsî + +Edip nakd-i hayâtı fıska masrûf +Bu hüsrân ile kaldım zâr u melhûf + +Ne etdim kulluga lâyık ‘ibâdet +Ne kıldım bir dakîka hüsn-i tâ’at + +Dirîgâ eyledim zâyi’ şebâbı +Telef etdim o vakt-i müstetâbı + +Olup üftâde-i ‘aşk-ı mecâzî +Misâl-i tıfl ederdim hâk-bâzî + +Olurdum ki nazar-bâz-ı siyehkâr +Hayâl-i çeşm-i hûbân ile bîmâr + +Geh üftâde kalıp çâh-ı zekanda +Gehî dil-tengî-i fikr-i dehende + +Bakıp geh gîsuvân-ı müşg-nâba +Düçâr oldum hezârân pîç ü tâba + +Hat-ı ‘anber-şemîm ü hâl-i dilber +Süveydâda olup sevdâ-yı muzmer + +Gehî mûy-ı miyân şevki ile nâl +Güsiste-târ olurdu silk-i âmâl + +Mümâşât eyleyip nefs ü hevâya +Bu gûne ‘ömrümü verdim hebâya + +Yanıldım genc iken şeytâna uydum +Nedâmet geldi pîr oldukda toydum + +Edip aldanmaga sad-gûne efsûn +Ne şeytânlıklar etdi bana mel’ûn + +Amân yâ Rab bu ‘abd-i rû-siyâhı +Bu cürm-âlûde pîr-i pür-günâhı + +Meded sürme meded nâr-ı cahîme +Refîk etme o şeytân-ı racîme + +Meded ey gâfir-i zenb ü hatâyâ +Kerem kıl etme dîvânında rüsvâ + +Meded kılma beni ilkâ-yı siccîn +Egisnî yâ gıyâse’l-müstagîsîn + +Zebânîler elinde etme pâ-mâl +Fe-minke’l-’avnü fî-havfin ve ehvâl + +Belî çokdur bu ‘âsînin kusûru +Bilir ammâ ki ma’nâ-yı Gafûr'u + +Egerçi pür-günâh-ı tîre-rûdur +Ümîdi müjde-i lâ-teknatûdur + +Tehî-dest ise de hüsn-i ‘amelden +Eser yok i’tikâdında halelden + +Hakîr ü nâ-tüvândır za’f-ı bünyâd +Kavî îmânıdır mânend-i pûlâd + +Amân îmânımı hıfz et Hudâyâ +Huzûr-ı ‘izzete olsun hedâyâ + +Amân âhir nefesde verme lüknet +Ola cârî zebânımda şehâdet + +Sezâ-yı magfiret kıl bu gedâyı +Şefî’ eyle Muhammed Mustafâ'yı + +Amân mahrûm-ı dîdâr etme yâ Rab +O hırmâna giriftâr etme yâ Rab + +Cihânda ba’d-ez-în oldukça bâkî +Beni kıl hüsn-i a’mâle mülâkî + +Kapından gayrı bâba etme muhtâc +Dilimden mâ-sivâyı eyle ihrâc + +Fünûn-ı şi’rimi sihr-i mübîn et +Mütûn-ı şerh-i güftârım metîn et + +Dilim ‘aşkınla pür-şevk ü safâ kıl +Zebânım na’t-gûy-ı Mustafâ kıl + + +DER-NA’T-I ŞERÎF-İ FAHRÜ’L-MÜRSELÎN ‘ALEYHİ’SSALÂTÜ VE’S-SELÂM + +Zihî pertev-nümâ-yı âferîniş +‘Uyûn-ı kâ’inâta nûr-ı bîniş + +Odur revnak-tırâz-ı tâc-ı levlâk +Şeh-i bâlâ-nişîn-i taht-ı eflâk + +Odur şâh-ı serîr-i lî-ma’a’llâh +Ne şâh ammâ melek-cünd ü felek-câh + +Odur sultân-ı sâhib-sırr-ı mi’râc +Ser-i ‘arş üzre na’leyni güher-tâc + +Odur hulk-ı ‘azîm ile mu’azzam +Pesendîde habîbu’llâhi a’zam + +Resûl-i Hak Ebu’l-Kâsım Muhammed +Nebî-i Hâşimî Mahmûd u Ahmed + +Kilîd-i mahzen-i ‘ilm-i ledünnî +Nedîm-i bezm-i hâs-ı üdni minnî + +Senâ-yı serv-kaddi kum fe’enzir +Sabâ-yı gülşen-i ahlâkı fa’sbir + +Hutût-ı râyeti innâ fetahnâ +Livâ-yı nusreti innâ kefeynâ + +‘Atâyâ-yı İlâhî kılmış irzâ +Anı ber-vefk-i mantûk-ı fe-terzâ + +Beyân-ı mu’ciz ü her nutku efsah +Kitâb-ı dîn o mantıkdan musahhah + +Hayât-efzâ degil mi her kelâmı +Ki söyler nükte-i yuhyi’l-’izâmı + +Mukahhal nergisinde kuhl-i mâ-zâg +Dehânı gonçesinde bûy-ı iblâg + +Lisânı tûtî-i vahy-i şeker-hâ +Velî âyîne-i ilhâm-ı Mevlâ + +Felek ser-geşte-i ser-der-hevâsı +Melek âşüfte-i nûr-ı likâsı + +Mükesser kaşlarından tâk-ı Kisrâ +Yıkıldı cünbişinden Lât u ‘Uzzâ + +Olaldan nûr-ı hüsnü cilve-dâde +Sanemler hâk-i râhında fütâde + +Nüvâziş etdigiyçün her yetîme +Ana dürr-i yetîm olmuş temîme + +O meh gösterdi engüşt-i hilâli +İki şakk olmasın mı bedr-i ‘âlî + +Nihâlinden düşeydi hâke sâye +Olurdu zerreler hurşîd-pâye + +‘Aceb mi ebr olursa sâyebânı +Güneşden sakınır Mevlâ'sı anı + +Ne hikmet kılmış ol ümmî-i mâder +Kitâb-ı gaybı bî-ta’lîm ezber + +Ne kudret bî-kalem ol sâhib-âyât +Ola nesh-âver-i İncîl ü Tevrât + +Hitâm-ı miskidir mühr-i nübüvvet +Ki etdi enbiyâya hâtemiyyet + +Mükerremdir egerçi nesl-i Âdem +Mufaddal cümleden ol zât-ı ekrem + +Çün Âdem çeşmini açdı ‘ademden +Anın mihriyle oldu subh rûşen + +O devr eylerdi beyne’l-mâ’i ve’t-tîn +Bu nûr olmuşdu pertev-bahş-ı tekvîn + +Reh-i deryâ-yı cûdu etdi meftûh +Gelip Cûdî'ye indi keştî-i Nûh + + +Tuyulmamışdı Dâvûd'un sadâsı +Semâ’-âver idi çarha nevâsı + +Vezân oldu Halîl üzre nesîmi +Gülistân etdi âteş-zâd-ı bîmi + +Kelîm'e lem’a-efşân tâb-ı rûyı +Ki olmuş meş’alinden şu’le-cûyî + +Mesîhâ makdeminden müjde-resdir +Anınçün cân-fezâ sâhib-nefesdir + +Mübârek zâtı Hakk'ın rahmetidir +Niyâzı ümmetîdir ümmetîdir + +Sarây-ı şer’inin ol çâr-yârı +Mu’allâ çâr-rükn-i üstüvârı + +Nücûm-ı ihtidâ ashâb u âli +Ne necm ammâ felekden kadri ‘âlî + +Yeter ey Vehbî-i pâ-mâl ü nevmîd +Ne mümkin zerreden ta’rîf-i hurşîd + +Te’eddüb kıl bu tavr-ı nâbe-câdır +Anı medh eyleyen çünkim Hudâ'dır + +Revân eyle o nûr-ı müctebâya +Salât ile selâm-ı bî-nihâye + +Çıkıp kürsî-i takrîr ü beyâna +‘Ayân et ‘arş-ı mi’râcın cihâna + +DER-Mİ’RÂC-I HAZRET-İ FAHRÜ’L-ENBİY ‘ALEYHİ +EKMELÜ’T-TESLÎMÂT VE ECMELÜ’T-TEHÂY + +Hoşâ ferhunde-şeb vakt-i mübârek +Ki tebcîl etdi anı Hak tebârek + +Zihî şeb matla’-ı subh-ı sa’âdet +Netîce-âver-i mihr-i meserret + +Ne şeb âbisten-i eltâf-ı Mevlâ +O şebdir ma’nî-i el-leylü hublâ + +Ne şeb kim kadr-bahş-ı leyle-i Kadr +Berât-ı rûşenâyî-i şeb-i bedr + +Ne şeb zülf-i bütân-ı hıtta-i Çîn +Şikenc-i turrasından çîn-ber-çîn + +O şebdir leyle-i mi’râc-ı pür-nûr +Ser-i gerdûnda gevher-tâc-ı pür-nûr + +O şeb olmaz mı şâdî vü tarab-dih +Ki oldur mevrid-i esrâ bi-’abdih + +Çün ol sîmurg-ı Kâf-ı ‘izz ü ikbâl +Gulû-yı müşrikînden fârigu’l-bâl + +O şeb olmuşdu bâ-şevk-i nihânî +Enîs-i haclegâh-ı Ümmühânî + +Dil-i bîdâr u çeşm-i hûbu der-hâb +Ne hâb + +O şâhın nezdine geldi şitâbân +Sefîr-i pâdişâh-ı pâdişâhân + +Emîn-i vahy-i Hak Nâmûs-ı Ekber +Hümâ-pervâz-ı kudsî-nûr-ı şehper + +Edip tefhîm ü ta’zîm ile âgâh +Dedi da’vet eder bâlâya Allâh + +O med’uvv-i tecellîgâh-ı hazret +Olup fermân-ber-i emr-i icâbet + +Burâk-ı berk-i rahşa verdi cevlân +Hemân nûrun ‘alâ nûr oldu rahşân + +Hevâlandı Hümâ-yı tîz-per-veş +Uçup bâd-ı seherle verd-i ter-veş + +O sebkat-kerde-i aksâ-yı gâyât +Erince Mescid-i Aksâ'ya bi’z-zât + +Turup ‘arz etdi kâmet enbiyâya +İmâm oldu hezârân muktedâya + +Mu’allâ tâk-ı ebrû-yı mukavves +Olup mihrâb-ı ervâh-ı mukaddes + +Ne ebrû kim görenler derdi yek-ser +Zihî mihrâbdır Allâhu ekber + +Seferber olmuş idi râh-ı Hakk'a +Teveccüh eyleyip dergâh-ı Hakk'a + +Edâ kıldı iki rek’at namâzı +Edip rûh-âşinâlarla niyâzı + +Du’â güftem deyip saf-bestegâna +Misâl-i nûr çıkdı âsumâna + +O ‘ulvî zümreye oldu mu’ayyen +Zemînden âsumâna farkı rûşen + +Olup zâtü’l-bürûca pertev-efşân +O hurşîd-i cihân-tâb-ı dırahşân + +‘Urûc etdikde evvelki semâya +Kef-i ihsânına Mâh açd�� aya + +İkincide ‘Utârid aldı hâme +Yazardı şevk ile teşrîf-nâme + +Üçüncüye edince ‘azm ü âheng +Safâdan Zühre aldı destine çeng + +Çehârümde olunca pertev-efgen +Dedi Hurşîd'e ‘Îsâ dîde rûşen + +Beşincide düşüp pâyına Mirrîh +Hemân olmuşdu na’l-i esbine mîh + +Çün altıncıda kıldı ‘arz-ı cevher +Melekler Müşterî'si çıkdı yek-ser + +Yedinci üzre oldukda şitâbân +Ana meş’al-keş-i nûr oldu Keyvân + +Olunca kutb-veş sâminde sâbit +Pür oldu nûr ile çeşm-i sevâbit + +Çün oldu atlas üzre pâ-nihâde +O pây-endâz olup erdi murâda + +Edip âmâde cevherden erâ’ik +Tururdu muntazır cümle melâ’ik + +Refâkat ederek Rûhu’l-emîn'e +Çıkınca kürsî-i ‘arş-ı berîne + +Vedâ’ âyînin etdi anda tetmîm +Edip ‘izzetle İsrâfîl'e teslîm + +Tururdu hâzır u âmâde Refref +Anın zahrın dahı kıldı müşerref + +Anın da cünbiş etmez oldu bâli +Makâmât idi çün a’le’l-e’âlî + +Habîbi vâsıl-ı Hak oldu tenhâ +Olup seyrângehi a’lâdan a’lâ + +Ne tîr-i râst-rev ol fahr-i kevneyn +Nişân-ı menzilidir kâbe kavseyn + +Erişdi ya’nî bezm-i lâ-mekâna +Mekîn oldu mekân-ı bî-nişâna + +Olup nûr-ı temâşâ-yı tecellî +Ziyâ-bahşende-i çeşm-i tesellî + +Egerçi vasfı lâ-tüdrikhü’l-ebsâr +Ana mahsûsdur bu ‘arz-ı dîdâr + +Kelîm'e dendi ammâ len-terânî +Velî bu ‘aynı ile gördü anı + +Cihât u hayyiz idi lîk nâ-bûd +Vücûd-ı vâcib-i Hak ‘ayn-ı mevcûd + +Bilür ashâb-ı ebsâr u reviyyet +Ne yüzden rû-nümûn oldu o rü’yet + +Muhammed bî-muhammed hemdem oldu +Harîm-i râz-ı ‘aşka mahrem oldu + +Anı bî-vâsıta kıldı muhâtab +Huzûr-ı ‘izzetinde Hazret-i Rab + +Kelâm-ı nefsî-i Hak'dır o güftâr +Degildi harf u savt anda bedîdâr + +Alıp anda berât-ı ‘izz ü rif’at +Hemân iclâl ile etdikde ‘avdet + +Yine germ-i safâ buldu yatagın +Kerem issi söyündürmez çerâgın + +Bunu gûş eyleyince kıldı tasdik +Ki dendi Hazret-i Bûbekr'e Sıddîk + +Yeter Vehbî hamûş olmakdır eslem +Odur re’y-i savâb Allâhu a’lem + +DER-SİTÂYİŞ-İ HAZRET-İ PÂDİŞÂH-I İSLÂM +HALLEDA’LLÂHU MÜLKEHÛ İL YEVMİ’L-KIYÂM + +Çü kıldın ey dil-i ferhunde-âsâr +Münâcâtıyla bed’-i nazm-ı güftâr + +Yazıp hem na’t u mi’râc-ı Resûlü +Makâm-ı rahmete bulduk vusûlü + +Ser-âgâz eyle vasf-ı pâdişâha +Senâ-yı hazret-i zıll-i İlâh'a + +Odur te’yîd eden ahkâm-ı dîni +Odur te’sîs eden şer’-i mübîni + +Fürûg-ı tâc u taht-ı kâmrânî +Sipihrin kevkeb-i sâhib-kırânı + +Meh-i burc-ı şeref mihr-i hilâfet +Medâr-ı irtifâ’-ı dîn ü devlet + +Ziyâ-bahşende-i evreng-i şâhî +Mücessem nûr-ı te’yîd-i İlâhî + +Hümâ-yı evcgâh-ı şevket ü şân +Sa’âdet-sâye zıll-i Rabb-i Mennân + +Hudâvend-i cihân-dâr-ı civân-baht +Dür-i iklîl-i şâhî zîver-i taht + +Sikender-şevket ü Dârâ-yı devrân +Ferîdûn-haşmet ü Cemşîd-’unvân + + M.I/, FB. + +Ser-efrâzân-ı şâhân-ı güher-tâc +Derinde ser-bürehne ‘abd-i muhtâc + +Cihânın saltanat-zâd-ı kadîmi +Kerîm ibnü’l-kerîm ibnü’l-kerîmi + +Şehenşâh-ı cihân Sultân Selîm Hân +Şeref-bahşâ-yı nesl-i Âl-i ‘Osmân + +Selîm-i sâlis-i ‘Osmâniyândır +Müsellem pâdişâh-ı kâmrândır + +Dilinde sırr-ı ilhâmı hüveydâ +Kerâmet feyzi etvârında peydâ + +Anı hâmî edip dîn-i mübîne +Halîfe kıldı Hak rûy-ı zemîne + +‘Adâlet tahtının bâlâ-nişîni +Süleymân-veş cihân zîr-i nigîni + +Mü’eyyed eyleyip ol şehriyârı +Hudâ mahkûmu kılmış rûzgârı + +O rütbe var ki safvet sînesinde +Sikender görmedi âyînesinde + +Belî âyînesin kılmış cihân-bîn +Sikender'de ne mümkindir bu âyîn + +KIT’A-İ MU’AMM BE-NÂM-I SELÎM +SELLEMEHU’LLÂHU TE’ÂL + +Gehî ‘azm eyleyip sâhil-serâya +Safâ-bahş olsa bahr-ı dil-küşâya + +Akıp çün seyl-i mevc-âver ser-â-pâ +Gelir bûs etmege pâyına deryâ + +Otag-ı heft-tâkı çarh-ı gerdân +Ki zerrîn şemsesi mihr-i dırahşân + +Degil bâlâsına şâyeste dîbâ +Kabâ-yı atlas-ı çarh-ı mu’allâ + +Hudâvendânedir cûş-ı ‘atâsı +Yem ü kâna kıyâs olmaz sehâsı + +Dür-efşân ise de yem telh-rûdur +Güher-pâş olsa da kân tünd-hûdur + +Nevâl-i himmeti ol rütbe mevfûr +Ki ednâ kâse-lîs-i lutfu Fagfûr + +Eger dârâtını görseydi Dârâ +Medâr-ı hâli olurdu müdârâ + +Dür-i yektâ-yı zâtı bî-bahâne +Güher-veş her ma’ârifde yegâne + +Derûn-ı düşmene zûr-ı kemânı +Atar sehm-i kazâ-yı nâgehânı + + M.I/, FB. + +Celâdetle verince rahşa cevlân +Sanarsın kim cerîdi berk-ı rahşân + +Alınca deste tîg-i hûn-feşânı +Gider nîrâna cân-ı düşmenânı + +Sadâ-yı dâne-i darb-ı tüfengi +Eder hûn sîne-i ��îr ü pelengi + +Hezârân fersaha edip isâbet +Nişânı dâg-ber-dil eyler elbet + +Odur envâ’-ı feyz-i Hakk'a mazhar +Şehenşâh-ı hünermend-i sühanver + +Nedir ol şevket-i zât-ı hümâyûn +Ne husrevdir ki tab’ı böyle mevzûn + +Müsellem nazm-ı rengîni müzehheb +Zihî şâhâne dîvânı müretteb + +Sühan-sencân-ı ecdâd-ı ‘izâmı +Egerçi nazma vermişler nizâmı + +Velîkin bunda vardır başka kuvvet +Edâsında nümâyân tarz-ı Şevket + +O hâkânı edip tebcîl Yezdân +Sühan mülkünde kılmış ana ihsân + +İlâhî kıl anı her dem mü’eyyed +Zamân-ı devleti olsun mü’ebbed + +Cihânda her umûrun eyle ihsân +Ola a’dâsı yek-ser hâke yeksân + +DER-VASF-I KELÂM-I MEVZÛN-I BELÂGAT-NÜMÛN + +Nice vasf etmeyem ol şehriyârı +Müsellem husrev-i Şevket-medârı + +Ki hem şâhenşeh ü hem nüktedândır +Sühan-dân-ı kerîm ü kâmrândır + +Bulur ehl-i dili tab’-ı selîmi +Müreccah Baykara'ya her nedîmi + +Sühan kadrin bilir bahr-ı hünerdir +Ki nazmı silk-i ma’nâda güherdir + +Sühan-dâna ‘aceb mi etse ragbet +O şâh-ı ‘âlem-i mevzûn-tabî’at + +Ki mevzûn olduguyçün serv-i ra’nâ +Göründü gülsitânda kadri a’lâ + +Çü vezn etdi ser-efrâz ol nihâli +Nice mevzûn-kelâm olmaya ‘âlî + +Sühan bir gevher-i ‘âlî-bahâdır +Ki eyler bî-ciger merdi bahâdır + +Gelir eş’âr ile tab’a celâdet +Eder tahrîk âsâr-ı şecâ’at + +Gazâda şi’r okurdu ba’zı ashâb +O ‘âdetdir henüz âyîn-i i’râb + + M.I/, FB. + +Sühandır mantık-ı ‘aşk-ı İlâhî +Netîce istemez bu söz güvâhî + +Sühandır mâye-i ‘aşk ile mahlûk +Niyâz-ı ‘âşıkân u nâz-ı ma’şûk + +Deger bir mısra’-ı berceste mazmûn +Benim ‘indimde yüz bin genc-i Kârûn + +Bulur ehl-i sühan ma’nâda lezzet +Ne mümkindir şekerde ol halâvet + +Hayâl-i nâzenîndir şâhid-i hûb +Ne lâzım şâ’irâna gayrı mahbûb + +Verirken neş’e-i rengîni mazmûn +Ne hâcet ehl-i tab’a câm-ı gül-gûn + +Kulûb-ı şâ’irân kim pür-safâdır +Hemân âyîne-i ‘âlem-nümâdır + +Olur elbette üstâd-ı sühanver +Mahal-gûy u zarîf ü nükte-perver + +Sühanverdir güher-senc-i ma’ânî +Kilîd-i genc-i hikmetdir lisânı + +Lisân-ı gayba şâ’ir tercemândır +Zebân-dân-ı hakâyık şâ’irândır + +‘Aceb mi olsa nazm-ı bî-bahâne +Kemâl-i âdemiyyetden nişâne + +Ki mevzûn sad-münâcât etdi âdem +Cenâb-ı Hakk'a herkesden mukaddem + +Olundu Fahr-i ‘Âlem'den rivâyet +Beyâna sihr denmek şi’re hikmet + +Ederdi şi’re tahsînler o sultân +Degil mi şâ’irânı Ka’b u Hassân + +Nizâmî hamsesinde bâ-sarâhat +Demişdir şi’r içün cüz’-i nübüvvet + +Anın ma’nâsını erbâb-ı tahkîk +Bu vech ile ederler remz ü tedkîk + +Ki ol Hassân-ı sâhib-nazm-ı mebrûr +Olunca hicv-i küffâr ile me’mûr + +Gelip Rûhu’l-emîn eylerdi ilkâ +Dehân-ı pâkine sad-gûne ma’nâ + +Gelir mi enbiyâdan gayra Cibrîl +Eder mi vahyi sâ’ir nâsa tenzîl + +Bunu remz eylemiş işte Nizâmî +‘Ayândır ‘ârife bu sırr-ı sâmî + +Senâ-yı Rûdegî'de yazdı Vassâf +Bilenler ol mahalli eyler insâf + +Ki ol üstâd-ı dânâ-yı sühan-dân +Bin altûna yazıp bir nazm-ı zî-şân + +Edince tâ ki âgâz-ı terâne +Şitâbân etdi şâhî mûliyâna + +Eder tab’-ı selîme böyle te’sîr +Kelâm-ı dil-pesend-i hûb-ta’bîr + +‘Atâ-yı şâ’iriyyetdir Hudâ-dâd +Ana mazhar degil her âdemî-zâd + +Sünûhât olmasa nazm-ı müsellem +Ederdi kesb ü tahsîl anı ‘âlem + +Egerçi herkes ister ola şâ’ir +Hudâ feyz etmese ammâ ne kâdir + +Odur bî-şübhe vehbî-i İlâhî +O râha olamaz bîgâne râhî + +Degil mi fahre şâyeste bu ‘unvân +Ki derler şâ’ir-i üstâda sultân + +Kimi Husrev kimi Hâkânî olmuş +Sühan iklîminin sultânı olmuş + +Eder dîvân ile izhâr-ı şevket +O şâhân-ı ekâlîm-i belâgat + +Olur ârâyiş-i eş’âr-ı rengîn +Medâr-ı hüsn-i âsâr-ı selâtîn + +Sühanverler olur şâhâna Vassâf +Kadîmî böyledir âyîn-i eslâf + +Senâ-yı şâ’irândır mülke revnak +Ki anlar hüsn-i ta’bîre muvaffak + +Henüz nazm-ı bülend-i Hâce Selmân +Okundukça Melikşâh'a verir şân + +Olur el-ân rûh-ı Şâh Sencer +Fürûg-ı Enverî ile münevver + +Yazıp Şehnâme Firdevsî-i üstâd +Riyâz-ı nazmı kıldı cennet-âbâd + +Niçe ta’bîr-i cân-bahş anda meşhûd +Anınla zindedir ezkâr-ı Mahmûd + +Hüseyn-i Baykara bezminde Câmî +Degil mi neş’e-bahşâ-yı müdâmî + +Bilip kadrin ‘Alî Şîr-i Nevâyî +Nevâ-yâb eyledi ol hoş-nevâyı + +Bakılsa cümle âsâr-ı selefden +Olur bî-şübhe meşhûd u mu’ayyen + +Ki olmuş her düvelde ehl-i ‘irfân +Bu gûne mazhar-ı envâ’-ı ihsân + +Mülûk-ı kadr-dânân bî-nihâyet +Gürûh-ı şâ’irâna kıldı ragbet + +Ki şâhânın o sınfa i’tibârı +Olur mülkün medâr-ı iftihârı + +Cihânı geşt edip nazm-ı sühan-dân +Eder evsâf-ı şâhı dehre i’lân + +Senâsı vird olup cümle zebânda +Kalır bâkî hem evrâk-ı zamânda + +Belî devletlere şâ’ir gerekdir +Velîkin şâ’ir-i mâhir gerekdir + +Ki ola dil-pesend eş’ârı meşhûr +Güher-veş nazm-ı pâki dürr-i mensûr + +Bile ez-cümle târîh-i cihânı +Rüsûm-ı tavr-ı eslâf-ı şehânı + +Ola hem münşî-i üstâd-ı dânâ +Gehî nazm u gehî nesr ede inşâ + +Kelâmın kim işitse ola ‘âşık +Diye işte bu sözdür şâha lâyık + +Bu gûne şâ’ir-i üstâda ragbet +Selâtîne olur bâdî-i şöhret + +Mülûk etdikçe hüsn-i i’tibârı +Sühan-dânın olur peydâ hezârı + +DER-BEYÂN-I SEBEB-İ TERTÎB-İ DÎVÂN DER-ZAMÂN-I +MES’ADET-İKTİRÂN HAZRET-İ SULTÂN SELÎM HÂN + +Nevâyâ başla ey tab’-ı sühan-sâz +Ney-i kilk eylesin bir nagme âgâz + +Hamûşî nâ-sezâ ehl-i rakamda +Sarîr elbette lâzımdır kalemde + +Me’âl-i râz-ı mektûmun ‘ayân et +Bu şevkin aslını bir bir beyân et + +Nedir bu cem’-i güftâr-ı perîşân +Ne oldu bâ’is-i tertîb-i dîvân + +Bilinsin sözlerinden hasb-i hâlin +Bu râza tercemân olsun makâlin + + M.I/, FB. + +Edince tab’ıma böyle hitâbı +Hemân bu vech ile verdi cevâbı + +Dedi kılmış Hudâ bu nâ-murâdı +Ebâ ‘an-ced ma’ârif-hâne-zâdî + +Sülûk etdim reh-i ecdâda ben de +Hünermendâna oldum ya’nî bende + +Olup hâhişger-i kesb-i ma’ârif +Cihânda etmedim meyl-i zehârif + +Nukûd-ı ‘ömrü sarf etdim kemâle +Bilip râcih metâ’-ı ‘ilmi mâle + +İşitsem kanda bir üstâd-ı kâmil +Olurdum dersine elbette dâhil + +Seyâhat eyleyip vâfir diyârı +Arardım ehl-i ‘ilm-i nâmdârı + +Kemâl-i şevk ile ashâb-ı fazla +Karîn oldum niçe erbâb-ı fazla + +Bulup ser-çeşme-i feyz-i fünûnu +Su gibi ezber etdim çok mütûnu + +Kitâb olmuşdu ‘âlemde enîsim +Hemân bahs-i ‘ulûm idi celîsim + +Alıp üstâddan izn ü du’âyı +Okutdum niçe ders-i Müntehâ'yı + +Velî emr-i ma’âş oldu zarûrî +Sebeb terk etmege ders ü huzûrı + +Gehî hâkim olup ba’zı bilâda +Şerî’at üzre hükm etdim ‘ibâda + +Olup geh zümre-i küttâba dâhil +Dedi ehl-i kalem münşî-i kâmil + +Husûsâ şi’rim oldu dehre meşhûr +Celâdet gösterip bu tab’-ı pür-zûr + +Zeber-destân-ı fenn-i şi’r ü inşâ +Edip el arkası yerde ser-â-pâ + +Olurdu her birisi feyze tâlib +Görüp âsârımı eslâfa gâlib + +‘Acemde etdim icrâ-yı belâgat +Sühan-sencânı oldu gark-ı hayret + +Ne hâcet kendimi medh ü senâya +Cihân şâhid iken bu müdde’âya + +Velî zell etmeyip ‘arz-ı sühanda +Rezâlet vermedim tab’-ı bülende + +Esâfilden edip ümmîd-i ihsân +Kemâlim kılmadım ma’yûb noksân + +Sühan-perdâz-ı istignâ-pesendim +Belâgat ‘arsasında şeh-levendim + +Belî cem’ etmedim mâl-i firâvân +Gınâ-yı kalb verdi Rabb-i Mennân + +Sühan kim gevher-i dürc-i şerefdir +Anı nâ-ehle sarf etmek serefdir + +Kasîde gezdirip bâb-ı ricâle +Tenezzül etmedim cerr ü sü’âle + +Talebsiz yazmadım bir ferde târîh +Cihânda olmadım şâyân-ı tevbîh + +Kasîde verdigim erkân-ı fehhâm +Şehenşâh u vezîr ü şeyhü’l-islâm + +Dahı vasf eyledim birkaç kibârı +Kibâr ammâ kibârın nâmdârı + +Ma’ârif kadrin anlar ehl-perver +Güher-senc-i hüner zât-ı sühanver + +Civân-merdândan ihsân u tahsîn +‘Arûs-ı nazma olmuş gerçi kâbîn + +Velîkin düşmez erbâb-ı kemâle +Vesîle eylemek şi’ri sü’âle + +Degildir câ’ize ümmîdi câ’iz +Gedâ-çeşmân sanarlar anı fâ’iz + +Yakışmaz şâ’ire vâdî-i cerrâr +Budur erbâb-ı tab’a pek büyük ‘âr + +Yazar bâ’zı gedâ rüsvâ-yı ‘âmı +Zifâf u mevlid-i hâs u ‘avâmı + +Yapıp târîhler sûr-ı hitâna +Keser çok işler engüşt-i beyâna + +Birisi su akıtsa çeşmesâre +Olur icrâ-yı medhe pâre pâre + +Eder rîzân o suya âb-ı rûyun +Sanur bî-çâre kim buldurdu suyun + +Bir âdem eylese niyyet binâya +Temel vaz’ eyler evvelce senâya + +Bahâr olsa esip bâd-ı makâli +Hazâna ugradır bâg-ı hayâli + +Yapıp vezn ile ma’cûn u murabbâ +Verir etrâfa nevrûziyye-âsâ + +Olur her mürdenin mersiyye-hânı +Bedenden çıkmadan evvelce cânı + +Kazıp târîhler seng-i mezârı +‘Azâba ugradır mevtâ-yı zârı + +Eder nazm-ı kelâmı cerre müncer +O gûne bed-edâ cerrâr-ı ahkar + +Gezip ol derbeder ashâb-ı câhı +Kapılarda okur gûyâ ilâhî + +Sü’âlin feth edip her dürlü bâbın +Dilenci torbası eyler kitâbın + +Bu ta’cîzi görüp ashâb-ı hayrât +Zarûrî etdi sedd-i bâb-ı hayrât + +Ma’âza’llâh nedir böyle rezâlet +Ki eş’âr ola ma’nâda ticâret + +Bi-hamdi’llâh ki lutf-ı müste’ân�� +Masûn etdi bu ‘abd-i nâ-tüvânı + +Cihânda vermedim bir ferde sıklet +Edip eş’âr ile iş’âr-ı külfet + +Ne gûne nazm-ı rengîn etsem inşâd +Safâ-yı rûh içün eylerdim îrâd + +Yazıp bir muktezâ-yı tab’-ı mevzûn +Hezârân güfte-i pâkîze-mazmûn + +Ederdim yâdigâr-ı ehl-i ‘irfân +Taşırdı nüshasın başında yârân + +Hedâyâ-veş gidip sâ’ir diyâra +Olurdu tâze tuhfe rûzgâra + +Bu vech ile olup meşhûr-ı âfâk +Cihân eş’ârıma olmuşdu müştâk + +Ehibbâ gerçi kim eylerdi tergîb +Velîkin etmemişdim cem’ ü tertîb + +Yazardı ba’zısın yârân u ahbâb +Olurdu ekseri nâ-bûd u nâ-yâb + +Kimin sirkat ederdi nev-hevesler +Şeker yagmâsı bulmuşdu megesler + +Kimi üftâde-i ser-tâk-ı nisyân +Gubâr-âlûde evrâk-ı perîşân + +Olurken böyle zâyi’ niçe güftâr +Yine mevcûd idi vâfirce âsâr + +Gelip birgün harîk-i nâgehânî +Yakıp berbâd edince hânumânı + +Tutuşdurdu ‘alev-gîrî-i ihrâk +Ne envâ’-ı kütüb kaldı ne evrâk + +Gidip sermâye-i ‘ömrüm hebâya +Külün savurdu bâd-ı gam havâya + +Beni pek yakdı bu çarh-ı sitemkâr +Olup sûzân hezâr inşâ vu eş’âr + +Niçe rengîn gazel niçe kasîde +Niçe âsâr-ı hûb u nâ-şinîde + +Husûsâ Münşe’ât-ı bî-bahâne +Müsellem dürr-i mensûr-ı yegâne + +Ki îcâd eylemişdim çok zamânda +Yanıp bir anda kalmadı cihânda + +Bu gûne şîve-i nâ-sâz-ı devrân +Kılıp kesb-i ma’ârifden peşîmân + +Kesel gelmişdi tab’-ı nâ-tüvâna +Elim varmazdı tahrîr ü beyâna + +Hem etmişdi zuhûr-ı za’f-ı pîrî +Fütûr-âver bu işkeste-zamîri + +Gidip ol za’f ile her dürlü zevkim +Dilimde kalmamışdı ‘aşk u şevkim + +Dahı bundan beterdir kim zamâne +‘Adâvet gösterirdi nüktedâna + +Hüner ‘ayb u kemâl olmuşdu noksân +Büyük töhmet idi ‘âlemde ‘irfân + +Mahabbet eyleyip ashâb-ı mâle +Cihân düşmen idi ehl-i kemâle + +Metâ’-ı ma’rifet olmuşdu kâsid +Ederdi akçe kâlâ-yı mefâsid + +Husûsâ şi’r ü inşâ vu fesâhat +Olup hem sûret-i lafz-ı fazâhat + +Sühan-dânân idi menfûr-ı ‘âlem +Sözün bilmezler olmuşdu mükerrem + +Niçe bed-nâm olurdu nâ’il-i kâm +Sühan-sencân ise nâ-bûd u güm-nâm + +Çatal yazı denirdi nazm-ı pâke +Gören yırtıp atardı anı hâke + +Felek inşâyı etdirmişdi isnâ +Kalem ehli girîbân-çâk u rüsvâ + +Kızılbaş idi gûyâ Fârisî-dân +Misâl-i Râfızî merdûd u hayrân + +Hazef makbûl idi dürr ü güherden +Cehâlet mu’teber idi hünerden + +Ferîhu’l-bâl olup zâg-ı siyeh-rû +Kafes-bend idi tûtî-i şeker-gû + +Çememde bülbülân bulmazdı lâne +Gül olmuşdu gurâba âşiyâne + +Görüp bu bende-i ber-geşte-sâmân +Gubâr-ı âsitân-ı ehl-i ‘irfân + +Bu gûne nâbe-câ tavr-ı zamânı +Şikest etmiş idim kilk-i beyânı + +Sükût ile vurup mührü dehâna +Makâl-i şi’ri almazdım lisâna + +Rüsûm-ı nazma vermezdim nizâmı +Tekellüm etmeyip mevzûn kelâmı + +Sühanverlikden olmuşdum peşîmân +Kalıp bu ye’s ile mebhût u hayrân + +Ederdim gıbta eslâf-ı kirâma +Karîn olduklarıyçün ihtirâma + +Ki tahsîl etmiş anlar nâm u şânı +Bulup vakt-i mülûk-i kadr-dânı + +Kimi olmuş nedîm-i pâdişâhî +Makâm-ı rif’at etmiş sadr-câhı + +Kimi olmuş vezîrânın karîni +Kerem-dîde çerâg-ı kâm-bîni + +Edip peygûle-i nisyânda zârî +Çekerdim ben de her dem intizârı + +Gelir mi derdim âyâ bu cihâna +Sühanver bir şehenşâh-ı yegâne + +Bi-hamdi’llâh ki bahtım oldu yâver +Tulû’ etdi hele bir mihr-i enver + +Ne mihr ammâ cihân nûruyla meşhûn +Yanında zerredir hurşîd-i gerdûn + +Olaldan mihr-i rûyu pertev-efgen +Zamânın çeşm-i bahtı oldu rûşen + +Kerîm ü kâm-bahşâ vu sühan-dân +Şeh-i gerdûn-haşem Sultân Selîm Hân + +Ki oldur zîb-i taht-ı kâmrânî +Odur hem husrev-i mülk-i ma’ânî + +O hâkân-ı cihânbân-ı ser-efrâz +Ma’ârifle yegâne şâh-ı mümtâz + +Medâr-ı fahr-i şâhân-ı selefdir +Eb ü ecdâdına hayru’l-halefdir + +Zamânında suhan buldu revâcı +Hüner erbâbı çekmez ihtiyâcı + +Gürûh-ı şâ’irândır şâd u hurrem +Ki oldu her biri haddince mükrem + +Eger Câmî göreydi bu safâyı +Fedâ eylerdi bezm-i Baykara'yı + +Geçip güstâhlıkdan çarh-ı gerdûn +Hünermendânı kıldı böyle memnûn + +Husûsâ bu perîşân-hâl ü pâ-mâl +Cefâ-yı çarh ile dem-beste vü lâl + +Olur tenhâ-nişîn-i künc-i ‘uzlet +Cihândan eylemişken kat’-ı ülfet + +O sultân-ı civân-baht-ı yegâne +Edip şefkat bu pîr-i nâ-tüvâne + +Degilken zerre-i in’âma şâyân +Olup hurşîd-i ihsânı dırahşân + +Fürûg-ı re’feti bu hâksârı +Görüp şâyân-ı evc-i i’tibârı + +Kemâl-i lutf ile dilşâd kıldı +Dil-i vîrânımı âbâd kıldı + +Ederken geşt-i deşt-i zulmet-i gam +Yetişdi Hızr-veş ol şâh-ı ekrem + +Edip âb-ı hayât-ı lutfun icrâ +Bu dil-teşne za’îfi etdi ihyâ + +O rütbe kıldı kim ihyâ-yı eltâf +Eder gıbta bana ervâh-ı eslâf + +Çerâg etdi bu şem’-i hândânın +Emekdâr-ı kadîm-i dûdmânın + +Civân-sâl eyledi gûyâ bu pîri +Revân-bahşî-i ihsân-ı vefîri + +Bu şevk ile tabî’at buldu kuvvet +Hemân vakt-i şebâbım etdi ‘avdet + +Ferâmûş eyledim cevr-i zamânı +Olup meşgûl-i ‘ayş u şâdumânî + +Açıldı gonçe-i hâtır gül-âsâ +Nevâ-senc oldu tab’ım bülbül-âsâ + +Misâl-i ney yine kilk-i sühan-sâz +Nev-â-nev nagmeye etdi ser-âgâz + +Kemâl-i şevk ile kıldı tabî’at +Hemân tertîb-i dîvâna ‘azîmet + +Ne inşâd eyledimse üç lisânda +Bulup mevcûdun evrâk-ı zamânda + +Cedîd ü köhne âsâr-ı perîşân +Bulundu her ne ise hasbe’l-imkân + +Rüsûm-ı mahv u isbât üzre yek-ser +Edip geh tarh u gâhî nakl-i mıstar + +O gûne müntehab vâfirce âsâr +Müfîd ü Muhtasar dîvân-ı eş’âr + +Kılıp her nev’ini başka mühezzeb +Olundu üç lisân üzre müretteb + +Eger yazmış ise Sa’dî Gülistân +Bu âsâra desinler Sünbülistân + +Bu resme buldu çünkim hüsn-i tertîb +Olup revnak-nümâ-yı zîver ü zîb + +Dedim târîhini cevher gibi hûb +Ma’ârif gencidir dîvân-ı mergûb + +Bu tertîbi hemân bâ-’avn-i Hâdî +Mücerred lutf-ı şâhî oldu bâdî + +Kusûrun ‘afv ederse ol şehenşâh +Murâdım etmedir takdîm-i dergâh + +harflerinin ebced değerleri toplandığında H. tarihini vermektedir. + +Eger kim olmasa meşhûr-ı devrân +Me’âl-i kıssa-i mûr u Süleymân + +Anı takdîme etmezdim cesâret +Velî ol kıssadır bâdî-i cür’et + +‘İnâyet eyle Vehbî'ye İlâhî +Ki dîvânı ola makbûl-i şâhî + +Dahı şimden geri bu ‘abd-i nâçâr +Yaza vasfında bî-had tâze âsâr + +O sultân-ı cihânın eyle yâ Rab +Nizâm-ı devletin dâ’im müretteb + +Olup etvârı ‘âlemde müsellem +Medîha-gûyu olsun cümle ‘âlem + +Livâsın eyle mansûr u muzaffer +Edip a’dâsını yek-ser müdemmer + +Hemîşe muntazam olsun İlâhî +Cihânda şevket-i dîvân-ı şâhî + +TÂRÎH-İ TERTÎB-İ DÎVÂN DER-ZAMÂN-I SULTÂN +SELÎM HÂN + +[mef’ûlü / fâ’ilâtün / mef’ûlü / fâ’ilâtün +müstef’ilün fe’ûlün müstef’ilün fe’ûlün] + +Dîvân-ı ‘abd-i ahkar olmaz idi müretteb +Ger olmasaydı yâver ‘avn ü ‘inâyet-i Rab + +Ol feyz-bahş-ı mutlak çün eyledi muvaffak +Zâtında oldu el-hak bu tuhfe-i mühezzeb + +Sen eyle yâ İlâhî makbûl-i pâdişâhî +Gâhî edip nigâhı olsun küşâde-meşreb + +Tahsîn ile edâsın ‘afv eyleye hatâsın +Bu ‘abd-i bî-nevâsın gûyâ edip muhâtab + +Târîhini Selîm Hân derse degil mi şâyân +Şâhâne oldu Vehbî dîvân-ı nev-müretteb + + M.I/, FB. + +İBTİDÂ’-İ KASÂ’İD +Bismi’llâhi’rrahmâni’rrahîm +Tâc-ı güher ber-ser-i nazm-ı kerîm + +Rumûz-ı ‘aşkını kıl zîver-i hüsn-i beyân yâ Rab +Lisân-ı gayba olsun tâ zebânım tercemân yâ Rab + +Makâlim olmaya pîrâye-bahş-ı lagv-i bî-ma’nâ +Masûn eyle beni sehv ü hatâdan el-amân yâ Rab + +NA’T-I ŞERÎF-İ FAHRÜ’L-ENBİY ‘ALEYHİ EFDALÜ’TTEHÂY + +Zihî nûr-ı mücessem âfitâb-ı ‘âlem-ârâdır +Ki mihr-i tal’atı nûr-ı cebîn-i mâh-ı garrâdır + +Ziyâsı müncelî her zerrede eczâ-yı ‘âlemden +O mihrin iltimâ’ı mebde’-i îcâd-ı eşyâdır + +‘Aceb nûr-ı mu’azzamdır ki hurşîd-i cihân-ârâ +O rûy-ı tâbnâke nisbet ile çeşm-i hirbâdır + +Misâl-i âyet-i nûr ol cemâl-i ‘âlem-efrûzun +Hemân nûrun ‘alâ nûr oldugu gün gibi iclâdır + +Fürûzân pertev-i kudretle mişkât-ı ilâhîde +Ebed bu rûzgâr üzre masûn-ı bîm-i itfâdır + + M.IV/, FB. + + M.IV/, FB. + +O nûr-ı müctebâdır matla’-ı ve’ş-şems ile maksûd +Cebîn-i ve’d-duhâdan nûr-pâş-ı zîr ü bâlâdır + +Tecellî eyleyip ânestü nâran iktibâsından +O nûrun ceyb-i Mûsâ'da ziyâsı dest-i beyzâdır + +Zemîne sâye-endâz olmasa cây-ı te’accüb mü +Ki ol zıll-i İlâhî ser-te-ser nûr-ı tecellâdır + +O envâr-ı Muhammed'dir fürûg-ı rûyu Ahmed'dir +Ziyâsı çarha mümteddir zihî nûr-ı mu’allâdır + +Felekler müşterî ol nûra cümle nakd-i encümle +Ki es’âdı şeref-bahşende-i çeşm-i Süreyyâ'dır + +Şeb-i mîlâdı rûz-ı rûşen-âsâ nûr ile memlû +O bir bedr-i mu’allâdır ki kadri böyle a’lâdır + +Ne bedr-i müncelîdir kim Gazâ-yı Bedr'e âmâde +Hilâl ebrûları gûyâ iki tîg-i mücellâdır + +Misâl-i âyet-i seyf ol mücellâ tîg-i pür-tâbın +Şu’â’ı âteş-endâz-ı ser-i makhûr-ı a’dâdır + +Hoşâ nutk-ı hayât-efzâsı feyz-i vahy-i Rabbânî +Dem-i mu’ciz-beyânı sırr-ı i’câz-ı Mesîhâ'dır + +Sabâhat-bahş-ı Yûsuf ol likâ-yı pür-melâhatdir +Ki cârûb-ı harîm-i ‘ismeti zülf-i Zelîhâ'dır + +Müsemmâ-yı hakîkî zâtıdır envâ’-ı ihsâna +Cemâl-i bâ-kemâli mazhar-ı esmâ’-i hüsnâdır + +Dil-i pâkîzesi deryâ-yı ilhâm-ı Hudâ'dır kim +Hadîs-i dil-pesendi nüh sadefde dürr-i yektâdır + +‘Aceb mi Sidre'den bâlâter olsa rif’at-ı şânı +O kadd-i müntehâ Taybe gülistânında Tûbâ'dır + +O şâhenşâh-ı kurb-ı ma’nevînin mülk-i rif’atde +Mu’allâ pây-ı tahtı kâbe kavseyni ev-ednâdır + +Revâdır gâşiye-ber-dûşu Cibrîl-i emîn olsa +O ‘abd-i müctebâ mednüvv-i tenvîl-i tedellâdır + +Döşendi ‘abkarî-i çarh-ı Atlâs reh-güzârında +Ki nakş-ı pâyı revnak-bahş-ı ferş-i ‘arş-ı a’lâdır + +Nigâh eyler mi rûyu mâ-sivâya bu basîretle +Çü mâ-zâga’l-basar ol çeşme kuhl-i cevher-âsâdır + +Livâ-yı hamd ile râyet-keş-i meydân-ı rüstâhîz +Sipeh-sâlâr-ı hayl-i enbiyâ hayru’l-berâyâdır + +Dü-nîm olmakdan eyler mi tereddüd pîşgâhında +Kamer âmâde-i yek-cünbiş-i engüşt-i îmâdır + +Ser-â-pâ ser-nihâde reh-güzârında tevâzu’la +Tekâpûlar eder eşcâr egerçi bî-ser ü pâdır + +Hasâ-endâz-ı fark-ı düşmenân oldukda râmîsi +Hakîkatde mededkârî-i te’yîdât-ı Mevlâ'dır + +‘Aceb mi hâk-i pây-ı yâr-ı gâra rûy-mâl etse +Hezârân sâl o kim âvâre-i neyl-i temâşâdır + +Necm /. + +Tez elden perde çekmek kasdı ile çeşm-i ‘udvâna +‘Anâkib târ u pûd-ı şevk ile nessâc-ı dîbâdır + +Ser-â-pâ hâr u hâşâk ile sedd-i râh-ı a’dâya +Kebûterler safâ-yı bâl ile hâzır müheyyâdır + +Eyâ kân-ı kerem ol rahmeten li’l-’âlemîn sensin +Ki cûd u re’fetin sermâye-i dünyâ vü ‘ukbâdır + +Fezâ-yı ravzana rû-mâl içün müştâkdur gâyet +Sipihrin kaddini ham eyleyen hep bu temennâdır + +Mü’eyyed eyledi ahkâmını mühr-i nübüvvet kim +Müseccel hüccetin zahriyyesinde hatm ü imzâdır + +Cihânı beyt-i ma’mûr eyledin hedm-i dalâletle +Mübârek makdemin kesr-efgen-i eyvân-ı Kisrâdır + +Nice tebcîl olunmaz pây-ı iclâlin ki ‘âlemde +Celâdetle leked-kûb-ı kafâ-yı Lât u ‘Uzzâdır + +Güvâh-ı enbiyâdır ümmetin ‘adlin müzekkîsi +O sâ’at kim makâm-ı hevlnâk-i fasl-ı da’vâdır + +Vücûh ile rızâ-yı Hakk'a mazharsın ki hakkında +‘Atâyâ-yı İlâhî tâbe-mikdâr-ı fe-terzâdır + +Ecell-i mu’cizâtın ya’nî Kur’ân-ı ‘azîmü’ş-şân +Ki hükm-i muhkemâtı nâsıh-ı edyân-ı ûlâdır + +Görüp ‘Adnân u Kahtân'ın fesâhat âzmâyânı +Belâgatle tamâm i’câzını Bâkıl'dan a’yâdır + + +Netîce tâlî-i İncîl ü Tevrât'ın mezâyâsı +Mukaddem şânını te’yîd içün sugrâ vu kübrâdır + +Hezârân teşneyi sîr-âb eder yek-katre-i lutfun +O engüşt-i mübârek cûy-ı feyz-i Hakk'a mecrâdır + +Siyâb-ı rûz-merre nûr-veş bâlâ-yı sıbteyne +Nigâh-ı iltifâtınla ne hoş dîbâ-yı zîbâdır + +Alıp yek-kabza-i hâki ziyâfet etdin ashâba +Kef-i bî-imtinânında nazîr-i menn ü selvâdır + +Nücûm-ı lem’a-pâş-ı ihtidâdır âl ü ashâbın +Sipihr-i a’zam-ı şer’inde nûr-ı çeşm-i dünyâdır + +Kemâl-i rahm u şefkat üzre beyne’l-mü’minîn ammâ +Dem-i şemşîr ile eşrâr-ı küffâra eşiddâdır + +Şeref-yâb olduguyçün dergehinde her biri anın +İmâm-ı müslimîn ü muktedâ-yı ehl-i takvâdır + +Gelip ol Ka’be-i dergâha etdi ilticâ âhir +Anınçün tâ ebed İbn-i Züheyr'in Ka’b'ı a’lâdır + +Bu ‘abd-i pür-günâhın da o dergâha eder rû-mâl +Kusûrun ‘afv ile emniyyesi neyl-i ‘atâyâdır + +Ben ol Vehbî-i ‘âsîyem yem-i cürm ü ma’âsîyem +Ki tûfân-ı günâhım mevc-i şûr-engîz-i deryâdır + +Dirîgâ zikr ü fikre bir nefes sarf etmeyip ‘ömrüm +Makâlim lagv-ı bî-ma’nâ hayâlim şi’r ü inşâdır + +Zevâlinden hayât-ı bî-sebâtın gâfilim hayfâ +Girîbânım egerçi gerdenimde sûret-i lâdır + +Huzûrunda nice şerm etmeyem ey mefhar-i ‘âlem +‘Usât-ı mü’minîne seyyi’âtım haclet-efzâdır + +Benim ol Kays-ı bî-sâmân-ı sevdâ-yı mecâzî kim +Perîşân hâtırım dil-beste-i gîsû-yı Leylâ'dır + +Siyehkârım ki her lahza hayâl-i hâl-i cânâne +Misâl-i habbetü’s-sevdâ süveydâda hüveydâdır + +Belî müstagrak-ı deryâ-yı cürmem yâ Resûla’llâh +Şefâ’at bahrına nisbetle ammâ katre-i mâdır + +Salât ile selâmım dergeh-i iclâline gûyâ +Dehân-ı mûrdan pîş-i Süleymân'a hedâyâdır + +BE-RAVZA-İ MUTAHHARA NEBEVÎ FERESTÂDEEST + +Saçın ve’l-leyldır yâ Resûla’llâh +Cemâlin mihr-i burc-ı ıstıfâdır yâ Resûla’llâh + +Zemîne düşmese cây-ı ‘aceb mi sâye-i kaddin +Vücûdun pertev-i nûr-ı Hudâ'dır yâ Resûla’llâh + +Hitâb-ı ‘izzet-i levlâke mazhar zât-ı pâkindir +Zuhûrun bâdî-i arz u semâdır yâ Resûla’llâh + +Hayât-efzâ olur dil-teşne-i sahrâ-yı ‘isyâna +Zülâl-i şefkatin âb-ı bekâdır yâ Resûla’llâh + + M.IV/, FB. + + +Ser-â-pâ âl ü ashâbın hidâyet âsumânında +Nücûm-ı lem’a-pâş-ı ihtidâdır yâ Resûla’llâh + +Sadîk-i yâr-ı gârın Hazret-i Sıddîk ez-cümle +Ser-efrâz-ı gürûh-ı evliyâdır yâ Resûla’llâh + +‘Adâlet-pîşe hayr-endîşe ol Fârûk-ı a’zam kim +Cihânda pîşvâ-yı etkıyâdır yâ Resûla’llâh + +Şehîd ü kâtib-i Furkân ‘Osmân İbn-i ‘Affân hem +Münevver-tal’at u kân-ı hayâdır yâ Resûla’llâh + +Süvâr-ı Düldül-i zû-Zü’l-fekâr ol sıhr-ı mümtâzın +Der-i ‘ilm-i ledünnî Murtazâ'dır yâ Resûla’llâh + +Hasan zâtında ahsen hem Hüseyn ol sıbt-ı müstahsen +Tarâvet-bahş-ı hâk-i Kerbelâ'dır yâ Resûla’llâh + +Dü-’âlemden gınâ verdi bana sermâye-i ‘aşkın +Gubâr-ı âsitânın kîmyâdır yâ Resûla’llâh + +Sıfâhân sürmesin gözden çıkardım ‘aynıma almam +O hâk-i pâk-i kuhl-i rûşenâdır yâ Resûla’llâh + +Meded bu kemterîn-i ümmetin Vehbî-i ‘âsînin +Şefâ’atdir sü’âli bir gedâdır yâ Resûla’llâh + +Anı bî-behre redd etmek ne mümkindir ki dergâhın +‘Usât-ı mü’minîne mültecâdır yâ Resûla’llâh + +Salât ile selâmım ravza-i cennet-misâlinde +Vezân olmakda hem-râh-ı sabâdır yâ Resûla’llâh + +ÎN HEME-R BE-RAVZA-İ MUTAHHARA FERESTÂDEEST + +Resûl-i kibriyâ hayru’l-verâ yâ Ahmed-i mürsel +Şefî’-i müşfik-i rûz-ı cezâ yâ Ahmed-i mürsel + +Serîr-i kâbe kavseyni ev-ednâ tahtgâhındır +Şehenşâh-ı ekâlîm-i rızâ yâ Ahmed-i mürsel + +Süvâr-ı Refref oldun gâşiye-ber-dûş idi Cibrîl +Edince seyr-i mi’râc-ı ‘alâ yâ Ahmed-i mürsel + +Veliyy-i âferîniş sırr-ı levlâke idüp mazhar +Vücûdun menşe’-i arz u semâ yâ Ahmed-i mürsel + +Gül-i hoy-kerde-i ruhsâre-i pür-âb ü tâbınla +Bulur bâg-ı cihân neşv ü nemâ yâ Ahmed-i mürsel + +Mü’eyyed oldu teblîgin zuhûr-ı mu’cizâtınla +Degildir mantık-ı vahyin hevâ yâ Ahmed-i mürsel + +Senî Hak rahmeten li’l-’âlemîn etdi nebîler hem +Ederler senden ümmîd-i ‘atâ yâ Ahmed-i mürsel + +Harîm-i Ka’be-i kûyunda sa’y-i pür-tekâpûlar +Be-hakk-ı Merve ‘uşşâka safâ yâ Ahmed-i mürsel + + M.IV/, FB. + + +Ne hikmetdir ki bür’ü’s-sâ’a-i te’sîr-i ihsânın +Olur rencûr-ı âsâma devâ yâ Ahmed-i mürsel + +Hemân ol hokka-i lutf-ı firâvânındadır ancak +Dil-i bîmâra ümmîd-i şifâ yâ Ahmed-i mürsel + +Salât ile selâmın şermsârâne eder Vehbî +Mutahhar ravzana her dem hedâyâ yâ Ahmed-i mürsel + +KIT’A-İ Mİ’RÂCİYYE + +Ol mefhar-i kevneyne edip râh-nümâlık +Cibrîl idi bir peyk-i şitâbân-ı Muhammed + +Kadr-i şeb-i mi’râcı içün ‘îd edip çarh +Cedy-i feleki eyledi kurbân-ı Muhammed + +BE-TUGRÂ-YI MUHAMMED SEYYİDÜ’L-KEVNEYN +VE’S-SAKALEYN NÜVİŞTE ŞUD + +Risâlet tahtının sultânıdır ol mefhar-i ‘âlem +Muhammed nâmına çekmiş kalem levh üzre tugrâyı + +Keşîde ebruvânı nûrıla dîvân-ı Bârî'de +Şefâ’at emrine böyle çeker tevkî’-i garrâyı + +VASF-I ŞEHRİYÂR-ÂYÎN Ü TÂRÎH-İ VİLÂDET-İ HAZRET-İ +SULTÂN SELÎM + + M.IV/, FB. + M.IV/, FB. + + M.IV/, FB. + +Bi-hamdi’llâh beşâşetler göründü rûy-ı dünyâda +Bu vech ile gören hayrân olur hüsnün temâşâda + +Cihân mesrûr u hurrem tâ ‘adem-âbâda gitmiş gam +Felek cevr ü cefâdan hem peşîmândır bu esnâda + +Gönül âyînesi gerd-i kederden öyle sâfî kim +O gûne safvet olmaz rûy-ı mir’ât-ı mücellâda + +Safâlar ol kadar kim ‘îd-ber-bâlâ-yı ‘îd oldu +Şeb ü rûzu müreccahdır bu ‘asrın Kadr u a’yâda + +Bu hây u hûy ile bu na’re-i mestâneler şimdi +Safâ keyfiyyetindendir degildir neş’e-i bâde + +Felek ‘âlemde bir ‘âlî ziyâfet eyledi tertîb +Tüvânger bezl-i na’mâda gedâlar hân-ı yagmâda + +Sehâya mâ’il oldu tab’-ı dûnu belki gerdûnun +Hemân Hâtemlenir her bî-nevâ bezl-i ‘atâyâda + +Gezip hûbân-ı bâlâ-kadd ile üftâde bir yerde +Tekellüf ber-tarafdır hâsılı a’lâ vu ednâda + +Şikest-i şîşe-i sahbâya ta’rîz eyleyip bir bir +Nola mestâneler her gûşeden taş ursa zühhâda + +Esîr-i derd ü mihnet kalmadı lâ-kayd olup herkes +Bu demde halka-i kumrî takılmaz serv-i âzâda + +Niyâma girdi şemşîr-i sitem ammâ ki mahbûbân +Karışmam tîg-i ebrûyu verirse çeşm-i cellâda + +Perîşân perçem-i cânân içün mecnûn olup ‘uşşâk +Tagıtmış ‘aklını gûyâ ser-i gîsû-yı Leylâ'da + +Mezâkın eylesin icrâ gelip şîrîn leblerden +Kenâr-ı cûy-ı şîri beklemek lâyık mı Ferhâd'a + +Şikâr avlaşdırıp hep hâb-ı hargûş etmede yârân +Bu tavşân-beççeler elbet girerler dest-i sayyâda + +Gülistân-ı cihânın başka âb u tâbı var şimdi +Açıldı sûret-i dîvârdan güller bu esnâda + +‘Aceb mi bülbül-i tasvîr ederse nagme-perdâzı +Ser-â-ser gonçalar buldu tarâvet nakş-ı dîbâda + +Bu demde nutka gelmiş sûret-i zîbendeler gûyâ +Nezâketlerle harf-endâz olur Mânî vü Behzâd'a + +Bu sûretde nigâristân-ı Çîn'in revnakın bozmuş +Niçe tahsîn olunmaz hâme-i nakkâş-ı üstâda + +Bu zîb ü zîneti bu nakş u tasvîr-i dil-ârâyı +Tasavvur eylemek kâbil degildir belki hulyâda + +‘Aceb böyle şeb-i zîbendeyi böyle çerâgânı +Cihânın çeşm-i hâb-âlûdesi görmüş mü rü’yâda + +Hele ben görmedim ammâ gezenlerden sorardım hep +Ne görmüş ne işitmiş var bu şehr-âyîni dünyâda + +Kanâdîl-i fürûzân encüm-i seyyâreden efzûn +Zemîn eyler tefevvuk âsumâna bu donanmada + +Çıkıp mâhiyyeler seyr etmege bâm-ı felek üzre +Zemîne dün gece mâh-ı münevver olmuş üftâde + +Sarây-ı pâdişâh-ı ‘âleme âvîze kasdıyla +Felek kandîl-i mihr ü mâhı çokdan etmiş âmâde + +Bakıp çarh-ı felekle zînet-i bâb-ı hümâyûna +Sipihr encümlerin bozmuş tagıtmış tâk-ı mînâda + +Kebâb olsa dil-i mâhî ‘aceb mi tâb-ı havfından +Bu şeb bahrî fişek basdırdı ‘aks-i mâhı deryâda + +Hüner izhâr edip sihr-âferînân fikr ü dikkatle +‘Aceb san’atla îcâd eylemişler hârık-ı ‘âde + +Bakılsa san’at-ı nâ-dîdeye hadd ü nihâyet yok +Kalır mı tâkat-i seyr ü temâşâ çeşm-i bînâda + +Sipihrin necm-i gîsûdârına taklîd ile herkes +Takar kandîle teller şekl-i hûb-ı necm-i Şi’râ'da + +Şemâtet etmesin bir bed-nazar düşmen deyü nâ-geh +Şemâte tellerin perde çekerler çeşm-i hussâda + +Bülend-âvâz ile âfâka tebşîr-i sürûr eyler +Degil bîhûde bu sît ü sadâlar tabl u surnâda + +Şafak sanma giyinmiş al eteklik çengî-i Nâhîd +Oyunlar gösterir devr-i kamer hükmünce bâlâda + +Alıp meh-pâreler -veş destine çal-pâresin hurşîd +Safâdan raks eder pîrâmen-i çarh-ı mu’allâda + +Usûl ile defin darb eyler ammâ zâhirâ mutrib +Urur ragm ile sille rûy-ı çarh-ı kîne-mu’tâda + +Nihâvend ü ‘Irâk u Isfahân'da görmemiş ‘uşşâk +Nevâ-sencân-ı nâz u şîveyi bu tarz-ı ra’nâda + +Bu lezzetlerle kâni’dir şekerden kâm alıp ‘âlem +Hemân mûr u megesdir cem’ olan dükkân-ı kannâda + +Cihân nûrun ‘alâ nûr oldu şimdi dîdeler rûşen +Degildir yalınız kandîl nûru zîr ü bâlâda + +Bugün bir tâli’-i mevlûd-ı ‘âlî-bahta nâzırdır +Şerefle pertev-i es’âd var çeşm-i Süreyyâ'da + +Nedir gehvâre-i gerdûnda bu âheste cünbişler +Meger kim zîver-i mehd-i şuhûd olmuş o şehzâde + +Sipihr-i saltanatdan tâli’-i mes’ûd ile böyle +Cihâna kevkeb-i dürrî gibi oldu ziyâ-dâde + +Tecellî-i cemâl-i kudret ü envâr-ı sübhânî +‘Ayândır rûy-ı baht-ı pâdişâh-ı ‘âlem-ârâda + +Şehenşâh-ı mu’azzam Mustafâ Hân-ı cihânbânın +Hudâ neslin şeref-bahş eyledi tekvîn ü îcâda + +Tulû’-ı âfitâb-ı hüsnüne müştâk idi dünyâ +Felek kaddin hamîde eylemişdi bu temennâda + +Açıldı gülsitân-ı saltanatda ol gül-i zîbâ +Nice güller gibi açılmasın diller bu esnâda + +Yegâne dürr-i şeh-vâr-ı sa’âdet pâk gevherdir +Ne mümkin böyle kadr ü kıymet olmak dürr-i yektâda + +Sedefkârî vü pür-lü’lü’ edip gehvâresin dâye +Tutar ol gevher-i tâbendeyi âgûş-ı lalada + +Ne gevherdir ki oldur zîver-i ser-tâc-ı sultânî +Olur mu böyle pertev şeb-çerâg-ı ‘âlem-ârâda + +li "Nur üzerine nur" Mehmet Yılmaz, a.g.e., s.. + +Selîm-i sâlis ammâ kim cihâna rûh-ı sânîdir +Hayât-ı tâze verdi müjde-i mevlûdu ecsâda + +‘Aceb nûr-ı basardır ol cihânın kurretü’l-’aynı +Masûn olsun hemîşe bed-nazardan hıfz-ı Mevlâ'da + +Görüp bir böyle zîbâ gonçayı bâg-ı letâfetde +Nola her bir müje bir hâr olursa çeşm-i a’dâda + +Tonatmışlar kumâş-ı ma’rifetle sûk-ı ‘irfânı +Hüner izhâr edip ehl-i ma’ârif ‘arz-ı kâlâda + +Süleymân-ı zamânın dergeh-i iclâline ben de +Götürdüm bir kasîde mûr-veş tarz-ı hedâyâda + +Cesâret eyledim bir böyle dest-âvîz-i nâçîze +Hemân bir yâdigâr olsun deyü vasf-ı donanmada + +Belî emsâl ü akrânım gibi yok câh u sâmânım +Yine mümtâz-ı akrânem fünûn-ı şi’r ü inşâda + +Du’â âvâzesin çarha yetişdir Vehbiyâ şimdi +Melekler cümle âmîne müheyyâ ‘arş-ı a’lâda + +Hudâ evlâd u ensâbıyla ol şâh-ı cihânbânı +Ede revnak-fezây-ı saltanat bu baht-ı ‘ulyâda + +Murassa’ iki târîh-i müsellem eyledim inşâd +Cevâhirler gibi tâbende bir beyt-i dil-ârâda + +Selîm'i Mustafâ Hân'a mübârek tâcdır gûyâ +Nümâyân cevher-âsâ dürc-i şevketden bu şehzâde + +lii Bu beyit ebced hesabına göre III. Selim'in doğum tarihini vermektedir. + +BE-HAZRET-İ SULTÂN MUSTAF HÂN PES EZ-ÇERÂG +KERDEN BE-HÂCEGÂNÎ DER-ZIMN-I TALEB-İ SEMEN-İ +RÛBÂH-I SİYÂH EZ-RECEB PAŞA + +Kalem ihyâ eder bir lahzada bin lafz-ı bî-cânı +Devâtım zulmetinden nûş edince âb-ı hayvânı + +Şikeste-beste bir ney-pâre-i bî-dest ü pâ ammâ +Yine bir demde seyr eyler nihâvend ü sıfâhânı + +O şûh-ı vâsıtîdir vâsıtam ta’bîr ü ma’nâda +Zamîrimdir egerçi mehbit-i ilhâm-ı Rabbânî + +‘Aceb gencîne-i bâd-âver-i i’câzdır nutkum +Tılısm ile anın su’bân-ı hâmem oldu derbânı + +Beyân-ı sihr eder bir mâr-ı Mârûtî imiş gûyâ +Ana tev’emdir ancak ejder-i Mûsâ-yı ‘Umrânî + +Kılar mûy-ı miyân vasfında tâ ol beste-dikkat kim +Çalışsa kıl kalemle yazamaz bir harfini Mânî + +Bulur hep yakası açılmadık nev-câme mazmûnu +Nola ehl-i kalem reşk ile çâk etse girîbânı + +‘Utârid müşterîsi çıkdı saçdı nakdini Pervîn +Yerâ’am ‘arz edince kâle-i zer-dûz-ı ‘irfânı + +Ma’ârif meşk ederler nev-be-nev Bircîs-i kilkimden +Sipihrin pîr Behrâm'ı ile üstâd Keyvân'ı + + M.IV/, FB. + +Hüner da’vâlarında ve’l-kalem der eylesem tahlîf +Ne hâcetdir güvâha kimse inkâr edemez anı + +Şinâverlik eder deryâ-yı gevher-hîz-i tab’ımda +Anınçün pür olur dürr ü güherle ceyb ü dâmânı + +Dü-nîm ü nâl olur ‘aczin bilip ceffe’l-kalem ammâ +Yazarken levh-i nazma vasf-ı sultân-ı cihânbânı + +Hıdîv-i mihr-tal’at pâdişâh-ı âsumân-rif’at +Ki Bircîs'e mübâhât üzredir küttâb-ı dîvânı + +Şeh-i sâhib-kırân hâkân-ı devrân Mustafa Hân kim +Odur seyf ü kalemle mazhar-ı eltâf-ı sübhânî + +Süreyyâ kabza-i tîginde zerrîn mühredir gûyâ +Meh-i nevdir felekde kilkinin sîmîn kalemdânı + +Cihâna cûybâr-ı ma’deletdir âb-ı şemşîri +Kalemdir gülşen-i ihsânının serv-i hırâmânı + +Edip tebdîl-i câme bîm-i tîg-i hûn-feşânından +Fesâdât ehlinin oldu libâsı ahmer-i kanî + +Fiten erbâbı gözlerden nihândır şimdi görmüş yok +Meger ‘âşık göre rü’yâda çeşm-i şûh-ı cânânı + +Esed bâm-ı semâda bîm-i şemşîr ile lerzândır +Nola Cedy-i felek bin cân ile olursa kurbânı + +Alırdı intikâm-ı Kays'ı yek-ser zülf-i Leylâ'dan +Havâle etse hâke nîze-i ser-tîz ü berrânı + +liii Kur'ân-ı Kerîm, Kalem + +Sadefler dâg-ber-dildir güher-pâşî-i destinden +Bu hacletdir ciger-hûn eyleyen la’l-i Bedahşân'ı + +Nümâyân olsa gül-nâr âb-ı gevher-tâb-ı lutfundan +Olur her dânesi bir bî-bedel yâkût-ı rummânî + +Hümâ'nın sâye-bahş-ı vâye-i ikbâl olan bâli +Sarây-ı şevket ü iclâlinin cârûb-ı meydânı + +Kazâ ol husrevin mahkûmu kılmış rub’-ı meskûnu +Nigîninde murabba’ vefk edip mühr-i Süleymân'ı + +Odur tanzîm eden manzûme-i âsâyiş-i mülkü +Olur Şehnâme'ye beytü’l-kasîde vasf-ı dîvânı + +Degildir tevsen-i gerdûn-ı dûn ıstablına lâyık +Begenmez şehsüvâr-ı himmeti sahrâ-yı imkânı + +Meger zer-mîhdir Mirrîh kim düşmüşdü na’linden +Basınca fark-ı mihre pâyın esb-i çarh-ı cevlânî + +Rikâb-ı rahşına bir kerre taklîd eylemiş mehtâb +Nümâyândır derûnunda henüz dâg-ı peşîmânî + +Hudâvendâ murâ’î olduguyçün şer’ ü kânûna +Hudâ etmiş seni bu devlet ü dînin nigehbânı + +Münevver vechini hîç vechi yokdur mihre teşbîhin +O bir nûr âyetidir eyledi âfâkı nûrânî + +Gunûde emn ü âsâyişle ‘âlem devr-i ‘adlinde +Sanar şem’-i şeb-ârâ görse âhû çeşm-i şîrânı + +Kebûter bâz ile bâzîçeden hîç ihtirâz etmez +Eder kebk-i derî şâhîne ünsâ-üns-i ihvânî + +İrâde eylesen tahvîl-i mâhiyyet kılar me’vâ +Semender cûyu mâhîler derûn-ı nâr-ı sûzânı + +Te’alluk etse cüz’iyyâta cüz’î-nisbet-i hükmün +Verir her cüz’üne külliyyet-i kübrâ-yı bürhânî + +Aristo hikmet-i İşrâk okur tab’-ı münîrinden +Karîhandan yazar hem Bû ‘Alî Kânûn-ı ‘irfânı + +Ham-ı hacletde kaldı re’yini gördükde Eflâtûn +Muhassal ‘Akl-ı Evvel olamaz idrâkine sânî + +Sebük-rûhî-i tab’ından sabâ şermendedir ammâ +Ederler zinde zûr-ı himmetin kûh-ı girân-cânı + +Teraşşuh kılsa kemter-katre-i deryâ-yı ihsânın +Leb-â-leb toldurur nüh-kâse-i gerdûn-ı gerdânı + +Efendim ol ‘adâlet-pîşesin kim gürg-i hûnîden +Alırsın bî-tevakkuf intikâm-ı gûsfendânı + +Tutup dergâh-ı ‘adlin halkasın halka-be-gûşânın +Ferâmûş etdiler Nûşin-revân-ı ma’delet-rânı + +Cesâret eyledim takdîme ben de şermsârâne +Rikâb-ı müstetâba ‘arz-ı hâl-i nâbe-sâmânı + +Biraz baht-ı siyâhımdan şikâyet eylerim ammâ +Uzatmam kâkül-i dilber gibi hâl-i perîşânı + +Olup yek-reng-i rûbâh-ı siyeh bir dâma düş oldum +Tahammül bâyedeş kâlâ-yı vaslın çıkdı hicrânı + +Siyeh perçemli dilberler gibi ol bü’l-’aceb Gürgî +Receb Paşa temâşâ eyleyince oldu Şa’bânî + +Usûl ile geçerdi yakadan ancak bu nâ-kâma +Havâle etdi bir tahvîl ile çâk-i girîbânı + +‘Aceb mi ben de bû mâh-ı recebde şekve eylersem +Dü destimle tutup şâhâ ‘inân-ı ‘adl ü ihsânı + +Hıyel bâbında gûyâ kethudâ-yı bâbı rûbehdir +Rüsûm-ı hâb-ı hargûşu firîb-âmûz-ı Sâsânî + +Anın da başka yüzden kabı vardır ferd-i ma’hûda +Kubûrîlikde etmez câme-i da’vâ-yı butlânı + +Şikâyet besdir ey Vehbî o şâh-ı ma’deletkârın +Murâdınca sudûr eyler mü’ekked emr ü fermânı + +Kanâdîl-i du’âsın tâk-ı ‘arşa eyle âvîze +Çerâg etdi seni çün lutfunun şem’-i fürûzânı + +Ola tâ şem’-i meh fânûs-ı gerdûndan ziyâ-güster +Çerâg-ı mihr ide tâ kim münevver hâveristânı + +Çerâg-ı hâver-âsâ şem’-i bahtı eylesin yâ Rab +Sabâh-ı haşre dek bu nüh-tıbâk-ı çarh-ı nûrânî + +BERÂY-I MASLAHATÎ BE-HAZRET-İ SULTÂN +MUSTAF HÂN ‘ARZ KERDEEST + +Ey şâh-ı cihân Hazret-i Allâh içün olsun +Peygamber-i zî-şân-ı felek-câh içün olsun + +İhrâma girip zümre-i huccâc-ı kirâmın +Ta’zîm ile yüz sürdügü dergâh içün olsun + + M.IV/, FB. + +Pîşânî-i erbâb-ı teheccüdde nümâyân +Nûr-ı eser-i âh-ı sehergâh içün olsun + +İhlâs-ı derûn ile edip girye vü zârı +Hakka müteveccih dil-i âgâh içün olsun + +Bu Vehbî-i bî-çârenin ol çâre-resânı +Ey şâh-ı cihân Hazret-i Allâh içün olsun + +KASÎDE-İ TANNÂNE Kİ DER-HÎN-İ ‘AVDET EZSEFÂRET-İ ÎRÂN BE-BAGDÂD BE-CÂY-I TAKRÎR MA’RÛZ-I +‘ATABE-İ ‘ULY ŞUDEEST + +Zihî feyz-i İlâhî dûdmân-ı âl-i ‘Osmân'a +Ki mazhar eylemiş ol hânedânı ‘adl ü ihsâna + +Hoşâ ahkâm-ı devlet kim nizâm-ı mülk ü kânûnu +Muvâfık şer’-i Fahrü’l-Mürselîn'e nass-ı Kur’ân'a + +Medîne Mekke vü Kuds-i Şerîf ol mülke dâhildir +Anınçün kıbledir dergehleri şâhân-ı devrâna + +Sitâyiş-kerde-i ni’me’l-emîr etmiş kılıp tevfîk +Hudâ Kostantıniyye fethini ol nesl-i zî-şâna + +Tevârîh-âşinâyân ittifâk üzre eder tercîh +Bu şân u şevketi eslâf-ı şâhân-ı cihânbâna + +Ferîdûn dûndur sad mertebe ol ferr ü haşmetden +Te’âlâ’llâh nedir bu saltanat tarz-ı mülûkâne + + M.IV/, FB. + +Olup Nûşînrevân'dan bîşter ‘adliyle ‘âlem-gîr +Şehân-ı Pîşdâdî benzemez ol dâdgârâna + +O dergehde Sikender sâkin-i der olmaga tâlib +Nice reşk etmesin Dârâ bu dârât u bu ‘unvâna + +Tururlar Safder ü Âsaf gibi sad bende saf-der-saf +Gelir Tîmûr mûr-âsâ o dergâh-ı Süleymân'a + +Husûsâ pâdişâhân-ı cihân hep bende olmuşdur +Şehenşâh-ı mu’azzam Hazret-i ‘Abdu’lhamîd Hân'a + +Sipihr-i a’zam-ı devlet fürûg-ı matla’-ı şevket +‘Ulüvv-i himmeti rif’at verir hurşîd-i rahşâna + +Keyânı mâkiyân ‘addeyleyip Sîmurg-ı iclâli +Hümâ-yı şevketi sâye-figendir fark-ı şâhâna + +Cüdâ eyler serinden bîm-i tîgi hûş-ı Hûşenk'i +‘Aceb nermî verir darbı dil-i saht-ı Nerîmân'a + +Geçip ser-keşliginden çârlar çâsârlar nâçâr +Ederler ser-fürû ol tîg-i âteş-tâb u berrâna + +Hezârân Nâdir'i ma’dûm eder şemşîr-i hûn-hârı +Gürîzân olsa da farzâ Horâsân'a hirâsâne + +Zihî kerrâr-ı savletdir ki tâb-ı pençe-i kahrı +Mükerrer üstühân-ı Erdeşîr'e erdi şîrâne + +Tehemten töhmetin ikrâr eder lâf-ı şecâ’atde +Görürse resm-i Rüstem üzre perhâşın dilîrâne + +Muhanned seyf-i cevherdârı gitse sûretâ Hind'e +Heyûlâda düşer cân havfı Keykâvûs u Hâkân'a + +Sipihr-i mihribânîdir ki kâse-lîs-i ihsânı +Atar zer-kâse-i mihri firâz-ı tâk-ı nisyâna + +Çerâg-ı hâveri çokdan ederdi rûzgâr itfâ +Eger fânûs-ı çarhı almasaydı zîr-i dâmâna + +Mizâc-ı nâra te’sîr eylese hâsiyyet-i lutfu +Çeker âgûşa şem’i lîk yanmaz bâl-i pervâne + +Hayât-ı düşmene seylâb-ı zehr-âlûd olur ammâ +Eger bir katre zehr-i kahrı düşse mâ’-i hayvâna + +Zamânında ser-i mû haddi yokdur kimsenin cevre +Ser-i gîsû-yı dilberde meger bir tel kıra şâne + +‘Acem bir gûsfend almak ne kâbildir re’âyâdan +Nigehbânlık eder şîr-i ücem şimdi gazâlâna + +Kemâl-i rüşdü Hârûn El-Reşîd'i eyleyip hayrân +Kalır Behlûl-veş seyr etse bu tertîb-i dîvâna + +Minûçehr'in solar gül çehresi bîm-i sîtîzinden +Ne dem Efrâsyâb-âsâ girerse rezme merdâne + +Hemân sersâm u bî-sâmân olup kârı ola zârî +Rüsûm-ı kâr-zârın Sâm görseydi mehîbâne + +Şehenşâhâ sen ol sultân-ı ‘âlemsin ki fermânın +Revândır Mâ-verâ’ü’n-nehr'den Îrân u Tûrân'a + +Sen ol ferruh-ruh u yektâ-süvâr-ı esb-i devletsin +Piyâde leşkerin mât eylemiş sad şâhı ferzâne + +Hülâgûlar helâk-i ceng-i Cengîzî-sitîzindir +Bilirler Kahramânlar bîm-i kahrın kâr eder câna + +Şikest eyler ser-i Fagfûr'u bir kâse gibi darbın +Hücûm-ı leşker-i hışmın kılar Îrân'ı vîrâne + +Niçe Dahhâk'i dilşâd eylemiş yek-hande-i lutfun +Bu vech ile seni teşbîh ederler verd-i handâna + +Dil-i Cem leşkerin cemm-i gafîrinden şikest olmuş +Kırıp peymânesin gelmiş kapunda ‘ahd u peymânı + +Zinâ vu fitne vü bed-zindegânîsin edip itfâ +Atarsın gûşe-i kahrında Zend'i zinde zindâna + +Ezelden sadme-i şemşîr-i hûn-efşân-ı ecdâdın +Kızılbaşın ser-i bî-devletin gark eylemiş kana + +Kulun da hâk-i pâyınla varıp mülk-i Sıfâhân'a +Anı ben sürme etdim çeşm-i fermân-rân-ı Îrân'a + +Ezelden germ ü serd-i rûzgâra i’tiyâdım var +Ne bakdım germî-i sayfe ne serdî-i zemistâna + +Reh-i yek-sâleye mânend-i Hüdhüd eyledim pervâz +Süleymân-ı zamânın nâmesiyle nâmdârâne + +Geçip Lâhûr u mâhûru ‘Acem'de söyledim vasfın +Nihâvend ü ‘Irâk u Isfahân'da nagme-sencânı + +Sadefler gûşunu teşnîf ile gevher feşân oldum +Kef-i dür-pâşının vasfıyla gitdim sû-yı ‘ummâna + +Horâsân iline işrâb ederken âb-ı şemşîrin +Ser-âgâz etdiler Efgâniyan feryâd u efgâna + +Mübârek nâme-i nâmî ile Şîrâz'a ‘azm etdim +‘Aceb şîrâze-bend oldum o evrâk-ı perîşâna + +Nümâyân idi etvârımda şân u şevket ü devlet +Müsûl-i bî-muhâbâ eyledim nezd-i Kerîm Hân'a + +Horâsânî serimde ferve-i semmûr dûşumda +Yedimde ser-berâber nâme-i mergûb-ı şâhâne + +Edip tefhîm ile telsîm elimle eyledim teslîm +Kemâl-i ihtirâmım verdi hayret ehl-i dîvâna + +Kıyâmâ aldı ta’zîm ile öpdü koydu baş üzre +Hümâ-yı ‘izzet ü rif’at serinde eyledi lâne + +Külâh-ı iftihârı hem-ser-i tâc-ı sipihr oldu +Ki sensin pâdişâhım tâc-bahşâ tâcdârâna + +İşâret etdi üç def’a ku’ûda pîşgâhında +Oturdum ben de şân-ı devletim üzre vakûrâne + +Ser-â-ser oldu erkân-ı ‘Acem dem-beste vü hayrân +Bakıp geh zînet-i destâra geh üslûb-ı erkâna + +Zebân-ı Fârisî birle edince pürsiş-i hâli +Cevâbında tevakkuf etmedim aslâ hakîmâne + +Kemâl-i satvetin ızhâr edip hâl ü makâlimle +Tezelzül eyledim ilkâ kılıp ehl-i ‘adüvvâna + +Ne söylersem bana Bürhân-ı Kâtı’ oldu şemşîrin +Niçe ser-keşlik etsin müdde’îler öyle bürhâna + +‘İbâd-ı dergehin fahr etse lâyık İbn-i ‘Abbâd'a +Ki ednâ bendenin sâmânı gâlib Âl-i Sâmân'a + +İki kemter nöker zann eyledim şekl-i ‘Acem üzre +Bakınca i’timâdü’d-devle ile hân-ı hânâna + +Vezîr-i a’zamın temsîl olunmaz anlara hâşâ +Müşâbih mi olur hîç zerreler mihr-i dırahşâna + +Melikşâh'ın Nizâmü’lmülk'üne rüchânı zâhirdir +Seni Hak mâlik etmiş öyle bir destûr-ı zî-şâna + +Cenâb-ı şeyhü’l-islâmın yanında molla başısı +Hemân bir katredir nisbet ile deryâ-yı ‘ummâna + +Ricâl-i devletin mümtâzıdır bi’l-cümle anlardan +Rüsûm-ı saltanat hıssîsadır çün Âl-i ‘Osmân'a + +Horâsân'ı basar bir bende-i nâçîz-ı dergâhın +Tenezzül eylemez iklîm-i serbest-i Horâsân'a + +Mü’ekkel eylesen bir bendeni şemşîr-i kahrınla +Müşâbih eyler Âzerbâycân'ı cism-i bî-câna + +Düşer teb-lerze bîm ü dehşetinden ehl-i Tebrîz'e +Bıraksan germî-i hışmından âteş semt-i Kirmân'a + +Hudâvendâ senin füshat-sarây-ı mülküne nisbet +Hemân Mâzenderân zindândır Kâşân kâşâne + +Sitânbul cümle ‘âlemden ‘ibâret başka ‘âlemdir +‘Acem nısf-ı cihân ta’bîr eder gerçi Sıfâhân'a + +Derûn-ı hâsbâgçende olan bostâniyân almaz +Verirse Çâr-bâgın çâr gül bir köhne fincâna + +Nişîmengâh-ı tâlâr-ı tavîle cây-ı kemterdir +Der-i ıstabl-ı hâsında olan huddâm u derbâna + +Beşiktaş'ın olursa mün’akis tasvîr-i dil-cûyu +Olur seng-i hacâletle şikeste âyine-hâne + +Sarây-ı çil-sütûnu çillegehdir ana nisbetle +Hele heşt-i behişt olmaz bedel ol bâg-ı rıdvâna + +Hacâletle ‘aceb mi tâk-ı Kisrâ münkesir olsa +Ki Kayser pâsbân olmaz o vâlâ kasr u eyvâna + +Bu Kâgıdhâne-i âbâdı taklîd eylemiş gûyâ +Ser-i Zâyende-rûd üzre o Sa’d-âbad-ı vîrâne + +Temâşâ eyledim nev-bâg u nev-tâlâr-ı Şîrâz'ı +O külhanda ne mümkin ola âb u tâb-ı Gülhâne + +O gül-geşt-i musallâ ile bâg-ı dil-küşâsında +Güşâyiş gelmedi bu gonçe-i tab’-ı perîşâna + +Leb-i deryâda sâhil-hâneler âsâ safâ vermez +Kenâr-ı âb-ı rüknü meşreb-i pâkîze-tab’âna + +Bizim İstanbul'un bostânlarından bir en ednâsın +Degişmem merkad-i Sa’dî'deki a’lâ gülistâna + +Makâmında tefe’’ül eyledim dîvân-ı Hâfız'da +Zuhûr etdi neşât-efzâ bir iki beyt-i mestâne + +‘Acem oglanı meydânındaki bâzîçe-i tıflân +Müreccahdır hele bâzîgerân-ı gûy u çevgâna + +Temâşâ etdirince fîlini ashâb-ı fîl âsâ +Hemâm el-fîl me’l-fîl deyip geçdim zarîfâne + +Dedim hem hûk-tînetdir o vech ile degil meymûn +Bizim devletde ragbet vardır ancak esb ü arslâna + +Ma’âza’llâh nedir bugz u ihânet ba’zı ashâba +Nedir ol Râfızîlerde niçe sebb-i sefîhâne + +Bi-hamdi’llâh şerî’at üzre mülk-i saltanat sende +Ki zâtın muktedâ olmuş ser-â-pâ ehl-i îmâna + +Vedâd-ı nâbe-câdan şâh sevenler nâdim olmaz mı +Bakıp sen gibi mahbûb-ı kulûb-ı müslimânâna + +Cihân dil-sîr-i envâ’-ı ni’amdır feyz-i lutfundan +Kıyâs olmaz pilavdan hân-ı ihsâna + +Kuru ‘unvândır vâdîleri âb-ı mürüvvet yok +Hemân çay gösterirler teşne-leb geldikçe mihmâna + +Bogulmuş dûd-ı tönbâkûya gördüm bir alay menhûs +Başında yansa âteş dem çeker şevk ile kalyâna + +Kerîmü’ş-şân-ı sultân-ı cihânsın fahr edip ben de +Tenezzül etmedim en’âm-ı nâçîz-i Kerîm Hân'a + +Nice fahr u mübâhât etmeyem şevketlü hünkârım +Belî mûr-ı za’îfem intisâbım var Süleymân'a + +Tefevvuk eyledim her fende ferzendân-ı rindâna +Efendim devletinde fâ’ikem emsâl ü akrâna + +Müreccahdır sühan-sencân-ı dehre tab’ım elbette +Benim memdûhumun rüchânı vardır pâdişâhâna + +Bu gûne eylemezdim vasfını hünkârımın ammâ +Sefer za’f u fütûr îrâs edermiş tab’-ı insâna + +Dem-i Îsî gibi izhâr-ı i’câz eyledi nutkum +Hayât-ı tâze verdim kâlıb-ı ma’nâ-yı bî-câne + +Hezârân sihri ibtâl eyledim mu’ciz-beyânımla +Elimde hâme benzer ejder-i Mûsâ-yı ‘Umrân'a + +Ne ejder kim cihânda zehreler çâk eylemiş zehri +O sâhirler niçe tâkat getirsin böyle su’bâna + +‘Ubûr etdikde Bâbil'den bulup Hârût u Mârût'u +Füsûnumla bün-i çâha kaçırdım şermsârâne + +Eger insâf olunsa sâfdır Vassâf'dan zihnim +Bu hüsn-i tab’ ile fahr eylerim Hassân u Sahbân'a + +Harîrî-i hayâlim bu müzerkeş-târ edâlarla +Ne evrengler çıkarmış kâle-i zer-dûz-ı ‘irfâna + +Ebû Tayyib gelip bezmimde tatyîb-i dimâg eyler +Buhûr efrûz olursam micmer-i tab’ımla devrâna + +‘Aceb mi iktibâs-ı nûr ederse Enverî benden +Fürûg-ı mihr-i endîşem ziyâ-bahş oldu ekvâna + +Hatâdır fikrime nisbet ile endîşe-i Sâ’ib +Hacâlet-bahş olur nazmım Nizâmî-i sühan-dâna + +Degildir ‘âriyet tab’ımda vehbî-i İlâhîdir +Bu feyz-â-feyz-i nazm-ı pâk-güftâr-ı belîgâne + +Eger bâkî olup Nef’î göreydi tâbiş-i nazmım +Atardı şerm ile fahriyyesin hep nâr-ı sûzâna + +Kadîmî iştihârımdan ziyâde şöhretim şimdi +Yetişdi Hind ü Sind'e hıtta-i Îrân u Tûrân'a + +Tanîn-endâz-ı âfâk oldu böyle sît-i ‘irfânım +Sezâdır nâm-ı mergûb-ı kasîdem olsa tannâne + +Şehenşâh-ı cihânın devletinde böyle bî-pervâ +Ma’ârifle mübâhât eyledim hayli edîbâne + +Celâdet geldi tab’a şevk-i vasf-ı pâdişâhîden +Neşât-âver müsellem bir gazel yazdım levendâne + +Nola Şîrâz'ı versem versem ben o hâl-i ‘anber-efşâna +Bulunmaz Hind ü Keşmîr ü Hoten'de böyle bir dâne + +‘Aden'de görmedim dür-dâne dendânın gibi lü’lü’ +Leb-i la’lin nazîrin bulmadım gitdim Bedahşân'a + +Bu hüsn ü cezbeler üftâde eyler mâh-ı Ken’ân'ı +‘Aceb mi mâh-ı Nahşeb düşse ol çâh-ı zenahdâna + +Müsâdif olmadım Ferhâr u Çîn ü Sind ü Kâbil'de +Siyeh-hâl ü siyeh-mû böyle bir kâkül-perîşâna + +Kızıl elmayı sîb-i gabgaba bahş eyledim ammâ +Ne çâre portakâl olmaz bedel nârenc-i pistâna + +Şeker-güftârî-i kand-i leb-i şîrînine Vehbî +Semerkand ile mülk-i Kandehâr'ı verdi şükrâne + +Yeter sûdâger-i Hind ü ‘Acem-veş ‘arz-ı kâlâlar +Bu bâzâr-ı ma’ârifde bakılmaz hod-fürûşâna + +Devâm-ı pâdişâh-ı dîn içün Hakk'a münâcât et +Yüzün sürdükçe burc-ı evliyâda hâk-i Nu’mân'a + +Cihât-ı sittede tâ çâr-yârın hüsn-i ezkârı +Ola sârî mevâlîd-i selâs u çâr-erkâna + +Ser-â-ser düşmenin makhûr edip şemşîr-i kahr ile +Hudâ ‘ömr-i ebed versin şehenşâh-ı cihânbâna + +DER-TAKRÎREŞ NÜVİŞTE BÛD + +Dil-beste olan lutf-ı Hudâvend-i kerîme +Rabt-ı emel etmez kerem-i Zend Kerîm'e + +KASÎDE-İ TAYYÂRE DER-TERTÎB-İ CEZÂ-YI ŞÂHÎN +GİRAY-I BED-RÂY BÂ-İRÂDE-İ HÜMÂYÛN EZ-RODOS +NÜVİŞTE + +Mü’eyyed eylemişdir tâ ezelden Hazret-i Bârî +Mu’allâ devlet-i ‘Osmâniyân-ı ma’deletkârı + +Ne devlet kim velîyy-i ni’met-i ‘uzmâ-yı ‘âlemdir +Kim eylerse hıyânet der-kafâdır seyf-i kahhârı + +Eder Fir’avn-veş a’dâsını gark-ı yem-i hüsrân +Bu mülkün hıfzı içün ‘âdetu’llâh böyledir cârî + +Bu devlet gibi mansûru'l-livâ bir saltanat yokdur +Tetebbu’ eyledim her bir lisânda niçe esfârı + +Eder sâhib-şerî’at dâ’imâ ahkâmını te’yîd +Cihânda pîşvâ etdikleriyçün şer’-i muhtârı + +O şâhân-ı ‘izâmın cümlesi a’dâya gâlibdir +Ki kılmış her birin Hak mazhar-ı esrâr-ı Cabbârı + +Husûsâ cümleden mümtâz kılmış feyz-i Rabbânî +Cenâb-ı Hazret-i ‘Abdu’lhamîd Hân-ı cihân-dârı + +Hudâvend-i mu’azzam şâh-ı Fârûkî-şiyemdir kim +Yed-i kahrında vardır kuvvet-i bâzû-yı Kerrârî + + M.IV/, FB., K. + +Şehenşâh-ı melek-manzar hıdîv-i Kahramân-peyker +Helâk etmiş Hülâgû Hânı bîm-i ceng ü peygârı + +Süreyyâ-menzilet hurşîd-tal’at mâh-sûretdir +Sezâ Behrâm-ı çarh olsa rikâbında silahdârı + +Rüsûm-ı saltanat hıssîsa-i zât-ı hümâyûnu +Mülûkâne ‘atâsı her edâsı cümle hünkârî + +Muvaffak eylemiş bir sadr-ı ‘âlî-kadre kim Mevlâ +Müreccahdır Nizâmü’lmülk'e hüsn-i re’y ü etvârı + +Süleymân-ı zamândır kim karîn-i Âsaf olmuşdur +Sikender'dir ki Hızr'ı reh-nümâ kılmış ana Bârî + +O kutb-ı saltanat hükm eylese edvâr-ı gerdûna +Eder gerdûne-i seyr ü temâşâ çarh-ı seyyârı + +Semender gibi mâhîler ederdi âteşi mesken +Misâl-i âb taltîf eylese mâhiyyet-i nârı + +Cihânda pâdzehr-i lutfu dârû-yı hayât ammâ +Dil-i a’dâya te’sîr eylese zehri olur mârî + +Levendânın ocagın bir nefesde eyledi berbâd +Söyündürdü kerâmetle şerâr-ı nâr-ı eşrârı + +Zuhûr-ı nusret-i Yezdân ile mahv u helâk etdi +Niçe Tâhir ‘Ömer gibi Nusayrî merd-i murdârı + +Piristû-beççeler mâr-ı siyehden ihtirâz etmez +Cihânda ‘adli men’ etmiş rüsûm-ı cevr ü âzârı + +Hümâ-yı bî-himâl-i himmeti zîr-i cenâhında +Eder âsûde-i zıll-i himâyet cümle aktârı + +Dilerse matbah-ı kuş-hânesinden bezl-i ni’metle +Eder dil-sîr-i envâ’-ı ni’am şâhân-ı emsârı + +Eger sîmurg-ı ‘adli almayaydı zîr-i şehbâle +Şikest eylerdi devrân beyza-i nüh-çarh-ı devvârı + +‘İkâb-ı pençe-i şehbâz-ı kahrı ıztırâbından +Felek evcinde Nesr-i Tâ’ir'e dehşet olur târî + +Hisâl- i Ca’fer-i Tayyârî var ‘Ankâ-yı zâtında +Çıkarmış âşiyânından niçe ‘ayyâr u tayyârı + +‘Adû-yı tîre-rûyu bir uçar kuş olsa da farzâ +Olur çengâl-i bâz-ı kahrının elbet giriftârı + +Hevâdan indirip ez-cümle şehbâl-i kerâmetle +Kafes-bend eyledi Şâhîn Girây-ı nâbe-hemvârı + +Toyun düzmek hevâsında gezerken düş olup dâma +Şikest oldu per ü bâli kırıldı çeng ü minkârı + +Nevâl-i saltanatdan kuş südüyle beslenip âhir +Kımız içdikçe izhâr eyledi küfrâne inkârı + +Ni’am-perverde-i Rûs'um deyü söylerdi bî-pervâ +Bir iki gün yiyip içmekle hûk u hamr-ı küffârı + +Giyip kuzgun siyâhı câmeler râhib gibi sanmış +Teşebbüs edecek esbâbdır esvâb-ı füccârı + +Nikâb ile ‘uyûbun setre sa’y eylerdim ammâ kim +Yüzünden perde sıyrıldı beyâna çıkdı esrârı + +Rodos'da bâgı mesken eylemişdi bâgî-i hâ’in +Getirdim kal’a-bend etdim o çakır gözlü mekkârı + +Keyânî ‘add ederken kendisin Bermâkiyân buldu +Gelince gûşuna bang-i horûs-ı subh-ı bîdârî + +Fransız konsolosu dâr-ı murdârın penâh etdi +Cihânı başına teng eyleyince havf-ı ber-dârî + +Soyundu câme-i tersâya girdi giydi ters esvâb +Ezelden hilkati böyle libâs-ı ‘ârdan ‘ârî + +Dahîl olmagı mu’tâd eylemişdi düşmen-i dîne +Hıyânet ile medhûl oldugundan kâr u kirdârı + +Getirdi şîn-i şân-ı hânedân-ı âl-i Cengîz'e +Kabûl etmez esâtîn-i selâtîn ol tebehkârı + +Hezârân Mantıku’t-tayr okudum çıkmam dedi âhir +Kanat saldı görince darb-ı top-ı heft-kantârı + +Sanardı kendiyi şâhîn güncişk oldu havfından +Görünce karakuşlar gibi sayyâdân-ı hun-hârı + +Amân hıfz-ı cenâh-ı merhamet eylen deyip ol dem +Gurâb-ı rû-siyâh-âsâ ederdi nâle vü zârî + +Eger haddin bilip re’y almayıp ser-keşlik etseydi +Çekip gaddâremi sad pâre eylerdim o gaddârı + +Kerîm Hân gibi bir ferzânevârî şâhı mât etdim +Sürüp meydân-ı ferzendîde birkaç esb-i rehvârı + +Dedim öyle Celâlî-sîrete kendi lisânınca +Tu ey nev-devlet-i hod-rû şeh-i mâ-râ çi pindârî + +Kelâg u zâg sandım ana nisbet bu galîvâjı +Kanadın kuyrugun yoldum bilindi hadd ü mişvârı + +Derûn-ı kal’aya idhâl edince çıkdıgı yerden +Nezâketle konak verdim hisâr-ı habs-i dizdârı + +Egerçi mürg-i zeyrek zannederdi kendisin ammâ +Tahammül eylesin tutdum duzag ile o ferrârı + +Dü-nîm eylerdi evvel erre ile ehl-i İslâmı +‘Urûkunda nümâyân oldu şimdi nabz-ı minşârı + +Kırım halkı eder ol dûzahı öyle tatayyur kim +Kef-i küffâra verdi öyle mülk-i cennet-âsârı + +O tâvûsü’l-cahîmi tâ’ir-i meş’ûmdur bildim +Uçunca mürg-i cânı zevk ü şâdî tutdu aktârı + +Feleklerden melekler de anı recm eyleyip gûyâ +Ebâbîl-i felâket başına yagdırdı ahcârı + +Fesâd ile çalar çarpar sanarken sâha-i mülkü +Çapul verdi diyâr-ı ‘ömrüne baht-ı nigûn-sârî + +Sabâ-reftâr derlerdi ezelden kavm-i Tâtâr'a +Debûr etdi bunun reftârını âsâr-ı idbârî + +Beşâret-gûne kâgıdlar uçurdum dergeh-i ‘adle +Kebûterle itâre etdim ahyâra bu ahbârı + +Şehenşâhâ kerâmet-destgâhâ âsumân-câhâ +Sana ‘avn-i Hudâ âsân eder her kâr-ı düşvârı + +Tefe’’ül eyledim gâlib olursun cümle a’dâya +Gazâ-yı ekber etdin katl edip ol nâbe-hencârı + +Mogolistân'a gitse deşt-i Kıbçag'a firâr etse +Yine ihzâr ederdin gönderip bir iki Tâtâr'ı + +Sen ol hurşîd-rif’atsin ki evc-i i’tibârında +O gûne hâksârın kadri yokdur zerre mikdârı + +Nice tâb-âver olsun darbına bir öyle tâgî kim +Dü-nîm etmiş cihânda bîm-i tîgin niçe kühsârı + +Has u hâşâkden gülzâr-ı iclâlin müberrâdır +Çıkardın bâg u râg-ı şevketinden hâr-ı dîvârı + +Mülûk-i çâr-etrâf eyleyip dergâhına rû-mâl +Cenâb-ı Hak sana fermân-ber eyler çâr-çâsârı + +Hezârân kal’anın kuflün açarsın dest-i nusretle +Gelir dergâhına tâ bâbü’l-ebvâbın anahtârı + +Ne kuşlar kondururdum gül-nihâl-i vasfına ammâ +Felek âvâre-i gam eyledi mürgân-ı efkârı + +Nice te’sîs-i ebyât eylesin mi’mâr-ı endîşem +Eder gerdûn-ı dûn her dem mücâzât-ı sitemkârî + +Kazâ hükmünce kahr-ı dehr ile tayyu’s-sicill-âsâ +Belî tayy eylemişdim çok zamân tûmâr-ı eş’ârı + +Ümîd-i neyl-i ihsânın getirdi şevke hünkârım +Yine pîrâne-ser aldım ele dîvân u tûmârı + +Tasannu’ etmeyip ancak vakâyi’-nâme tarzında +Getirdim silk-i imlâya bu nev-nazm-ı güher-bârı + +Sezâdır vasf-ı şâhîde bu nazma dense tayyâre +Ki böyle kuş dilince eyledim ta’bîr ü tezkârı + +Fetîl-i şem’-i bahtım gerçi etdi rûzgâr itfâ +Çerâg et pâdişâhım bir nefesle bu emekdârı + +Hünermendân-ı ‘âlem şeş cihetde iftihâr etsin +Efendim sitteden mansıbla şâd eyle bu nâçârı + +Bilirler levh-i sînem tahta-i meşk-i ma’ârifdir +Eger ser-levha olsam kimse etmez ta’n u inkârı + +Bu germiyyetle sünbüllü suyunda bir gazel yazdım +Görüp hoy-kerde ruhlarda ter olmuş zülf-i dildârı + +Yine sayd eyledim bir ‘işve-bâz-ı kebg-reftârı +‘Acâyibden şikâr aldım desem şâyestedir bârî + +Temâşâya çıkar kumrî ser-i serv-i çemân üzre +Tezerv-i hoş-hırâmım gâhî geşt etse çemenzârı + +Müsellem turna telli isperi bir yavrıcakdır kim +Uçurdum mürg-i ‘aklım çâre yok oldum hevâdârı + +‘Aceb âyîne-i devrânda görmüş var mıdır bilmem +Şeker leblerle böyle tûtî-i şîrîn-güftârı + +Sabâ ile vezân etdim Sebâ'ya Hüdhüd-i şevki +Getirseydi dile bârî peyâm-ı vuslat-ı yârı + +O süglün gibi şûhun cünbişinden bî-karâr olmuş +Meger bîhûde bîhûde sanardım nâle vü zârı + +Nesîm-i lutf-ı şâhîden açıldı gonçe-i kâmım +Çekerdim bülbül-âsâ gerçi çokdan mihnet-i hârı + +Du’â-yı devlet ü iclâline hasr etdim ey Vehbî +Misâl-i mürg-i hak-gû subh u şâm evrâd u ezkârı + +Mü’eyyed şân u şevket ile ikbâl ü sa’âdetle +Hudâ tahtında dâ’im eylesin şâh-ı cihân-dârı + +Mu’allâ bahtının hurşîd ü mâh-ı ‘âlem-ârâ-veş +Cihânı rûz u şeb tâbende kılsın feyz-i envârı + +O hâkân-ı mu’azzam ser-be-ser dünyâyı feth etsin +Ser-i a’dâsı olsun tu’me-i şemşîr-i hun-hârı + +Muzaffer eylesin sadr-ı mu’allâ-kadrini Mevlâ +Hemîşe cünd-i imdâd-ı İlâhî olsun ensârı + +Hemân târîhler yazsın bu kemter ‘abd-i dergâhı +Fütûhâtın pey-â-pey müncelî oldukça âsârı + +DER-SAHRÂ-YI EDİRNE BERÂY-I VASF-I ORDÛ-YI HÜMÂYÛN +NÜVİŞTE + +Feyyâz-ı ezel yâver-i ordû-yı hümâyûn +Sancag-ı Nebî mefhar-i ordû-yı hümâyûn + +Zer-şemsesidir şemse müreccah o livânın +Olmakda ziyâ-güster-i ordû-yı hümâyûn + +İskender-i devrândır anın sâbık-ı ceyşi +Hızr olsa sezâ rehber-i ordû-yı hümâyûn + +Kıldı o Süleymân-ı zamân sâhib-i mührün +Serdâr-ı güzîn server-i ordû-yı hümâyûn + +Ol âsaf-ı Hâtem-şiyemin ‘âtıfetinden +Dil-sîr-i ni’am leşker-i ordû-yı hümâyûn + +Dest-i keremi râtibe-bahşâ-yı ‘asâkir +Tûg u ‘alemi zîver-i ordû-yı hümâyûn + + M.IV/, FB. + +Zât-ı himem-ârâsı semiyy-i meh-i Ken’ân +Pertevle meh-i enver-i ordû-yı hümâyûn + +Rûyunda celî lem’â-i envâr-ı fütûhât +Mansûrdur ol dâver-i ordû-yı hümâyûn + +El-minnetü li’llâh ki nizâm üzre müretteb +Tedbîr ile ser-tâ-ser-i ordû-yı hümâyûn + +Âmâde-i hamle reme-i düşmen-i dîne +Merdân-ı gazanfer-fer-i ordû-yı hümâyûn + +Âsâr-ı şe’âmet görünür semt-i ‘adûda +Mes’ûd-nümâ ahter-i ordû-yı hümâyûn + +Bu Vehbî-i kemter de guzât ile berâber +Meşgûl-i du’â çâker-i ordû-yı hümâyûn + +Her hâlde gâlib ola a’dâ-yı li’âma +Serdârı ile asker-i ordû-yı hümâyûn + +DER-SAHRÂ-YI SOFYA BERÂY-I TEŞRÎF-İ GUZÂT +NÜVİŞTE BUD + +Aman yâ Rab deyip çıkdık gazâya yekdir Allâh yek +Tevekkül eyledik ‘avn-i Hudâ'ya yekdir Allâh yek + +Cenâb-ı Hak bize imdâd eder kim ilticâ etdik +Livâ’ü’n-nasr-ı Fahrü’l-enbiyâ'ya yekdir Allâh yek + + M.IV/, FB. + +Tefe’’ül eyledim innâ fetahnâ çıkdı Mushaf'dan +Yakînim var bu fâl-i dil-küşâya yekdir Allâh yek + +Misâl-i âyet-i seyf ehl-i İslâmın ser-i tîgi +İner fark-ı ‘adû-yı bed-likâya yekdir Allâh yek + +Akın eyler guzât emvâc-ı deryâ gibi her sûdan +Macaristân-ı kâfir mâcerâya yekdir Allâh yek + +Feleklerde melekler de bizimle subha dek nâlân +Çıkar gülbengimiz her şeb semâya yekdir Allâh yek + +Kabûl eyler münâcât-ı guzâtı Kâdî-i Hâcât +Hemân sen başla ey Vehbî du’âya yekdir Allâh yek + +DİGER DER-SAHRÂ-YI NİŞ NÜVİŞTE BUD + +Allâh Allâh deyip etdik sefer Allâh yekdir +Buluruz düşmen-i dîne zafer Allâh yekdir + +‘Azm edip zîr-i livâsında Resûlu’llâh'ın +‘Alem-efrâz oluruz bî-hatar Allâh yekdir + +Böyle çarh-ı feleke karşı çekip gülbengi +Diyelim şevk ile şâm u seher Allâh yekdir + +Sîb gabgablısın almalı diye gâzîler +Kızılelma'ya kadar ‘azm eder Allâh yekdir + +El-amân der el-amân düşmeni inşâ’a’llâh +Alırız mülkünü ser-tâbe-ser Allâh yekdir + +liv "Biz fethettik.", Kur'ân-ı Kerîm, Fetih /. + + M.IV/, FB. + +Meçine harbesine harbî-i bed-kirdârın +Hıfz-ı Bârî olur elbet siper Allâh yekdir + +Vehbiyâ ben de zafer-nâme yazıp dergehine +Şâh-ı İslâma gider müjdeler Allâh yekdir + +TAKRÎR-İ MANZÛME Kİ DER-’AVDET EZ-HUKÛMET ORDÛ-YI +HÜMÂYÛN BÂ-EMR-İ SÜ’ÂL NÜVİŞTE BUD + +Bi-hamdi’llâh mübârekdir sefer şevketlü hünkârım +Nümâyân oldu âsâr-ı zafer şevketlü hünkârım + +Zuhûr-ı mu’cizâtıyla ‘alemdir feth ü nusretde +Livâ-yı hazret-i Hayru’l-beşer şevketlü hünkârım + +Anın zer-şemsesi şemse müreccah mihr-i hâverdir +Eder âfâka neşr-i nûr u fer şevketlü hünkârım + +Sen İskender'sin ordû-yı hümâyûna cenâb-ı Hak +Sürâg-ı Hızr'ı kıldı râhber şevketlü hünkârım + +Be-hakk-ı âyet-i seyf ehl-i ‘udvânın bu demlerde +İner başına şemşîr ü teber şevketlü hünkârım + +Gezend ermez meçinden harbesinden harbî-i şûmun +Olur hıfz-ı Hudâ elbet siper şevketlü hünkârım + +Güzîde leşkerinde öyle serdengeçdiler var kim +Fedâ eyler yolunda cân u ser şevketlü hünkârım + +Kemân-keş pehlevânlar nâvek-endâz oldugu demde +Dil-i saht-ı ‘adûya taş diker şevketlü hünkârım + + M.IV/, FB. + +Sinân-ı cân-sitânı nîzedârân-ı dilîrânın +Eder fûlâd-ı cevşenden güzer şevketlü hünkârım + +Ocagın söndürüp a’dâ-yı dînin âb-ı şemşîrin +Verir seylâba mülkün ser-be-ser şevketlü hünkârım + +Süvârî vü piyâde ‘askerin bî-hadd ü pâyândır +‘Adûyı saymaz ol pür-zûrlar şevketlü hünkârım + +Mülûke mültecâ etmiş Hudâ zât-ı hümâyûnun +Verirsin şehlere tâc u kemer şevketlü hünkârım + +Sen ol şâhenşeh-i Rûm u ‘Arab sâhib-kırânsın kim +‘Acem şâhı kapunda bir nöker şevketlü hünkârım + +Cihân-âbâd tahtında emîn olmazdı Rây-ı Hind +Mukaddem vermeseydin rây eger şevketlü hünkârım + +Sadâsı çıkmadı Fagfûr-ı Çîn'in çok zamânlardır +Şikeste eylemiş darbın meger şevketlü hünkârım + +Kırâl-ı bed-fi’âl-i Nemçe'nin cânın yakıp kahrın +Dil-i pür-sûzuna düşmüş şerer şevketlü hünkârım + +Anı sür’atciler ta’kîb edip kaçmaga yol vermez +Demez mi ol zaman eyne’l-mefer şevketlü hünkârım + +Zen-i mekkâre-i Moskov tayanmaz böyle merdâna +Salar erlik edip her bir nefer şevketlü hünkârım + +Edip yüz aklıgı Bahr-ı Siyeh suyunda gâzîler +Olur hükmünde cümle bahr u ber şevketlü hünkârım + +lv "Kaçacak yer nereye!", Kur'ân-ı Kerîm, Kıyâmet /. + +Alaman düşmeni şimdi ‘aceb mi el-amân verse +Düşüp cân havfına eyler hazer şevketlü hünkârım + +Esîrin sîb gabgabluların almaya şevkinden +Kızılelma'ya dek ceyşin gider şevketlü hünkârım + +‘Adû zîr-i zemîne girdi zîrâ cünd-i İslâma +Zemîn sahrâsıdır yer yer makar şevketlü hünkârım + +Ricâl-i gaybdan niçe demiş vardır Dimeşvâr'ı +Bugünlerde vezîrin feth eder şevketlü hünkârım + +Varadin'e varır din gayretiyle ‘asker-i İslâm +Gelir dergâhına böyle haber şevketlü hünkârım + +Hezârân müjde-i feth u zafer ta’kîb eder gûyâ +Kulun evvelce geldim müjde-ber şevketlü hünkârım + +Guzâtın bu sene Bosna hudûdunda olan cengin +‘Adûler niçe yıllar yâd eder şevketlü hünkârım + +Safâlar eyle tahtında göründü sûret-i nusret +Gider âyîne-i dilden keder şevketlü hünkârım + +Hemân intâk-ı Hakdır kim zafer-nâme me’âlinde +Sünûh etdim bu nazm-ı muhtasar şevketlü hünkârım + +Nigâh-ı iltifâtın bendene ‘ayn-ı ‘inâyetdir +Degildim lâyık-ı hüsn-i nazar şevketlü hünkârım + +Zamân-ı devletinde şeyhü’l-islâm-ı himemkârın +Bu nâçâra erişdi çâreger şevketlü hünkârım + +Kazâya ugramışken ez-kazâ tevcîh-i evvelde +Yeni mansıbla kıldı kâmver şevketlü hünkârım + +Du’â-yı devletindir maksadı Vehbî-i nâçîzin +Degildir vakt-i izhâr-ı hüner şevketlü hünkârım + +Zalâm-ı dehri açsın mihr-i âteş-tâb-ı şemşîrin +Budur evrâdımız şâm u seher şevketlü hünkârım + +TÂRÎHÎ Kİ BERÂY-I GİRİFTEN-İ MUHÂDİYE BOGAZI +BE-EMR Ü İRÂDE NÜVİŞTE BÛD + +Hazret-i pâdişeh-i Cem-haşem-i devrânın +Hışımına mazhar olup buldu belâsın Nemçe + +Nakz-ı ‘ahd etme degil cizyeyi eylerdi kabûl +Ol şehin bilse bu savletle gazâsın Nemçe + +Âsitânında serâydârlıga da râzî idi +Cürmünü ‘afv ile celb etse rızâsın Nemçe + +Gülle-i kelle-şiken darbı ile ser-gerdân +Şimdi taşdan taşa vurmaz mı kafâsın Nemçe + +Aradı buldu kazâyı nola mahkûm olsa +Hükm-i şâhîye verip cümle kazâsın Nemçe + +‘Îd-i Adhâ'da gelen müjde budur devlete kim +Cizye nâmıyla verir kanı bahâsın Nemçe + +Biz giyip câme-i nev ‘îd-i dü-bâlâ etdik +Ye’s ile giydi bu dem ye’s libâsın Nemçe + +Temelinden bozulup mülkü harâbât oldu +Devletin darbına ugratdı esâsın Nemçe + + M.IV/, FB. + +Yıkılıp gitdi guzâtın yürüyüş havfından +Göricek kal’asının kal’-ı binâsın Nemçe + +Viresin tutmayalar vehmi ile kıldı firâr +Ardına bakmadı fehm etdi verâsın Nemçe + +Mey-i nahvetle tolu şîşeye dönmüşdü hemân +Tepesi geldi yere atdı tapâsın Nemçe + +Lehlüler olsa ‘aleyhinde sezâ zecr-i İlâh +İhtilâs etmiş idi ba’zı kurâsın Nemçe + +Tayanıp kuvvetine vermeyicek cenge cevâz +Papanın başına çalmışdı ‘asâsın Nemçe + +Şimdi nâçâr nedâmetle günâhın söyler +Roma semtinde bulup Rîm pâpâsın Nemçe + +Verdi ser-hadlerini haddini bildi şimdi +Tafralanmışdı degişmişdi edâsın Nemçe + +Zen-i Moskov'la bir iş yapdı sanardı nâ-merd +Gördü ceng erlerini bildi hatâsın Nemçe + +Ugradı renge boyarlardan utanmaz mı ‘aceb +Niçe saklar yüzünün kara boyasın Nemçe + +Bende âzâde dilim der mi cihânda ‘acabâ +Kayd u bend ile görürken üserâsın Nemçe + +Âteş-i kahr ile soldu kuruya kaldı nemi +Bâg-ı ‘ayşın bulamaz eski nümâsın Nemçe + +Meçin atsın soyunup câme-i beckârîsin +Gayrı çeksin başına köhne palâsın Nemçe + +Çınkıraklarla tonatsın çıkarıp şapkasını +Hacletinden çalamaz çünki derâsın Nemçe + +Renc-i Efrenc gibi zahmına yokdur çâre +Derdinin bulmadı bir dürlü devâsın Nemçe + +Bogazı girdi ele çâk-i girîbân eyler +Hâsılı kurtaramaz gayrı yakasın Nemçe + +İki mısra’da dü târîh-i mücevher yazdım +Vehbiyâ buldugu demlerde cezâsın Nemçe + +Yakasın aldı hücûm ile bogazı ‘asker +Bogazın verdi ele kesdi sadâsın Nemçe + +TÂRÎH BERÂY-I ŞİKESTEN-İ TÂBÛR-I KEBÎR-İ NEMÇE +NÜVİŞTE + +Şehenşâh-ı muzaffer Hazret-i ‘Abdü’lhamîd Hân'ın +Cihânı feth eder böyle giderse cünd-i mansûrı + +Magâzî-pîşe ‘adl-endîşe hâkân-ı mu’azzam kim +Hulûs ile eder emr-i cihâda cehd-i mevfûrî + +Şeh-i Behrâm-savlet şehsüvâr-ı ‘arsa-i himmet +Begenmez ablak-ı gerdûnu bir ednâ silahşôrı + +Gazâ-yı Bedr'i gösterdi felekde hasma şeb-hûnu +Edince gırre-i şemşîri telmîh âyet-i nûrı + +lvi Bu beyt mücevher tarih hesabına göre birinci ve ikinci mısralarındaki noktalı harflerin ebced +değerleri ayrı ayrı toplandığında H./M. tarihini vermektedir. + + M.IV/ + +Hatîb-i minber-i ‘arşa okutsun nâmını gâzî +Bilinsin ol imâm-ı müslimînin sa’y-i meşkûrı + +Unutsun dâsitân-ı Kahramân u Rüstem'i ‘âlem +Yazıp Şehnâme'ye şimden geri bu ceng-i meşhûrı + +Sadâ-yı tabl u surnây-ı meserret tutdu âfâkı +Helâk oldu ‘adû gûyâ işitdi nefha-i sûrı + +Hazâna ugrayıp mâtemle soldu çehre-i düşmen +Açıldı gülşen-i ikbâl-i şâhîde gül-i sûrî + +‘Aceb emn ü amândır hıtta-i mülk-i hümâyûnu +‘Adâlet emrine rabt eylemiş bi’l-cümle me’mûrı + +Tevâhuş etmeyip âhû bere şîrin emer şîrin +Ki ‘adli sâha-i ‘âlemde mahv etdi şer ü şûrı + +Zamân-ı devletinde bî-nevâlar gûş-mâl olmaz +Usûl ile bura mutrib meger kim gûş-ı tanbûrı + +Şehenşâhâ gazâ mebrûr u sâl-i nev mübârek bâd +Nüvîd-i feth ü nusretle hemân neşr eyle menşûrı + +Hele şâd eyledin ervâhını ecdâd-ı magfûrun +Ebü’l-feth'in nümâyân oldu sende râz-ı mestûrı + +Cihân zîr-i nigîn-i devletindir sâhib-i mührün +Sezâdır ‘asker-i mansûruna bezl etse memhûrı + +Muvaffak eylemiş Mevlâ seni ol sadr-ı zî-şâna +Umûr-ı dîn ü devletde ‘ayândır bezl-i makdûrı + +lvii Kur'ân-ı Kerîm, Nûr /. + +Süleymân-ı zamânsın şübhesiz ilhâm-ı Bârî'de +Sipeh-sâlâr kılmak öyle Âsaf gibi destûrı + +‘Adûnun eyledi Belkîs mülkün hükmüne teslîm +Degil mi lâyık-ı tahsîn efendim sa’y-i mebrûrı + +Sen ol sâhib-kırânsın kim hirâs-ı darb-ı destinden +Dil-i Kisrâ'da zâhirdir henûz âsâr-ı meksûrı + +Kırâl-ı bed-fi’âl-i Nemçe haddin bildi ‘ahdinde +Kaçırdın kahr ile sahrâ-yı heyhâta o makhûrı + +Bütü sındı bozuldu ‘arzı ol hod-bîn-i bî-dînin +Zelîl etdi Cenâb-ı Rabb-i Ma’bûd öyle magrûrı + +Çerâg-ı bahtı söndü sarsar-ı kahrınla bir demde +Egerçi şevk ile kâfir yakardı şem’-i kâfûrı + +Cihânı görmedi dûd-ı kebûd-ı tôp-ı şâhîden +Olup gündüz gözüyle mübtelâ-yı derd-i şeb-kûrî + +Dil-i mecrûhunu pür-şerha kıldı darb-ı şemşîrin +Misâl-i renc-i efrencî onulmaz zahm-ı nâsûrı + +Kaçıp cân havfı ile saklanırken perde-i şebde +Şu’â’-ı tîgin etdi rûz-ı rûşen şâm-ı deycûrı + +Kırallık iddi’âsından geçip bed-nâm-ı dehr olsun +Degişsin bir müzahref isme lafz-ı imparatorı + +ÎN ÇÂR EBYÂTEŞ BÂ-LUGAT-I FİRENGÎ ÂMÎHTE BUD +Zen-i mekkâre-i Moskov desin komiste Vustirye +Ofensive defensive deyü aldatdı senyorı + +Günâhın söyleyip alsın nasîhat Rim papasından +Bu nakz-ı ‘ahde çünkim kâbil olmazdı senatorı + +Atıldı paradan bir lu’b ile bükdü belin bu derd +Varıp o paralarda oynasın bâzî-i kanbûrî + +Gürûh-ı her-segânı seg-be-sahrâ-yı firâr oldu +Elek satsın varıp şimden geri cümle elektorı + +Muhakkak bildi serdengeçdilerden kurtuluş yokdur +Nedir çâre kılıçdan geçdi yek-ser ceyş-i menfûrı + +Zebânîye zebân-ı hâl ile yansın cehennemde +O zahmîn mürdeler cân-sûzî-i şemşîr ü sâtûrî + +Bu zevk ü şevk ile bir ‘âşıkâne nev gazel yazdım +Sürûr eyyâmıdır ma’zûr ola var ise mahzûrı + +O kâfir mâcerânın pek süzülmüş çeşm-i mahmûrı +Görenler olmasın mı câm-ı ‘aşkın mest ü rencûrı + +Kızılelmalıdır ol sîb-gabgab âfet-i mey-nûş +İçer misket şarâbı istemez sahbâ-yı engûrı + +Müsellem sırma saçlı biçli miçli bir civândır kim +Urulmaz mı gören üftâdeler ol hüsn-i pür-zûrı + +Fireng âyînesi sandım görünce sîne-i sâfın +Safâ-yı gerdeni eyler şikeste kadr-i billûrı + +Nedir bu hüsn-i sûret ol büt-i tersâda ey Vehbî +Çıkarmaz ‘aksini mir’ât-ı dilden dûrî-i sûrı + +Hudâvendâ bu cûş-â-cûş ile deryâ-yı tab’ımdan +Çıkardım midhatinde gerçi hayli dürr-i mensûrı + +Süleymân-ı zamânsın böyle dest-âvîz-i nâçîze +Cesâret mi ederdim bilmeseydim kıssa-i mûrı + +Harâb olsun ‘adûnun hânumânı darb-ı destinle +Bu gûne feth u teshîr et hezârân mülk-i ma’mûrı + +Bu târîh ile eyler âsafın dergâhına rû-mâl +Bozuldu pâdişâhım devletinde Nemçe tâbûrı + +NAZÎRE-İ BAHÂRİYYE-İ NEF’Î DER-ZIMN-I TÂRÎH-İ CÜLÛS-I +HÜMÂYÛN-I HAZRET-İ SULTÂN SELÎM HÂN + +Şeh-i nevrûz çıkdı tahta sahn-ı gülsitân üzre +Kuruldu nahl-i gülden sâyebânlar bülbülân üzre + +Degil ebr-i bahârın sâyesi sultân-ı nevrûzun +Felek kurdu bu mevsimde otagın bûstân üzre + +O günde tûg-ı şâhı çekdirir dârâ-yı gülşende +Sefer etmiş cihân-âbâddan Gülpâyegân üzre + +Geçirdi âb-ı berf-âsâ zemîne bozdu tâbûrun +Atıp kar topların bir bir sipâh-ı mihricân üzre + +Sabâ tahrîk edince gonçeyi âheste âheste +Gören taht-ı Süleymân'dır sanar bâd-ı vezân üzre + +Dem-i ürd-i behişt erdi çıkar mı bâgdan âdem +Bu revnakla cihân tercîh olunmaz mı cinân üzre + +Hevâ-yı sünbülî gülşende açmış tâze sünbüller +Sanarsın zülf-i şebbûdur ‘izâr-ı dil-sitân üzre + +Füzûnterdir gül-i terde letâfet sâde-rûlardan +Benefşe kec-külâhıyla müreccah nev-hatân üzre + +lviii Ebced hesabıyla H./M. tarihine tekabül etmektedir. + + M.IV/, FB. + +Sehî-kadler çemende nâz ile geldikçe reftâra +Temâşâya çıkar kumrî ser-i serv-i çemân üzre + +Nazar eyler nigâh-ı mest ile nergis deyü şâyed +Gül-i bâdâm nâzır oldu çeşm-i dilberân üzre + +Hemân nâz u niyâz-ı ‘âşık u ma’şûkdur gûyâ +Gül-i handâna karşı bülbül-i şeydâ figân üzre + +Gelip bir sâde yazlık istese ezhâr-ı gülşenden +Gül ü sünbül atar top top çiçekli bâgbân üzre + +Kurulmuş encüm-âsâ encümenler bâgda gerdûn +Kosun câm-ı hilâli sofra-i sahbâ-keşân üzre + +Gül-i hurşîdi etsin zîver-i ser-şîşe-i rindân +Niçün zerrîn kadeh bîhûde tursun âsumân üzre + +Şarâb-ı ergavânı nûş edip peymâne-i gülden +Konar bu keyf ile bülbül dıraht-ı ergavân üzre + +Bu mevsimde sanardım rîziş-i bârânı nâ-ber-câ +Bisât-ı gül-zemîn-i sebz-i nev-nakş-ı zamân üzre + +Meger zîbâ su dîbâsı döşermiş ebr-i zîb-âver +Mübârek makdem-i şâh-ı kerîm ü kâmrân üzre + +Hudavend-i civân-baht u şehenşâh-ı Sikender-taht +‘Adâletle tefevvuk eylemiş Nûşîrevân üzre + +Süleymân-menkabet Âsaf-hadem Sultân Selîm Hân kim +Cihânda emr ü fermânı revândır ins ü cân üzre + +Serîr-i ‘arş-ı a’lâdan melâ’ik indi tebrîke +Cülûs etdikde taht-ı şevket-i ‘Osmâniyân üzre + +İmâm-ı müslimîn oldu mu’allâ hutbe-i nâmın +Okur sükkân-ı kürsî minber-i kevn ü mekân üzre + +Sezâdır sikkesin darb etse ol şâh-ı felek-rif’at +Zer-i hurşîd ü sîm-i mâh u nakd-i ahterân üzre + +Vücûb-ı inkıyâd-ı emridir bâ-nass-ı Kur’ânî +Cihân mahkûmudur hükm-i Hudâ-yı müste’ân üzre + +Bulurdu kendisin gâv-ı zemînin zîr-i pâyında +Konulsa kûh-ı temkîni sipihr-i ser-girân üzre + +‘Aceb mi beyza-i fûlâddan olsa Hümâ peydâ +Cenâh-ı lutfudur sâye-figen şimdi cihân üzre + +Görür mü böyle bir sâhib-kırânı dîde-i gerdûn +Hezârân sâl olursa cünd-i seyyâre kırân üzre + +Çerâg-ı bahtına zer şem’dândır mihr-i ‘âlem-tâb +Felek fânûs-ı mînâdır o zerrîn şem’dân üzre + +Olur tâbende-rû her bendesi mihr-i münîr-âsâ +Edip vaz’-ı cebîn vakt-i seher ol âsitân üzre + +Kılarmış irtifâ’ın süllemî bürhân ile isbât +Bagal-gîrî olan tahta çıkarken nerdübân üzre + +Eder zerrîn rikâbı berk-veş rahşende âfakı +Süvâr oldukça rahş-ı çâpük-i âteş-’inân üzre + +Esed burca girip teb-lerze-i havfa düçâr olmuş +Görelden Rüstemâne hamlesin şîr-i jiyân üzre + +Hevâya atsa farzâ tîrini hengâm-ı ‘avdında +Düşer sevk-ı kazâ ile kafâ-yı düşmenân üzre + +Biterdi haşre dek her bir giyâhı lâle-veş hûnîn +Sinân-ı kahrını dikseydi hâk-i Kahramân üzre + +Ser-i âteşde her bir katresinden gül biter ammâ +Düşerse şebnem-i lutfu kebâb-ı hûn-çekân üzre + +‘Adû-yı dîn-i istîmân eder şemşîr ber-gerden +Rikâb-ı ehl-i îmân devr-i ‘adlinde emân üzre + +Geçip hod-râylıkdan belki rây isterdi Rây-ı Hind +Akıtsa ceyş-i deryâ-cûşunu Hindûsitân üzre + +Tarîkin bulmayıp semt-i necâtın dest-i kahrından +Nigehbân oldu reh-zenler yürürken kârbân üzre + +Vebâl-i zîr-destânı alır mı boynuna kimse +Keşîde eylemişken tîgini gerden-keşân üzre + +‘Utârid hâme-i Behrâm ile seyf âyetin yazsın +O tîg-i rûşen-i Cevzâ-nitâk-ı hûn-feşân üzre + +Hezârân mîl yerden çekmek ister çeşmine hurşîd +Edip hâk-i derin tercîh kuhl-i Isfahân üzre + +Hudâvendâ hümâyûn zâtın ol zıll-i İlâhîdir +Ki olmuş sâye-endâz-ı emân ehl-i zemân üzre + +Fürûg-ı mihr-i ‘adlin mâhtâba eylese te’sîr +Ziyâsı merhem-i kâfûr olur zahm-ı ketân üzre + +Sarây-ı Yûsuf eyler yerlerin düşdükçe rü’yâda +Hayâl-i pertev-i ‘afvın ser-i zindâniyân üzre + +Eder mevc-i serâbı târ-ı silk-i gevher-i sîr-âb +Düşerse ebr-i lutfun katresi rîg-i revân üzre + +Dem-â-dem sîne-i a’dâya vurdukça olup rengîn +Gül ü lâle biter destinde şemşîr ü sinân üzre + +Bi-hamdi’llâh şehenşâh-ı kerîm-i ehl-perversin +‘Atâ vü şefkatin mebzûldür dânişverân üzre + +Zamân-ı vâlid-i merhûm u magfûrunda hünkârım +Ma’ârifle tefevvuk eylemişdim hâcegân üzre + +Çerâg-ı hâs idim ammâ felek nâ-geh söyündürdü +Muhâlif rûzgâr esdi bu ‘abd-i nâ-tüvân üzre + +Niçün cevrin füzûn eyler bana bu çarh-ı dûn bilmem +Kadîmî tavrıdır gerçi sitem dânişverân üzre + +Ser-i bî-bahtı böyle hırka-i hırmâna çekmişken +Yine tîg-i cefâsın bende her dem imtihân üzre + +Kalır hâlî mahal vâfir yeri ger eylesem hırmen +Bütün mahsûl-i lutfun çeşm-i mûr-ı nâ-tüvân üzre + +Seni taht-ı cihânbânîde gördüm tâze cân buldum +Bu devletdir müreccah bana ‘ömr-i câvidân üzre + +Efendim çâker-i mevrûsunam minnet mi var şimdi +Niyâz eyler bana gerdûn olurken imtinân üzre + +Bahâristân-ı vasfında bu gûne nazm-ı rengînim +Olur fâ’ik kitâb-ı Gülsitân u Bōstân üzre + +O üstâdem ki çekdim ser-kalemden hatt-ı butlânı +Sütûr-ı nazm u nesr-i şâ’irân u münşiyân üzre + +Dilim gencîne-i ma’nâ kalem destimde ejderhâ +Nigehbânlık eder her dem o genc-i şâyegân üzre + +Dizer nazm-ı Süreyyâ-kadrimi gevher gibi gerdûn +Gehî iklîl-i mihre gâh fark-ı Ferkadân üzre + +İki berceste mısrâ’ ile her peyveste mazmûnum +Misâl-i beyt-i ebrû câ-nişîndir çeşm-i cân üzre + +Resen-bâz-ı hayâlim nükte-i bârîke dil-beste +Çekip tîg-i zebânım sanki oynar rîsmân üzre + +Nihâl-i Sidre'dir gülzâr-ı tab’ımda kalem gûyâ +Ki salmış sâyesin Firdevsî-i huld-âşiyân üzre + +Çeker bir şu’leden şemşîr her dem berk-ı endîşem +Ser-i serbest-i fahr-ı Nef’î-i âteş-zebân üzre + +Yine şevk ile bir mevzûn u müstesnâ gazel yazdım +Çemende dünki gün seyr etdigim serv-i revân üzre + +Dökülmüş turralar hâl-i ruh-ı pertev-feşân üzre +Görüp ben necm-i gîsûdâr sandım âsumân üzre + +Olurken hûn-ı ‘uşşâk-ı siyeh-baht ile jeng-âlûd +Ne hâcet vesmeler çekmek o tîg-i ebruvân üzre + +Dil-i âvâre kim rim-kerde-i tarf-ı nigâhındır +Basar her hatvesinde çeşm-i şûh-ı âhuvân üzre + +Şikâyet eylemezdim sîne-çâk olsam da cevrinden +Misâl-i şâne konsaydım o müşgîn gîsuvân üzre + +Hazer kıl tel kırarsın belki ibrâm istemez Vehbî +Sarılma böyle pek düşme amân ol mû-miyân üzre + +Degildir vakt-i da’vâ-yı hüner cây-ı edebdir bu +Du’âya başla şimden sonra de’b-i şâ’irân üzre + +O sultân-ı Selîmü’l-kalbi ‘avn u nusret-i Bârî +Muzaffer eylesin ceyş-i ‘adû-yı bed-gümân üzre + +Hemîşe dâ’im olsun ‘ömr ü ikbâl ü selâmetle +Serîr-i saltanatda şevket ü iclâl ü şân üzre + +Sezâ taklîd-i seyfinde mücevher olsa târîhim +İki mısra’da kim her mısra’ı hüsn-i beyân üzre + +Şeh-i Cem-şevket-i fermân-revâ sultân Selîm oldu +Kuşandı seyf-i fethi turmasın çeksin cihân üzre + +DER-HÜCÛM U GÂRET-İ TÂTÂRÂN BERÂY-I AHZ-İ İNTİKÂMI ŞÂHÎN GİRÂY BE-KAZÂ’-İ ZAGREB ‘ATEBE-İ ‘ULY +FERESTÂDE + +Ey şehenşâh-ı felek-mertebe-i heft iklîm +Mihr-i tâbende-ruh-ı matla’-ı eltâf-ı ‘amîm + +V’ey şeh-i rûy-ı zemîn mihr ü meh-i devlet ü dîn +Hâmî-i şer’-i mübîn zıll-i Hudâvend-i ‘alîm + +Sensin ol kıble-i ‘âlem ki mülûk-i etrâf +Hacer-i es’ad-i dergâhını eyler telsîm + +Rûh-ı Dârâ vü Sikender der-i iclâlinde +Bu imiş bâb-ı sa’âdet diyerek oldu mukîm + +Neyl-i ihsânınadır meyl ü temennâ-yı felek +Böyle nem-geşte olup şânına eyler tefhîm + + M.IV/, FB. + +Ferş edip pertevini sâha-i ikbâlinde +Yüz sürer pâyına hurşîd be-vech-i ta’zîm + +Kuşanır tîgini Mirrîh silahdârındır +Boynuna lâzım olan hizmeti eyler tetmîm + +Necm-i bahtında bulur lâmi’a-i es’âdı +Ne zamân kilk-i ‘Utârid çıkarırsa takvîm + +Tâli’-i pür-şerefin nâzırı çeşm-i Pervîn +Şemsdir kevkeb-i mes’ûduna ehl-i tencîm + +Kalem-i kâtib-i kudret mele’-i a’lâda +Levh-i mahfûza eder vasfını böyle terkîm + +Şâh-ı ferhunde-sıfat dâver-i Dârâ-haşmet +Husrev-i Cem-’azamet zîver-i taht u dîhîm + +Nuhbe-i pâdişahân ‘umde-i âl-i ‘Osmân +Mâye-i emn ü amân Hazret-i Sultân Selîm + +Ced-be-ced mihr-i ziyâ-bahş-ı sipihr-i şevket +Matla’-ı zât-ı hümâyûnu kerîm ibn-i kerîm + +O Süleymân-ı cihândır ki mü’eyyed yedine +Kıldı Feyyâz-ı ezel hâtem-i mülkü teslîm + +‘Itr-ı şâhîye döner nekhet-i ezhâr-ı çemen +Bûy-ı hulkuyla vezân olsa gülistâna nesîm + +Eser-i ‘âtıfeti kılsa sabâya te’sîr +Gül gibi gonçe-i tasvîri de eylerdi besîm + +Teşne-i şefkati ol menba’-ı cûd u keremin +Cûy-ı lutfunda bulur lezzet-i âb-ı tesnîm + +Şu’le-i hışmı fürûzân olıcak ammâ kim +Âteş-i kahrı olur düşmenine nâr-ı cahîm + +Kasem eylerse sezâ ehl-i gazâ tîgine kim +Hilye-i âyet-i seyf ile olunmuş tevsîm + +Kabzaya alsa kemânın hedef-i mihri felek +Kavs burcunda nişângâhına eyler takdîm + +Dâne-i darb-ı tüfengi yer eder nokta gibi +Kulle-i Kâf'a nişân konsa eger halka-i cîm + +Nîze-i savletini dikdigi demde hâke +Ola fevvâre-i hûn anda niçe ‘azm-i remîm + +Darbe-i harbesini mülk-i ‘ademde işidip +Rüstem'in girdi reg-i cânına ser-neşter-i bîm + +Berk-i rahşende olur dest-i şükûhunda cerîd +‘Azm-i meydân edicek rahş ile ol nûr-ı cesîm + +Kılmış envâ’-ı füyûzâta muvaffak anı Hak +Nedir ol kalb-i selîm ü nedir ol tab’-ı fehîm + +Kuvvet-i fikri verir resm-i hayâle sûret +Hiddet-i zihni eder cevher-i ferdi taksîm + +Şöhret-i bezmine şerminden olurdu nâdim +Baykara meclis-i ‘irfânına olsaydı nedîm + +Dâverâ dâdgerâ şâh-ı mu’âllâ-kadrâ +Ey eden ma’deletin hâs u ‘avâma ta’mîm + +Kalmadı nâle-künân şekve eden devrinde +Eyleye girye meger dâyesine tıfl-ı fatîm + +Şîr-mâde bulup âhû bereyi şîr verir +Oldu ‘adlinle sitem sâha-i ‘âlemde ‘adîm + +Güher-i vasfını Vehbî kulun ey şâh-ı cihân +Böyle mi eyler idi silk-i hayâle tanzîm + +Kalemim çâh-ı devâtımda edip meşk-i füsûn +Sihr-i Hârût ile Mârût'a ederdim ta’lîm + +Şu’arâ-yı ‘Acem olmuşdu yanımda ‘acemî +Şâh-ı İrân'a mezâyâlar edince tefhîm + +Zehresin hükm-i nezâretle ederdi dâye +Ser-i nevzâde-i tab’ımda dönüp çarh-i ‘akîm + +Kuvvet-i nâtıka-i ‘âlem iken her sühanım +Çâre ne eyledi ebkem sitem-i dehr-i le’îm + +Hayf sad hayf şu’ûrum dahi meslûb oldu +Şi’re bu derd ile revnak veremez tab’-ı sakîm + +Eşkiyâ basdı gelip mahkememi hâkim iken +Buna râzî mi olur Kâdî-i Hâcât-ı Hakîm + +Sitte kâdîlerine şeş cihet-i ‘âlemde +Bu kâzâ gibi ‘aceb oldu mu bir hükm-i vahîm + +Soydu dilki gibi Eskizagara halkı beni +Çıkarıp postum edince yakamı böyle dü-nîm + +Mülk-i sâmânıma Tâtâr verip çâpûlu +Gitdi yagmâya bütün raht u bisât-ı zer ü sîm + +Kîne-i kavm-i Hülâgû düşürüp mehlekeye +Etdiler sûret-i tesmîm ü helâkim tasmîm + +Sayd-ı Şâhîngirây'a nice kıydın diyerek +O çakır pençeliler gördü bana kayd-ı ‘azîm + +Fursatım buldular ulaşdırıp ol hûnîler +Kafes-i gamda tutuldum ne şefîk ü ne hamîm + +Kanadım yok ki uçup cân atayım bir tarafa +Böyle bir dâma düşürdü beni bu baht-ı zemîm + +Uçmaga lâne-i tenden per ü bâl açmış iken +Kuşca cânım hele kurtardı o Hallâk-ı Rahîm + +Bâg-ı cennet gibi İstânbul'a hasret kodular +Eyledi Âdem'e ancak bunu şeytân-ı racîm + +Bu kadar âteş-i derd ü gama düş olmuş mu +Nâr-ı Nemrûd'a düşünce ‘acabâ İbrâhîm + +Çekmedi vak’a-i Kıbtî'de bu rütbe havfı +Kavm-i Fir’avn'ın elinden dahi Mûsâ-yı Kelîm + +Bana etdiklerini etmedi ‘Îsâ'ya Yehûd +Çıkdı eflâke figânım bilir ol Rabb-i ‘Alîm + +Peder-i pîri Tatar kurdu helâk etdi deyü +Kanlar aglatdılar etfâlime mânend-i yetîm + +Ka’be-i kalbimi huccâc-ı sitem yıkdı meded +Kıl o vîrâneyi lutf ile efendim tersîm + +Hazret-i vâlid-i magfûr ile ‘ammim merhûm +Kulunu kılmış iken mazhar-ı eltâf-ı ‘amîm + +Ne revâdır ki zamânında amân hünkârım +Ola pâ-mâl-i erâzil bu emekdâr-ı kadîm + +İntikâmım koma haşre meded ey şâh-ı cihân +Cümle düşmenlerini kahr ide Kahhâr-ı ‘azîm + +‘ARZ-I HÂLÎST Kİ BE-HÂK-İ ‘ATEBE-İ SULTÂN SELÎM HÂN +BE-İSTİD’Â-YI MANSIB ‘ARZ KERDEEST + +Nedir ey tab’-ı sühan-gûy-ı pesendîde kelâm +Bu hamûşîye sebeb yok mu midâd u aklâm + +Etmez oldun niçün âyâ dehen-i yârânı +Eser-i ney-şeker-i hâme ile şîrîn-kâm + +Ne revâ olmaya müşgîn rakamın noktaları +Sâde-rûy-ı varaka hâl ü hat u ‘anber-fâm + +Kudretin kalmadı mı hüsn-i edâ-yı sühane +Yohsa bilmez misin envâ’-ı cinâs u îhâm + +‘Arabî nazmına ahsente deyip rûh-ı Lebîd +Fârisî şi’rine hûbest demişdi A’câm + +Ebkem olmak ne demek böyle dem-i hürremde +Ki ola ehl-i sühan cümle sezâ-yı en’âm + +Bu sükûtun sitem-i çarh-i cefâ-cûdan ise +Ya’nî oldunsa eger lâl-i melâl-i âlâm + +‘Arz-ı hâlinle niçün hâl-i dil-i nâlânı +Eylemezsin der-i sultân-ı cihâna i’lâm + + M.IV/, FB. + +O şehenşâh-ı felek-câh-ı Süreyyâ-şerefin +Pertev-i şefkatidir nûr-ı cemâl-i eyyâm + +MU’AMMÂ-YI LAFZ-I SULTÂN SELÎM EDÂMA’LLÂHU + +Zâtı hurşîd-i cihân lutfuna yokdur pâyân +Feyz-i ihsânı ser-â-pâ eder âfâkı be-kâm + +MU’AMMÂ-YI BE-NÂM-I SELÎM SELLEMEHÜ’S-SELÂM + +Niçe hurşîd-i cihândır ki verir mâha ziyâ +Kilk-i Bircîs yazar vasfını ber-vech-i merâm + +Sûret-i hâl-i berâyâyı kerâmetle bilir +Kalbi âyîne-i feyz-âver-i nûr-ı ilhâm + +Mâye-i re’fetidir râtibe-bahş-ı ‘âlem +Dergeh-i devletidir maksim-i erzâk-ı enâm + +Pâdişâhım der-i lutf u kereminde Vehbî +Yüz sürüp hâke niyâz ile eder istirhâm + +Hedef-i tîr-i sitem eyledi Tâtâr beni +İntikâm almaga ‘azm eyleyip ol kavm-i li’âm + +Yeni gör kim dahi Eskizagara şehrinde +Oldu pûşîde-i dûş-ı süfehâ-yı bed-nâm + +Kimden ümmîd-i ‘inâyet edeyim hünkârım +Var iken dergeh-i lutfun gibi cây-ı in’âm + +Mansıbım oldu heder mâhasalım renc ü keder +Gayrı kim şefkat eder bendene ey şâh-ı enâm + +Ya’ni Eskizagara mahv u telef oldu ise +Yeni mansıbla efendim beni kıl şâd u be-kâm + +‘Arz-ı hâlim okuyup hâlime rahm eylersin +Edeyim ben de du’â eyleyerek hatm-i kelâm +Emr ü fermânını tenfîz edip ahkâm-ı kazâ +Hükmün âfâkda cârî ola tâ rûz-ı kıyâm + +NAZÎRE BE-NEF’Î DER-ZIMN-I TEŞEKKÜR-İ ‘İNÂYET-İ +HAZRET-İ SULTÂN SELÎM BE-İHSÂN-I MANSIB + +Hâksârân gâh feyz-i pertev-i ihsân bulur +Zerre tâb-ı âfitâb ile ‘uluvv-i şân bulur + +Hızr-ı şefkat reh-nümûn oldukda bir dil-teşneye +Sâha-i zulmet-serâda çeşme-i hayvân bulur + +‘Âlem-i bâlâya kim olsa dehen-bâz-ı niyâz +Telh-kâm iken sadef-veş reşha-i nîsân bulur + +Ehl-i himmet bir nefes eylerse mânend-i sabâ +Gülşen-i ümmîd birden güllerin handân bulur + +Dest-i mi’mâr-ı mürüvvetden karîn-i lutf olan +Hâtır-ı vîrânını bir demde âbâdân bulur + +Böyle cûş etdikçe cûy-ı rahm u şefkat sû-be-sû +Teşne-leb kalmaz suyun elbet kerem-cûyân bulur + +Gerçi zâyi’ eylemişdi kadrini ammâ felek +Vaktidir şimdi revâcın kâle-i ‘irfân bulur + +Bu ne hengâm-ı meserretdir ki erbâb-ı hüner +Yoklasa künc-i derûnun hürrem ü handân bulur + + M.IV/, FB. + +Hamdü li’llâh öyle bir vakt-i ‘inâyetdir bu kim +Ehl-i dâniş ragbet-i şâhenşeh-i devrân bulur + +Hazret-i Sultân Selîm Hân kim sipihr-i ser-bülend +Mihr ü mâhın dergehinde rûz u şeb derbân bulur + +Hüsrev-i sâhib-kırân kim her seher Behrâm-ı çarh +Bîm-i tîginden girîbân-ı şafakda kan bulur + +Mülküne nisbetle târîh-âşinâyân-ı cihân +Devlet-i Sâmâniyânı bî-ser ü sâmân bulur + +Şer’ ü kânûn üzre emr ü nehyini idrâk eden +Hükm-i menşûrun karîn-i ma’nî-i Kur’ân bulur + +Bâd-pây-ı berk-i rahşı ol Süleymân-şevketin +Teng-nây-ı çeşm-i mûru ‘arsa-i cevlân bulur + +Gerçi zîr-i pâyına ferş etmek ister âsumân +Atlasın ammâ ki vicdânında nâ-çespân bulur + +Emri ile ‘âlemi geşt eylese bir çâkeri +Cümle şâhânı o şâha bende-i fermân bulur + +Sît-i kahr u savleti erdikçe gûş-ı cânına +Kahramân mülk-i ‘ademde kendüsin lerzân bulur + +Tîr-i dil-dûzun hayâl etdikçe her dem düşmeni +Sîne-i pür-kînesin menzilgeh-i peykân bulur + +Sâha-i rezminde a’dâ kelle-i bî-devletin +Gûy-ı hâk-üftâde-veş peyveste-i çevgân bulur + +Vasf-ı şemşîrin işitdikçe gürûh-ı ser-keşân +Bîm-i tertîb-i cezâdan cismini bî-cân bulur + +Hışmı yek-ser teng ü târ eyler cihânı başına +Günbed-i gerdûnu hasmı gûşe-i rindân bulur + +Kudreti ref’-i münâfât eyleyip azdâddan +Himmeti emr-i muhâle sûret-i imkân bulur + +Rûşenâyî-bahş-ı şeb-tâb olsa necm-i şefkati +Evc-i isti’lâda kadr u rif’at-i Keyvân bulur + +Hâke te’sîr etse feyz-i kuvvet-i derrâkesi +Kendisin mihr-i giyâ hem-tînet-i insân bulur + +Sâye-i ‘adlinde ‘âlem ol kadar âsûde kim +Sîne-i şîri gazâlân cây-ı itmînân bulur + +Hikmet-i kânûnudur dehre şifâ-yı sadr olan +Dergeh-i lutfunda her der-mânde bin dermân bulur + +Nâ-ümîd olmaz ‘atâ-cûyân-ı bâb-ı re’feti +Dest-i cûdunda güher-pâşî-i bahr u kân bulur + +Ehl-i istihkâk arar bezl-i keremde himmeti +Kuvvet-i ilhâm ile in’âmına çespân bulur + +Hüsrevâ envâr-ı lutfundan olursa behre-yâb +Zerre-i nâçîz şân-ı neyyir-i rahşân bulur + +Dergehinden gayrıya dest-i niyâzı bâz eden +Ceyb-i âmâlinde ancak mâye-i hüsrân bulur + +Pâdişâhım devletinde çarha etmem ser-fürû +Âsitânında kulun her müşkilin âsân eder + +Çarha istignâ ederse tavr-ı nâ-ber-câ mıdır +Bir gedâ kim iltifât-ı hüsrev-i zî-şân bulur + +Necm-i bahtım Zühre-i çengîye döndü şevk ile +Devr-i ihsânında herkes bendeni raksân bulur + +Tarz-ı eş’ârım olursa lâyık-ı hüsn-i kabûl +Bu kemîne ‘abd-i ednâ şöhret-i Hassân bulur + +Eyledikçe vâdî-i evsâfına ‘atf-ı ‘inân +Zabt olunmaz esb-i tab’ım vüs’at-i meydân bulur + +Rûh-ı Hallâk-ı Ma’ânî gıbta eyler kim bana +Nutkum ile kâlıb-ı elfâz tâze cân bulur + +‘Âlem-i ‘ukbâda seyr etse sevâd-ı nazmımı +Dîde-i Sâ’ib cilâ-yı kuhl-i Isfâhân bulur + +Cümlenin ma’lûmudur Nef’î'ye gâlib oldugum +Nüktedânlar her kasîdemde ana rüchân bulur + +Çâh-ı Bâbil'dir devâtım hâme-i çâlâk-dest +Sihr-i Hârût'u derûnunda anın pinhân bulur + +Bir ‘asâ-yı Mûsevî'dir kim o kilk-i pür-füsûn +Dîde-i hussâda karşı hey’et-i su’bân bulur + +Bahr-ı tab’ımdan gazel-cûy olsa gavvâs-ı hayâl +Gevher-i nâ-yâb-veş şâyân-ı istihsân bulur + +Dil temâşâ-yı cemâlinden safâ-yı cân bulur +Çeşmini âyîne-veş ruhsârına hayrân bulur + +Pençe-i ‘uşşâkdan cânâ gürîzân olma kim +Mâh-ı Ken’ân mübtelâsın dest-der-dâmân bulur + +Sebze-i hattın gören rü’yâda şebbûlar gibi +Subh-dem bâlîni üzre câ-be-câ reyhân bulur + +Sâgar-ı rindin habâb-ı bâdesin taklîd içün +Zâhid-i zevk-âşinâ bir sübha-i mercân bulur + +Hâle-veş gerçi ham olmuş kâmeti Vehbî-i pîr +Sînede ammâ ki her şeb bir meh-i tâbân bulur + +Yüz sürüp hâke du’â-yı hayra âgâz et hemân +Vasf-ı bî-ta’dâd-ı şâhı sanma kim pâyân bulur + +Âfitâb-ı şevketi olsun ziyâ-bahş-ı cihân +Mâh-ı garrâ tâ fürûg-ı mihr-i nûr-efşân bulur + +Gülşen-i ‘ömr ü riyâz-ı devleti şâd-âb ola +Bâg-ı ‘âlem tâ ki feyz-i reşha-i bârân bulur + +KIT’A DER-ZEYL ÎN KASÎDE NÜVİŞTE BUD + +Ederdim gerçi gıbta Vehbî-i evvel anıldıkça +Resîde olduguyçün devr-i Ahmed Hân-ı zî-şâna + +Bi-hamdi’llâh yetişdim kuvvet-i bahtım ile ben de +Zamân-ı kâm-bahş-ı Hazret-i Sultân Selîm Hân'a + +Bana şimden geri reşk eylesin rûhu o merhûmun +Ki oldum ben de Vassâf öyle bir şâh-ı sühan-dâna + +Kerîm-i kâmrân u kadr-dân-ı ehl-perverdir +Medâr-ı iftihâr oldu mülûk-i âl-i ‘Osmân'a + +Cihanda kangı şâ’irdir olan eslâfda bilmem +Benim gibi bu rütbe mazhar olmuş lutf u ihsâna + + M.IV/, FB. + +Hemân Vehbî-i evvel mi bana reşk eyleyen ancak +Beni mahsûd kıldı pâdişâhım cümle akrâna + +Serîr-i saltanatda dâ’im olsun ‘ömr ü şevketle +Bu ednâ bende yazsın vasfını evrâk-ı ekvâna + +TÂRÎH-İ MUSAMMAT DER-TEBRÎK-İ SÂL-İ CEDÎD-İ SULTÂN + +Sehm-i sa’âdet rû-nümâ cünbişde ebrû-yı hilâl +Sâl-i meserret-intimâ etdi gelip ‘arz-ı cemâl + +Kıldı mübârek makdemi dilşâd u hürrem ‘âlemi +Sa’d u şerefdir tev’emi halk-ı cihân âsûde-hâl + +Her dilde bir şevk-i cedîd oldu bu demlerde bedîd +Gûyâ sürûr-ı Kadr u ‘îd ârâyiş-i rûz u leyâl + +Sultân Selîm eyyâmıdır cûş-ı kerem hengâmıdır +Ehl-i hüner bayramıdır bu vakt-i behcet-iştimâl + +Fahr-i salâtîn-i selef ecdâdına hayru’l-halef +Mihr ü mehe burc-ı şeref zıll-i Hudâ-yı lâ-yezâl + +Şâhenşeh-i gerdûn-haşem İskender-i Dârâ-himem +Sermâye-i emn-i ümem pîrâye-i câh u celâl + +Oldu be-vech-i iktizâ mahkûmu fermânı kazâ +Emrine bir vefk-i rızâ etmekde gerdûn-imtisâl + +Envâr-ı ferr ü şevketi versin cihâna zîneti +Eyyâm-ı ‘ömr ü devleti olsun hezârân mâh u sâl + + M.IV/, FB. + +Evvelce bâ-hayr-ı du’â tebrîkini etdim edâ +Târîhi oldu Vehbiyâ bu sâl-i nev ferhunde-fâl + +KASÎDE-İ ‘ÎDİYYE DER-SİTÂYİŞ-İ HAZRET-İ SULTÂN SELÎM + +Hilâl-i ‘îd kıldı cebhe-i âfâkı nûrânî +Yine yâd etdi ‘âşıklar ham-ı ebrû-yı cânânı + +Nice yâd etmesinler kim nezâketle eder îmâ +Hilâlin gûşe-i ebrûsu zevk-i vasl-ı hûbânı + +Tutup câm-ı hilâli elde döndü sâkî-i bezme +Felek rindâna gösterdi yine meşrebce devrânı + +Benim gûyâ lisânımdan demişdi Vehbî-i evvel +Bu ra’nâ beyti kim yazdım görüp tazmîne erzânî + +Kaçırdı Yûsuf-ı savmı Zelîhâ-yı felek şimdi +Hilâl-i ‘îd sanma elde kaldı tarf-ı dâmânı + +Bahâr u ‘îd tev’em geldi bu devr-i gül ü müldür +Dönüp peymâneler gül gibi açsın tab’-ı rindânı + +Zemîninde olur her nakş-ı pâ bir lâle-i gül-gûn +Bahâr ol rütbe rengîn eyledi sahn-ı gülistânı + +Bu demde kan yutar vâ’iz bakıp sahbâ-yı gül-fâma +İçer belki gazabla bulsa hûn-ı mey-perestânı + +Ederdi rûzede mînâ-şikenlik zâhid-i bed-hû +Gelip seyr eylesin şimdi şikest-i ‘ahd ü peymânı + + + M.IV/ + +Kabâ-yı sebz-i ‘îdiyye giyip şûh-ı sehî-kadler +Şikeste-kadr eder gülzârda serv-i hırâmânı + +Tagılmaz mı başından ‘aklı insâf eyle ‘uşşâkın +Görünce saçlı sünbül gibi her kâkül-perîşânı + +Degil mi ‘ayş-ı ahzar rûz-ı Hızr'a karşı gülşende +Mey-i gül-gûn içmek sebz-hattân ile pinhânî + +‘Aceb ferhunde bir demdir cihân dilşâd u hürremdir +Zamân-ı şâh-ı a’zamdır bu vakt-i zevk ü şâdânî + +Ne şâh-ı mâh-tal’at kim hilâl-i ‘îdini gerdûn +Eger çift olsa eylerdi rikâb-ı zeyn-i yek-rânı + +Sipihr-i saltanatda âfitâb-ı ‘âlem-ârâdır +Ki encüm gibi pinhân etdi sâ’ir tâcdârânı + +Firâz-ı Kâf'dan dehşetle pervâz eyledi ‘Ankâ +Verelden velvele âfâka kûs-ı şevket ü şânı + +Şehenşâh-ı cihân sultân Selîm-i kâm-bahşâ kim +Odur revnak-tırâz-ı hânedân-ı âl-i ‘Osmânî + +Hümâyûn-zât-ı kerrûbî-sıfâtıdır kavî burhân +Melâ’ik üzre tercîh eylemekde nev’-i insânı + +Mücessem nûrdur kim her gören bu hüsn-i tal’atla +Sanar inmiş zemîne âsumândan mihr-i rahşânı + +Eder bahr-ı muhîti bî-telâtum olsa mevc-engîz +Şükûh-ı kulzüm-i pür-cûş-ı tûfân-hîz-i ‘irfânı + +Kalem-revdir sühan iklîmi zîr-i dest-i hükmünde +O hâkân-ı cihân hem mülket-i ma’nâda Hâkânî + +Zamîr-i enverin mir’ât-ı mihr-i müncelî derdim +Küsûf âlûde-i jeng etmeseydi gâhice anı + +Aristo'ya edeydi dest-yârî rehber-i re’yi +Sikender zîr-i pâyında bulurdu âb-ı hayvânı + +Nesîm ile giderse sûy-ı bahra şemme-i hulku +Eder hem-tînet-i ‘anber kef-i deryâ-yı ‘ummânı + +Olur her târ-ı mevci bir müselsel silk-i gevher-bâr +Serâbı eylese sîr-âb feyz-i ebr-i ihsânı + +Ne mihr-i subh-ı devlet şehsüvâr-ı çarh-ı cevlândır +Ki rahşında dahı rahşân sabâhu’l-hayr-ı pîşânı + +‘İnân-ı âteşîn olsaydı berk ol rahş-ı çâlâke +Bulurdu belki hem-seyr olmag içün râh-ı imkânı + +Görenler sür’at-i seyrin o esb-i bâd-pây üzre +Sanar almış gider bâd-ı sabâ bir verd-i handânı + +Kebâb eyler geçip gâv-ı zemîne nevk-i cân-sûzu +Dikerse nîzesin hâke ederken germ-i cevlânî + +Eder nakş-ı pelengi rîhte berg-i hazân-âsâ +Cibâli lerzenâk etdikçe bîm-i tîg-i berrânı + +Ser-i kûh üzre etse imtihân ol tîg-i hûn-rîzi +Olur reng-i miyâh-ı cûybârı ahmer-i kânî + +Şeb-i târîkde farzâ nişânı çeşm-i mûr olsa +Hatâ etmez yine tîr-i isâbetkâr-ı berrânı + +Şehenşâhâ cihâna sâye-bahş-ı emn ü râhatsın +Hümâyûn-zât-ı re’fet-güsterindir zıll-i Yezdânî + +Gazâlân deşt-i ‘adlin hâbgâh-ı râhat etdikçe +Çerâg eyler ser-i bâlîni üzre çeşm-i şîrânı + +Sarılsa şu’le-i cevvâle nahl-i hüşke devrinde +Gezend etmez belî zerrîn kemer-veş zeyn eder anı + +Bahâr-ı lutfun ol rütbe nemâ-bahş-ı cihândır kim +Hazân pejmürde etmez ba’d-ez-în evrâk-ı bostânı + +Sehâsından degildir rîziş-i bârânı pey-der-pey +‘Arak-rîz-i hacâlet etdi cûdun ebr-i nîsânı + +Eyâ şâh-ı cihân haddim degil vasf-ı hümâyûnun +Ne mümkin zerre ta’rîf eylemek mihr-i dırahşânı + +Gıdâ-yı rûh edindim lezzet-i evsâfını ammâ +Hayât-efzâ olur her dem bana ol zevk-i rûhânî + +Mu’anven hüsrev-i nazm olmasaydım mülk-i ma’nâda +Cesâret eylemezdim olmaga Vassâf-ı sultânî + +Benim ol fârisü’l-hayl-i belâgat kim bu vâdîde +Kümeyt-i kilk ile pesmânde etdim çok küheylânı + +Çıkıp meydâna esb-i tâzî-i tab’ ile bî-pervâ +‘Acem fürsânı ile oynadım hem gûy u çevgânı + +Dil-i deryâ-hurûşum bahr-ı tûfân-hîz-i hikmetdir +Eder gark-âb-ı hayret mevc-i fikrim ‘akl-ı Yunan'ı + +Ser-i kilk-i terim ma’nâyı şâd-âb etmese böyle +Ebed bî-âb olurdu gevher-i kân-ı sühan-dânı + +Sevâd-ı nokta-i sehvim olur ebkâr-ı mazmûnun +Ruh-ı rengîni üzre müşg-i hâl-i ‘anber-efşânı + +Yeter lâf-ı hüner Vehbî yüzün sür hâk-i dergâha +Edâ eyle du’â-yı devlet-i şâh-ı cihânbânı + +Safâlarla gelip gitdikçe mâh-ı rûze âfâka +Bahâr u ‘îd hürrem eyledikçe tab’-ı ekvânı + +Gül-i ikbâlini gülzâr-ı ‘ömr- câvidânîde +Küşâde eylesin her dem bahâr-ı feyz-i Rabbânî + +Hudâ her bir şeb-i ferhundesin hem-kadr-ı Kadr etsin +Ola her rûz-ı fîrûzu cihânda ‘îd-i şâdânî + +KASÎDE-İ BAHÂRİYYE DER-SİTÂYİŞ-İ HAZRET-İ +SULTÂN SELÎM + +Bâd-ı bahâr-ı dil-küşâ feyz-âver-i bûy-ı İrem +‘Anber gibi sünbül hevâ müşg-i Hoten'den urdu dem + +Gülşen ‘aceb revnak-nümâ her nahli pür-neşv ü nemâ +Şebnem degildir câ-be-câ güller hevâdan kapdı nem + +Serv-i bülend-i sebz-i ser ref’-i livâ etmiş meger +Sultân-ı nevrûzun çeker pîşinde Hızr-âsâ ‘alem + +Sûsen dizilmiş her taraf tîg ü teberle saf-be-saf +Zerrîn-kemer hancer-be-kef mânend-i peyk-i Muhteşem + +Reyhân u şebbû sû-be-sû ‘anber-şemîm ü müşg-bû +Her bir şükûfe tâze-rû bûy-ı bahârı etdi şem + + M.IV/ + +Seyr eyle kim şâh-ı gülü elde tutar câm-ı mülü +Mest etmek içün bülbülü bâga kurulmuş bezm-i Cem + +Lâle çerâg-ı şu’ledir yakmış şeb-ârâlık eder +Bezm-i çerâgândır meger bu revnak-ı nûr u zulem + +Ezhâr-ı şâh-ı ergavân zerrîn-kadehle gül-feşân +Câm-ı sabûhîdir hemân def’-i humâra subh-dem + +Bir tâzedir sankim çemen kad serv sîne yâsemen +Gül-gonçedir gûyâ dehen sünbül de zülf-i ham-be-ham + +‘Aksin alıp dil-cûların seyre gelen gül-rûların +Koymaz safâsı cûların mir’ât-ı dilde gerd-i gam + +Ol ‘âşıka sad-âferîn kim râm edip bir nâzenîn +Gülşende olmuş hem-nişîn sîne-be-sîne fem-be-fem + +Geh gül gibi mey nûş eder geh savt-ı bülbül gûş eder +Mevc-i safâsı cûş eder icrâ-yı zevki mültezem + +Şimdi gönüller şâddır hengâm-ı ‘adl ü dâddır +‘Âlem neşât-âbâddır mahv oldu gitdi hüzn ü hem + +Sanma gelip feryâd eder zikr-i gülü evrâd eder +Evsâf-ı şâhı yâd eder her ‘andelîb-i hoş-nagam + +Ol pâdişeh kim re’feti gülzâr-ı dehrin behceti +Kıldı cihânı himmeti gül gibi sîr-âb-ı ni’am + +Şâh-ı ma’âlî-menkabet mâh-ı Süreyyâ-menzilet +Hurşîd-i nûrânî-sıfat leşker-keş-i encüm-hadem + +Hem-haslet-i Peygamberî Hayder-nihâd-ı serverî +‘Osmâniyânın mefhari Sıddîk-i Fârûkî-şiyem + +Zıll-i Hudâvend-i ‘alîm şâh-ı cihân Sultân Selîm +Farz oldu bir nass-ı kerîm emrine râm olmak ümem + +Dergâhıdır bî-iştibâh cümle mülûke kıblegâh +Çün mülkünü kılmış İlâh Beytü’l-haram'la muhterem + +Eflâke hem-ser pâyesi fark-ı Hümâ'ya sâyesi +Olmuş sa’âdet vâyesi bu rütbedir ‘âlî-himem + +Şehlerde yok bu mertebe ferr ü şükûh u debdebe +Gerdûn gibi pür kevkebe hurşîd-veş zerrîn ‘alem + +Şîr-i Hudâ dersem sezâ kim olalı hey’et-nümâ +Havfından oldu mübtelâ teb-lerzeye şîr-i ücem + +Çekdikçe tîgin hışmnâk Behrâm'ı eyler sîne-çâk +A’dâsına zahm-ı helâk urmaz mı bîm-i cân o dem + +Tâkat gelir mi tîrine dil-dûzî-i te’sîrine +Şemşîr-i ‘âlem-gîrine ehl-i cihâd eyler kasem + +Hem şâh-ı taht-ı dâverî hem hüsrev-i nazm-âverî +Mülk-i sühande çâkeri Hâkânî ile Muhteşem + +Tab’-ı selîminde ‘ayân envâr-ı feyz-i müste’ân +İlhâm-ı hakdır bî-gümân bu dâniş ü fehm ü hikem + +‘İndinde iksîr-i hüner gencînelerden mu’teber +‘Ahdinde oldu ser-be-ser ehl-i ma’ârif mugtenem + +Gâfil bulunmuş Enverî medh etmede Şeh Sencer'i +Derk eylese bu demleri olurdu pür-sûz-ı nedem + +‘Âlem garîk-i ni’meti şâd-âb-ı cûy-ı şefkati +Cûş-ı ‘atâ vü himmeti reşk-âver-i bârân u yem + +Devrinde herkes şâdumân âsûde ‘adliyle cihân +Bilmem ederse dilberân ‘uşşâkına cevr ü sitem + +Kebg-i derî bin nâz ile reftârını ibrâz ile +Pervâz eder şehbâz ile tutmuş yanında lâne hem + +Her hatvede âhû-bere cünbiş-nümâ şîr-i nere +Bî-bâk ü pervâ bir yere cem’ olmada gürg ü ganem + +Ey hüsrev-i gerdûn-cenâb ben zerreyim sen âfitâb +Vasfında pâ-mâl-i hicâb bu zerre-i nâçîz ü kem + +Pâ-mâl isem de mâhasal kılmış beni feyz-i ezel +Rûm u ‘Arab'da bî-bedel reşk-i belîgân-ı ‘Acem + +Vassâf-ı hâkân-ı cihân elbet olur mu’ciz-beyân +İşte bu üstâd-ı zamân ol ekmel-i dânâ-dilem + +Hüsn-i edâ-yı hoş-nümâ ‘arz-ı cemâl eyler bana +Sînemdir ol halvet-serâ kim bikr-i ma’nâya harem + +Efsûnunu icrâ eder sihr-i kelâm imlâ eder +Teshîr-i sad-ma’nâ eder destimde câdû-yı kalem + +Ehliyyetim dünyâ bilir kadrim bilen ra’nâ bilir +Vassâf'dan a’lâ bilir inşâmı erbâb-ı kalem + +Gâhî edip ‘atf-ı ‘inân nazma olursam rahş-rân +Nef’î'ye teng olur hemân meydân-ı iklîm-i ‘adem + +Vehbî nedir bu iddi’â lâf u güzâf-ı nâbe-câ +Ey hâksâr-ı bî-nevâ haddin degil lâ vü ne’am + +Cây-ı edebdir bu makâm bulsun sühan hüsn-i hitâm +Şimdi be-vech-i ihtirâm hayr-ı du’â emr-i ehem + +Tâ devr-i çarh ola medîd her mâh u her sâl-i sa’îd +Sultân-ı nevrûz-ı cedîd basdıkça bu bâga kadem + +Kılsın o şâhın dâ’ima gülzâr-ı ikbalin Hudâ +Pür-behcet ü revnak-nümâ sîr-âb-ı bârân-ı kerem + +Tab’-ı şeh-i ‘âlî-nijâd güller gibi olsun küşâd +Her dem ‘adû-yı bed-nihâd âzürde-i hâr-ı elem + +NAZÎRE BE-KASÎDE-İ MEŞHÛRE-İ NEF’Î-İ MU’CİZBEYÂN DER-SİTÂYİŞKÂRÎ-İ HAZRET-İ SULTÂN SELîM +HÂN SELLEMA’LLÂHU’L-MELİKÜ’L-MÜSTE’ÂN + +Bâreka’llâh ey sipihrin mâh-ı hurşîd-efseri +Şark u garba verdi şânın pertev-i İskender'i + +Kuvvet-i şîr-i Hudâ var sende kim kıldın zebûn +Pençe-i kahrında niçe Kahramân u safderi + +Saklanır burc-ı Esed'de düş olup teb-lerzeye +Hışm ile hurşîde göstersen hilâl-i hanceri + +Germî-i peykânı Nesr-i Tâ’ir'i eyler kebâb +Çarha pertâb etdirirsen tîr-i âteş-şehperi + +Basdı fark-ı Ferkadân'a pâyın esb-i şevketin +Oldu nakş-ı na’li çarhın mihr ü mâh-ı enveri + +Seyr eden şîr-i süvâr-ı ablak-ı gerdûn sanar +Rahş ile olsan fürûg-ı sâha-i cevlângerî + + M.IV/ + +Kan yerine nevk-i şemşîrinden ol dem zehr akar +Sell-i seyf edip sürersen esb-i ejder-peykeri + +Berk-ı ‘âlem-sûzdur gayrı cilâyı neyler ol +Çekme fark-ı âfitâba tîg-i âteş-güsteri + +Hûn-feşânlıkla ne mâni’ tutsa da yek-pâre jeng +Hoş-nümâ etmez mi vesme ebruvân-ı dilberi + +Çarha ‘aks etse ziyâsı gâhî hûn-âlûd iken +Döndürür hep şîşe-i haccâma çeşm-i ahteri + +Ra’d-veş sît-i tüfenginden kıyâmetler kopar +Dehşet-i gülbengi gösterdikçe hevl-i mahşeri + +Dânesi darb-ı nişân eyler şeb-i târîkde +Dîde-i necm-i Sühâ olsa sipihr üzre yeri + +Pîçiş-i dûd-ı kebûd-ı topunu sanar gören +Ol bulutdur kim çeker cevv-i semâya ejderi + +Sensin ol Düldül-süvâr-ı ‘arsa-i iclâl kim +Nukre-i meh rahşına bir sâde raht-ı Hayderî + +Safha-i mihre ‘Utârid böyle tahrîr eylemiş +Vasfını ey âsumân-ı şevketin nûr u feri + +Dâver-i gerdûn-haşem encüm-sipâh-ı Muhteşem +Tâc-bahşâ-yı ser-i Cem zîb-i taht-ı serverî + +Menba’-ı ‘adl ü ‘inâyet âb-ı rûy-ı saltanat +Gülşen-i şâd-âb-ı dîn ü devletin verd-i teri + +Hazret-i Sultân Selîm Hân-ı mu’allâ-şân kim +Hânedân-ı âl-i ‘Osmân'ın medâr-ı mefhari + +Ol şehenşehdir ki ednâ bendesi mecd ü şeref +Dergeh-i iclâlinin ikbâl kemter çâkeri + +Hüsrev-i sâhib-kırân kim kıldı devrinde felek +Tâli’-i a’dâya nâzır çeşm-i nahs-ı ekberi + +Feyz-i Hakk ile dil-i ilhâm-pezîri şübhesiz +El-mülûkü mülhemûn esrârınındır mazharı + +Mihr-i mir’ât-ı zamîr-i enverinde cilveger +Sûret-i edvâr-ı çarhın cümle sırr-ı muzmeri + +Nâm u şânıyla Selîm-i sâlis-i ecdâdıdır +‘Akl-ı Evvel şâne-i zihn-i fetânet-perveri + +Bir cihân-ârâ müselles vefk-i devletdir meger +Rub’-ı meskûnu müsahhar etmege engüşteri + +Kim Süleymân gibi böyle rûzgâra hükm edip +Bahr u berri eylemiş zîr-i nigîn-i dâveri + +MU’AMMÂ-YI SULTÂN + +Lutf-ı bî-pâyânı ârâm-ı derûn-ı kalb-i nâs +Râhat-efzâ-yı cihândır ‘adl ü dâd-ı evferi + +MU’AMMÂ-YI İSM-İ SÂMÎ-İ SELÎM + +Ser-firâz-ı saltanat olsun ebed iclâl ile +‘Âlemin ancak budur meyl-i dil-i hâhişgeri + +Lafz-ı cûd-ı Ma’n'ı ma’nî-i ‘atâsı mahv edip +Tayy olundu zikr-i Hâtem kimse anmaz Ca’fer'i + +Zühd ü takvâ ol kadar ma’rûfdur ‘asrında kim +Şeyhler yâd etmez oldu resm-i nehy-i münkeri + +Bahr u berde feyz-bahş-ı tîb-i eczâ-yı cihân +Nekhet-i hulkıyla tahmîr etdi müşg ü ‘anberi + +Âteş-endâzî-i kahrı bahrı eyler şu’le-ver +Böyle nûr-ı mahz iken zât-ı hümâyûn-manzarı + +Ma’den-i sîm-âb-veş pûlâdı eyler lerzenâk +Yek-nigâh-ı germ-i hışm-âlûde dehşet-âveri + +Nâra te’sîr etse ammâ kîmyâ-yı himmeti +Cûş-ı âb u tâb ile yâkût olur her ahkeri + +Ahkeri yâkût-ı rummânî edip hem der-’akab +Feyz-i lutf-ı cevher-i iksîr eder hâkisteri + +‘Unsur-ı hâk olsa kuvvet-yâb-ı ferr ü haşmeti +Sedd eder bir zerre-i nâçîz râh-ı sarsarı + +Pâdişâhâ zıll-i Yezdân'sın ki dâd u re’fetin +Oldu dehre sâye-endâz-ı ‘inâyet-güsterî + +Buldu eyyâmın müsâ’id ba’d-ez-în fülk-i felek +Sâhil-i deryâ-yı lutfunda bıraksın lengeri + +‘Irkını kesdin fesâd ehlin ciger-hûn eyledin +Nîze-i kahrın reg-i cânına oldu neşteri + +Dâmen-i kühsâr-ı ‘adlinde hırâmın gösterip +Hande-i nâz etmede şehbâz her kebg-i deri + +Iztırâb üzre kalırdı erre meyde kılmasa +Kûh-ı temkînin muhît üzre basît-i agberi + +Sînesin bir dâg-ı haclet eylemiş encüm degil +Kasr-ı kadrinle sipihr etdikde lâf-ı hem-seri + +Mihr ü meh sanma huzûra ‘ûd u ‘anber yakmaga +Sîm ü zerden var elinde çarhın iki micmeri + +Sath-ı deryâdan nesîm-i hulkun eylerse güzer +Beyza-i mâhî bulur âsâr-ı müşg-i ezferi + +Lemha-i inzâr-ı ‘ayn-ı lutfuna bir iş midir +Gevher ü iksîr kılmak seng ü hâk-i kemteri + +Kıldı nûr-ı iltifâtın hem-ser-i hurşîd-i çarh +Zerre-i pâ-mâl iken işte bu ‘abd-i ahkarı + +Kadr-dân şâh-ı cihânsın pâyına kıldım nisâr +Ben de dürc-i dilde pinhân böyle dürr ü gevheri + +Hayr ola sâl-i mübârek oldı târîh-i zamân +Bu tefe’’ülle eder hâmem sitâyiş-güsteri + +Târ-ı fikr ü tab’-ı tîzi rişte vü sûzen edip +Vasfına oldum kabâ-dûz-ı belâgat-perverî + +Midhat-i şâhâneni tahrîr edersem her ne şeb +Şem’-i kâşânem olur şevk ile rûh-ı Enverî + +Nahl-i Tûbâ ser-fürû eyler nihâl-i kilkime +Gıbta-i nev-bâve-i firdevsdir bâr u beri + +Lîkası gîsû-yı câdûdur midâd-ı hâmemin +Kim eder dikkatle ‘akd-i rişte-i efsûngeri + +Vasf-ı ebkâr-ı mezâmînim yazılmaz kâgıda +Sâye-i müjgân-ı cevr olmazsa târ-ı mıstarı + + +Ol semenderdir ki tab’ım mürg-i âteş-zâd iken +Reşha-pâş-ı âb-ı Kevser'dir yine bâl ü peri + +Âfitâb-ı kîmyâger reşk eder güftârıma +Bildigimçün nâ-şenîde nev-zebân-ı zergeri + +Sîm ü zer ‘arz eyleyen şems ü kamer mi yalınız +Cevher-i eş’ârıma yıldız kadar var müşterî + +Minnet etmem böyle rûşen şeb-çerâgım var iken +Yakmasın gerdûn-ı dûn isterse şem’-i hâveri + +Bahr-ı ma’nâdır dilim yohsa hemân Nef’î gibi +Tumturak-ı lafza bogmam nazm-ı gevher-zîveri + +İşte meydân-ı sühan gelsin hüner-pîrâların +Var ise bir pehlevânlık gösterir zûr-âveri + +Hem-’inân olmak ne mümkin şehsüvâr-ı tab’ıma +Yâve-gûyân-ı zamânın esb-i fikr-i lâgeri + +Kadrini inkâra ey dil kimsede yokdur mecâl +Besdir isbât-ı vücûd u da’vî-i dânişverî + +Bir gazel yaz kim müselsel beste-i zencîr edip +Raksa gelsin Zühre-i çengî-i çarh-ı çenberî + +Âh kim sevdim yine bir sırma saçlı dilberi +Başıma sevdâ-yı ‘aşk ile takındım telleri + +Reşk eder mir’ât-ı İskender safâ-yı sîneme +Çekdim âgûş-ı visâle bir meh-i sîmîn-beri + +‘Aks-i rûy-ı âteşîn-i sâkî-i gül-çehreden +Kâse-i hurşîde döndü bezm-i ‘ayşın sâgarı + +Şerha şerha eylesin tek sînemi zâlim amân +Göster ol çifte bıçag ile mücellâ hanceri + +Vehbiyâ halvetde teshîr eyledim efsûn ile +Da’vete vefk-i merâm üzre gelince ol perî + +Geh temeddüh geh tegazzül nâbe-câdır ba’d-ez-în +Yüz sürüp hâke du’âlar eyle kim geldi yeri + +Tâ ola ‘âlemde ahkâm-ı şerî’at ber-karâr +Hak mü’eyyed ede dîn-i Hazret-i Peygamber'i + +Ol şeh-i İslâmı mevlâ eylesin iclâl ile +Müstedâm-ı ‘ömr ü devlet zîb-i taht-ı dâveri + +Şevket ü ikbâli dâ’im emr ü fermânı mutâ’ +‘Avn u savn-ı müste’ânî ola yâr u yâveri + +Hâme-i te’yîd-i hak nasrun min-allâh âyetin +Ede sebt-i şukka-i âyât-ı nusret rehberi + +‘ÎDİYYE BE-MERHÛM RÂGIB PAŞA + +Cebhe-i ‘îd-i sa’îd üzre edip ‘arz-ı cemâl +Ham-ı ebrûsunu gösterdi hilâl-i şevvâl + +Ne hilâl ehl-i dilin câm-ı hilâli âsâ +Sînesin cûş-ı neşât ile eder mâl-â-mâl + +Ne hilâl eyledi şîrîn-dehen-i şîr ü şeker +Tıfl-ı bî-dâye-i dil eyler iken istihlâl + + + M.IV/, FB. + +Müjde-i ‘îdi bu şehre getirip bir gecede +Râh-ı yek-mâheyi tayy etdi ‘ale’l-isti’câl + +Eder âfâka selâm-ı meh-i ‘îdi teblîg +İnhinâ sûreti gösterse ‘aceb mi o hilâl + +‘Îd-i destûr-ı felek-rif’ati tebrîke gelip +Vech-i ta’zîm ile dâmânına eyler rû-mâl + +Dâmen-i lafzına rû-mâl ile ya’nî meh-i ‘îd +Mihr-i fazlından olur muktebes-i nûr-ı kemâl + +Âsaf-ı saf-şiken ü safder-i Cem-mertebe kim +Böyle tahrîr eder evsâfını Vassâf-ı hayâl + +Sadr-ı dîn-perver-i hem-nâm-ı Resûlü’s-sakaleyn +Râgıb-ı hayr u rızâ-cû-yı Hudâ-yı müte’âl + +Feyz-yâb-ı eser-i mebde’-i feyyâz-ı hıred +Cümle ef’âl-i pesendîde-i ‘akl-ı fa’’âl + +Dikkat-i re’yi olup sânî-i ‘Akl-ı Evvel +Zât-ı vâlâ-güheri cevher-i zâtîye misâl + +Müncelî âyine-i tab’ına her sûretde +Hüsn-i tedbîre muvâfık ne ise sûret-i hâl + +Pertev-i lutfu ziyâ-bahş-ı meh ü mihr olsa +Tâ ebed ola masûn-ı eser-i naks u zevâl + +Vüzerâdan bu kemâlâta kim olmuş mazhar +Ana nisbet ile nâkıs görünür İbn-i Kemâl + +Şi’r-i hikmet-eseri râz-küşâ-yı i’câz +Tavr-ı inşâ-yı füsûn-perveridir sihr-i helâl + +Fazl u ‘irfânı egerçi mesel-i sâ’irdir +Darb-ı şemşîri de ‘âlemde durûb-ı emsâl + +Lutfı hâsiyyet-i iksîr verir hâke velî +Bâd-ı kahrı eder âteş gibi âbı iş’âl + +Dâverâ dâdgerâ sadr-ı mu’âllâ-kadrâ +Fahr eder pâyını takbîl ile ehl-i ikbâl + +‘Add olunsaydı ‘ibâd-ı der-i iclâlinden +İbn-i ‘Abbâd'a olurdu sebeb-i câh u celâl + +Kâle-i yek-şebe-i nazmımı çespân diyemem +Dûş-ı evsâfına ey âsaf-ı zîbende-hisâl + +Bârî dâmânını takbîl ü du’â zeylinde +Edeyim bir gazel-i pâk ile tezyîl-i makâl + +Reng-i ruhsârına uymuş ne güzel câme-i al +Gonçe-i hüsn idin açmış seni bu gülgülî şâl + +Gerden-i sîmini seyr etmege pek müştâkız +Şâlı nâz ile sarıp boynuna gel alma vebâl + +Bize bozdurdu ‘akîdeyle siyâmı ol şûh +Bûse-i nukl-i lebi bezme edip nakl-i nevâl + +Micmer-i ‘aşka koyup yakdı dil-i ‘uşşâkı +Âteşîn ruhları üstündeki ‘anber gibi hâl + +Vehbiyâ rûze-i hicrâna tahammül müşkil +‘Âkıbet olmasa ger vâsıta-i ‘îd-i visâl + +Yüz sürüp pâyına ol âsafın etdin bayram +Turmayıp hayr-du’â resmini eyle ikmâl + +Müjde-i ‘îd ile tâ böyle gelip âfâka +Neşr-i envâr-ı meserret ede mâh-ı şevvâl + +Müteyemmin ede Hak ‘îd-i sa’îdin her dem +Rûzu ‘îd ü şebi Kadr ola hezârân meh ü sâl + +DER-SİTÂYİŞ-İ SADR-I A’ZAM DERVÎŞ MEHMED PAŞA BEVAKT-İ ‘AVDET EZ-SEFÂRET-İ ÎRÂN + +Bir şâha kim Hudâ vere mülk-i Sikenderi +Hızr-ı hidâyetin eder elbette rehberi + +Mir’ât-ı müncelî gibi keşf-i hakâyıka +İlhâm-pezîr-i hikmet olur kalb-i enveri + +Ya’nî o şâha mülk-i Süleymân revâ kılıp +Eylerse mührünün bu cihânı müsahharı + +Bir Âsaf-ı zamâna muvaffak edip anı +Fermânının mutî’i eder cümle kişveri + +Gör feyz-i Hakkı Şâh-ı Melikşâh-ı çâkere +Kıldı Nizâm-ı Mülk'ü anın böyle safderi + +Hem-nâm-ı Fahr-i ‘Âlem ü pür-lutf u mekrümet +Cümle mehâmid-i şiyemin oldu mazharı + +Sıddîk menkabet ‘Ömerî ma’delet ki var +Zâtında nûr-ı hilm ü hayâ cûd-ı Hayderî + + M.IV/, FB. + +Sadr-ı cihân iken yine dervîş tavr olup +Etmez gedâya lutfu müreccah tüvângerî + +Kılmış cenâb-ı Hak o hudavend-i ekremi +Seyf ü kalemle vâsıta-i dâd-güsteri + +Şemşîr ile imâte-i a’dâ-yı dîn edip +İhyâ eder kalemle niçe bî-nevâları + +Bî-şübhe dest-res ana hakdır ki tutmuş ol +Destinde habl-i şer’-i metîn ü mutahharı + +Beytü’ş-şerefde tâli’-i ikbâl ü bahtının +Sa’dü’s-su’ûd-ı ‘akd-i Süreyyâ'dır ahteri + +Kâlâ-yı lutfun atlasa tercîh edip felek +Nakd-i nücûm ile çıkarır mâhı müşterî + +Ol mihr-i burc-ı devlete taklîd eder deyü +Hurşîde mâh-ı nev nola gösterse hanceri + +Çarhın tılâ-yı mihri ile nukre-i mehi +Olmaz semend-i lutfuna bir raht-ı Hayderî + +Havfıyla tâ felekde Esed lerzenâk olur +Var niçesinde kuvvet ü ferr-i gazanferî + +‘Âlemde bîm-i sadme-i şemşîri var iken +Baş gösterir mi asl-ı şakâ şimdi serserî + +Görmüş mü Kahramân ‘acabâ bir anın gibi +Yektâ-süvâr-ı sâha-i ceng ü dil-âveri + +Pür-dil eder ketîbeyi kalb-i esed gibi +Heycâda cây edinse ne dem kalb-i ‘askeri + +Ey dâver-i zamâne vü yâ nûr-ı feyz-i Hak +V'ey âsumân-ı ma’deletin mihr-i hâveri + +Ser-mesned-i sühâda seni görse şerm ile +Hâtem ederdi tayy-ı bisât-ı kerem-verî + +Itfâ-yı nâr-ı cevr ü sitem etdin öyle kim +Lutfun derûn-ı âbda saklar semenderi + +Def’-i gezende sâdır olan emrini görüp +Penbe derûn-ı sînede hıfz eyler ahkeri + +Za’f-ı seferle kalmadı tâb-ı tahammülü +Ma’zûr tut bu bâbda Vehbî-i çâkeri + +Tab’ın mecâli yok reh-i yek-sâleden gelir +Pek sürmedim anın içün ol esb-i lâgeri + +‘Afva karîn olursa kusûrum bu def’a da +Silk-i digerde nazm ederim dürr ü gevheri + +Sadrında müstedâm edip Allâh seni hemân +Hem lutfuna karîn ede bu ‘abd-i ahkarı + +DER-ZEYL ÎN KASÎDE BERÂY-I TALEB-İ YEKÎ EZMANSIB MUKÂBELE-İ PİYÂDE VE SÜVÂRÎ MA’RÛZ ŞUDE + +Ey dergeh-i ‘inâyeti kehfü’l-emân olan +V'ey bâb-ı lutfu melce’-i bî-çâregân olan + +Ey nûr-bahş-ı bâsıra-i ehl-i ‘izz ü câh +V'ey hâk-i pâyı sürme-i çeşm-i cihân olan + + M.IV/ + +Ey himmet-i ‘aliyyesi cünd-i semâ gibi +Gayret deminde dâd-res-i bî-kesân olan + +Ey rûz u şeb du’â-yı bekâsı hulûs ile +Evkât-ı hamsede bana vird-i zebân olan + +Zıll-i zalîl-i re’fetine etdim ilticâ +Ey sâyesi bu bendesine sâyebân olan + +‘Îd ertesinde rütbeli mansıb ümîd edip +Hep üstüne nizâm verir hâcegân olan + +Esb-i emel süvârı olup koşmasın mı yâ +Vehbî gibi piyâde kalıp nâ-tüvân olan + +KASÎDE BE-DÂRENDELİ MEHMED PAŞA ŞİKÂYET +BERÂY-I TEVCÎH-İ MANSIBEŞ MEVKÛFÂT-R BE-KİRPÂSÎ +NÂDÂN + +Eyâ sadr-ı güzîn-i hâtem-ârâ-yı Süleymânî +Cihânda ‘adl ü insâf ile sensin Âsaf-ı sânî + +Gülistân-ı cihân ser-sebz ü şâd-âb oldu lutfunla +Zülâl-i şefkatindir âb-ı rûy-ı mülk-i ‘Osmânî + +Felek işrâk-ı subh-ı sâdıkın pinhân eder nâ-geh +Fürûg-efşân olunca re’yinin hurşîd-i rahşânı + +‘İnâyetdir keremdir muktezâ-yı cevher-i zâtın +Efendim gibi ‘âlemde bulunmaz merhamet kânı + + M.IV/ + +Kasîde sûretinde cür’et etdim bast u takdîme +Bu gûne ‘arz-ı hâl-i nâbe-sâmân u perîşânı + +Hilâl oldum sipihrin gerdiş-i cevr-âzmâsından +Meger tekmîl ede hurşîd-i ihsânın bu noksânı + +Dirîgâ tıfl-ı ebced-hâna döndüm mekteb-i gamda +Tarîk-i hâcegânın olalı bend-i debistânı + +Niyâbetle kitâbetle edip sedd-i ramak peydâ +Halâs eyler idim dest-i zarûretden girîbânı + +Alırdım kısmetin kâdî iken evvel tahakkümle +Olup hüccetle emvâl-i ‘ibâda vâris-i sânî + +Eger hâhî selâmet mâcerâsından olup gâfil +Kazâ-râ çâr-mevc-i ye’se bogdum sakk-i ‘irfânı + +Misâl-i mürg-i dâm üftâde başım ugradı derde +Kafes oldu ser-i âzâdeme bâr-ı Horâsânî + +Ümîdim şimdi hatm-i hâcegâna oldu vâbeste +Budur çün Nakş-bendân-ı gamın âyîn ü erkânı + +Gürûh-ı ehl-i dîvâna bakıp dîvâne-veş ben de +Tedârük eyledim erkân u üst-i raht-ı dîvânı + +Libâs-ı müste’âr-âsâ yine tüccâra redd etdim +Zamân-ı naks-ı kıymetle çekip envâ’-ı hüsrânı + +Hukûk ashâbı ‘akd-i ülfet etdirdi keş-â-keşle +Gider çâk-i girîbânım bulur her lahza dâmânı + +Ne çâre böyle oldu hükm ü imzâ-yı kazâ derdim +Eger ednâ ma’îşetle rızânın olsa imkânı + +Bakıp kurs-ı meh ü hurşîde rûz u şeb tehassürle +Temâşâ eylerim bâm-ı felekde sûret-i nânı + +Zarûret ol kadardır kim kazâya râzıyım şimdi +Getirmem ‘akl u fikre gayret-i emsâl ü akrânı + +Beni dil-rîş eden dervîşdir devletlü sultânım +Çıkardı üstüne halkın bir iki tâze oglanı + +Kabâ-yı câhımı hem-dûş-ı kirbâsîye giydirdi +Hemân fark etmeyip kirbâs ile kâlâ-yı ‘irfânı + +Horâsânî belâsıyla gidip mülk-i Horâsân'a +Seyâhat eylemişken hıtta-i Îrân u Tûrân'ı + +Mürüvvet mi efendim mansıbımla kâm-yâb etmek +Ma’ârif kadrini fehm etmeyip bir öyle nâdânı + +Ma’ârifden murâd inşâ ise kâgıd kalem hâzır +Eger şi’r ise işte resm ü âyîn-i sühan-dânî + +Eger ‘ilm ise maksad her fünûna intisâbım var +Belâgat ise ebkem eylerim nutkumla Sehbân'ı + +Bu da’vâ-yı mücerreddir denirse imtihânîler +Olur her müdde’ânın müncelî isbât u burhânı + +‘İnâyet-perverâ sadrâ keremkârâ felek-kadrâ +Egerçi eyledin bu bendeye lutf-ı firâvânı + +Verilse şıkk-ı evvel ihtiyârın şıkkı yok aslâ +Mutayyib eylemek kâbil mi şıkk-ı sâlis ü sânî + +Vezâret rütbesi ihsân olunsa istemem hâşâ +Efendim nerde kaldı ihtiyâr-ı mîr-i mîrânî + +Tarîkim terk edince nâdim oldum denmesin ancak +Çi-râ kârî koned ‘âkil ki bâz âred peşîmânî + +Helâl olsun sefâretde kalemde çekdigim zahmet +Yine eski tarîkimdir bana ikrâm u şâdânî + +Hudâ sadrında dâ’im eylesin ikbâl ü devletle +Kazâya ugradıp dilşâd kıl Vehbî-i nâlânı + +ÎN NÎZ BE-VEZÎR-İ MÜŞÂRUN İLEYH BER-BÂLÂ-YI ‘ARZ-I +HÂL-İ İSTİD’Â-YI TEBDÎL-İ TARÎK NÜVİŞTE BUD + +Süleymân-ı zamân mazhar olup feyz-i Hudâ-dâde +Muvaffak oldu bir Âsaf gibi pür-şefkat ü dâda + +Şeh-i ‘âlem Sikender'dir refîki Hızr olup gûyâ +Delâlet eyledi âb-ı hayât-ı ‘adli irşâda + +Ne âsafdır ki rûşen eyledi ‘adl ile âfâkı +Nümâyândır fürûg-ı mihr-i lutfu zîr ü bâlâda + +‘İbâdu’llâha zâtı mâye-i emn ü emân oldu +Kemâl-i re’y ü tedbîri müreccah İbn-i ‘Abbâd'a + +Semiyy-i mefhar-i ‘âlem vezîr-i a’zam u efham +Nazîrin dîde-i âdem ‘aceb görmüş mü dünyâda + +‘Adâletle edip dîn-i Muhammed gayretin der-pîş +Nümâyân gösterir te’sîr-i esmâyı müsemmâda + +Göreydi cûşiş-i enhâr-ı ‘adlin bâg-ı ‘âlemde +Hemân cisr-i hacâletden geçerdi Köprülü-zâde + + M.IV/, FB. + +Kemâl-i ‘ilm ü fazl-ı zühd ü ‘iffet cümle cem’ olmuş +Te’âla’llâh o zât-ı bî-’adîl ü ‘âlem-ârâda + +Hudâvendâ kemâlin kadr-dân-ı fazl u dânişdir +Niyâz etmem zamânında sipihr-i kîne-mu’tâda + +Ma’ârif kânıyım ben de bilinsin kıymetim şimdi +Revâ mı gevherim kalmak derûn-ı seng-i hârâda + +Efendim devlet ü iclâlini efzûn ede Mevlâ +Nazar kıl ‘arz-ı hâl-i Vehbî-i mahzûn u nâ-şâda + +DER-RESÎDEN-İ EL-HÂC YİGEN MEHMED PAŞA BE-SADÂRETİ ‘UZM DER-ESNÂ-YI TARÎK-İ KEBÎR + +Felek bir hüsn-i sûretle ziyâ-bahş oldu dünyâya +Ki ‘aks etdi zemînin incilâsı çarh-ı mînâya + +Küdûretden eser yok rû-nümâdır şâhid-i maksûd +Safâlarla dönüp her sîne mir’ât-ı musaffâya + +Husûsâ tab’-ı erbâb-ı sühan âyîneden rûşen +Şeker-rîz-i mezâk-ı şevk olur tûtî-i gûyâya + +Humâr-âlûd-ı kân-ı gam bu demde mest ü şâdîdir +Ne hâcet sâkî-i hâtır-küşâya nûş-ı sahbâya + +Ser-i mû kalmadı dillerde âsâr-ı perîşânî +Meger kim ugraya bâd-ı sabâ zülf-i semen-sâya + + M.IV/, FB. + +Mükâfât etdi devrân rûzedârân-ı gam-ı dehre +Zamâne döndü rûz-ı hürrem-i ‘îd-i dü-bâlâya + +Tarâvet bulmasın mı tab’-ı ‘âlem gül gibi şimdi +Ki revnak verdi bârân-ı kerem bâg-ı temennâya + +Niçe bî-vâyeler oldu sezâ-yı ni’met-i ihsân +Cihân şükr etmesin mi bu kadar yagmâ-yı na’mâya + +Bi-hamdi’llâh getirdi bir vezîr-i merhametkârı +Terahhum eyleyip şâh-ı cihân hâl-i berâyâya + +Kudûm-ı mes’adet-melzûmu oldu mâye-i râhat +Belî muhtâc idi dünyâ bir öyle kâr-fermâya + +O hâkân-ı kerâmet-pîşe mülhimdir umûrunda +Muvaffak oldugu bî-şübhedir te’yîd-i Mevlâ'ya + +Süleymân-ı zamândır kim bulup bir âsaf-ı munsıf +Anı mührüyle lâyık gördü bu sadr-ı mu’allâya + +Edip teslîm-i hâtem rûzgârı eyledi mahkûm +O destûr-ı ‘adâlet hükm-i sadr-ı ‘âlem-ârâya + +Ne sadr-ı ma’deletkâr u müşîr-i şîr-savlet kim +‘Alî Şîr-i Nevâyî gelse olmaz ana hem-pâye + +Semiyy-i Fahr-i ‘Âlem sadr-ı a’zam neyyir-i efham +Vekîl-i zıll-i Rabbânî hudâvend-i Hümâ-sâye + +‘İmâd-ı dîn ü devlet i’timâd-ı mülk ü milletdir +Mu’âdil mi olur İbnü’l-’amîd ol sadr-ı vâlâya + +O bir nûr-ı mücessem âfitâb-ı çarh-ı a’zamdır +Ki tâ evc-i felekden mâh açar ihsânına aya + +Kemâl-i lutfu eyler lafz-ı cûd-ı Ma’n'ı bî-ma’nî +Sehâda tab’ı gâlibdir ‘atâ-yı Hâtem-i Tây'a + +Gubâr-ı âsitânı mâye-i kibrît-i ahmerdir +Kef-i erbâb-ı kâffa girse kâfîdir o sermâye + +Ederler sâyesinde mâlik-i iksîre istignâ +Olanlar cebhe-sâ ol hâk-i pây-ı kîmiyâ-sâye + +O ‘âlî-kevkebe nâzır ne necm-i pür-şerefdir kim +Fürug-ı tâli’i pertev verir çeşm-i Süreyyâ'ya + +Aristo'ya eder ta’lîm-i fenn-i hikmet-ârâyı +Şifâ-yı sînedir Kânûn-ı re’yi İbn-i Sînâ'ya + +Umûr-ı dîn-i devletde isâbet üzredir dâ’im +Hıred meftûn u hayrândır o re’y-i ‘âlem-ârâya + +Eder seyf ü kalem ahkâmın icrâ eyleyip tahsîs +Birin tedmîr-i a’daya birin ahbâbı ihyâya + +Siyâset bâgına cûy-ı revândır âb-ı şemşîri +Kalem gülzâr-ı ihsânında benzer serv-i ra’nâya + +Ser-âgâz eyledikçe kilki nesre seyr edip Nesre +Semâdan reşk eder ol gevher-i menşûr-ı inşâya + +Görünce hüsn-i hattın kâtib-i Bircîs olup hayrân +Anı tahsîn ile ta’lik eder bâzû-yı Cevzâ'ya + +Dil-i a’dâ olur sad-pâre fikr etdikçe şemşîrin +Eger sahtîde yek-laht olsa farzâ seng-i hârâya + +Degildir kehkeşân çarh üzre kalmış sâyesi böyle +Gazâda tîgini asdıkda tâk-ı ‘arş-ı a’laya + +Tayanmaz Kahramân olsa cüyûş-ı düşmen-i makhûr +Hücûm etdikçe Rüstemler gibi meydân-ı heycâya + +Gazanferler olurlar zinde cümle bîşezârında +Verince hamle-i şîrânesi teb-lerze a’dâya + +Eger tebdîl-i mâhiyyet murâd etse kılar pertâb +Derûn-ı şu’leye mâhî semender ka’r-ı deryâya + +Derûn-ı penbede yâkût-veş mahfûz olur ahker +Te’alluk etse hükmü ülfet-i azdâd-ı eşyâya + +Hıdîvâ dâverâ sadrâ hudâvendâ felek-kadrâ +Eyâ mesned-tırâz-ı Âsafî-destûr-ı Cem-pâye + +Cihân memnûn-ı ihsânın kazâ mahk��m-ı fermânın +‘Ulüvv-i rütbe vü şânın bu sadra verdi pîrâye + +Zamânında zemîn ferhunde çeşm-i âsumân rûşen +Resîde feyz-i mihr-i ‘adl ü dâdın zîr ü bâlâya + +Ederdi zulmeti tâbende mâlik olsa İskender +Dil-i rûşen-nihâdın gibi mir’ât-ı mücellâya + +Yetişdin Hızr-veş ehl-i Sitanbul el-’ataş derken +Nisâr-ı âb-ı ihsânınla tâb-ı dehri itfâya + +Zülâl-i lutfun itfâ etdi ammâ sûziş-i dehri +Şerer-pâş oldu nâr-ı kahrın eşrâr-ı eşirrâya + +Nigehbân-ı cihânsın sâye-i ‘adlinde bî-pervâ +Olur âhû-yı vahşî şîr ile bir yerde hem-sâye + +Bu demde gürg-i hûnî oldu râ’î gûsfendâna +Te’addî eylemek kâbil midir kimse re’âyâya + +Konarsa kûhsâr-ı himmetin dâmânına bir dem +Piristû-beççe isti’lâ eder Kâf üzre ‘Ankâ'ya + +Zamân-ı devletinde çarha istignâ edip ben de +Tenezzül eylemem cevr-i felekde bast-ı şekvâya + +Belî pâ-mâl-ı gam etdi kazâ cevr ü tahakkümle +Tarîk-i hâcegîde kat’ ederken rütbe vü pâye + +Horâsânî cihânı başıma teng eyleyip ya’nî +Horâsân u ‘Irâk u Çîn'e dek gitdim temâşâya + +Anın rîş-i dil-i gam-hordesi mestûrdur bârî +Kıyâs olmaz benim zahm-ı derûnum çâk-i hurmâya + +Bi-hamdi’llâh der-i ikbâl ile kesb-i te’allukdur +Sipihr-i dûna aslâ irtikâb etmem müdârâya + +Bana ehl-i sühan reşk eylesin şimden geri zîrâ +Muvaffak oldum evsâfın bu gûne nazm u imlâya + +Bilip rüchânını eslâfa ‘âlem feyz-i medhinle +Beni tercîh eder evvel geçen Vehbî-i dânâya + +Güher kânı benim çokdan tutardım sînede meknûz +Nisâr-ı hâk-i pâyınçün niçe dürr-i girân-mâye + +Benim ebkâr-ı mazmûn-ı dil-âvîzim ebu’l-’azrâ +Göreydi nazmımı bakmazdı Vâmık rûy-ı ‘Azrâ'ya + +Tahaddî rütbesinde lehce-i Tâzî'de eş’ârım +Olur i’câz ile hayret-fezâ i’râb-ı ‘arbâya + +Kalır Sehbân-ı Vâ’il şerm ile a’yâ mine'l-Bâkıl +Belâgatle ser-âgâz eylesem ta’bîr-i ma’nâya + +Beyânım sihr-ender-sihr ü şi’rim ‘ayn-ı hikmetdir +Bu rütbe intisâbım var fünûn-ı şi’r ü inşâya + +Bahâ olmazdı mâl-i Hind ü Sind'e tuhfe-i Îrân +Dizilse dürr-i nazmım tâc-ı Keykâvûs u Dârâ'ya + +İşitmiş cânib-i Şîrâz'a ‘azmim şerm edip ‘Örfî +Hemân Sa’dî vü Hâfız ile girmiş zîr-i gabrâya + +Görünce kuvvet-i tab’ım ‘Acem şîr-i ücem sandı +Bu savletle ‘Alî Şîr'i kaçırdım başka sahrâya + +Eder sihr-âferînân-ı zamânın sînesin sad-çâk +Elimde hâme benzer ejder-i çâlâk-i Mûsâ'ya / mû-sâya + +Hudâvendâ bilirsin ma’rifet kadrin huzûrunda +Ne hâcet hod-fürûşâne edâya ‘arz-ı kâlâya + +Temeddüh etse de şâ’ir yine memdûha râci’dir +Ümîd-i ‘afv ile etdim cesâret böyle ıtrâya + +Murâdım zerre-i nâçîz-veş kesb-i te’allukdur +Fürûg-ı lutfuna ey âfitâb-ı merhamet-sâye + +Be-hakk-ı ism-i a’zam eyledim da’vâtını munzam +Müdâvim oldugum ezkârdan esmâ’-i hüsnâya + +Cihânı rûz u şeb tâ eyleye envâr ile memlû +Felek hurşîd ü mâhın zeyn edip bu tâk-ı mînâya + +Sadâret mesnedinde dâ’im olsun zât-ı mes’ûdun +Fürûg-ı ‘adl ü ihsânın ziyâ-bahş ola dünyâya + +BAHÂRİYYE DER-SİTÂYİŞ-İ SADR-I MERHÛM HALÎL +PAŞA + +Dem-i ‘Îsâ mıdır bâd-ı bahârın feyz-âsârı +Ki bâdî oldu ihyâ etmege bir demde ezhârı + +Dem-â-dem müşg-bûy olmakda çîn-i turre-i sünbül +Sabâ geşt eyleyip gelmiş meger kim Çîn ü Ferhâr'ı + +Yine ürd-i behişt erdi gelip seyr eylese Rıdvân +Behişt-ender-behişt olmuş sanar sahn-ı çemenzârı + +Meger âzîn-i şehr-âyîni vardır şâh-ı nevrûzun +Tonatmış kâle-i sebz ile böyle deşt ü kühsârı + +Hezârın her seher renc-i humârın def’ içün böyle +Tutar destinde şâh-ı gül hezârân câm-ı ser-şârı + +Figânı ‘andelîbin girye-i şâdî imiş zîrâ +Dehân-ı gonçeden almış peyâm-ı ‘arz-ı dîdârı + +Ter ü tâze hat-ı nev-hîz dilber gibi ‘anber-bû +Bu revnakla benefşe oldu reşk-i müşg-i Tâtârî + +Nola mürg-i dil-i ‘uşşâk uçarsa bülbülân-âsâ +Temâşâ etmege her gûşede bir verd-i bî-hârı + +Giderdi bîd-i mecnûn belki sûy-ı kûh u hâmûna +Çemen bend etmeseydi pâyına zencîr-i enhârı + +Küşâde oldu bu tâze gazel gül gibi tab’ımdan +Okurken pey-rev-i bülbül olup gülşende eş’ârı + + M.IV/, FB. + +Perîşân eyleme her halkasında bin giriftârı +Tagıtma ey sabâ ol turra-i müşgîn-i tarrârı + +Degildir jâle berg-i gülde ol şûh-ı gül-endâmın +‘Arak-rîz-i hacâlet kıldı âb u reng-i ruhsârı + +Çemende halka-i nazzâre bir serv-i ser-efrâzın +Misâl-i tavk-ı kumrî oldu bend-i nâz u reftârı + +Nişân-ı bûse gördüm gerdeninde rûy-ı alinde +‘Aceb mi lâle-veş pür-dâg edersem sîne-i zârı + +Niçe çâk-i girîbân etmeyem gördük��e hâr-âsâ +O şûh-ı gül-’izârın dâmeninde dest-i agyârı + +Sabâ olmaz idi âh ‘âşık-âsâ böyle bî-ârâm +Eger kim olmasa bir sünbül-i zülfün hevâdârı + +Hased ol rinde kim bir bâga tenhâca ayak çekmiş +Tutar bir elde câm-ı mül bir elde dest-i dildârı + +Me’âl-i nagme-i mürg-i bahâra eyledim dikkat +Gülistânda okur evsâf-ı destûr-ı keremkârı + +Ne destûr-ı Hümâ-himmet ne sadr-ı âsumân-rif’at +Ne mihr-i Müşterî-tal’at ne feyz-i rahmet-i Bârî + +‘Aceb Sıddîk-sîret dâver-i Fârûk-hasletdir +Ki oldur mazhar-ı Nûreyn-i ‘ilm ü cûd-ı Kerrârî + +Halîl Paşa-yı efham sadr-ı a’zam âsaf-ı ekrem +Vekîl-i mutlak-ı evreng-pîrâ-yı cihân-dârî + +Hıdîv-i ma’delet-güster hudâvend-i himem-perver +Nizâm-ârâ-yı kişver devlet ü dînin nigeh-dârı + +Aristo-yı hikem-senc-i hıred tedbîrine hayrân +Olurdu İbn-i Sînâ görse ger meftûn-ı etvârı + +İsâbet tâbi’-i re’y-i cihân-ârâsıdır her dem +Sühûlet-yâb eder bir lahzada bin kâr-ı düşvârı + +Girân-cândır sabâ nisbetle ol tab’-ı sebük-rûha +Sebük-ser anladım meydân-ı temkîninde kühsârı + +Eger hulk-ı hamîdi terbiyet-bahşâ-yı lutf olsa +Eder âb-ı hayât-ı rûh-perver ‘unsur-ı nârı + +Nemâ-yı himmeti nisyân-nümâ-yı ebr-i nîsândır +Sehâb-ı feyz-i Hak'dır ‘âleme dest-i güher-bârı + +Degildir âb-yârî-i kef-i ihsânına müşkil +Mübeddel eylemek yâkût-ı rummânîye gül-nârı + +‘Atâsı safha-i ‘âlemde def’-i ihtiyâc etdi +Bu demde kimse görmez hark-ı cerden gayrı cerrârı + +Eder hubb-i zeheble zerd-rûyân-ı gama tedbîr +‘Aceb nabz-âşinâdır dest-i cûd-ı hikmet-âsârı + +Gül-i nahl-i siriştinden olursa mâye-i şehdi +Ola nahlin lü’âb-ı nûş-perver nîş-i âzârı + +Zemîn-i telh-şûre ney-şeker nahliyle mâl-â-mâl +Olaldan cûy-ı şîrîn-i ‘atâsı ‘âleme cârî + +Eger telh olmasa sâf olsa tûfân etmese gâhî +Dil-i pür-feyzine teşbîh ederdim bahr-ı zehhârı + +Felek-câhâ himemkârâ Müşterî-kadrâ +Eyâ bâlâ-nişîn-i dest-i destûrî vü dâdârî + +Meger hâsiyyet-i ism-i Celîl-i bî-’adîlindir +Cihân pür-sûz iken bulmak bu gûne reng-i gülzârı + +Hezâran hâtırı vîrânı âbâd eyledi lutfun +Misâl-i nâmdaşın himmetindir Ka’be mi’mârı + +Sarây-ı kadrine her şeb sezâdır pâsbân olsa +Ser-â-pâ cümle encümle sipihrin çeşm-i bîdârı + +Sabâ gerd-i reh-i ihsânını neşr etse gülzâra +Olurdu ‘ayn-ı sıhhat dîde-i nergisde bîmârî + +Gülistân-ı cihânı öyle sîr-âb etdi lutfun kim +O denli feyz-bahş olmaz nemâ-yı ebr-i âzârî + +‘Ayândır rütbe-i rüchân-ı kadrin İbn-i ‘Abbâd'a +‘İbâd-ı dergeh-i ihsânın etdin cümle ahrârı + +Derûn-ı seng ü âhende nihândır var ise şimdi +Cihânda eyledin itfâ şirâr-ı nâr-ı eşrârı + +Ser-i mû yokdur âsâr-ı perîşânî zâmânında +Sabâ ancak tagıtmışdır işitdim kâkül-i yârı + +İhâta eylemek mümkin degil evsâfını hâşâ +Hezârân sâl eger devr eylese endîşe pergârı + +Güher kadrin bilir kân-ı hünersin nükte-perversin +Ki nazmım devletinde buldu kadr-i dürr-i şehvârı + +Dükân-ı sînede gerd-i kesâd-âlûde kalmışdı +Bulunmazdı kumâş-ı şi’r ü inşânın harîdârı + +Bi-hamdi’llâh girân-kadr oldu meyl ü i’tibârınla +Zamân-ı devletindir ol metâ’ın rûz-ı bâzârı + +Efendim ba’d-ez-în evsâf-ı gayra sarf-ı zihn etmem +Mukaddem gerçi itlâf eyledim çok nakd-i efkârı + +Mü’esses olduguyçün nazmımın her beyt-i ma’mûru +Felekden behrem olmuşdu mecâzât-ı Sinimmârî + +Belî mûy-ı miyân-ı yârdan dikkatlidir fikrim +Ki cây-ı pîç ü tâb-ı mû-şikâfân oldu her târı + +Çep-endâzî-i zengî-tînetân-ı ma’rifet-düşmen +Şikest etmiş idi âyîne-i tab’-ı cilâ-dârı + +Serim olmuşdu çokdan perde-i ye’se fürû-bürde +Çekilmiş idi zîr-i dâmene pây-ı talebkârî + +Reh-i gamda hemân feryâd-res şevkiyle bîhûde +Derâ-yı kârvân-âsâ ederdim nâle vü zârî + +Sen ey mihr-i sipihr-i kâmrânî eyledin hem-ser +Ser-i hurşîd ile bu zerre-i nâçîz ü nâçârı + +Hücûm-ı gam telef eylerdi bu nevmîd-i nâ-kâmı +Telâkî etmese lutfun cefâ-yı çarh-ı gaddârı + +Degildim hâre-veş şâyeste-i hüsn-i nazar ammâ +Nigâh-ı şefkatin hem-kadr-i gevher eyler ahcârı + +Şikâyet eylemem şimden geri baht-ı zebûnumdan +Getirmem hâtıra cevr-i sipihr-i nâbe-hencârı + +Misâl-i sebze-i bîgâne pâ-mâl-i gam olmuşken +Nemâ-yâb eyledin bu sünbül-i pejmürde-tûmârı + +Hezâr-ı hoş-nevâ-yı gülşen-âsâ Vehbî-i zârın +Du’â-yı devletindir subh u şâm evrâd u ezkârı + +NAZÎRE BE-NEF’Î DER-SİTÂYİŞ-İ MERHÛM MÜŞÂRUN +İLEYH + +Bu neşâtın bilmem ey dil neş’e-i sahbâ mıdır +Yohsa cûş-â-cûş-ı keyf-i nazm-ı şevk-efzâ mıdır + +Bir safa var sende âyâ hâtırın âyîne-veş +Cilvegâh-ı sûret-i zîbende-i ma’nâ mıdır + +Mutrib-i fikrin elinde def midir hurşîd ü mâh +Çengî-i bezm-i hayâlin Zühre-i zehrâ mıdır + +Nazm-ı gevher-zîverin ‘akd-i Süreyyâ mı ‘aceb +Dür gibi mengûş-ı gûş-ı duhter-i Cevzâ mıdır + +Nesre nesr-i dür-nisârından eder kesb-i ziya +Pertev-i şi’rin felekde kevkeb-i Şi’râ mıdır + +Bikr-i mazmûn dâmenin tutmuş Zelîhâlar gibi +Tâze fikr-i dil-pesendin Yûsuf-ı ra’nâ mıdır + +Tâzelenmiş şevk ile tab’-ı kühen-sâlin yine +Başka ‘âlemdir cihân bilmem yeni dünyâ mıdır + +Eyleyen bu demde nây-ı hâmeni âteş-nevâ +Sûziş-i enfâs-ı seyr-âheng-i Mevlânâ mıdır + +Ser-fürû etmiş sana nev-bâve-i mazmûn verir +Dest-i Firdevsî-i tab’ında kalem Tûbâ mıdır + +Baglayan sihr-âferînânın zebânın âferîn +Kilk-i efsûn-perverin mi ejder-i Mûsâ mıdır + + M.IV/, FB., K. + +Kâlıb-ı elfâza nefh-i rûh-ı ma’nâ eyleyen +Nutk-ı cân-bahşın mıdır feyz-i dem-i ‘Îsâ mıdır + +Pertev-endâz-ı tecellîgâh-ı nazm-ı tâbdâr +Enverî-i dest-i fikrin mi yed-i beyzâ mıdır + +Gül gibi etmiş küşâde hâtır-ı dem-besteni +Feyz-i enfâsın nesîm-i gülsitân-pîrâ mıdır + +‘Andelîb-âsâ hamûş etmişken ahzân-ı hazân +Söyleden şimdi seni bir gonçe-i zîbâ mıdır + +Bûseler va’d eyleyüp yârin şeker mi çeynedi +Bu halâvetle dehânın tûtî-i gûyâ mıdır + +Vâdî-i nâ-reftede böyle tekâpûlar nedir +Esb-i tab’ın pey-rev-i Nef’î-i bî-pervâ mıdır + +Yohsa maksûdun dehen-şûy-ı gül-âb-ı nazm olup +Ter-zebânî-i medîh-i sadr-ı bî-hemtâ mıdır + +Hem-dem-i şâh-ı Süleymân-câh-ı İskender-sipâh +Âsaf-ı devrân mıdır Hızr-ı himem-peymâ mıdır + +Sadr-ı a’zam dâver-i efham vezîr-i muhterem +İ’timâdü’d-devle-i hâkân-ı mülk-ârâ mıdır + +Kıble-i hâcet Halîl Paşa-yı ‘âlî-câh kim +Dergehi ehl-i münâya Ka’be-i ‘ulyâ mıdır + +Kadrini ‘arş-ı mu’allâ gibi Hakk etmiş bülend +Rütbe-i gerdûn-ı dûn ol mertebe a’lâ mıdır + +Görmedik gerçi Melikşâh'ın Nizâmü’lmülk'ünü +Böyle âyâ kim anın da tavrı müstesnâ mıdır + +Gördük ammâ sûret-i kârın niçe târîhde +Hâşe li’llâh bu kadar kâr-âzmâ dânâ mıdır + +‘Akl-ı Eflâtûn dahi hayrân-ı fehm ü dânişi +İbn-i Sînâ mı Aristō-yı hikem-fermâ mıdır + +Haddi yok pâyânı yok hüsn-i hisâl-i zâtının +Midhat-i hulk-ı hamîdinde sözüm ıtrâ mıdır + +Gayreti sâbit-kademdir va’dini incâzda +Çarh-ı gerdân himmetinde öyle pâ-ber-câ mıdır + +Bezl-i cûdun anlasa şerm eyler ebr-i dür-nisâr +Dest-i gevher-pâşı ya’nî ma’nî-i pâşâ mıdır + +Ebre teşbîh eylemem cûş-ı ‘atâda destini +Cûdu ol deryâ-kefin bir iki katre mâ mıdır + +Nâbe-câdır zâtına ta’bîr-i deryâ-kef dahi +Tab’ı pür-şûriş midir safvetde bahr-âsâ mıdır + +Âb-ı tîgin hânumân-ı düşmene seylâb eder +Kasdı hükmün Mâverâ’ü’nnehr'e dek icrâ mıdır + +Kahramânlar bîm-i kahrından eder terk-i diyâr +Rüstem ü İsfendiyâr-ı ‘arsa-i heycâ mıdır + +Lutfu ref’ etmiş gezend-âsârını azdâddan +Der tenûr içinde mâhî meskenim deryâ mıdır + +Evc-i ‘adlinde berâber per açıp pervâz eder +Birbirinden farkı yok şâhin midir verkâ mıdır + +Zâhid-i hüşk ile hem-meşreb dil-i pür-cûş-ı rind +Bir yere gelse bilinmez seng mi mînâ mıdır + +Dâverâ dâd-âverâ sadr-ı mekârim-perverâ +Ni’met-i bî-imtinânın kâbil-i ahsâ mıdır + +Hân-ı ihsân-ı Halîlu’llâh'ı tezkîr etdiren +Sofra-i cûdunda yagmâ olunan na’mâ mıdır + +Böyle pervâz-ı bülend eyler Hümâ-yı himmetin +Sâye-i şehbâl-i lutfun melce’-i ‘Ankâ mıdır + +Bûy-ı hulkun eyledi halkın mutayyeb hâtırın +Nâfe-i müşg-i Hoten mi ‘anber-i sârâ mıdır + +Bîm-i şemşîrin emânın kesdi yek-ser düşmenin +Hancer-i Behrâm'ı bilmem böyle hûn-pâlâ mıdır + +Çarhda kavs-i kuzah mıdır kemânın ‘aksi mi +Tîr-i dil-dûzun nişânı sîne-i a’dâ mıdır + +Gıbta-fermâ-yı Ferîdûn'dur bu ferr ü haşmetin +Yalınız reşk eyleyen dârâtına Dârâ mıdır + +Nutk-ı rûh-efzâ-yı lutfun bendeni yâd eylemiş +Niyyetin bu nîm-cân-ı mihneti ihyâ mıdır + +Yohsa kasd-ı devletin hüsn-i nazar melhûzunu +Gûşe-i ebrû-yı istifsâr ile îmâ mıdır + +Âh efendim derdimi söyletme etsem ‘arz-ı hâl +Korkarım hışm ile dersin maksadın şekvâ mıdır + +Başıma teng eylemişdi ‘âlemi cevr-i felek +Bende destârım zemîne vurdugum bî-câ mıdır + +Yol bulunmazdı müzâhimden bir ednâ mansıba +Ya’nî tebdîl-i tarîk etdimse bî-ma’nâ mıdır + +Kimse temyîz eylemezdi ‘arz-ı kâlâ eylesem +Kutnî-i bed-reng-i kirpâsî midir dîbâ mıdır + +Cânımı bir nâr-ı hilkat ol kadar yakmışdı kim +Meş’al-i Keyvân-ı menhûs öyle âteş-zâ mıdır + +Bulmadım zâtın gibi ol demde bir ‘âlî-himem +Etdigim güstâhlık mı çarha istignâ mıdır + +Vâsıl-ı ser-menzil-i kâm etmek istersen beni +Bu tarîkimde ‘inâyet emr-i nâ-ber-câ mıdır + +Vâkıf-ı râz-ı niyâzımdır zamîr-i mülhemin +Himmet-i bî-minnetin mevkûf-ı istid’â mıdır + +Âsumânî vü ‘abâ’î ‘aybımı setr eylesin +Bilmesinler bendeni kâdî midir monlâ mıdır + +Levh-i sînem tahta-i meşk-i hünerdir fi’l-mesel +Def’aten ser-levha olsam rütbe-i vâlâ mıdır + +Var ise farzâ benim de iştihârım cehl ile +Sitte ihrâz eyleyenler fâzıl u dânâ mıdır + +Tafralansın kalmasın dûn-rütbede bu çâkerin +Cümleden a’lâ degilse cümleden ednâ mıdır + +Gerçi ‘aybımdır hüner noksânım olmuşdur kemâl +Töhmet ü cürmüm de bilmem şi’r ile inşâ mıdır + +Mâhasal rüchânım isbât eylerim akrânıma +Bahr-ı ‘irfânem diye lâfım kuru da’vâ mıdır + +Bir gazel söyle güzel vasfında besdir güft-gû +Ey dil-i bî-çâre kasdın çarh ile gavgâ mıdır + +Kaşların menşûr-ı hüsnünde celî tugrâ mıdır +Cebhe-i mihr üzre ‘aks-i gurre-i garrâ mıdır + +Ben de bilmem dâne-i fülfül müdür kâfûrda +Gerden-i sâfında yâ hod hâl-i ‘anbersâ mıdır + +Rengi bir vech ile rûy-ı aline benzerse de +Gül bu gûne ‘ıtr-ı şâhîler gibi bûyâ mıdır + +Nev-hırâmım bâga gel karşında boy göstermesin +Serv-i ra’nâ kadd-i dil-cûyun kadar bâlâ mıdır + +Tıfl-ı nâzım zîver-i mehd-i feleksin rûz u şeb +Mihr ü meh gird-i serinde dâye vü lala mıdır + +Birgün insâf eyleyip incâza meyl etmez misin +Hep mevâ’îd-i visâlin va’de-i ferdâ mıdır + +Geldin âgûş-ı hayâle câme-hâbımda bu şeb +Bilmem ey meh-rû ‘aceb rü’yâ mıdır hulyâ mıdır + +Mihr-i ruhsârın görünce gayrıya etmez nigâh +‘Âşık-ı rûşen-nazar hem-dîde-i harbâ mıdır + +Hod-fürûş olma huzûr-ı âsafîde Vehbiyâ +Sadr-ı devlet cây-ı ‘arz-ı tuhfe-i kâlâ mıdır + +Söz tamâm oldu dehân-ı lâfa vur mühr-i sükût +Kâle-i bî-i’tibârın kâbil-i tamgâ mıdır + +Keştî-i ikbâline bâd-ı du’âyı kıl vezân +Şimdi bahr-ı feyz-i Bârî'de kabûl eyyâmıdır + +Çün ‘inâyetle seni mahsûd-ı akrân eyledi +Şükr-i ni’metle edâ-yı mahmidet hengâmıdır + +Sâbit olsun kevkeb-i câhı melekler seyr edip +Birbirine söylesin kutb-ı felek-pîrâ mıdır + +Tâ ebed fark etmesinler zîb-i fark-ı Ferkadân +Tâli’-i mes’ûdumu mihr-i ziyâ-bahşâ mıdır + +TAHMÎS-İ KASÎDE-İ MÜNÎF DER-ZIMN-I SİTÂYİŞKÂRÎ +MÜŞÂRUN İLEYH + +I +Hak bu kim sensin o mümtâz-ı enâm-ı devlet +Ki nigîninle şeref bulmada nâm-ı devlet +Zât-ı vâlâ-güherin fahr-i kirâm-ı devlet +"Ey nigehbân-ı makâlîd-i nizâm-ı devlet +V'ey nesak-sâz-ı e’âzîm-i mehâm-ı devlet" +II +Re’y-i hikmet-eserin reşk-i Felâtûn-ı hikem +Rif’atin kevkebe-âmûz-ı sipihr-i a’zam +Sâbitât-ı feleke kevkeb-i bahtın tev’em +"Sadr-ı Pervîn-’alem ü safder-i seyyâre-haşem +Dâver-i ‘âlem Aristō-yı be-nâm-ı devlet" +III +Tâli’in necm-i Süreyyâ-yı sa’âdet-manzar +Ferkadân pertev-i kadrinle bulur zînet ü fer +Sensin ol matla’-ı fahr-i kerem ey nûr-ı seher +"Neyyir-i subh-ı zafer gurre-i sa’d-ı ekber +Mâh mihr ahter ü hurşîd gulâm-ı devlet" +IV +Hüsn-i tedbîrin olup dârû-yı def’-i şer ü şûr +Verdi ma’cûn-ı cevâhir gibi her kalbe sürûr +Sadrı teşrîfini Hakk kıldı şifâ-bahş-ı sudûr +"Sensin ol nabz-şinâs-ı ‘ilel-i tab’-ı umûr +Dürc-i re’yindedir eczâ-yı kıvâm-ı devlet" + + M.IV/, FB. + +V +Olalı şâh-ı cihânbâna vekîl-i mutlak +Şâhid-i saltanatın rûyuna geldi revnak +Da’vî-i şâhsüvârî-i himem sana ehak +"Seni şâyeste görüp eyledi te’yîd ile Hak +Yed-i ikbâline teslîm zimâm-ı devlet" +VI +Niçe şehnâme vü târîh-i dil-ârâ gördük +Niçe Vassâf gibi mu’teber-inşâ gördük +Senin evsâfını eslâfdan a’lâ gördük +"Görmedik hak bu ki akrânını ammâ gördük +Niçe Dârâ-yı zamân u niçe Sâm-ı devlet" +VII +Reg-i düşmen kesilip sadme-i şemşîrin ile +Hûn-çekândır eser-i neşter-i tedmîrin ile +Bu hakîmâne mürâ’ât-ı mekâdîrin ile +"Nûş-dârû-yı şifâhane-i tedbîrin ile +Bertaraf olmada eskâm-ı mesâm-ı devlet" +VIII +Kadrini öyle refî’ etdi cenâb-ı Mevlâ +Ki sarây-ı himemin kasr-ı felekden a’lâ +Fahr eder şân-ı bülendin ile sadr-ı vâlâ +"Rif’at-i gurfe-i iclâline nisbet hâlâ +Evvelîn-pâyedir a’lâ-yı senâm-ı devlet" + +Vefk-i dil-hâhına tevfîk-i İlâhî evfak +Hıfz eder rif’atini bîm-i tezelzülden Hak +İ’tilâ-yı rüteb-i devlete zâtın elyak +"Sana mahsûs bu tevfîk-i terakkî el-hak +Lîk nâ-ehle hatardır leb-i bâm-ı devlet" +Midhat-i zât-ı hamîdü’s-sıfatınla tutdu +Sît-i nâm-âverî-i mahmidetinle tutdu +Kûs-ı pür-debdebe-i menziletinle tutdu +"Şeref-i kevkebe-i menkabetinle tutdu +‘Âlemi velvele-i şöhret-i nâm-ı devlet" + +Ol ki güftârı ile da’vî-i i’câz eyler +Vasfına geldigi dem ‘aczini ibrâz eyler +Anda ıtnâb-ı sühen etse de îcâz eyler +"Midhat-i zâtına bu gûne ser-âgâz eyler +Nükte-sencân-ı pesendîde kelâm-ı devlet" +Âsaf-ı munsıf-ı Cem-mertebe reşk-i Dârâ +Saf-der-i saf-şiken ü sadr-ı ‘adâlet-fermâ +Pîşvâ-yı vüzerâ mazhar-ı tevfîk-i Hudâ +"Râyet-efrâz-ı hüdâ zehre-şikâf-ı a’dâ +Seyf-i meslûl-i vegâ şîr-i künâm-ı devlet" +Nice âsaf ki ki gelip ehl-i me’âlî saf saf +Âsitânında turur ruk’a-i emniyye be-kef +Dûdmân-ı himem ü ma’delete hayr-ı halef +"Gül-i destâr-ı şeref dürre-i pâkîze-sadef +Resm-pîrâ-yı selef fahr-i kirâm-ı devlet" +Eylemiş zât-ı mehâmid-eserin Rabb-i Samed +Bâ’is-i takviyet-i şer’-i kadîm-i Ahmed +Tâ ebed müddet-i câhı ola peyveste-i med +"Kûh-ı temkîn-i hıred kâm-revâ-yı sermed +Serv-i zîbende-kad-i Sidre-hırâm-ı devlet" +Eyledi bârika-i şefkati hurşîd-sıfat +Niçe zerrâtı ser-âzâde-i kayd-ı külfet +Şeb-çerâg-ı keremi lâmi’a-pâş-ı re’fet +"Kâr-bend-i nasafet nûr-ı çerâg-ı ‘iffet +Efser-i fark-ı mübâhât-ı hümâm-ı devlet" +Teşnegân-ı emele reşha-i lutfu Zemzem +Âsitân-ı himemi oldu metâf-ı ‘âlem +Feyz-i hulletle serâ-perde-i râza mahrem +"Ya’nî hem-nâm-ı esâs-efgen-i mihrâb-ı Harem +K'itdi dergâhını Hak beyt-i harâm-ı devlet" + +Sa’y eder Ka’be-i lutfunda niçe zât-ı kirâm +Olmaga kâbil-i takbîl-i kenâr-ı ihrâm +‘Adli nâr-ı sitem ü cevri edip berd ü selâm +"Südde-i bârgehi kıble-i ikbâl-i enâm +Der-i cûd u keremi bâb-ı selâm-ı devlet" +‘Adl ü ihsân ile ol sadr-ı sa’âdet-pîrâ +Oldu mülk ü milele feyz-res-i lutf u ‘atâ +Hükmünü şer’ ile kânûn ile eyler icrâ +"Zâtı sermâye-i âsâyiş-i dîn ü dünyâ +Makdemi meymenet-efzâ-yı makâm-ı devlet" +Rü’yet-efrâz-ı zafer râtibe-bahşâ-yı enâm +Hâmî-i havme-i dîn melce’-i âsâr-ı zalâm +Nazar-ı hışmı ciger-sûz-ı ‘adû-yı hod-gâm +"Dîde-i lutfu nigehbân-ı livâ-yı İslâm +Sadme-i kahrı nigûn-sâz-ı hisâm-ı devlet" +Fikrinin her eser-i hayrda te’sîri olur +Kâr-ı saht-ı ümemin mâye-i teysîri olur +Hall-i eşkâle sebeb re’y-i cihângîri olur +"Ol ki ednâ ‘amel-i nâhun-ı tedbîri olur +İnhilâl-âver-i ta’kîd-i mehâm-ı devlet" +Pertev-i merhameti matla’-ı ümmîd oldu +Lutfu rûşenger-i jeng-i dil-i nevmîd oldu +‘Aks-i nakş-ı kademi efser-i Nâhîd oldu +"Ol ki reşk-âver-i âyîne-i hurşîd oldu +Yümn-i pâ-bûsu ile ferş-i ruhâm-ı devlet" +Ma’nî-i mushaf-ı ahlâkıdır ol vech-i münîr +Yohsa nûr âyeti harfiyle olunmaz tefsîr +Fehm eder anı ma’ânî gören üstâd-ı habîr +"Ebrû-yı şâhid-i bahtı niçe ma’nâyı müşîr +Dîdesi ‘ayn-ı ‘atâ turrası lâm-ı devlet" + +Devr eden elsinede mahmidetidir cümle +Hüsn-i nazm-ı şu’arâ menkabetidir cümle +Bu mehâmid ana Hak mevhibetidir cümle +"Âsitân-ı kerem ü ‘âtıfetidir cümle +İttikâgâh-ı esâtîn-i ‘izâm-ı devlet" +Niçe bir dâ’iye-i masraf u fikr-i îrâd +Kîmyâ-yı nazarından edelim istimdâd +Ma’den-i cûd u kerem etmiş anı Rabb-i ‘ibâd +"Gerd-i râh-ı kademi mâye-i iksîr-i murâd +Rîze-i seng-i deri nukre-i hâm-ı devlet" +Reşha-i lutfu nemâ-bahş-ı riyâz-ı âmâl +Gonçe-i kâm açılır şimdi gül-i tâze misâl +Dehri sîr-âb-ı ‘atâ eyledi mânend-i zülâl +"Cûy-ı ‘adl ü himemi âb-ı bekâ-yı ikbâl +Bûy-ı hulk-ı haseni ‘ıtr-ı meşâm-ı devlet" +Kâse-i çarhı pür etmekde mey-i şevk-i cedîd +Bu safâdan nola raks etse felekde Nâhîd +Devr eder dâ’ire-veş dâ’iresinde hurşîd +"Oldu revnak-şiken-i câm-ı safâ-yı Cemşîd +Devr-i lutfunda hele gerdiş-i câm-ı devlet" +Cümleden mertebeni eyledi vâlâ Mevlâ +Himmetin olduguçün tâk-ı felekden a’lâ +Mültecâ-yı zu’afâ sensin efendim hâlâ +"Âsafâ dâdgerâ sadr-ı bülend-ikbâlâ +Ey melâz-ı ümem ü kehf-i enâm-ı devlet" +Havf ile hâne-harâb oldu ‘adû-yı makhûr +Himmetin eyleyeli gayret-i te’sîs-i sügûr +Sath-ı işkeste-i gerdûnu kılarsın ma’mûr +"Sensin ol hendese-perdâz-ı mebânî-i umûr +K'oldu re’yin nesak-ârâ-yı kıyâm-ı devlet" + +Düşmen-i dîni gören lerziş ile meşgalede +Mülk-i ârâmı harâb oldu sanar zelzelede +Bîm ü dehşetle kalır memleketi velvelede +"Eser-i satvetin ol rütbe ki sad-merhalede +Ger zuhûr eylese a’dâ-yı li’âm-ı devlet" +‘Azm-i rezm eyledigin demde dil-i hasm-ı le’îm +Nîm-darbından olur cezm-i helâk ile dü-nîm +Edip evvelce mefâtîh-i kılâ’ın takdîm +"İ’tizâr ile eder ‘arz-ı metâ’-ı teslîm +Dahi sen eylemeden şedd-i hırâm-ı devlet" +Fârigu’l-bâl-i gam-ı pençe-i gîrâ olalı +Şehper-i lutfun ile hem-ser-i ‘Ankâ olalı +Evc-i rif’atde uçar rütbesi a’lâ olalı +"Âşiyân-sâz-ı penâh-âver-i süknâ olalı +Gûşe-i Kâf-ı celâlinde hamâm-ı devlet" +Sensin ol kadr-ı bülend ile mu’allâ-meslek +Re’fetin sâyesi peyveste-i semmâk ü semek +Zîr-i şehbâl-i Hümâ-yı himeminde bî-şek +"Buldu rif’at o kadar kim eremez Nesr-i felek +Etse pervâz ile kasd-ı ser-i bâm-ı devlet" +Pertev-i kevkeb-i dürrî-i yegâne bahtın +Nûr-bahşende meh-i nûr-feşâna bahtın +Necm-i âsâyiş-i mes’ûd-ı zamâne bahtın +"Re’fetin hâb-ı safâ verdi cihâna bahtın +Oldu bîdâr iken çeşm-i menâm-ı devlet" +Feylesōfân-ı hıred gıbtager-i etvârın +Fenn-i mîzân ile sencîde görüp âsârın +Hüsn-i tedbîrini vezn etmededir efkârın +"Hâsılı re’y-i hikem-senc-i isâbetkârın +Oldu her kârda ber-vefk-i merâm-ı devlet" + +Zâtını feyz-i Hudâ mâye-i ni’met kıldı +Böyle pîrâye-i ser-mesned-i devlet kıldı +Dergehin maksim-i erzâk-ı ‘inâyet kıldı +"Hâ’iz-i kadh-ı mu’âllâ-yı sadâret kıldı +Seni Hak tâ dem-i taksîm-i sihâm-ı devlet" +Menba’-ı ‘ayn-ı ‘atâ lücce-i ihsânındır +Bahr-veş cûş-ı himem lâzıme-i şânındır +Ebr-i midrâr-ı kerem dest-i dür-efşânındır +"Cümle müstagrak-ı ihsân-ı firâvânındır +Ser-te-ser sınf-ı havâs ile ‘avâm-ı devlet" +Sürme-i çeşmimi hâk-i kademinden eyle +Bu kerem-dîdeyi ednâ hademinden eyle +Bende-i hâk-i sarây-ı himeminden eyle +"Hân-ı yagmâ-yı nevâl-i kereminden eyle +Beni de behrever-i ni’met-i ‘âm-ı devlet" +Tutdu sît-i keremin reh-güzer-i sâmi’amı +Sedd edersem nola râh-ı diger-i sâmi’amı +Kıl hitâbınla müşennef haber-i sâmi’amı +"Hayli demdir ki pür etmişdi dür-i sâmi’amı +Fart-ı âvâze-i lutfuyla peyâm-ı devlet" +Cezbe-i pertev-i târ-ı nigehinle çekdi +Ârzû-yı kerem-i kâmgehinle çekdi +Meyl-i ruh-sûdegî-i bârgehinle çekdi +"Kasd-ı mâlişgerî-i hâk-i rehinle çekdi +Bendeni câzibe-i şevk ü garâm-ı devlet" +Kıldı Hak dest-res-i bende-i efgendesini +Bend eder halka-be-gûşânı o himmet reseni +Şekveden mihr-i sükût ile koparsam deheni +"Sînede dâg-ı ‘ubûdiyyetim etmez mi seni +Müste’idd-i şeref-i nakş-ı hitâm-ı devlet" + +Dâne-i sûhte-veş kaldı meded hâk-âmîz +Teşnedir katre-i ihsâna bu ‘abd-i nâçîz +Yetiş ey ebr-i güher-rîz-i tarâvet-engîz +"Eylesin sâha-i hüşk-i emelim nâmiye-hîz +Eser-i terbiyet-i reşh-i gamâm-ı devlet" +Vehbiyâ vâcibe-i zimmetimizdir tavsîf +Böyle incâz ile mümkin olur ammâ ta’rîf +Tengdir kâfiye şâyed bozulur hüsn-i redîf +"Etme itnâb-ı sühen şimdi bu demlerde Münîf +Farzdır ed’iye-i hayr-ı devâm-ı devlet" +Eylesin bârgeh-i rif’atini Rabb-i Vedûd +Sâyebân-ı felek-âsâ şeref-ârâ-yı su’ûd +Sâyesin her dem ede ferş-i zemîne memdûd +"Haşre dek tâ ki ola beste-i evtâd-ı hulûd +Sâye-i dehrde itnâb-ı hıyâm-ı devlet" +Kadr-i ‘îdin şerefi leyl ü nehârında ola +Yümn-i ikbâl ise pîş ü pes-i kârında ola +Munfasıl olmayıp iclâli karârında ola +"İttisâl üzre yemîninde yesârında ola +Fetk u retk-i kalem ü tîg-i niyâm-ı devlet" +Pây-ı şeb-dîzi basa çarh-ı sebük-reftâre +Na’l-i zer-mîhine hayrân kala her seyyâre +Râm olup tevsen-i gerdûn o himem-kirdâre +"Zîr-rânında ola sıhhat ile hemvâre +Rahş-ı meh gurre-i Pervîn-i senâm-ı devlet" + +kâle’n-nebiyyü salla’llâhu ‘aleyhi ve selleme bi-rivâyeti ‘an Ebî +Hüreyre radiya’llâhu ‘anhu "bekete’s-semâvâtü’s-seb’u ve men fîhinne +ve men ‘aleyhinne ve’l-arzûne’s-seb’u ve men fîhinne ve men +‘aleyhinne li-’azîzin zelle ve ganâ iftekara ve ‘âlimin yel’abü’ccühhâlü bihi" sadaka rasûlu’llâh el-melikü’l-müte’âl fî külli mâ-kâl + +DER-MAZMÛN ÎN HADÎS-İ ŞERÎF BERÂY-I MASLAHATÎ BEHAMÎD HALÎL PAŞA NÜVİŞTE BÛD + +Sanma ancak bana bu dîde-i giryân aglar +Derdimi yazdıgı demde kalemim kan aglar + +Tıfl-ı bî-dâye-i dil giryesin artırmadadır +‘Âleme geldigine oldu peşîmân aglar + +Bî-kesem öyle ki bu hâl-i garîbim görse +Kendi derdin unudup bana yetîmân aglar + +Pençe-i hâr-ı sitemde göreli dâmenimi +Çeşm-i şebnemle benimçün gül-i handân aglar + +Zulmet-i râh-ı talebde bu tekâpûlar ile +Teşne-leb kaldıgıma çeşme-i hayvân aglar + +Kiştzâr-ı emelim şûre-zemîn olduguna +Girye-i şefkat ile ebr-i bahârân aglar + +Tamla yâkûta döner katre-i hûn-ı eşki +Sahtî-i bahtıma kanlar dökerek kân aglar + +Böyle ‘uryân-ten-i esbâb-ı emel kaldıgıma +Çaglayıp lûle-i germâbe-i sûzân aglar + + M.IV/, FB., K. + +Hüşkî-i bâg-ı ümîd-i dil-i bî-bergim içün +Nâle vü zâr ile dōlâb-ı gülistân aglar + +Cûşiş-i eşkimi seylâb gibi gördükçe +‘Ayn-ı pür-şefkat ile cûy-ı firâvân aglar + +Pür-humâr oldugumu çeşm-i habâb ile görüp +Cür’a-efşân olarak sâgar-ı rindân aglar + +Berk-i kühsârı dahi nâle-i germim eridip +Yüregi taşdan iken kûh-ı girân-cân aglar + +Hûn-çekân olduguna sanma sebeb âteşdir +Sîh-i gamda dönerek hâlime biryân aglar + +Revganın tâb-ı güdâzişle edip eşk-i revân +Sûziş-i sînem içün şem’-i şebistân aglar + +Böyle üftâde-i girdâb-ı melâl olduguma +Eşk-i telhin saçarak mevce-i ‘ummân aglar + +Gam-ı hicrân beni hem-hâlet-i Ya’kûb edeli +Girye vü nâlişime külbe-i ahzân aglar + +Âsafâ güldür o gam-dîde-i mahzûnu meded +Der-i lutfunda gelip Vehbî-i nâlân aglar + +DER-SİTÂYİŞKÂRÎ-İ ŞEYHÜ’L-İSLÂM ÇELEBİ-ZÂDE ‘ÂSIM +İSMÂ’ÎL EFENDİ + +Bilir tahkîk edenler hikmet-i ta’lîm-i esmâyı +Benî Âdem içinde imtiyâz-ı merd-i dânâyı + + M.IV/, FB. + +Eder hem nükte-i hel yestevîden fehm ü istidlâl +Fezâ’il ehlihe mahsûs olan kadr-i mu’allâyı + +Me’âl-i nûr-pâş-ı innemâ yahşâda rûşendir +Dil-i dânâda eyler haşyet-i Bârî tecellâyı + +Vücûd-ı vâcibi zâtında vasf-ı ‘ilm ile mevsûf +Anınçün verdi Hakk ‘ilm-i şerîfe şân-ı vâlâyı + +Ülü’l-emr oldugundan emr-i ma’rûfa olup me’mûr +‘Ulûm ehli tutar baş üzre ‘örf-i şer’-i garrâyı + +Şebîh-i enbiyâdır her biri vech-i şebeh ma’lûm +Ma’ânî-âşinâyî şübhe anlar bu mezâyâyı + +Verâset kesbi ile ol kadar âbâ-yı ‘ulvîye +Bulur ‘âlim olanlar devlet-i dünyâ vü ‘ukbâyı + +Vücûd-ı ehl-i dâniş mahv eder zehr-i cehil ammâ +Ne hâsiyyet ki eyler şemmesi tesmîm a’dâyı + +Gubâr-ı pây-ı ‘âlim tûtiyâ-yı ‘ayn-ı ‘âlemdir +Odur kuhlü’l-cevâhir gibi pertev-bahş-ı bînâyî + +Gelir mi sadr-ı ‘ilme böyle bir fâzıl diye çokdan +Ederdi inşirâh-ı sadr ile ‘âlem bu hulyâyı + +Bi-hamdi’llâh felek erbâb-ı isti’dâda gösterdi +Bu evsâf üzre bir ‘allâme-i bî-misl ü hemtâyı + +Nice ‘allâme kim mahcûb olur Keşşâf-ı fazlından +Hemân Râzî gibi tefsîr edince râz-ı ma’nâyı + + +Ne fâzıl kim mülâzımdır derinde İbn-i Hâcib hem +Fuhûle mültecâ etmiş Hudâ ol bâb-ı ‘ulyâyı + +Rüsûm-ı şer’i mer’î etdigiyçün eyledi teşrîf +Gelip sadrü’ş-şerî’a mevki’inde sadr-ı iftâyı + +Cenâb-ı ‘Âsım İsmâ’îl Efendi kim kudûmunda +Felek Cedy'in fedâ etdi kılıp ‘îd-i dü-bâlâyı + +Odur ‘allâme-i nihrîr odur fehhâme-i tahrîr +Dil-i pür-feyzi olmuş mehbit-i ilhâm-ı Mevlâyî + +Mu’în-i millet-i beyzâ vü Beyzâvî-i ‘âlemdir +Bu esbâb ile giymiş hil’at-i zîbâ-yı beyzâyı + +Be-hakk-ı sûre-i Nûn ‘iffeti Zü’nnûn'a gâlibdir +Odur hem-hâl-i Nîl-i Mısr eden deryâ-yı takvâyı + +Şerefle kevkeb-i sa’d-iktirânı burc-ı rif’atde +Fürûg-efşân-ı es’âd eylemiş çeşm-i Süreyyâ'yı + +Sipihrin inhinâ gösterdigi ta’zîm ile böyle +Der-i iclâline rû-mâl içün eyler temennâyı + +Tenezzül eylemezdi mehden istirdâd-ı envâra +Fürûg-ı tab’ı tenvîr etse mihr-i ‘âlem-ârâyı + +Fakat gencîne-i mevrûs-ı ‘ilmi iddihâr etmiş +Vücûh-ı birre sarf etdikde sâ’ir irs-i âbâyı + +Zülâl-i dânişi tâ Mâverâ-yı Nehr'e cârîdir +Hudâ ser-çeşme-i fazl-ı ‘amîm etmiş o mecrâyı + +Felâtûn hum-nişîn-i şermsârı kaldı fazlından +Getirmez meclis-i bahse Aristō-veş heyûlâyı + +Muhît-i fazlının her katresi bir bahr-ı râ’ikdir +‘Aceb mi Dürr-i Muhtâr olsa her nutk-ı güher-zâyı + +Mehâbetle alırsa pençe-i bahse Ebü’lleys'i +Gazâlî bîm ü dehşetden bulur bir deşt-i tenhâyı + +Bedâhetle müsellem ‘ilm ü fazlı cümle ‘âlemde +Netîce istemez bu müdde’â sugrâ vü kübrâyı + +Televvün rif’ati îcâb edelden hükm-i iftâsı +Ser-â-ser câme-i ehl-i mezâlim oldu fetvâyî + +Gürûh-ı ehl-i kâffe mâhasal iksîr-i kâfîdir +Gubâr-ı âsitân u hâk-pây-ı kîmyâ-sâyı + +Felekden kâse-lîs-i hân-ı lutfu çekmeyip minnet +Eder bir seng-i nahvetle şikeste tâk-ı mînâyı + +‘Ulüvv-i Ka’be-i zât-ı refî’i âsumân-pâye +Bu takrîb ile olmuş âsumânî zîver-i pâyı + +Müsâvî olduguyçün günbed-i hadrâ-yı gerdûna +Olur pûşîde-i gerdûnesi bu gûne hadrâyî + +Veliyyü’n-ni’metâ sadrâ himemkâr-ı felek-kadrâ +Ve yâ bâlâ-nişîn-i mesned-i dînî vü dünyâyî + +Kerâmetle mü’eyyed dest-i lutfun bir işâretle +Müşârun bi’l-benân eyler hezârân bî-ser ü pâyı + +‘Ulüvv-i himmetin kûh-ı bülend-i Kâf ile hem-ser +Felek dergâhına cârûb eder şehbâl-i ‘Ankâ'yı + +Hemân bir katresiyle ebr-i şefkat-bâr-ı eltâfın +Eder ‘azb ü furâta münkalib telhî-i deryâyı + +Dilin âyîne-i ilhâm-ı Hak'dır kim bu sûretle +Sana keşf-i İlâhî müncelî etmiş hafâyâyı + +Bu rütbe vâridât-ı fazl-ı nâ-mahsûrdan fazla +Ser-i hamende cem’ etdin fünûn-ı şi’r ü inşâyı + +Hatâsın fehm edip Sâ’ib olurdu tâlib-i Feyzî +Göreydi bu Nizâmî tavrın üzre nazm-ı ma’nâyı + +Dil-i Câmî olup leb-rîz-i şevk-i fikr-i rengînin +Nikât-ı şi’rine zeyl eylemiş fenn-i mu’ammâyı + +Zahîr eyler belâgat mebhasinde senden istizhâr +Nedir bu mazhariyyet bu rüsûm-ı nükte-pîrâyî + +Harîrî ferş-i beyt-i ‘ankebût eylerdi kâlâsın +Eger bilseydi böyle nesc edersin nakş-ı dîbâyı + +Eyâ nekkâd-ı ‘ilm ü ma’rifet her dem huzûrunda +Eder ehl-i ma’ârif gûne gûne ‘arz-ı kâlâyı + +‘Aceb mi sâha-i vasfında etsem ben de pây-endâz +Kumâş-ı nazm-ı rengînim gibi dîbâ-yı zîbâyı + +Benim ol şâ’ir-i mâhir benim ol münşî-i sâhir +Ki tab’-ı pür-füsûnum lâl ü hayrân etdi dünyâyı + +Benim ol Hüsrev-i Şevket-nümâ-yı mülk-i ma’nâ kim +Deger bir nazm-ı şeh-beytim niçe taht-ı Buhârâ'yı + +Hayât-efzâ olur ma’nâ-yı rûhânîye her lafzım +Hudâ nutkumda pinhân etmiş i’câz-ı Mesîhâ'yı + +Olurdu şerm ile fermân-ber-i Hâkânî-i tab’ım +Nişân-ârâyî-i menşûr-ı nazmım görse Tugrâyî + +Eder bin Kays-ı bî-sâmânı her târında der-zencîr +Hayâl-i mû-şikâfım vasf ederse zülf-i Leylâ'yı + +Beyân-ı ‘özr ederdi ibtilâ-yı nâbe-câsından +Göreydi çeşm-i Vâmık bikr-i fikrim gibi ‘Azrâ'yı + +Egerçi dâmen-i kûh-ı hünerde Sünbül'üm ammâ +Ne çâre ebr-i baht-ı tîre vermez katre-i mâyı + +Eser etmez dil-i saht-ı zamâne rîziş-i eşkim +Mukattar âb-ı şûre nerm eder mi seng-i hârâyı + +Nasîbim ardına devr eylesem de âsiyâb-âsâ +Dehânımda yine bir habbe kalmaz gör temâşâyı + +Benim zahmım da bârî öyle mestûr olsa a’dâdan +Derûnunda nihândır kimse görmez çâk-i hurmâyı + +Ham oldu cevr-i gerdûn-ı denîden kâmetim ammâ +Uzatmam vâdî-i tûl-i emelde kadd-i şekvâyı + +Bi-hamdi’llâh penâh etdim o dergâh-ı felek-câhı +Sipihr-i dûna şimden sonra etmem hiç müdârâyı + +Bu şevk ile yine Bircîs-i çarha bir gazel yazdım +‘Aceb raksa getirdim Zühre ile şûh Cevzâ'yı + +Salındırmaz çemende nev-hırâmım serv-i ra’nâyı +Görenler togrusu turmaz mı böyle kadd-i bâlâyı + +Bu düzdîde nigehle gamzesi ol şûh-ı Ken’ân'ın +Çeker lemhü’l-basarda sürme-i çeşm-i Zelîhâ'yı + +O mest-i ‘işvenin billûr sandım gerden-i sâfın +Görünce bûs ederken taşra vurmuş reng-i sahbâyı + +Hayâl-i hâl-i ‘anber-bârı dilde cây-gîr olmuş +Çıkarmak hayli müşkildir süveydâdan o sevdâyı + +Yeri düşdükçe ben bir gonçe-i ne'şküfteyim dersin +Nedir bu cây-ı bûse gül yanagında be hercâyî + +Leb-i la’lin dehâna almaga pek teşnedir ‘uşşâk +Bilir bî-çâreler hâsiyyet-i yâkût-ı hamrâyı + +Şekerle besledim mürg-i dil-i âvâremi Vehbî +Gıdâ-yı rûh edip fikr-i leb-i la’l-i şeker-hâyı + +Yeter lâf u güzâf-ı hod-pesendî vü hünermendî +Yeter haddin degil böyle hod-ârâyî ü hod-râyî + +Teveccüh eyleyip dergâh-ı ‘allâm-ı hafâyâya +Du’â zeylinde tertîl et niçe evrâd-ı esmâyı + +‘Ulûmun pertevi tenvîr-i ebsâr eyleye tâ kim +Ede şems-i ma’ârif tâ cihâna nûr-bahşâyî + +Olup zât-ı kerîmi mesned-i ‘ilmiyyede mahfûz +Hudâ hısn-ı hasîn etsin ana esmâ’-i hüsnâyı + +KASÎDE-İ ŞEMSİYYE DER-SİTÂYİŞKÂRÎ-İ ŞEYHÜ’L-İSLÂM +PÎRÎ-ZÂDE SÂHİB ‘OSMÂN EFENDİ + +Zerre-i nâçîz-veş pertev-gedâ-yı âfitâb +Birgün olmaz mı karîn-i incilâ-yı âfitâb + +Şebnem-i üftâde-veş pâ-mâl-i bâg-ı hüsnünü +Cezb eder bâlâya mihr-i dil-rübâ-yı âfitâb + + M.IV/, FB. + +Zerreden şebnemden etmez nûr-ı ihsânın dirîg +Olsa eflâke sezâdır i’tilâ-yı âfitâb + +Zühre-veş olmaz nazar-bâz-ı cemâl-i dîgerân +Dîde-i hirbâ gibi çeşm-âşinâ-yı âfitâb + +Girye-i ebr-i siyâhı def’ eder âfâkdan +Handeler etdikçe rûy-ı dil-küşâ-yı âfitâb + +Ben de bir mihr-i sipihr-i fazlın oldum bendesi +Kim fürûg-ı lutfudur nûr-ı likâ-yı âfitâb + +Hazret-i hem-nâm-ı Zi’nnûreyn kim var bâbına +İntisâb-ı mâhtâb u intimâ-yı âfitâb + +Şeyhü’l-islâm-ı felek-câh u keremver kim gelip +İktibâs-ı nûr eder andan gedâ-yı âfitâb + +Cebhesinde müncelî envâr-ı tevfîk-i Hudâ +Subh-ı sâdıkdır ki olmuş pîşvâ-yı âfitâb + +Kutb-ı ‘âlemdir sipihr-i a’zam-ı iclâlde +Merkez-i dergâh-ı lutfu mültecâ-yı âfitâb + +Pertev-i zât-ı şerîfinden eder kesb-i şeref +Ahter-i mes’ûd-ı nûrânî-nümâ-yı âfitâb + +Nesr-i Tâ’ir evc-i iclâlinde mürg-i hânegî +Lâne-sâz-ı tâk-ı ikbâli Hümâ-yı âfitâb + +Nüsha-i Şemsü’l-ma’ârifdir vücûd-ı devleti +Cedvel-i zerrînidir anın tılâ-yı âfitâb + +Fazl ile şemsü’l-e’imme olduguyçün zâtının +Câmi’ü’l-fetvâda vasfı muktedâ-yı âfitâb + +Görse envâr-ı kemâlin dîde-i İbn-i Nüceym +Derdi ‘asrında budur nûr-ı duhâ-yı âfitâb + +Her biri nevbetle rûz u şeb gelip derbân olur +Âsitânı müstekarr-ı mâh u cây-ı âfitâb + +Tâb-ı fazlından olurdu çeşm-i gerdûn hîrever +Gerd-i râhın etmeseydi tûtiyâ-yı âfitâb + +Çarh-ı mînâ kalb-i pür-envârının mir’âtıdır +İn’ikâs-ı pertevindendir cilâ-yı âfitâb + +Bahr-ı eltâfında açsın bâdbân fülk-i felek +Buldu çün eyyâmın anda nâhudâ-yı âfitâb + +‘İlm ile zâtı ‘alemdir halka-i bâbın tutup +Şemse-i zerrîn eder serde livâ-yı âfitâb + +Bahye-dûzu olmak ister sûzen-i ‘Îsâ ile +Sevbinin haytu’ş-şu’â’-ı nâr-sâ-yı âfitâb + +Belki mihr-i enveri teşbîh ederdim tab’ına +Olmasaydı ‘âriyet mâha ‘atâ-yı âfitâb + +Zâtını zâtü’l-burûc-ı ‘âtıfet kılmış Hudâ +Maşrık-ı eltâfıdır tal’at-küşâ-yı âfitâb + +Hep odur erbâb-ı hâcâtın işin altun eden +Şems-i ta’bîr ile kalmış kîmyâ-yı âfitâb + +Hem-terâzû olamaz ihsân-ı bî-pâyânına +Olsa mîzân ile sencîde sahâ-yı âfitâb + + +Hâveristândan gelip her gün eder vaz’-ı cebîn +Âsitânından nedir bilmem recâ-yı âfitâb + +Kevkeb-i dürrî-i zât-ı pâkine olmaz delîl +Nüh-sadefde gevher-i ‘âlem-bahâ-yı âfitâb + +Nûrdur çeşm-i sevâbitde şu’â’-ı şefkati +Mihr-i tab’ı şa’şa’a-bahş-ı verâ-yı âfitâb + +Eyler isrinde te’âkub birbirin seyyâreler +Mâh ederse devr-i dâ’im iktizâ-yı âfitâb + +Var ise bir mislini teftîş içündür dâ’imâ +Şark u garba verziş-i bî-intihâ-yı âfitâb + +Tâ ebed ni’me’l-bedel olmaz mı kalb-i enveri +Farz olunsa âsumândan intifâ-yı âfitâb + +Himmeti iklîlinin ser-geştesi eflâkde +Olsa lâyıkdır leked-kûb-ı kafâ-yı âfitâb + +Zîr-i pâyında hazîz-i hâk ile yeksân olur +İrtifâ’-ı şânına nisbet semâ-yı âfitâb + +Kâle-i lutfu serâser çarhı istî’âb edip +Atlas-ı ihsânıdır zerrîn-kabâ-yı âfitâb + +Gerdiş-i gerdûn ile görmezdi tahvîl ü zevâl +Hâmesi çekseydi hatt-ı istivâ-yı âfitâb + +Neyyir-i vech-i münîrinden hayâ vü şermidir +Gûşe-i magrîbde vech-i ihtifâ-yı âfitâb + +Korkarım bu şerm ile birgün meh-i Nahşeb gibi +Çâh-ı Nahşeb ola cây-ı inzivâ-yı âfitâb + +Sîr-çeşme hân-ı lutfu sofra-i âfâkdan +Olmasın bir kurs içün germ-iştihâ-yı âfitâb + +Menba’-ı ‘ayn-ı ‘inâyetdir ki her vakt-i seher +Feyz-i nûrundan olur memlû du’â-yı âfitâb + +Kehkeşân-ı hırmen-i ihsânı olmak şevkine +Gösterir zerdî-i rûyun kehrübâ-yı âfitâb + +Çeşmini her zerrenin bir mihr-i ‘âlem-tâb eder +Hâk-i pâyı olsa kuhl-i rûşenâ-yı âfitâb + +Vehbiyâ birgün senin de rûşen eyler çeşmini +Gâhî burc-ı Sünbüle basmaz mı pây-ı âfitâb + +Himmetin senden dirîg eyler mi ey bî-çâre kim +Hâke düşmekle hakîr olmaz ziyâ-yı âfitâb + +Matla’-ı fecr-i sa’âdetde fürûg-ı tâli’i +Ola mâdârü’l-felek pertev-fezâ-yı âfitâb + +DER-SİTÂYİŞKÂRÎ-İ MÜŞÂRUN İLEYH BE-TELMÎHÂT-I +ESÂMÎ-İ KÜTÜB + +Zihî ol câmi’ü’l-kelm-i kemâlât-ı nigûkârî +Misâl-i mushaf-ı ‘Osmân'dır zât-ı pür-envârı + +Mu’allâ nüsha-i kübrâ-yı dâniş kim mecâlisde +Eder tefsîr her muhkem hadîsi niçe esrârı + +Mübârek hil’at-i beyzâsı zîb-i millet-i beyzâ +Me’âlimde nola sebk etse Beyzâvî'ye âsârı + + M.IV/, FB. + +Mesâbîh-i Hidâye zav’-i misbâh-ı tekâsıdır +Tarîkatde eder irşâd râh-ı Hakka ahyârı + +Cenâb-ı şeyhü’l-islâm-ı me’âlî-menkabetdir kim +Mutahhar nuhbe-i cürsûmedir zât-ı keremkârı + +Semiyy-i câmi’-i Kur’ân Pîrî-zâde-i nihrîr +Bulunmaz fazl ile Eşbâh'ı dersem şübheden ‘ârî + +O rûşen-dil ‘aceb şemsü’l-ma’ârifdir Metâli’de +Hemân Mişkât-ı Nûr-âsâ eder tenvîr ebsârı + +Musaffâ meşrebidir Mültekâ-yı Ebhür-i efdâl +Gurer'den müncelî tab’ı Dürer'dir cümle güftârı + +Makâsıd ehline ol bî-nihâye lutfu kâfîdir +Şifâdır haste-i ye’se işârât-ı ‘atâkârı + +Mücellâ sînesi mir’ât-ı tasdîkât-ı dîniyye +Ki oldu mesned-i sadrü’ş-şerî’a suffe-i dârı + +Fütûhât-ı kerem Miftâh-ı bâb-ı lutfuna mahsûr +Olur hısn-ı hasîn ehl-i Minâ'ya zıll-i dîvârı + +Hayâli imtihân-ı ezkiyâya nâkıd-ı ekmel +Nümâyândır gürûh-ı ehl-i fazlın anda mi’yârı + +Erişmiş Müntehâ'ya hilye-i tehzîb-i ahlâkı +Rüsûm-ı Hikmetü’l-’ayna muvâfık cümle etvârı + +Dekâyık kenzine şâyeste Tuhfe dürre-i nutku +Hakâyık gencine gevher-feşândır bahr-ı efkârı + +Keremkârâ sen ol kâmûs-ı ‘irfânsın ki nâ-çespân +Muhît-i tab’ına teşbîh etmek bahr-ı zehhârı + +Cihânda ravza-i behcet-fezâ Bostân-ı ikbâlin +Hadâyıkdan anı mümtâz kılmış fazlın esmârı + +Nusûs-ı hall ü ‘akdindir Füsûs-ı sakk-i âsâyiş +‘Uyûn-ı fetk u retkin devlet ü dînin nigehdârı + +Menâr-ı himmetin ‘âlî-makâmât-ı tasavvurdan +Kemâl-i rif’atin pes-pâye etmiş çarh-ı devvârı + +Bu ‘izz ü şân ile dîbâçe-i Maksûd-ı ‘âlemsin +Keremle bende-i dergâhın etdin cümle ahrârı + +Ne rütbe etse Ta’rîfâtını tevzîh Vassâf'ın +Yine evsâfının îzâh olunmaz ‘öşr-i mi’şârı + +Bu nazmın berg-i sebz etmiş Bahâristân-ı iclâle +Gülistân-ı gamın bir sünbül-i pejmürde tûmârı + +Mutavvel etme bahsi Muhtasar'dır Vehbiyâ makbûl +Du’â-yı hayr ile Telhîs hoşdur tarz-ı eş’ârı + +Esâmî-i kütüb tâ kim ola efvâhda cârî +Vikâye eylesin zât-ı kerîmin Hazret-i Bârî + +KASÎDE-İ VERDİYYE DER-SİTÂYİŞKÂRÎ-İ MÜŞÂRUN İLEYH + +Evreng-i bâga çıkdı gelip tâc-dâr gül +Şevket-nümâlık etmede sâhib-vakâr gül + +Şebnem degil nümûde mülûkâna zeyn eder +Tâc-ı murassa’ üzre dür-i şâhvâr gül + + M.IV/, FB. + +Şâhâne çâr-bâga murabba’-nişîn olup +Fasl-ı rebî’i hükmüne kılmış medâr gül + +Çarh-ı felekle kar topunu zeyn edip çeker +Gülpâyegân'a leşker-i encüm-şümâr gül + +Sevk etdi bâga ‘asker-i nevrûzu bagteten +Cünd-i şitâbı kılmag içün târumâr gül + +Bâgî eder zemîn-i Nişâbûr u Çîn'e dek +Nevşâd'dan edip sefer-i nevbahâr gül + +Zerrîn kadehle nûş-ı mey-i ergavân eder +Nûşinrevân-hükûmet ü Cem-iktidâr gül + +Gül-gûne-i ruhu mey-i gül-gûna ‘aks edip +Gösterdi şîşede yine rûy-ı nigâr gül + +Pür-hande vü küşâde-dil ü mest ü sîne-çâk +Çekmiş piyâlelerle mül-i bî-humâr gül + +Gül-geşt-i nevbahâra çıkan tâzeler gibi +Sebz ile gülgülî giyinir ‘işvekâr gül + +Tahrîk-i şevk-i bülbül eder dem-be-dem sabâ +Şehnâzda usûl ile etse karâr gül + +Aldırmasaydı pek açılıp gonçe nakşını +Kâr-ı nühüftü etmez idi âşikâr gül + +Tutmazdı böyle perde-birûn evc nâlesin +Ol bî-nevâya olsa eger sâzkâr gül + +Pervânesin kül eyler ise şem’-i gül-feşân +Bî-çâre ‘andelîbi yakar bî-şerâr gül + +Üftâde-perver oldugun ibrâz içün eder +Düşdükçe şebnemi yine zîb-i kenâr gül + +Olmuş nemâ-yı himmet ile tâze-rû meger +Bu âb u tâb ile görünür kâmkâr gül + +Feyz-i nesîm-i şefkati bir bende-perverin +Gülzâr-ı rûzgârda açmış hezâr gül + +Bâg-ı kerem velî-ni’am-ı gülbün-i himem +Kim bûy-ı re’fetinden olur vâye-dâr gül + +Müfti’l-enâm Hazret-i ‘Osmân Efendi kim +Nûrundan oldu nûr gibi tâb-dâr gül + +Hulk-ı kerîm-i fahr-i risâletle ‘ıtr-nâk +Buldu şemîm-i hûyu ile iştihâr gül + +Nu’mân-ı sîretinde görüp tâb-ı reşk ile +Mânende-i şakâyık olur dâg-dâr gül + +Dergâhı gül-zemîn-i himemdir zamânede +Ol bâba intisâba eder ibtidâr gül + +Külhâna da’vetinde düşüp zîr-i pâyına +Tebcîl ile yolunda olur hâksâr gül + +Tebşîr edince makdemini gülşene sabâ +Evrâkın etdi zîb-i ser-i reh-güzâr gül + +Ol hâk-pâya reşha-feşân-ı gül-âb olur +Bî-câ degildir oldugu şebnem-nisâr gül + +Şevk-i şükûfedânı ile deste baglanır +Bâgından iftirâkı edip ihtiyâr gül + +Olsa nihâde şîşe ile pîşgâhına +Mînâ-sarây-ı çarha eder iftihâr gül + +Gül-nahl-i himmetin gibi ey ravza-i ümîd +Olmaz bu gülsitânda bir sâye-vâr gül + +Geldikçe bâga şemme-i lutfunla dem-be-dem +Bu nekheti sabâdan alır müste’âr gül + +Sîr-âb ederse ‘âlemi bârân-ı re’fetin +Hârâda gül bitip ola hâşâk ü hâr gül + +Rif’atle hem-ser-i gül-i hurşîd-i çarh olur +Bulsa derinde zerre kadar i’tibâr gül + +Nîsân-ı tab’ın olsa çemenzâra katre-pâş +Eyler misâl-i jâle dür-i gûşvâr gül + +Bülbül benimle neşr edeli bûy-ı vasfını +Oldu nisâr-ı ‘ıtr ile şöhret-şi’âr gül + +Rengînî-i ma’ânî-i nazmım görüp eder +Hüsn-i edâ-yı bülbül ile i’tizâr gül + +Açmaz nihâl-i tab’-ı sühan-perverim gibi +Gülşende her nümûde olan şâhsâr gül + +Pejmürde-berg-i Sünbül'üm ammâ eder yine +Gül-deste-i hayâlimi gördükçe ‘âr gül + +Sad-mısra’ ile bir gül-i sad-berg-i tâzedir +Ebyât-ı nazmım ile olunsun şümâr gül + +Tarh-ı sitâyişinde eyâ gülşen-i himem +Bu nev-zemîn gazel ne güzel âbdâr gül + +Benzer mi rûy-ı aline ey gül-’izâr gül +Bülbül fedâ eder seni görse hezâr gül + +Etmiş gül-âb-ı ter-’arak-ı rûy-ı hacletin +Hoy-kerde ‘ârızından olup şermsâr gül + +Bû hâl-i ‘anberîn ü hat-ı müşg-bû ile +Kim gördü gül-ruhun gibi bir müşg-bâr gül + +Bir gül-şeker arar leb-i şîrînine bedel +Olmuş bu gûne şevk ile Gülgûn-süvâr gül + +Bûs eyleriz gülüm diyerek rûy-ı dilberi +Rengîn görünse çeşmimize vechi var gül + +Bezm-i çemende oldu bu çâr-ebruvân ile +Ol mest-i işvenin kadeh-i la’li çâr gül + +Pejmürde-tab’ eder çemen-i ma’rifetde kim +Vehbî yetişdirirse de bu rûzgâr gül + +Bülbül gibi bu bende-i bî-berg ü bî-nevâ +İster bahâra karşı gelip ber-güzâr gül + +Serdî-i mihr-cân-ı gam-ı rûzgâr ile +Bir nahl-i hüşke dönmüş o bî-berg ü bâr gül + +Mânend-i ‘andelîb o sitem-hâre ‘an-karîb +Lutfun demez mi sende gel ey dil-figâr gül + +Da’vât-ı hayrın olmuş ana vird subh u şâm +Evrâd-ı bülbülân ise leyl ü nehâr gül + +Her dem bahâr ola çemen-i ‘ömr ü devletin +Oldukça zîb ü revnak-ı bâg u bahâr gül + +VERDİYYE-İ DÎGER BE-HARF-ENDÂZÎ-İ ‘ÖRFÎ +DER-SİTÂYİŞKÂRÎ-İ ŞEYHÜ’L-İSLÂM ÎRÂNÎZÂDE MEHEMMED ES’AD EFENDİ + +Feyz-i nevrûz ile bulmuş reng ü bûy-ı yâr gül +Vaktidir ‘arz eylesin bülbüllere dîdâr gül + +Âb u tâbı ol kadar ser-şârdır kim ‘âlemin +Gösterir her gûşeden hâr-ı ser-i dîvâr gül + +Mevsim-i ürd-i behiştin bilse Rıdvân revnakın +Bâgbânlardan gelip isterdi bir mikdâr gül + +Dîdeler rûşen deyü bülbül nevâ-sâz-ı tarab +Çeşmin açdıkça görür her nergis-i bîmâr gül + +‘Ârız-ı hoy-kerde-i dilber gibi pür-âb u tâb +Cûşiş-i şebnemle olmuş matmah-ı inzâr gül + +Bir müsellem tâzedir hüsn-i bahâr ile çemen +Turre sünbül hat benefşe gonçe leb ruhsâr gül + +Dîde nergis ten semen kad serv sîne yâsemen +Nâle-i ‘âşık hezâr u hande-i dildâr gül + +Tâzelense vechi var şimdi Zelîhâ-yı zamân +Oldu hüsn-i Yûsuf-âsâ revnak-ı bâzâr gül + +Jâlelerden gûş-ı bikr-i gonçeye mengûş içün +Dâne dâne intihâb eyler dür-i şeh-vâr gül + + M.IV/, FB. + +Lâle sürh olmuş kızarmış hacletinden ergavân +Tâb-ı reng-i rûy-ı alin eylemiş izhâr gül + +Mest olup gül-bisterinde nâz ile hâbîdedir +Nâle-i bülbülden olmaz subha dek bîdâr gül + +Çîn-i zülf-i dil-rübâdan mı Hatâ'dan mı gelir +Almış enfâs-ı sabâdan nâfe-i Tâtâr gül + +Katre katre jâleler mi eşk-i bülbül mü ‘aceb +Makdem-i hurşîde eyler dür gibi îsâr gül + +Yâ gülâb-efşân mıdır hâk-i reh-i ikbâline +Bir ‘inâyetkâra ta’zîm eyleyip her bâr gül + +Şeyhü’l-islâm-ı felek-sâye Süreyyâ-pâye kim +Bâg-ı kadrinde gül-i hurşîd bî-mikdâr gül + +Nâmdaş-ı Fahr-i ‘Âlem Es’ad-ı sâhib-kerem +Tab’ı gülzâr-ı himem hem zâtıdır muhtâr gül + +Cevher-i gül müstefîz-i şeb-çerâg-ı lutfudur +Nûr-ı fazlından olur gencîne-i esrâr gül + +Bir Hümâ-yı evc-i rif’atdir ki bulmaz sâyesin +Olsa da dest-i sabâda Ca’fer-i Tayyâr gül + +Servi pâ-der-gil edip hayretle feyz-i hâmesi +Reşk-i imzâsıyla eyler dâg-ı dil izhâr gül + +Bir gül-i hüşk olsa âgişte gül-âb-ı lutfuna +Açılır her bergi üzre sad tarâvetdâr gül + +Tab’ı etdikçe gülistân-ı ma’ânîden güzer +Dest-i gül-çîn-i hayâlin bûs eder sad-bâr gül + +Gülşenî şeyhi gibi devrinde safvet-yâb olup +Dâne-i şebnemden etmiş sübha-i ezkâr gül + +Serverâ hem revnak-ı zât-ı kerîmin olmasa +Böyle olmazdı cihânda zîver-i destâr gül + +Pertev-i mihr-i zamîrin düşse gülzâr üstüne +Zeyn eder rûy-ı zemîne sâye-i ezhâr gül + +Bâga Nîşâbûr-ı hulkundan gelir peyk-i sabâ +Bu cihetden etdi kesb-i mâye-i ‘Attâr gül + +‘Akl-ı Evvel cevher-i idrâkine sânî degil +‘Unsur-ı pâkin gülistân-ı kemâle çâr gül + +Nevbahâr-ı himmetindir revnak-efzâ-yı cihân +Ba’d-ez-în her berg-i hüşkün eylesin eşcâr gül + +Gülşen-i eflâke eylersen tebessümle nazar +‘Arz eder sa’d-ahterân-ı sâbit ü seyyâr gül + +Terbiyet-bahş olsa teltîfin nihâd-ı âzere +Ser-fetîl-i şem’adan eyler küşâde nâr gül + +Nâmiye-tâb-ı ‘itâbın görse ammâ kim olur +Ahker-i tâkat-güdâz-ı mürg-i âteş-hâr gül + +Gülsitân-ı ‘âlemin gördük hezârân güllerin +Tînet-i pâkindir ancak var ise bî-hâr gül + +Himmetinden feyz alırsa sâha-i tab’ım gibi +Gûne-gûn eyler şüküfte sahn-ı sünbülzâr gül + +Ben o Vassâf'ım Bahâristân-ı evsâfında kim +Gülşen-i zihnimde olmuş sûret-i efkâr gül + +Bir nezâketle haber aldım dehân-ı gonçeden +Eylemiş rengînî-i güftârımı ikrâr gül + +Buldu gül-geşt-i musallâsında Şîrâz'ın beni +Nahl-i tab’ımdan kopardı ‘Örfî-i fehhâr gül + +Ben de telmîh eyledim ta’rîz ile bu mısra’ın +Bülbülî ez-bâg-ı mâ bi’grifte der-minkâr gül + +Tab’-ı pür-nîrengimin reng-i füsûnun meşk edip +Çûb-ı hüşk üzre bitirmiş hâme-i sehhâr gül + +Nazm-ı rengînim yazılsa câ-be-câ evrâkına +Dest-i ragbetde olur mecmû’a-i eş’âr gül + +Şâhid-i zîbâ-yı mazmûn istemem bu bâgda +Gonçelerden ‘arz eder efkârıma ebkâr gül + +Gülsitân-ı ‘aşka bir rengîn gazel yazdım yine +‘Andelîb ezberleyip gûş eylesin tekrâr gül + +Böyle âb u tâb ile la’l-i ruhun gül-nâr gül +Gülbün-i hüsnün açar sîr-âb-ı âteş-bâr gül + +Güllü dîbâlar giyip geldikçe sahn-ı gülşene +Pâyına rîzân olur ey serv-i hoş-reftâr gül + +Halka halka rûyuna pîçîde gîsû-yı siyeh +Bu ne gülşendir ki olmuş âşiyân-ı mâr gül + +La’l-i nâbın ‘aşkına nûş etmek içün dem-be-dem +Eylemiş her gonçesin bir sâgar-ı ser-şâr gül + +Tâb-ı hacletden kızarmazdı bu gûne çehresi +Nâzenînim gül yüzünden etmeseydi ‘âr gül + +Rûy-ı alin üzre cây-yı bûse gördüm câ-be-câ +Gülsitânından koparmış korkarım agyâr gül + +Nevbahâr-ı kâmrânîdir gelip bu bâgdan +Sen de almazsın niçün ey Vehbî-i nâçâr gül + +‘Ârifem bir gül yeter bâg-ı temennâdan bana +Hem-çü gül-çînân ne-hâhem z'în çemen bisyâr gül + +Ba’d-ez-în vird-i du’â-yı devletin ezberleyip +Bülbül-i şûrîde-âsâ eylemem tezkâr gül + +Her şebi fîrûz rûzu ola nevrûz-ı şeref +Nüh-çimende mihr ü mâh oldukça pür-envâr gül + +ÎN NÎZ BÂ-HÂHİŞKÂRÎ-İ TEBDÎL-İ TARÎK-İ HÂCEGÂNÎ +ŞEYHÜ’L-İSLÂM-I MÜŞÂRUN İLEYH MA’RÛZ-GEŞTE BÛD + +Ol kutb-ı pür-şeref gibi tâbende ahteri +Görmüş mü nüh-felekde ‘aceb çeşm-i Müşterî + +Âfâka ol sitâre-i es’ad verir hemân +Devr-i kamerde kevkebe-i zîb ü zîveri + +Rûyunda âfitâb u kamer gibi müncelî +Envâr-ı mihr ü şefkat ü eltâf-güsterî + +Teşrîf edince makdem-i sadr-ı meşîhati +Tebcîl içün sipihr edip izhâr çâkeri + + M.IV/, FB. + +Kendi kumâş-ı atlasını köhnedir deyü +Ferş etdi zîr-i pâyına kâlâ-yı ‘abkarî + +‘Ankâ-yı magrib-i himemi zîr-i bâline +Şefkatle aldı beyza-i çarh-ı müdevveri + +‘Âlî-himem veliyy-i ni’am müşfik-i ümem +Bâlâ-nîşîn-i mesned-i iftâ vü serverî + +Muhyî-i dîn Hazret-i Es’ad Efendi kim +Rûh-ı cihân semiyy-i cenâb-ı Peyemberî + +Beyzâvî-i zamâne ki ol hil’at-i beyâz +Bu millet-i sefîdin olur revnak u feri + +Oldur ‘imâd-ı dîn-i kaviyyü’l-esâs olan +Te’yîd edip mebânî-i şer’-i mutahharı + +Hâl ehli cümle mâzî vü müstakbeli bilir +Ancak zamânın işte budur hayra masdarı + +Mâlik o rütbe fazla hemân Bû Hânîfe'den +Fehm ü şu’ûru bâ’is-i tahsîn-i Eş’erî + +Keşşâf-ı müşkilât-ı ‘ulûm u fünûn kim +Mahcûb olurdu bezmine gelse Zemahşerî + +Fahr etse İbn-i Hâcib'e cây-ı ‘aceb degil +Ednâ mülâzımân-ı pes-i perde-i deri + +Olsa şemîm-i fazlı Gazâlî'ye ‘ıtr-sâ +Şemm eylemek hatâ der idi müşg-i ezferi + +Eyler nikât-ı hikmet-i İşrâki müncelî +İşrâkiyâna lem’a-i kalb-i münevveri + +Mevrûs-ı hânedânı imiş dâye-i ‘ulûm +Esrâr-ı fazl-ı vâlidinin oldu mazharı + +Her nüktesinde niçe ma’ânî beyân eder +Tarz-ı bedî’-i nutk ile hüsn-i edâları + +Şâyestedir kelâm-ı dürer-bârını hemân +Derc etse silk-i dürre Sıhâh'ında Cevherî + +Vehc-i münîr ü cebhe-i mihr iltimâ’ını +Şems ü kamer mebâhisine yazmış Ahterî + +Gevher-şinâs-ı çarh eder ikrâr görmemiş +Bu nüh-sadefde zâtı gibi pâk-gevheri + +Zü’nnûn-ı Mısrı Nîl-i ‘afâfında nûn desem +Kavlim be-hakk-ı sûre-i Nûn şübheden berî + +Fetvâyî oldu câmesi ehl-i mezâlimin +Fetvâsı ile emr edeli nehy-i münkeri + +Levh üzre her işâretini sebt eder kalem +Tedbîridir muvâfık-ı hükm-i mukadderî + +Cârûb-ı âsitânı olur şevk-i bâl ile +Mürg-i Hümâ-yı devlet ü ikbâl-i şehperi + +Âzâde-i niyâz olup eflâke nâz eder +İhsânının esîri olan ‘abd-i ahkarı + +Sîr-âb-ı reşha-i himemi olsa Hızr eger +Eylerdi bâg-ı ‘ömrünü nev-’ayş-ı ahdarî + +Bir zerd-rû fakîre nigâh etse lutf ile +Yâd eylemez vücûh ile kibrît-i ahmeri + +İksîr-i hâk-pâyını erbâb-ı kâf alıp +Etmekde tevbe-i heves-i kîmyâgerî + +Ey kutb-ı çarh-ı a’zam-ı fazl ü keremverî +V'ey burc-ı lutf u merhametin mihr-i enveri + +Va’llâh bir nazîrini ‘âlemde görmedim +Geşt ü güzâr edip niçe iklîm-i âharı + +Bir sürme bulmadım yine hâk-i derin gibi +Devr etdim Isfahân'daki hâk-i siyehleri + +Kim gördü senden özge bu ‘âlî makâmda +Bir kadr-dân-ı ma’rifet ü ehl-perveri + +Vassâf-ı zât-ı pâkin olan iftihâr eder +Çün vasfın oldu mâye-i fahr-ı sühanverî + +‘Afva karîn olursa biraz ben de fahr edip +Mahsûd-ı şâ’irân edeyim nazm-ı kemteri + +Ol Hüsrev'im ki tab’ımın iklîm-i nazmda +‘Örfî vü Muhteşem gibi var niçe çâkeri + +Tutdu serinde Şevket ü Hâkânî-i zamân +Dîvânım oldu cümlesinin zîb-i efseri + +Nezd-i ‘Arab'da oldu müsellem ‘Acem'de hem +Nehc-i belâgat-i sühanım Tâzî vü Derî + +Îkâd-ı şem’-i fikri murâd eylesem ne şeb +Rûşen-çerâg-ı bezmim olur rûh-ı Enverî + +Târ-ı kalem elimde ‘asâ-yı Kelîm-veş +Çeşm-i hasûda gösterir üslûb-ı ejderi + +Hassân-ı ‘asr u İbn-i Züheyr-i zamâneyim +Tahsîn eder kelâmımı Sehbân u Bahterî + +Tekrâr okursa şi’rimi erbâb-ı zâ’ika +Teşhîs eder halâvet-i kand-i mükerreri + +Taksîm olunsa hisse-i ‘irfâna câh eger +Düşmez mi sehmime ebedî şakk-ı defterî + +Bu cümle ile sıfr-ı yed olmak revâ mıdır +Etdi kazâ muhâsibe de ‘özr-i evferi + +Ben nâ-tüvâna kim bakar olsam da pür-hüner +Dervîş-i iltizâm ederken tüvângerî + +Nakd-i hünerle kâm alınır mı ‘avâmdan +Sarrâf-ı hâsı çekmese mîzânına zeri + +Şâgird-i nâ-pesendim olan niçe hâcegân +Üstâd çıkdı câh iledir bana mefhari + +Bir sikke-sûret ile külâh etdigim bana +Dervîşin oldum âh efendim Kalenderî + +Teng eyleyip cihânı Horâsân'ı başıma +Gezdim ‘Irâk u Çîn ü Horâsân'ı serserî + +Lutfun cilâgerî-i ‘inâyet ile meded +Sâf etsin âyine gibi kalb-i mükedderi + +Bu zerre-i kemîneyi ref’ eyle hâkden +Ey mihr-i şefkat ile ziyâ-bahş-ı hâverî + +Kılsın giyâh-ı hüşkünü bârân-ı himmetin +Mânend-i berg-i sünbül-i ter tâze vü tarî + +Buldum yine güher gibi bir bî-bedel gazel +Deryâ-yı midhatinde ederken şinâverî + +Dâmen-feşân-ı nâz olıcak çengî dilberi +Birden tutuşdu ‘âşık-ı zârın etekleri + +O çifte perçem ile görünce püserleri +Takdım ‘Acem'de başıma ‘aşk ile telleri + +Âyîne içre ‘aksini seyr eyleyen sanar +Girmiş derûn-ı şîşeye sihr ile bir perî + +Feyz-i hayât u mâye-i ‘ömr-i ebed bulur +Âgûşa kim çekerse o rûh-ı musavveri + +Bint-i ‘ineble mug-beçeyi bezme çeksem âh +Gâfil bulunsa pîr-i mugân ile mâderi + +Tab’ında yok mecâl-i tekâpû bu ‘arsada +Pek sürme Vehbiyâ yeter ol esb-i lâgeri + +Besdir şikâyet-i felek ü ‘arz-ı ma’rifet +Hakka tazarru’ eyle ki geldi du’â yeri + +Oldukça mihr ü mâh-ı sipihr üzre ber-karâr +Sadrında dâ’im eylesin Allâh o serveri + +Olsun hemîşe savn-ı İlâhîde müstedâm +Tevfîk-i Hak refîki vü ikbâl rehberi + +SIHHAT-NÂME BERÂY-I MÜŞÂRUN İLEYH + + M.IV/, FB. + +Dergeh-i Hakka olup nâsiye-fersâ-yı sücûd +Turmayıp şükr ü sipâsı kılalım nâ-ma’dûd + +Nice şükr etmeyelim kim o hudâvend-i kerîm +Ni’am-ı lutfu ile kıldı cihânı hoşnûd + +Hamdü li’llâh ki mizâcında veliyyü’n-ni’amın +İ’tidâl oldu bedîdâr u tagayyur nâ-bûd + +Gülşen-i ‘âfiyet ü sıhhate verdi revnak +Gül gibi tâb u tarâvetle o pâkîze vücûd + +Niçe dil-haste-i endûha olur çâre-resân +Anı da hıfz eder eltâfı ile Hayy u Vedûd + +Mazhar-ı hayr-dû’â-yı zu’afâdır zâtı +Eser-i za’f-ı vücûd anda olur nâ-mevcûd + +Sıdk u ihlâs ile enfâs-ı du’â-yı ‘âlem +Şübhesiz eyledi tâ dergeh-i Rahmân'a su’ûd + +Nahl-i ümmîd-i cihândır ola ser-sebz-i devâm +Sâye-i re’feti bu bâgda olsun memdûd + +Evc-i ikbâl-i sa’âdetde o necm-i es’ad +Ola mânend-i Süreyyâ şeref-ârâ-yı sü’ûd + +Devlet-i ‘ömrünü müzdâd ede her dem Bârî +Mütezâyid ola dâ’im maraz-ı kalb-i hasûd + +‘Abd-i dâ’î-i nazar-kerdesi Vehbî'ye dahi +Devlet-i ‘ömrü temâdîsidir ancak maksûd + +NAZÎRE BE-NEF’Î DER-SİTÂYİŞKÂRÎ-İ ŞEYHÜ’L-İSLÂM +ES’AD-ZÂDE MEHEMMED ŞERÎF EFENDİ + +Felek erbâb-ı isti’dâda şimdi yâr u yâverdir +Ser-i ehl-i ma’ârif tâc-ı hurşîde berâberdir + +Begenmez ser-bürehne bir hünerdir efser-i mihri +Külâh-ı iftihârı belki fark-ı ‘arşa hem-serdir + +Meh-i nev bedr olur şimden geri bî-minnet-i hurşîd +Kemâl erbâbının âfâka rüchânı bugünlerdir + +Hünermendân-ı ‘asrın necm-i bahtı ol kadar rûşen +Ki çeşm-i Zühre vü Pervîn o tâli’den münevverdir + +Kumâş-ı nazm ile yıldız kadardır müşterî şimdi +Sipihrin atlası duşunda kalmış hâk-ber-serdir + +Sühan buldu revâcın rûz-ı bâzâr-ı hünerdir bu +Harîdârı anın bir kadr-dân-ı nükte-perverdir + +Bu demde câh ile fahr etmesin zerrîn-kabâ câhil +Libâs-ı ma’rifet dûş-ı hünerverde serâserdir + +Safâ yok sîne-i nâ-sâf u ma’kûsunda nâdânın +Dil-i dânişverân mahsûd-ı mir’ât-ı Sikender'dir + +Murâd-ı müste’iddân üzre gerçi gerdiş-i devrân +Hilâf-ı ‘âdet-i dîrîne-i çarh-ı sitemgerdir + +Peşîmândır meger evzâ’ına gerdûn-ı dûn-perver +Ki çeşm-i mihri böyle nâzır-ı baht-ı hünerverdir + + M.IV/, FB. + +Ne kevkebdir nezâret eyleyen bu vakt-i mes’ûda +Şeref-vâr tâli’-i ‘âlemde bir ferhunde ahterdir + +Zamân-ı mes’adet-’unvân-ı Es’ad-zâde'dir şimdi +Sipihr-i kâmrânîde tulû’-ı sa’d-ı ekberdir + +Semiyy-i Fahr-i ‘Âlem şeyhü’l-islâm-ı himem-tev’em +Şerîfü’n-nesl-i a’lem revnak-ı ‘ırk-ı mutahhardır + +Zamânın Bu’s-su’ûd'u hânumân-ârâ-yı Es’ad kim +Sarâyında su’âd-ı Zühre bir bânû-yı kemterdir + +Ma’ârif hâne-zâdı ‘ilm ise mevrûs-ı ecdâdı +‘İnâyet tavr-ı mu’tâdı kerîm-i ehl-perverdir + +Şemîm-i hüsn-i ahlâkı mutayyeb kıldı âfâkı +Anın ez-cümle müştâkı gül-âb u ‘ûd u ‘anberdir + +Dil ü tab’ı yem ü kân-ı ‘ulûm u ma’rifet ammâ +Yine nezd-i şerîfinde hüner hem-kadr-i cevherdir + +Zamîr-i pâkidir mir’ât-ı feyz-â-feyz-i vicdânı +Mezâyâ-yı hakâyık anda her vech ile muzmerdir + +Fürûg-ı mihr-i fazlından zemîn ü âsumân rûşen +Ne mihr ammâ ziyâ-bahş-ı cihân-ı şer’-i enverdir + +Ederdi iktidâ şemsü’l-e’imme gelse ‘asrında +Ana rüchânı şems-i dahve-i kübrâdan azherdir + +Müreccah oldugu ashâb-ı tercîhe ‘ayândır kim +Fetâvâsı usûl-i ictihâd üzre muharrerdir + +Sezâdır olsa iklîl-i sipihrin dürretü’t-tâcı +Bulunmaz nüh-sadefde misli bir pâkîze gevherdir + +Meşâm-ı dîn ü devlet müşg-bûy-ı şîme-i pâki +Sirişt-i müstetâbı rûh-ı ‘anberle muhammerdir + +Bahûr etmekde bezm-i kudsiyâna şemme-i hulkun +Meh ü hurşîd-i devrân sîm ü zerden iki micmerdir + +Me’âl-i kuvve-i derrâk zihninden ‘ibâretdir +Makâlât-ı Aristō'dan bu kavlim nakl-i mıstardır + +Kitâb-ı İbn-i Sînâ'da o bahse ıttılâ’ım var +Anın kavlince ‘Akl-ı Evvel andan çok mu’ahhardır + +Ser-i mecrâ-yı kilki lü’lü’-i âb-ı hayât ancak +Reg-i ehl-i fesâda nevk-i nîş-âlûd-ı neşterdir + +Kazâ bâbında bu hükmü celî hattıyla yazmış kim +Hilâf-ı şer’e her kim cür’et eylerse müdemmerdir + +‘İnâyet-perverâ sadrâ himemkârâ felek-kadrâ +Vücûd-ı devletin envâ’-ı feyz-i Hakk'a mazhardır + +Sülûkün râh-ı takvâ kavl ü fi’lin mesned-i fetvâ +Sana tevfîk-i Mevlâ dâ’imâ hem-râh u rehberdir + +Ni’am dil-sîr-i eltâfın himem mesrûr-ı a’tâfın +Kerem dergâh-ı insâfında bir dîrîne çâkerdir + +Hıred meftûn-ı etvârın zekâ hayrân-ı efkârın +‘Aceb zât-ı nigûkârın ne ‘unsurdur ne cevherdir + +Gülistân-ı ‘inâyet tâze-rûy-ı cûy-ı ihsânın +Gül-i sad-berg-i himmet bûy-ı lutfunla mu’attardır + +Degildir hayme-i ebr-i bahârî sahn-ı gülşende +Sehâb-ı şefkatin bâg-ı cihâna sâye-güsterdir + +‘Ayândır ehl-i hâle hey’et-i mâzî vü müstakbel +Mücerred zât-ı memdûhü’s-sıfâtın hayra masdardır + +Ne iksîr-i sa’âdet-mâyedir hâk-i der-i lutfun +Ki her bir zerresi hem-kadr-i şems-i kîmyâgerdir + +O iksîre niçe reşk etmesin kim zerger-i hurşîd +Gubârı zerd-rûyân-ı gama kibrît-i ahmerdir + +Sen ol gencîne-i mecd ü semâhatsin ki ‘indinde +Cihânın hâsılı deryâ vü kânı şey’-i ahkardır + +Sen ol müstagnî-i ‘âlem kerîmü’t-tab’-ı ekremsin +Yanında cevher ü zer seng ü hâk ile berâberdir + +Gınâ erbâbı gezsin derbeder ebvâb-ı dîgerde +Der-i ‘iffet-me’âbında gedâlar pek muvakkardır + +Bu rütbe zilletin kim gördü nakdîn-i ‘azîzînin +Hilâf-ı ‘âde dergâhında matrûd u muhakkardır + +Fakat nakd-i hüner-pîrâye-i genc-i kabûlünde +Bu istignâ-yı zâtî feyz-i Bârî-i keremverdir + +Bulunmaz nazm-ı silk-i vasfına şâyeste bir gevher +Egerçi kulzüm-i ma’nîde endîşem şinâverdir + +Tetebbu’ eyleyip ahkâm-ı dehri ‘âkıbet buldum +Kitâb-ı cifr-i ‘aklîde bu vech üzre muharrerdir + +Ne zâtın gibi bir memdûh-ı bî-hemtâ gelir ‘asra +Ne benden gibi bir şâ’ir zuhûr etmek müyesserdir + +Murassa’ oldugundan gevher-i medhinle dîvânım +Ser-i tahsîn-ı hâkânîde iklîl-i mücevherdir + +Medâr-ı fahr-i Bâkî Bü’ssu’ûd evsâfıdır ammâ +Benim memdûhum Es’âd-zâde fahrim andan evferdir + +Benim ol şehsüvâr-ı ‘arsa-i pehnâ-yı kerrârî +Ki bâzû-yı belâgatde zebânım tîg-i Hayder'dir + +Bu meydâna çıkar bir pehlevân var ise gelsin kim +Bilinsin Rüstem-i tab’ım ne zûr-âver dilâverdir + +Demâdem zehresin sad çâk eder sihr-âferînânın +Kelîm-âsâ asâ-yı hâme kim destimde ejderdir + +Dil-i sâfî-nihâdım ‘aynıdır ser-çeşme-i Hızr'ın +Dem-i ‘Îsâ gibi mu’ciz kelâmım rûh-perverdir + +Bulur hüsn-i edâ meşşâta-i fikrimle zîb ü fer +Hayâl-i mû-şikâfım şâne-i gîsû-yı dilberdir + +Şeker-rîz-i mezâk-ı şevk olur geldikçe güftâra +Ser-i hâmem meger minkâr-ı tûtî-i sühanverdir + +Dilim firdevs-i ma’nî tab’-ı sâfım cûybâr anda +Nukûş-ı satr-ı eş’âr-ı terim emvâc-ı Kevser'dir + +Ne sû-yı cûy-ı dildendir ne yenbû’-ı tabî’atden +Bu feyz-â-feyz-i cârî cûşiş-i deryâ-yı dîgerdir + +Nola mahsûd-ı sîm-i hâm ise her puhte mazmûnum +Vücûh-ı ma’rifetle rûy-ı zerdim gıbta-i zerdir + +Ma’âza’llâh gınâ-yı zümre-i nâdâna reşk etmem +Ma’ârif rızka maksûm olması sehm-i mukadderdir + +Bi-hamdi’llâh bu kısmetdir bana sermâye-i devlet +Tüvânger olsa da câhil yine zâtında efkardır + +Kasîde söyledikçe tavr-ı Nef’î'de yazar ammâ +Gazelde tab’ımın vâdîsi böyle tarz-ı âhardır + +Dil-i ‘uşşâkı bend etmekde târ-ı zülfü çenberdir +O zencîrin görüp pâ-bestesin sanma muhayyerdir + +Ruhun taksîm-i nakl-i bûseye teşvîk içün yâri +Nev-â-nev bûselikde nagme-i mutrib mükerrerdir + +Hevâ-yı vasl ile kâgıd uçurdum kûy-ı dildâra +Yine âvâre-dil hem-bâl-i pervâz-ı kebûterdir + +Hayâl-i ebruvânı sîne-i mecrûh-ı ‘âşıkda +Çekilmiş kâgıd-ı al üstüne tasvîr-i hancerdir + +O gül-ruhsârı rûz-ı Hızr'a karşı bâga celb etsem +Hatı sebz olsa da mâni’ degil kim ‘ayş-ı ahdardır + +Degilse kadd-i dilber rîşe-gîr-i hâtır-ı ‘âlem +Fezâ-yı sînede diller niçün şekl-i sanevberdir + +O tıfl-ı dâye-perverdin hayâl-i la’l-i şîrîni +Mezâk-ı telh-i Vehbî'de ne a’lâ şîr ü şekkerdir + +Efendim hod-pesend oldum zuhûr-ı i’tibârınla +Kusûrum olsa da mu’tâdın üzre ‘afva mazhardır + +Ferâmûş eylemişdim çok zamândır şi’r ü inşâyı +Sebeb tecdîd-i şevke bu nigâh-ı behcet-âverdir + +Tabî’at sünbül-i pejmürde-i bâg-ı gam olmuşken +Nemâ-yı iltifâtın ile şimdi bir gül-i terdir + +Çerâg etdin sitârem rûşen oldu devr-i lutfunda +Fürûg-ı tâli’im pertev-nümâ-yı şem’-i hâverdir + +Senâ vü midhatindir zikr ü fikrim ‘ömrüm oldukça +Yine hakk-ı edâ-yı şükr-i ni’met nâ-müyesserdir + +Du’â-yı ‘ömr ü ikbâlin be-hakk-ı sûre-i İhlâs +Misâl-i hizb-i a’zam safha-i sînemde ezberdir + +Ola zâtü’l-burûc-ı câh-ı rif’at cây-ı mes’ûdun +Cihân mihr ü kamerle rûz u şeb tâ kim münevverdir + +Hem olsun kevkebin sa’dü’s-su’ûd u tâli’in es’ad +Mesâbîh-i şerefle tâ felek pür-zîb ü zîverdir + +NAZÎRE BE-SÜNBÜLE-İ BÂKÎ DER-SİTÂYİŞ-İ MÜŞÂRUN +İLEYH + +Dâmen-i gülde alıp destine micmer sünbül +Kor şemâmeyle hem ol micmere ‘anber sünbül + +Eylemiş bûy-ı bahârı var ise istişmâm +Cümleden evvel eder bâgı mu’attar sünbül + +Dem-i ‘Îsâ'ya bedeldir nefes-i bâd-ı bahâr +Keyfe yuhyi deyü andan eser ister sünbül + +Getirip toplar ile hayli çiçekli-i kebûd +Pây-ı nevrûza olur akmişe-güster sünbül + +Mâ’î atlaslı güzeller gibi hep fevc-â-fevc +Mevc mevc oldu leb-i cûda ser-â-ser sünbül + + + M.IV/, FB. + +Reng ü bûlarla tefevvuk ederek ezhâra +Gökden inmiş gibi fahr etmede yer yer sünbül + +Gülşenin meyl edecek iki güzel tâzesi var +Bir gül-i sâde-ruh u bir de hat-âver sünbül + +Nev-resân-ı çemen içinde yine hoş görünür +Ne kadar olsa da bir tâze-i esmer sünbül + +Katre katre saçılır üstüne gülden şebnem +Her seher perçemine gül suyu serper sünbül + +Ser-be-ser gûşun edip vakf-ı nevâ-yı bülbül +Geh sabâ nagmesi geh sünbüle dinler sünbül + +Kec-külâhıyla siyeh-pûşu ile gonçelere +Görünür hayli levendâne dil-âver sünbül + +Başına takdı ‘amâyim nazar-ı nergisden +Tıfl-ı nev-reste gibi pek hazer eyler sünbül + +Baglanır zülf-i nigâr üzre kopup bâgından +Dil-i sevdâ-zede-i ‘âşıka benzer sünbül + +Lâle sad gûne piyâz etse yine bir yerde +Geçinir tarh-ı tekellüfle berâber sünbül + +Sâk-ı sâkî gibi teşmîr edeli gayret ile +Bir ayagıyla sürür bezme kadehler sünbül + +Subh-dem böyle görünmezdi siyeh-mest-i harâb +Çekmeseydi geceden bir iki sâgar sünbül + +Böyle gök kandil iken def’-i humâr etmek içün +Lâciverdî kadehin hep tolu saklar sünbül + +Cûşiş-i sebze ile yemyeşil oldukça çemen +Görünür mevc-i siyâh-ı yem-i ahdar sünbül + +Karşısında dikilip turdugunun aslı nedir +Şâh-ı gülden bir iki gonçe mi ister sünbül + +Bir şükûfeyle bahâr olmaz efendim diyerek +Tablalarla getirip dizdi çiçekler sünbül + +Yüz sürüp dergeh-i vâlâ-yı veliyyü’n-ni’ama +Berg-i sebz-i çemenin eyledi zîver sünbül + +Şeyhü’l-islâm-ı felek-câh-ı refî’ü’ş-şân kim +Sünbüle ravza-i kadrinde bir ahkar sünbül + +O şerîfü’n-nesebin sâha-i iclâlinde +Hâke rû-mâl ile kesb-i şeref eyler sünbül + +Eylese meyl-i şükûfe çemen-i gerdûndan +Mihr ü meh nergis ü gül ola her ahter sünbül + +Alsa bir kerre tebessümle yed-i şefkatine +Gül-i hurşîd-i felekden ola berter sünbül + +Âsumânîsine hem-reng olalı pâyelenip +Ser-fürû etmese eflâke nola her sünbül + +İktibâs eyleyeli lâmi’a-i lutfundan +Şeb-çerâg etdi kanâdîlini yek-ser sünbül + +Yalınız behrever-i lutfu degil hâk-i çemen +Nefha-i hulku ile oldu hevâlar sünbül + +Heft-berg-i çemen-i ‘âtıfetinden gûyâ +Âyet-i seb’-i senâbil eder ezber sünbül + +Nîl-gûn kâse-i gerdûna döner dâneleri +Olsa yek-katre-i ihsânına mazhar sünbül + +Görse rü’yâda ‘ulüvv-i himem ü rif’atini +Şeb-külâhın ede tâ çarh ile hem-ser sünbül + +Ey gülistân-ı kerem zîver-i bostân-ı himem +Bûy-ı lutfundan olur gâliye-perver sünbül + +Şöhreti sünbül-i tîb oldu ne hâsiyyet bu +Olalı şemme-i hulkunla muhammer sünbül + +Cümleyi berg ü nevâya keremin kat katdır +Şöyle tursun gül-i sad-berg ile katmer sünbül + +Selsebîl-i keremin cûşişini gördükçe +Lûleler meşrebeler hâzır eder her sünbül + +Ba’d-ez-în minnet-i bîhûde-i birri çekmez +Cûy-ı lutfun var iken ger gül-i ter ger sünbül + +Sâye-i hâme-i müşgîn-rakamın düşse olur +Safha-i bâgda her sebze-i kemter sünbül + +Olsa âgişte-i âb-ı himemin Hızr-âsâ +Zinde vü tâze vü ter ola musavver sünbül + +Nevbahâr-ı keremin vasfın ederken tahrîr +Çûb-ı hüşk-i kalemim üzre biter ter sünbül + +Revnak-ı köhne-zemîndir gazel-i nev-tarhım +Anı zîb-i ser edenler nedir anlar sünbül + +Diyemem turra-i şebbûyuna benzer sünbül +Ne çiçekdir bilirim ey gül-i ahmer sünbül + +Müşg-i Rûmî'ye eğip başını ey kec-külehim +Zülf-i ham-der-hamın evsâfını söyler sünbül + +Kâkül ü hattını ta’tîre gül-âbın bedeli +Olsa reyhân u benefşeyle mu’attar sünbül + +O civân perçemini gûşe-i destârından +Gösterince takınır başına teller sünbül + +Tagıdıp turraların ragmına top feslegenin +Fesi etrâfına dizmiş yine dilber sünbül + +Göz göre nergise kapdırdı gubâr-ı pâyın +Reşk edip olsa sabâya nola mugber sünbül + +Hat-ı sebziyle görenler o ruh-ı gül-gûnu +Gül-i sürh üzre yetişmiş sanar ahdar sünbül + +Oldu sevdâ-yı hat u zülf-i siyehkârı ile +Şeb-i fürkatde bana bâliş ü bister sünbül + +Şimdi hadrâ-yı dimen zîb-i ser-i ragbetdir +Kaldı Vehbî gibi pâ-mâl u muhakkar sünbül + +Gördü pejmürde-nümâ bildi ki Sünbül-zâde +O siyeh-bahta hemân çıkdı birâder sünbül + +Dûd-ı âha boyanır böyle anınçün yanarak +Sînede etmiş ocak gayreti muzmer sünbül + +Her seher jâle-feşân sanma tokundukça nesîm +Hep anın hâl-i perîşânına aglar sünbül + +Sünbülistân-ı gamın ancak odur bî-bergi +Gerçi bir neşv ü nemâdır görünen her sünbül + +Ayak altında yatar sebze-i bîgâne gibi +Zîver-i gûşe-i destâr iken ekser sünbül + +Dâmen-i kûh-ı ma’ârifde bitip yetmiş iken +Oldu germâ-zede-i gam o mükedder sünbül + +Dûd-ı âhıyla dilin etmez idi sünbülzâr +Bu çemenden ana olsaydı müyesser sünbül + +Bâgbânlar soganın sökmüş o bî-çâre yine +Kuruyup kalmış iken sînede besler sünbül + +Tab’ının köhne bahârında o bâg-ı hünerin +Bulunur böyle niçe tâze mu’attar sünbül + +Hep anın gibi perîşân mı peşîmân mı ‘aceb +Hârzâr-ı emel-i dehre dikenler sünbül + +Böyle pejmürde iken reşha-i bârân-ı himem +Eyledi ol giyeh-i hüşki ne hoşter sünbül + +Kuvvet-i nâmiye-i lutf-ı veliyyü’n-ni’amı +Vakt-i sermâda yetişdirdi yine ter sünbül + +Edelim kâfiye-i hayr-du’âyı tekrâr +Yetişir lafz-ı redîf oldu mükerrer sünbül + +Bâg-ı ikbâlini şâd-âb ede lutf-ı Bârî +Vere bu gülşene tâ revnak u zîver sünbül + +NAZÎRE BE-RAMAZÂNİYYE-İ SÂBİT DER-SİTÂYİŞKÂRÎ-İ +MÜŞÂRUN İLEYH + + M.IV/, FB. + +Ham-ı ebrû-yı nigârı gözedirken yârân +Cünbişe başladı ebrû-yı hilâl-i ramazân + +Dil nazar-bâz-ı hilâl oldu geçip ebrûdan +Nerde bir mâh-likâ görse olurken şa’bân + +Var ise câm-ı hilâlîye bedeldir o hilâl +Şimdi tehlîl ederek sübha çeker bâde-keşân + +Kadeh-i bâde kanâdîl-i fürûzân olmuş +Âteş-i ter yerine revgan olur şu’le-feşân + +Çûb-ı tâki nola misvâk edinirse zâhid +Rind-i mey-hâreye çokdan bilemişdi dendân + +Ehl-i keyfin hele keyfiyyetini hîç sorma +Hasret-i berş ile afyōn ile pek hâli yaman + +Bir şeker-hâba talıp yatdı ki ta’bîr edemem +Açamaz çeşmini gûş etmeyicek savt-ı ezân + +Kimisi Şâm'a kimi Magrib'e eylerdi sefer +Bir iki hatveye olsaydı eger tâb u tüvân + +Tâb-ı germâ ile germiyyet-i cû’ ile döner +Mürg-i dil sînede mânend-i kebâb-ı mürgân + +Kurs-ı hurşîdi felek magribe saklar yohsa +Yerdi çokdan nazar-ı gürsine-çeşmân-ı cihân + +Etse bir teb-zede şimdi feleke germ-i nigâh +Görünür çeşme-i hurşîd ana ‘ayn-ı Seretân + +Za’f-ı ten cism-i latîfe mütebeddil edeli +Cümleten nev’-i melek oldu sanarsın insân + +Leyle-i rûze görünmezdi müreccah rûza +Olmasa nûr-ı siyeh perde-i zulmetde nihân + +Kişver-i Magrib'i aldı sipeh-i encüm ile +Şâh-ı Maşrık eline girdi diyâr-ı Sûdân + +Çıkdı mâhiyye temâşâsına bâm-ı feleke +Gördü mâhiyyetini dün gece mâh-ı tâbân + +Bizi imsâk ile tazyîk eder ammâ rûze +Bezl eder kendisi dehre ni’am-ı bî-pâyân + +Nola zâyende-i ‘îd olsa Sa’îd ismi ile +Şebi âbisten-i Kadr oldugu gün gibi ‘ayân + +Sâl-i târîhi de encüm gibi pür-nûr-ı su’ûd +Müncelî Kadr ile âf��ka bu mâh-ı ramazân + +Reh-i yek-sâleyi tayy etdi hemân bir gecede +Peyk-i rûze kerem-i Hakk'a olup müjde-resân + +Geldi tebrîke meger savm-ı veliyyü’n-ni’amı +Ferhadan pertevi rûyunda celiyyü’l-leme’ân + +O veliyyü’n-ni’amın mâ’ide-i şefkatidir +Eyleyen ‘âlemi dil-sîr-i nevâl-i ihsân + +Şeyhü’l-islâm-ı şerîfü’n-neseb-i vâlâ kim +Fahr eder zâtı ile Devlet-i Âl-i ‘Osmân + +Murtazâ-tînet ü hem-nâm-ı Resûl-i Sakaleyn +‘Ömerî-haslet ü Sıddîk-i kerâmet-’unvân + +Ahmedî-hilkat ü dânâ-yı Muhammed-sîret +Bu Hanîfe-şiyem ü mâlik-i mülk-i ‘irfân + +Bâb-ı ‘ulyâsı me’âb-ı ‘ulemâ-yı a’lâm +İbn-i Hâcib dahi tâlibdir ederse derbân + +Behce-i ravza-i takvâ vu ‘aleyhi’l-fetvâ +Yazılır vasfı Şakâyık'da misâl-i Nu’mân + +Nuhbetü’n-nuhbe-i sûded o kerîm ibn kerîm +Ced-be-ced eşref ü emced o nesîl-i zî-şân + +Seyyidü’l-kavm-i fühûl-i ‘ulemâdır ki anın +Der-i lutfunda mülâzım fuzalâ-yı devrân + +Nisbet-i zâtı ile kesb-i şerâfet edeli +Reşk eder hâk-i Sitanbul'a diyâr-ı Cürcân + +Dâmen-i devletidir müzdehim-i rûy u cibâh +Sofra-i ni’meti de cây-ı zihâm-ı mihmân + +Pertev-i mihr-i kemâlinden edip şerm ü hicâb +Mâh-ı nev etse felekden nola ‘arz-ı noksân + +Tâc-ı hurşîd ile ser-halka-ı bâbı hem-ser +Ser-nihâde o der-i devlete mâh-ı tâbân + +Var mı bir misli cihânda deyü böyle şeb ü rûz +Mihr ü meh olmada âfâkda pûyân u devân + +İbn-i Sînâ vu Felâtûn bilemez hikmetini +Re’y-i tedbîrine dem-beste ‘ukûl ü ezhân + +Güher-i zâtına hem-kadr olamaz cevher-i kül +‘Akl-ı Evvel dahi bu fehm ü zekâya hayrân + +Revgan-ı magz-ı Hümâ şem’-i şeb-i ikbâli +Çarh fânûs-ı hayâl olmag içün ser-gerdân + +Tabak-ı mihre koyup ‘akd-i Süreyyâ'yı felek +Dest-hoş eyler idi kılsa eger zîver-i hân + +Bilir ammâ ki kabûlünden eder isti’lâ +Zerre olmaz nazarında tuhaf-ı kevn ü mekân + +Zât-ı vâlâsı gibi kevkeb-i es’ad mı olur +Evc-i rif’atde odur kevkebe-bahş-ı ekvân + +Hep kanâdîl-i Süreyyâ vü meh ü mihrini çarh +Tâk-ı iclâline âvîze ederse şâyân + +Fi’lidir nehc-i takî kavl-i şerîfi fetvâ +Kavl ü fi’liyle odur mâye-i emn-i dü-cihân + +Münkeşif olsa bekâda Hasan-ı Basrî'ye +Vera’ u zühdünü elbette eder istihsân + +Şer’i te’yîd-i mebânî ile te’sîs edeli +Hem-ser-i ‘arş-ı berîn oldu o ‘âlî-bünyân + +Bahr-ı zehhâr-ı dil-i pâki muhît-i ‘âlem +Katredir kulzüm-i efdâline nisbet ‘ummân + +Nola fahr eylese ‘allâme-i Râzî'ye dahi +Keşf-i tahrîr-i mezâyâda o tahrîr-i zamân + +Mâye-i ‘ömr-i ebed katre-i nevk-i kalemi +Var ise mahberesi menba’-ı âb-ı hayvân + +Feyz-yâb olsa eger reşha-i ihsânından +Gonçe-i gülşen-i tasvîr ola verd-i handân + +Eser-i hulku verir hâke sebük-rûhî-i bâd +Âteşî terbiyet-i lutfu eder âb-ı revân + +Dürr-i şeh-vâr ola her dânesi kişt-i emelin +Olsa sîr-âb-ı yem-i şefkati ebr-i nîsân + +Bûy-ı ahlâkını şemm eyleyeli bezminde +‘Anber ü ‘ûdu eder âteş-i gayret sûzân + +Ne tecellî ne kerâmet bu ne teshîl-i Hudâ +Nutku bir harf ile bin müşkülü eyler âsân + +Câmi’ü’l-kelm-i belâgatdir olur nâtıkası +İrticâliyle zebân-bend-i Lebîd ü Sahbân + +Eylese meşk-i sühan âyine-i tab’ından +Ola tûtîde dahi hüsn-i edâ-yı Hassân + +Bulunur her sühaninde yine sad-remz-i bedî’ +Hâmesi etse de telhîs-i ma’ânî-i beyân + +Serverâ kadr-şinâsâ vu mekârimkârâ +Ey eden merhameti cümle kulûbu şâdân + +Hüsn-i niyyetledir a’mâl-i kerâmet-eserin +Her umûrunda muvaffak eder elbet Yezdân + +Hâk-pâyın gibi bir sürme Sıfâhân'da dahi +Hele ben görmedim ey merdüm-i çeşm-i dü-cihân + +Ne zamân midhatini yazsam eyâ mihr-i ümîd +Ser-i hâmem meh-i nev gibi olur nûr-efşân + +Güher-i medhin imâme olalı nazmımda +Buldu mânend-i le’âlî sühanım şöhret ü şân + +Zikr-i evsâfın ile sübha-i sad-dâne gibi +Dest-i erbâb-ı kemâlâtda eyler devrân + +Gerçi şâyeste-i îsâr degil vasfında +Lü’lü’-i nüh-sadef ü gevher-i kân-ı imkân + +Kâle-i şi’rim eger nesc-i harîrî olsa +Dûş-ı evsâfına hâşâ yine olmaz çespân + +Garaz-ı ‘arz-ı ma’ârif degil asl-ı maksûd +Nazm ile hayr-du’âyı ederim vird-i zebân + +Gayra kâlâ-yı hüner ‘arz edemem sultânım +Var iken sen gibi nekkâd-ı metâ’-ı ‘irfân + +Lutfun olmazsa harîdâr-ı kumâş-ı nazmım +Görünür bender-i ma’nâda benimçün hüsrân + +Vasf-ı zâtın sebeb-i fahr-i sühan-dânîdir +Bu cesâretle mübâhât ederim ben de hemân + +Bilirim haddimi terk-i edeb etmem ammâ +‘Afva makrûn olur elbette bu lâf u hezeyân + +Senden ey müftî-i a’lem ederim istiftâ +Şer’-i insâf ile bu mes’eleyi eyle beyân + +Zeyd ü ‘Amr'ın s��hanında bu letâfet mi olur +Yohsa olmaz mı benim gibi sühan-dân-ı cihân + +Eyledim bâdiye-peymâ füsehâ-yı ‘Arab'ı +‘Acemî oldu yanımda şu’arâ-yı Îrân + +Fârisü’l-hayli benim ‘arsa-i isti’dâdın +Şeh-levend-i sühanim şimdi benimdir meydân + +Esb-i Tâzî-i tabî’atle çıkıp merdâne +Oynadım mülk-i ‘Acem'de dahi gûy u çevgân + +Güher-i nazmımı bu silk-i belâgatde görüp +Dediler dürr-i ‘Aden'dir bülegâ-yı ‘Adnân + +Şöhretim zâtıma gâlib degil insâf budur +Fehm eder anı meşâhîr-i ma’ânî-fehmân + +Degilim sîne-tehî sît ü sadâ-yı sâde +Pâsbân tablı gibi gûş-zed-i ‘âlemiyân + +Ney-şekerdir kalemim zâ’ika-i hullâna +Saçsa zehri görünür çeşm-i hasûda su’bân + +Sihr ü efsûsunu küttâb-ı kalem gördükde +Oldular cümlesi engüşt-i tahayyür be-dehân + +Hünerim şi’r ile inşâya degildir maksûr +Da’vî-i dânişe ancak sühanımdır bürhân + +‘Âr u haclet çekerim Vehbî-i şâ’ir deseler +Kesb ü tahsîl-i fünûn etmiş iken niçe zamân + +Lâf-ı şâ’ir deyü tasdîke karîn olmaz ise +İşte envâ’-ı kütüb işte fühûl-i devrân + +İmtihân eyle huzûrunda bilinsin kadrim +Mükrem olmazsam efendim olayım bârî mehân + +Oldu bu ni’met-i dâniş sebeb-i hirmânım +Beni hazm etmedi bir dürlü gürûh-ı ihvân + +Ya’nî Yûsuf gibi evzâ’-ı sipihr-i nâ-sâz +Çâh-ı gamdan çıkarıp eyledi vaz’-ı zindân + +Var mıdır şer’-i mürüvvetde mesâgı bilmem +Yohsa kâdî-i kader böyle mi hükm etdi hemân + +Ben çekip rûzî-i yek-rûze içün çille-i gam +Gayrılar kâdî-i Siroz olalar tafra-künân + +Hased etmem bilirim câh ile / câhile rif’at gelmez +Kalb olunsa yine nâdân olur ammâ nâdân + +Böyle efrûhte gördükçe çerâg-ı cehli +Gayret eyler beni pervâne-i şem’-i hirmân + +Bu güdâzişdir eden teşne-i cûy-ı himemin +El-’ataş el-’ataş ey menba’-ı cûd u ihsân + +Âb-ı rûyum dökeyim nâbe-mahal yerlerde +Beni eylerse yine şefkatin eyler reyyân + +Oldu burc-ı şeref-i Sünbüle cây-ı hurşîd +Şimdi bu Sünbül'e de nûr-ı ‘inâyet şâyân + +Şekvenin vakdi degil fahr-i temeddüh dahi ‘ayb +Olsun imsâk-i sühan mihr-i hamûşî-i dehân + +Nukl-i iftâra bedel bir gazel inşâd edegör +Ola mânend-i şeker kuvvet ü kuvvet dil ü cân + +Şevk ile tâbe-seher oldum o mâha nigerân +Geldigi demde tulû’ eyledi mihr-i rahşân + +Gelmedi külbe-i ahzânıma ahşama karîb +Bir gece bedr-i felek gibi o mâh-ı Ken’ân + +Şâhid-i gırra gibi zâhid-i sâlûs dahi +Gözlerin açmış o ebrûlara eyler im’ân + +Eylemiş bûse mevâ’îdini vâbeste-i ‘îd +Şevk-i incâzına olsa nola cânım kurbân + +Bozulur belki ‘akîde nerede kaldı sıyâm +Gelse bezme bu şeker lebler ile hande-künân + +Sâ’atim geldi deyü nâz ile îhâm etse +Bir dakîka edemez sabr u tahammül yârân + +Vehbiyâ bûse-i ‘îd olmasa nukl-i ümmîd +Telhî-i rûzeyi bir gün çekemezdi rindân + +Vakt-i iftârda ‘arz-ı hüner etmek ne demek +Şimdilik mâ’ide-i hayr-du’âdır çesbân + +Kadr ile ‘îd-i sa’îd ile gelip âfâka +Neşr-i envâr ede tâ her sene mâh-ı ramazân + +Mesned-i kadr ü sa’âdetde hezârân meh ü sâl +Kadr ü ‘îd eyleye her leyl ü nehârın Sübhân + +TAHMÎS-İ KASÎDE-İ NEF’Î VE ‘ARZ-I TÂRÎH BERÂY-I TA’MÎR-İ +SA’ÂDET-HÂNE-İ ŞEYHÜ’L-İSLÂM-I MÜŞÂRUN İLEYH + +I +Habbezâ ferhunde devlet-hâne-i çarh-âsitân +Kim anı tebrîk içün tâ ‘arşa dek kerrûbiyân +‘Âlem-i bâlâda bu beyti eder vird-i zebân +"Bâreka’llâh ey behişt-âbâd v'ey reşk-i cinân +Sâneka’llâh ey sarây-ı dil-küşâ vü dil-sitân" + + M.IV/, FB. + +II +Öyle ‘ulvî kim o devlet-hâne-i gerdûn-simât +Tâkının zer mîhidir evc-i felekde sâbitân +Çâr erkânıyla zîbende binâ-yı şeş-cihât +"Südde-i bâbıyla pâyende esâs-ı kâ’inât +Tarh-ı matbû’uyla nâzende zemîn ü âsumân" +III +Baksa ‘Îsâ-veş bir âdem revzen-i hurşîdden +Olmaya meşhûdu sahn-ı bâgına benzer çemen +Derdi vasfın yazsa ger Firdevsî-i rengîn-sühan +"Görmemişdir çarh-ı çârümle behişti seyr eden +Böyle bir rûşen makâm u böyle bir hürrem mekân" +IV +Rif’at-i bânîsini te’yîd edip Rabbü’l-enâm +Bu sarâyı eylemiş böyle sezâ-yı ihtirâm +Sâhası olmuş anın mâlişgeh-i rûy-ı kirâm +"Dergeh-i devlet-penâhı mültecâ-yı hâs u ‘âm +Hâk-i pâk-i âsitânı bûse-cây-ı ins ü cân" +V +Tab’-ı bânîsi zihî sa’d-ahter-i zâtü’l-burûc +Şemse-i dergâhı mihr-i hâver-i zâtü’l-burûc +Kubbesi zîbende zerrîn-efser-i zâtü’l-burûc +"Turra-i tâk u revâkı hem-ser-i zâtü’l-burûc +Sâye-i sakf-ı bülendi hâbgâh-ı ahterân" +VI +Ka’be-i ‘ulyâ denirse kimse etmez reyb ü şek +Beyt-i ma’mûr ile âsâr-ı şerefde müşterek +Sadr-ı vâlâ-kadrinin mesned-tırâzıdır melek +"Pîş-i dergâhında ber-pâ saf-nişînân-ı felek +Zîr-i eyvânında pervâz etmede kerrûbiyân" + +Kasr-ı bâg-ı dil-küşâsı cennet-i a’lâ mıdır +Müşg-bîd-i sûy-ı havzı hem-ser-i tûbâ mıdır +Vasf-ı derd-i bülbülânın vird-i subh u şâmıdır +"Resm-i gül-mîh-i deri gül-bang-i mürg-i bâmıdır +Gülşen-i dehre veren berg ü nevâ-yı câvidân" + +Eylemiş ol hâne-i mes’ûdu feyz-i Mevlevî +Sîne-i ‘ârif gibi leb-rîz-i sırr-ı ma’nevî +Mihr-veş rûşen derûnunda fezâ’il pertevi +"Künc-i halvet-hânesinde ‘ilm ü ‘irfân münzevî +Gûşe-i bâbında ikbâl ü sa’âdet pâsbân" + +Sînesin gerd-i hasedden etse sâf-âyîne çarh +Baksa çeşm-i mihr ile âgâz eder tahsîne çarh +Reşk ile olmuş hamîde rif’at-i kadrine çarh +"Râst kılsa kaddini ermez yine kasrına çarh +Ede terkîb-i ‘anâsırdan meger kim nerdübân" + +Müşg-sâdır gerd-i râh-ı pâsbânı nâfeye +Etme teşbîh ol gubâr-ı âsitânı nâfeye +Vermek içün nekhet-i ‘anber-feşânı nâfeye +"Müşg-i ezfer yerine korlardı anı nâfeye +Ger sabâ hâk-i derin irgürse Çîn'e armagan" +Resm-i matbû’un kılıp mi’mârı böyle hoş-nümâ +Ahsen-i eşkâl-i te’sîs üzre vaz’ etmiş binâ +Hem-ser-i ‘arş-ı mu’allâ olduguyçün gâlibâ +"İrtifâ’ın almaga olmuş mühendis çarh ana +Mihri usturlâb edip kılmış şu’â’ın rîsmân" +Merkez-i kutb-ı cihândır çarh ana pergâr-ı şevk +Devr eder etrâfını neşr eyleyip envâr-ı şevk +Cebhe-i mihrinde rûşen pertev-i âsâr-ı şevk +"Çûb-ı zerrîn ile eyler her seher izhâr-ı şevk +Olmaga derbân-ı dergâhı şeh-i hâver-sitân" + +Matla’-ı envâr-ı re’fetdir ki anın her seher +Tal’at-ı hurşîd olur revzenlerinden cilveger +Rûz u şeb rahşende dîvân-hânesinde nûr u fer +"Muntazır her gece çarh-ı pür-kevâkible kamer +Yakmaga sahnında bir şem’-i murassa’ şem’dan" +Âsumân hem-revnak-ı bünyân-ı ma’mûrî degil +Mihr-i rûşen-dil ‘adil-i câm-ı billûrî degil +‘Akd-ı Pervîn hem-ser-i kandîl-i pür-nûrî degil +"Zîr-i tâkında fürûzân şem’-i kâfûrî degil +Oldu zer peykân ile sehm-i sa’âdet der-kemân" +Sa’d-i ekber kılmış ol beyt-i şerîfi müstekar +Burc-ı es’addır Süreyyâ tâkını eyler makar +Fark-ı gerdûn üzre vermiş Ferkadâna zîb ü fer +"Kubbesinde levha-i sîmîn ile gül-mîh-i zer +Müşterîdir kim felekde mâh ile etmiş kırân" +Tab’-ı Hızr-âsâ derûn-ı rûşeni pür-incilâ +Havz-ı sâfı menba’-ı âb-ı hayât-ı cân fezâ +‘Aks edip bakdıkça andan sîneye mevc-i safâ +"Her ruhâm-ı ferşi bir âyîne-i ‘âlem-nümâ +Her güzîn ferrâşı İskender gibi gîtî-sitân" +Gevher-i maksûdun anda bulduguyçün ehl-i câh +Âsitân-ı âsumân-bünyânını eyler penâh +Var mıdır gerdûnda bilmem böyle rûşen câygâh +"Zerre-i nûr-şemsesi pîrâye-i hurşîd ü mâh +Rîze-seng-i mermeri sermâye-i deryâ vü kân" +Cennet-âsâ cây-ı dil-cûdur o nev-tarh-ı cemîl +Sîr-çeşm olmak anın seyrinden emr-i müstehîl +Çeşmeler Tesnîm ü Kevser gibi sâf u bî-’adîl +"Katre-âb-ı havzı reşk-i cûybâr-ı Selsebîl +Muşt-ı hâk-i reh-güzârı sürme-i hûr-ı cinân" + +Mevc urur ol havz içinde cûşiş-i rûhânî kim +Meşrebî sâfî-i ehl-i hâl-veş nûrânî kim +Safvet-i kalb ile gel seyr eyle bu devrânı kim +"Mevlevîdir san o şâdırvân-ı ser-gerdânı kim +Hem döner hem eşkini eyler safâsından revân" +Dür gibi her katresi zîb-i kef-i gavvâsdır +Bu letâfet reşha-i fevvâresine hâsdır +Sîne-i ‘âşıkda ‘ayn-ı cûşiş-i ihlâsdır +"Zer külâhıyla yahud bir dilber-i rakkâsdır +Bir ayag üzre semâ’ etmekde dâmen-der-miyân" +Kılmış ol cây-ı ferah-fersâ-yı lutf-ı Kirdigâr +Melce’-i erbâb-ı hâcât u melâz-ı rûzgâr +Rûh-perverdir nesîmi çeşmesâr-ı hoş-güvâr +"Haste-i derd ü gama âb u hevâsı sâzkâr +Mübtelâ-yı kahr-ı dehre dergehi kehfü’l-emân" +Tûtiyâdır gerd-i sahnı mâh-ı enver çeşmine +Zerresi nûr-ı basardır şem’-i hâver çeşmine +Fer verir gerdûnda her ferhunde ahter çeşmine +"Çekmege mîl-i şihâb ile felekler çeşmine +Dûdu kuhl-i rûşenâdır dûdgâhı sürmedân" +Câm-ı billûrun sanar âyîne sîm-endâmlar +Pertevinden şerm eder eflâk-i mînâ-fâmlar +Anda rûz-ı rûşen-âsâ pür-ziyâdır şâmlar +"Berk urur revzenlerinde âbgîne câmlar +Gösterir dünyâda cennet oldugun günden ‘ayân" +Tâbnâk-i şeb-çerâg-ı feyzdir gencîne-veş +Suffesi safvet-nünâ sahn-ı dil-i bîgâne-veş +Belki bir sîmîn beden dilberde sâfî-sîne-veş +"Bir safâ var câm-ı billûrunda kim âyîne-veş +Kim bakarsa görünür gönlündeki râz-ı nihân" + +Sünbül-i bâgı perîşân kıldı zülf-i yârı kim +Gonçesi dem-beste etmişdir leb-i dildârı kim +Kâmet-i Belkîs'e benzer serv-i hoş-reftârı kim +"Bir mülûkî gülsitândır nüsha-i gülzârı kim +Câ-be-câ mühr-i Süleymân resmidir ana nişân" +Hürrem eyler tavf-ı dergâhı ‘inâyet tâlibin +Bulmuş ashâb-ı seniy câm-ı safâ her cânibin +Nâvdân-ı zer sanar dil-teşne kilk-i sâhibin +"Ka’be-i İslâm'dır dersem sezâdır sâhibin +Şeyhü’l-islâm eylemiş lutf-ı Hudâ-yı müste’ân" +Mazhar-ı sırr-ı ‘avârif ‘ârif-i bi’llâh kim +Vâkıf-ı ‘ilm-i ledün sâhib-dil-i âgâh kim +Rûy-ı ehl-i dânişe dergâhı mâlişgâh kim +"Ol hudâvend-i hudâvendân-ı fazl u câh kim +‘İlm ü ‘irfânıyla olmuş ‘izz ü devlet tev’emân" +Ya’nî Es’ad-zâde-i mesned-tırâz-ı mes’adet +Müncelî zât-ı şerîfinde rüsûm-ı mahmidet +Nâmdaş-ı mefhar-i kevneyn-i ‘âlî-menkabet +"‘Avn-i millet fahr-i ümmet müsteşâr-ı saltanat +‘Âlem-i himmet cihân-ı mekrümet cân-ı cihân" +Kulzüm-i tab’ı muhît ü nutku hem-kadr-i dürer +Dürr-i Muhtâr-ı fetâvâsı güherden mu’teber +Noktadır mecmû’a-i fazlında ‘unvân-ı ‘iber +"Merkez-i pergâr-ı dâniş kutb-ı gerdûn-ı hüner +Mâlik-i mülk-i fezâ’il müftî-i devr-i zamân" +Hikmet-âmûz-ı Felâtûn İbn-i Sînâ-iştihâr +Hall-i ‘akd-i re’yine vâbeste hep tedbîrkâr +Böyle lâzımdır umûr-ı saltanatda müsteşâr +"Fitne-bend-i dehr-i dûn müşkil-küşâ-yı rûzgâr +Çâre-sâz-ı dîn ü devlet Feylesōf-ı kâr-dân" + +Eylemiş zât-ı felek-câhın Hudâ-yı lâ-yezâl +Zîr ü bâlâya ziyâ-bahş u nemâ-pâş-ı nevâl +Mâhtâb-ı devle andan kesb eder nûr-ı kemâl +"Âsumân-ı mülke re’yi âfitâb-ı bî-zevâl +Gülsitân-ı dehre lutfu nevbahâr-ı bî-hazân" +Mû-şikâfî-i hayâli dil-pesend-i rûzgâr +Rikkatin tahsîn eder meşşâta-i zülf-i nigâr +Nazm-ı rengîninde hüsn-i bikr-i ma’nâ âşikâr +"Bânû-yı halvet-sarây-ı fikrine şeb perdedâr +Nev-’arûs-ı hacle-i re’yine subh âyînedân" +Teşnedir feyyâze-i ihsânına gerdûn-ı dûn +Anı da leb-rîz ederdi olmasaydı ser-nigûn +Böyle rûz u şeb olurlar hidmetinde rû-nümûn +"Meh sıtabl-ı râyiz-i cûdunda satl-ı nukre-gûn +Mihr bezm-i sâkî-i bahtında câm-ı zer-nişân" +Zâtıdır revnak-tırâz-ı mesned-i dünyâ vü dîn +‘İzzet ü rif’at derinde pâsbân-ı kemterîn +Gûşe-i dâmânıdır mâlişgeh-i rûy u cebîn +"Câme-i ikbâline devlet tırâz-ı âstîn +Hâne-i iclâline himmet revâk-ı âsitân" +Etse ger nutk-ı revân-bahşıyla âgâz-ı makâl +Nefha-i ‘Îsâ olur her lafzına gûyâ me’âl +Hatt-ı şi’rinden bulur rûy-ı sühan hüsn-i cemâl +"Nokta-i kilki ‘izâr-ı şâhid-i ma’nâya hâl +Cevher-i rûh-ı kelâmı kâlıb-ı ma’nâya cân" +Emr ü nehyi bâ’is-i tanzîmidir bahr u berin +Âb u tâb-ı lutfudur pîrâyesi hüşk ü terin +Tâb-ı hışmı şu’le eyler âbın ammâ gevherin +"Her pulu bir dâg-ı âteşnâk olur mâhîlerin +Ger semûm-ı kahrı olsa rûy-ı deryâya revân" + +Rûzgâr etmez mefâd-ı ‘afv u hışmından nükûl +Gülşene tâb-ı temûz-ı kahrı ger etse şümûl +Eyleye gerçi şerer hâsiyyetin sînem kabûl +"Her şerârı katre-i nîsân olup eyler nüzûl +Ger nesîm-i lutfu külhandan yana olsa vezân" +Dâd-hâhân-ı zamâne dergehinde serverâ +Kâm-yâb olmakdadır lutfunla bî-çûn u çirâ +Eyledim ben de bu gûne ‘arz-ı hâle ictirâ +"Dâverâ dânişverâ sadrâ efâzıl-perverâ +Ey cihân-sâlâr-ı iklîm-i ma’ânî vü beyân" +Nutkuna vermiş Hudâ tâ ol kadar feyz-i eser +Her ne söylersen kalem levh-i kabûle sebt eder +Bir işâretle kılarsın bin fakîri kâmver +"Sensin ol dârende-i yarlıg-ı ahkâm-ı kader +Hâmen olmuşdur rumûz-ı âsumâna tercemân" +Himmetin münhall edelden hâl-i müşkil kalmadı +‘Ukde-i gam sînelerden oldu zâ’il kalmadı +Cûylardan mâ-’adâ cûyende sâ’il kalmadı +"Gonçe-veş açılmadık devrinde bir dil kalmadı +Nevbahâr-ı devletin dünyâyı etdi gülsitân" +Kim işitmiş etdigin bu demde şekvâ kimsenin +Tîg-i cevr etmez dilin âzürde kat’â kimsenin +Havfı yok bir kimseden devrinde aslâ kimsenin +"Şöyle pür emn oldu devrânında dünyâ kim senin +Cây-ı fitne gûşe-i ebrû-yı dilberdir hemân" +Şefkatindir bâg-ı dehre vâye-bahş-ı hurremî +Reşha-i lutfundür ihyâ eyleyen nâr-ı gamı +Yohsa bir demde şerâra döndürüp her şebnemi +"Tâb-ı hurşîd-i sitem sûzân ederdi ‘âlemi +Ger sehâb-ı ‘adl ü dâdın olmasaydı sâyebân" + +Sensin ol nabz-âşinâ dânâ-yı hikmet-imtizâc +Tab’-ı devlet etdi tedbîrinle tashîh-i mizâc +Hokka-i re’yinde bür’ü’s-sâ’adır her bir ‘ilâc +"Halk-ı ‘alem ser-te-ser bîmâr-ı derd-i ihtiyâc +Dehr bir dârü’ş-şifâ lutfun tabîb-i mihribân" +Lutf-ı Hak'dır kim cihân sîr-âb-ı ihsânın ola +Sû-be-sû havz-ı emel mîz-âb-ı cûdundan tola +Hızr-veş olmaz müyesser bu ‘inâyet her kula +"Çeşme-i âb-ı hayât-ı feyzdir tab’ın nola +Kilk-i halkârî olursa ana zerrîn-nâvdân" +Gerçi etmezsin ‘arûz-ı mâl ü câha iltifât +Sende cem’ olmuşdur ancak nakd-i ‘ilm-i kâ’inât +Müstefîd-i dânişindir sâkinân-ı şeş-cihât +"Şânına nisbet efâzıl müstahikkân-ı zekât +Devlet-i fazl ile sen sâhib-nisâb-ı kâmrân" +Künc-i gamda bî-mecâl olmuşdu meks ü ‘avk ile +Tab’ı teşvîk eyledim semt-i senâna sevk ile +‘Aşkın artırdı gelince cünbişe bu zevk ile +"Hâtıra esnâ-yı evsâfında feyz-i şevk ile +Lâyıh oldu ‘âşıkâne bir gazel de nâgehân" +Zülf-i Leylâ mı per-i ‘Ankâ mıdır bu gîsuvân +Kim hevâsıyla uçurmuş mürg-i ‘aklın ‘âşıkân +Belki zencîrin sürür dîvânesidir kehkeşân +"Olmasa mecnûn-ı ‘aşkı ol mehin ger âsumân +Nesr-i Tâ’ir eylemezdi bâşı üzre âşiyân" +Gül nazar-bâz-ı temâşâ rûy-ı alin seyrine +Servler saf-beste kadd-i nev-nihâlin seyrine +Çeşm-i ‘âşık sîr olur mu hatt u hâlin seyrine +"Dîdelerdir zâhir ü bâtın cemâlin seyrine +Dilde zahm-ı nevk-i tîrin tende dâg-ı hûn-feşân" + +Câna kâr etdirdi tîr-i hûn-feşân-ı gamzesin +Halka göstermem yine zahm-ı nihân-ı gamzesin +Bulmag içün rahne-i dilde nişân-ı gamzesin +"Dikdi na’l-i sîneme çeşmin sinân-ı gamzesin +Nîzesini halkadan gûyâ geçirdi Kahramân" +L +Çarpılır hüsnün gören âdem tahammül eylemez +Sayd u teshîrin ‘aceb var mı tahayyül eylemez +Da’vetinde gerçi bir kimse tekâsül eylemez +"Hâne-i agyâr-ı ‘uşşâka tenezzül eylemez +Bir Hümâ'dır ol perî ammâ Hümâ-yı lâ-mekân" +LI +‘Andelîb-âsâ edâsı öyle hoş-âyende kim +Nevbahâr-ı kâbiliyyetde gül-i pür-hande kim +Kesb-i kudret eylemiş Vehbî gibi her fende kim +"Tab’-ı Nef’î bülbül-i gûyâdır ol gülşende kim +Gonçe-veş dem-bestedir anda dehân-ı şâ’irân" +LII +Sâye-i gül-nahl-i lutfunda olurken müstazil +Olmasın mı bülbül-i tab’ım senâya müştegil +Dilde mânend-i sabâ habs-i nefes mümkin degil +"Tâb-ı gamdan şu’le-i sûzân olur agzımda dil +Olmasam medhinle ger sûsen gibi ratbü’l-lisân" +LIII +Görmedim zâtın gibi ‘âlemde memdûhü’s-sıfât +Midhatinde dil olur ilhâm-pezîr-i sânihât +Sînemi leb-rîz eder feyz-i zuhûrât-ı nikât +"Başladıkça vasfına başlar hücûma vâridât +Şöyle kim tâkat getirmez anı takrîre zebân" +LIV +Fikr-i vasfın kondu sahn-ı dil-küşâ-yı sînede +Kalmadı bir menzil-i hâlî fezâ-yı sînede +Yerleşip turdukça sadr-ı cân-fezây-ı sînede +"Yer bulunmaz gâh olur mihmân-sarây-ı sînede +Ol kadar ugrar ma’ânî kişverinden kârbân" + +LV +Zâtına ta’bîr-i çespândır melek-haslet demek +Şâ’ire vasfınla şâyândır mübâhât eylemek +Pür-tanîn olup sadâ-yı âferîn ile felek +"Erişirdi gûşuma âvâz-ı tahsîn-i melek +Midhatinle âsitânında varıp açsam dehân" +LVI +Çıksa meydâna sinân-ı hâmesin alıp ele +Kimde vardır zehre kim ol hamleye karşı gele +Fârisân-ı sâha-i nazma verir bir velvele +"‘Arsa-i pehnâ-yı ma’nâyı kılar pür-zelzele +Şehsüvâr-ı tab’ım etse rahş-ı fikri zîr-rân" + +Sür’at ile ‘azm-i meydân etdigiyçün yaraşır +‘Arz-ı reftâr-ı küheylân etdigiyçün yaraşır +Sâha-i ma’nâda devrân etdigiyçün yaraşır +"Vâdî-i medhinde cevlân etdigiyçün yaraşır +Atlas-ı çarh olsa rahş-ı tab’ıma bergüstvân" + +Tab’ın ol vâdîde ancak kuvvet-i cevlânı yok +Gâyetin bulmak ne müşkildir reh-i âsânı yok +Bin tekâpû etse kat’-ı menzilin imkânı yok +"‘Arsa-i medh ü senânın haddi yok pâyânı yok +Peyk-i endîşe ‘aceb mi olsa bî-tâb u tüvân" + +‘Aybdır lâf u güzâf-ı nâbe-câ şimden geri +Lâzım oldu hayr ile hatm-i senâ şimden geri +Eyleyip bâb-ı kabûle ilticâ şimden geri +"Edelim sıdk u niyâz ile du’â şimden geri +Tâ ki makbûl oldugunda kalmaya reyb ü gümân" +Tâ ede hurşîd ü meh tâk-ı sipihri tâbdâr +Rûşen olsun rûz u şeb ol hâne-i rif’at-medâr +Eylesin sa’d u şeref her gûşesin cây-ı karâr +"Nitekim ola esâs-ı kasr-ı gerdûn pâydâr +Zîver-i eyvân ola ana nücûm u kehkeşân" + +Mevki’-i müstes’adin isterse tarh-ı lânenin +Bâmına konsun Hümâ ol hâne-i şâhânenin +Ber-karâr oldukça bünyâdı bu nüh kâşânenin +"Olsun erkânı müretteb ol sa’âdet-hânenin +Kopmasın bir taşı ger kopsa yerinden Ferkadân" +Tâ ebed mahfûz ede feyyâz-ı mutlak sâhibin +Eylesin cümle umûrunda muvaffak sâhibin +Hânumân-ı ‘ilme kılsın zîb ü revnak sâhibin +"Devlet-i ‘ömrüyle berhurdâr ede Hak sâhibin +Haşre dek ma’mûr u âbâdân ola ol hânedân" +Yapdıgı her beyt-i ma’mûr oldu Nef’î'nin tamâm +Eyledi te’sîs-i tahmîsinde Vehbî ihtimâm +Ol sa’âdet-hânenin de buldu ta’mîri hitâm +‘Akd-i cevherden ana âvîze bu târîh-i tâm +Menzilin âbâd kıldı şeyhü’l-islâm-ı zamân + +KASÎDE-İ TEBRÎK VE ‘ARZ-I TÂRÎH BERÂY-I İHSÂN-I HÂNE +EZ-CÂNİB-İ HÜMÂYÛN BE-ŞEYHÜ’L-İSLÂM KÂMİL EFENDİ + +Bâreka’llâh hâne-i mes’ûd-ı rif’at-irtisâm +Mehbit-i envâr-ı feyz etmiş anı Rabbü’l-enâm + +Beyt-i ma’mûr-ı felek mi Ka’be-i ‘ulyâ mıdır +Kıble-i ins ü melâ’ik secdegâh-ı hâs u ‘âm + +Münzevi her gûşesinde ‘izz ü ikbâl ü şeref +Suffesinde eylemiş iclâl ü devlet izdihâm + + + M.IV/, FB. + +Tâ’ir-i rif’at ser-i bâmında mürg-i hânegî +Evc-i tâkında Hümâ-yı mes’adet tutmuş makâm + +Şemse-i zer-kârı çeşm-i mihri etmiş hîrever +Kâşî-i dîvârı reşk-i günbed-i fîrûze-fâm + +‘Aks eder rîz-i zemîninde nücûm-ı âsumân +Sâhasında ma’den-i billûrdur ferş-i ruhâm + +Sûret-i mülk-i cihân-âbâdı rûşen gösterir +Mihr-veş revzenlerinden berk uran âyîne-câm + +Lâ-mekân evcin güzâr eylerdi tâk-ı rif’ati +Kubbe-i ‘arş-ı mu’allâ olmasa üstünde bâm + +Çeşm-i encümle görüp her şeb kanâdîlin felek +‘Akd-i Pervîne o tertîb üzre versin intizâm + +Nevbet ile pâsbân-ı âsitânı olmaga +Hâveristândan gelir mihr ü kamer her subh u şâm + +Öyle hoş-bûdur hevâ-yı sünbülî-i bâgı kim +Şemmesi eyler dimâg-ı gonçeden def’-i zükâm + +Görse Rıdvân fehm edip dünyâda cennet oldugun +Güllerin hûr-ı cinâna eyleye ‘ıtr-ı meşâm + +Fasl-ı gülde nagme-i nevrûz ile eyler karâr +Hoş-nevâ bülbülleri etdikçe tebdîl-i makâm + +Bûy-ı müşgün şemm edip şebbûyunun peyk-i saba +Sünbül-i hûbân-ı Çîn'e her seher versin peyâm + +Öyle kerrûbî-nihâdın mülküdür kim ol sarây +Gûşe-i ihrâmını eyler melâ’ik iltisâm + +Nâmdaş-ı fahr-i ümmet zât-ı Sıddîkî-sıfat +Hazret-i Kâmil Efendi şeyhü’l-islâm-ı be-nâm + +İftihâr-ı dîn ü devlet müsteşâr-ı saltanat +Re’y ü istihsânına vâbeste tedbîr-i mehâm + +Hânumân-zâd-ı şeref mahsûd-ı emcâd-ı selef +Nesline hayrü’l-halef ol fahr-i ecdâd-ı ‘izâm + +Görse ger şemsü’l-e’imme iktidâ eylerdi kim +Enfüs ü âfâkdan ‘asrında def’ oldu zalâm + +İbn-i Hâcib tâlib-i derbânî-i dergâhıdır +Etse şâyândır ‘Usâmü’ddîn o bâba i’tisâm + +Tuhfe-i cins-i kemâl etmiş isâbet sehmine +İrs-i âbâ-yı kirâmın eyleyince iktisâm + +Nutk-ı hikmet-remzidir mevzû’-ı bahs-i mantıkî +Câmi’u’l-kelm oldugun ikrâr eder ehl-i kelâm + +Kavl ü fi’l-i ictihâd-ârâsına vâ-bestedir +Hall-i işkâliyle keşf-i şübhe-i hill ü harâm + +Öyle tebcîl etdi kim hem-sâye-i ‘arş eyledi +Hânumân-ı rif’atin şâhenşeh-i gerdûn-gulâm + +Ya’nî ol ‘âlî sarâyı zâtına temlîk ile +Kadr-i vâlâsın dü-bâlâ eyledi ‘ulvî-makâm + +Kadr-dânlık cünbişinde ‘özr-i leng izhâr edip +Etmedi Tîmûr Sa’de’ddîn'e böyle ihtirâm + +Kâm-bahşâ serverâ bezl-i keremdir ‘âdetin +Ni’met-i bî-minnetinle sîr olur çeşm-i kirâm + +Mihr-i lutfundan ederse iktibâs-ı nûr-ı feyz +Âsumânda devr-i dâ’im mâh ola bedr-i tamâm + +Cümleyi memnûn-ı ihsân etmek ister himmetin +Bezl-i eltâfın degil vâbeste-i ‘arz-ı merâm + +Cânımı yakmışdı gerçi gadr edip tevcîhde +Eyledin nâr-ı hasûdu bendene berd ü selâm + +Hat-keşîde mansıb-ı dîgerle dilşâd eyleyip +Himmetin kıldı beni devrinde mesrûr u be-kâm + +Âbyârî-i keremle eyledin bu bâgda +Sünbül-i pejmürdeyi müstagnî-i reşh-i gamâm + +Esb-i tab’ım hayli meydân aldı bu reftâr ile +Etmek ister vâdî-i fahriyyede ‘atf-ı zimâm + +Vâsıl-ı ser-menzil-i ilhâm olur bir hatvede +Ol semend-i berk-i rahşa etmeden şedd-i hırâm + +Mahlasın tebdîl ederdi Muhteşem görseydi ger +Şevket-i tab’ım edince böyle ‘arz-ı ihtişâm + +Rûh-ı Câmî pür-neşât-ı neş’e-i ser-şâr olur +Cem gibi bezm-i sühande destime aldıkça câm + +Fikr-i Hayyâm'ı tınâb etmem otag-ı nazmıma +Eylesem sahn-ı rubâ’îde gehî darb-ı hıyâm + +Bana bildirmiş ma’ârif mülkünü ikrâr edip +Dehre Kassâm-ı Kader etdikde takdîr-i sihâm + +Hıtta-i ma’nâ zebânım tîgının maktû’udur +Kilk-i serbestimle buldu baş kalem kaydı nizâm + +Mâlikânemdir sühan mülkü ana ilhâk ile +Mültezim mazmûn-ı hâsü’l-hâsı etdim iltizâm + +Bir gazel yazdım hat-ı müşgîn-i yârı yâd edip +Zeyl-i imzâ-yı hayâlim oldu miskiyyü’l-hitâm + +Var iken sende bu ‘anber gibi hatt-ı müşg-fâm +‘Âşık-ı zârın dimâgından çıkar mı fikr-i hâm + +Silsilen peyveste-i nesl-i Benî Lâm oldugun +Gösterir ser-halka-i zülfündeki imlâ-yı lâm + +Mest-i nâzım çeşm-i fettânın niçün mahmûrdur +Sâgar-ı leb-rîz-i bezm-i ‘ayş iken la’lin müdâm + +Zülf-i şebbûyun hevâsıyla eden ‘azm-i sefer +Tâ sabâh-ı haşre dek olsun mukîm-i mülk-i Şâm + +Hüsnünün yâ hulkunun elbette bir noksânı var +Bir güzel yokdur sana şâyeste-i teşbîh-i tâm + +Âh ey vahşî gazâlim geşt-i kûh u deşt ile +Ardına çok düşdüm ammâ olmadın ibrâma râm + +Geh temeddüh geh tegazzül besdir ey Vehbî hemân +Kıl du’â-yı hayr memdûhun da bezl-i ihtimâm + +Bu cihân turdukça tursun hânedân-ı devleti +Ola pâ-ber-câ esâs-ı câhı tâ rûz-ı kıyâm + +Bâb-ı lutfu ehl-i hâcâta küşâd olsun ebed +Reşk ile baksın kapansın çeşm-i hussâd-ı li’âm + +Ol sa’âdetgâh-ı gerdûn-kadri feyyâz-ı ezel +Eylesin vâreste-i âsâr-ı hark u iltiyâm + +Muntazam silk-i du’âda gevher-i târîhidir +Cây-ı mes’ûd ola her dem hâne-i müfti’l-enâm + +‘ÎDİYYE BE-MÜŞÂRUN İLEYH DER-ZIMN-I TEŞEKKÜR-İ +HATT-I HÜMÂYÛN BERÂY-I İHSÂN-I MANSIB-I ZAGRA-İ +‘ATÎK + +Cünbiş-i ebrû-yı cânân mı meh-i garrâ mıdır +Çarhdan bu şîveler âfâka istignâ mıdır + +Böyle bir kaşı hilâli gösterip bin nâz ile +Gurre-i şevvâli ehl-i rûzeye îma mıdır + +Yohsa mâh-ı nev hamîde-kad gelip tefhîm ile +Meyli pâ-bûs-ı cenâb-ı müftî-i dânâ mıdır + +Şeyhü’l-islâm-ı felek-câh-ı Süreyyâ-rif’atin +‘Îdini tebrîke gelmiş âsumân-peymâ mıdır + +Hazret-i Kâmil Efendi kim ‘aceb İbn-i Kemâl +Fazl u dânişle mükemmel zâtına hemtâ mıdır + +Ceddidir hayru’l-beşer eslâfı da anın gibi +Haslet-i Sıddîk ü Fârûk ile müstesnâ mıdır + +Derdi Beyzâvî göreydi bûs edip dâmânını +Hil’at-ı beyzâsı zîb-i millet-i beyzâ mıdır + +Zâtını pîrâye-i dârü’l-’ulûm etmiş Hudâ +Nüsha-i ekmel mi yâhud nüsha-i kübrâ mıdır + +H./M. tarihini vermektedir. + + M.IV/, FB. + +Her kelâm-ı dil-pesendi gıbta-i dürr ü güher +Sînesi gencîne midir kân mıdır deryâ mıdır + +Sadr-ı ‘izz ü câha teşrîfi şeref-pîrâ iken +Mefhar-i zât-ı bülendi mesned-i fetvâ mıdır + +Rif’ati âbâ-yı ‘ulvîye medâr-ı fahr olur +İrtifâ’-ı şânı ancak nisbet-i âbâ mıdır + +Zühdünü görseydi Bistâmî te’accüb eyleyip +Şerm ile derdi benim de tâ’atim takvâ mıdır + +Öyle müstagnî-i ‘âlem kim yanında farkı yok +Sîm ü zer erzîz mi âhen mi güher hârâ mıdır + +Zîb-i ser meşk-i kazâyâ-yı debîrân-ı felek +Zeyl-i fetvâ-yı şerîfin zeyn eden imzâ mıdır + +Gün gibi rûşen kemâlâtın nice inkâr eder +Yohsa görmez mi hasûdun gözleri a’mâ mıdır + +Hîrelenmiş çeşm-i şûmu pertev-i hurşîdden +Bed-nazar hâsid ‘aceb huffâş-ı nâ-bînâ mıdır + +Kâmkârâ kıble-i hâcât kılmış Hak seni +Hânedân-ı ‘izz ü câhın Ka’be-i ‘ulyâ mıdır + +Bir işâretle müşârun bi’l-benân etdin beni +Kasdın âyâ nev’-i isti’dâdımı îmâ mıdır + +Vâlid-i merhûmun etmişdi efendim imtihân +Dânişim muhtâc-ı istifsâr u istiksâ mıdır + +Sünbülistân-ı gamın bir sebze-i pâ-mâlini +Hâkden ref’ eylemek ihsân-ı nâ-ber-câ mıdır + +Kadrimi mansıbla terfî’ eyleyip gûyâ dedin +Hayf Vehbî bu hünerle cümleden ednâ mıdır + +Yetmişe yetmiş bu sinn ü sâl ile bu hâl ile +Üstüne etfâl çıkmak lâyık u ahrâ mıdır + +Bu emekdârı senâ zeylinde şâh-ı ‘âleme +Söyledik kim devletin şâyeste-i ikrâmıdır + +Safha-i âmâlime hatt-ı hümâyûn çekdirip +Destime sundun dedin al pâdişâh in’âmıdır + +Yalınız benden mi etdim ‘îd-ber-bâlâ-yı ‘îd +Bu ‘inâyet cümle ehl-i dânişin bayramıdır + +Tâ ebed rûz u şeb-i iclâlin olsun Kadr u ‘îd +Kâ’inâtın bu du’â evrâd-ı subh u şâmıdır + +DER-TALEB-İ İBKÂ-YI MANSIB-I EMÂNET-İ KÂGID-I BÎRÛN +BE-KÂ’İM-MAKÂM MELEK MEHMED PAŞA ‘ARZ KERDEEST + +Olmasa levh ü kalem sırrına mazhar kâgıd +‘Âlemi hatt ile etmezdi müsahhar kâgıd + +Sâde-rûlar gibi berrâk u sefîd idi velî +Kalmadı revnakı kim oldu hat-âver kâgıd + +Bir yüzü mührelenince ne çeker ‘âlemde +Vechi var kalsa eger mühre be-şeş-der kâgıd + + M.IV/, FB. + +Pür-gubâr eylemese hatt-ı ‘izârın rîkdân +Belki olmazdı kalem ehline mugber kâgıd + +Görmesin münşî-i kâmil deyü kat kat bükülüp +Kâtib-i nev-hevesin ‘aybını örter kâgıd + +Rû-siyâhî-i emel ile kalır sıfru’l-yed +Cümle emvâle dahi olsa da defter kâgıd + +Hâtemin nakşın alıp ‘arz-ı niyâz eyleyerek +Hâlin i’lâma eder dâgını mahzar kâgıd + +Sanma bîhûde sarîr-i kalem-i küttâbı +Ser-nüviştin okuyup şekveler eyler kâgıd + +Açılırsa yine bir râz-şinâsa açılır +Yohsa esrârını hep sînede saklar kâgıd + +Gâhî baht-ı siyehinden hat-ı butlân çekilir +Rûy-ı müsvedde-i hâl-i dile benzer kâgıd + +Rûzgâr eyleyeli böyle perîşân evrâk +Köhne mecmû’amızın üstüne ditrer kâgıd + +Çile-keşdir deyü gûyâ gözüne kesdirmiş +Şimdi mikrâz-ı sitem sînede kırkar kâgıd + +Dil-i gam-horde gibi nakş-ı emel hakkinden +Dâg-ber-dâg eder cismini yer yer kâgıd + +Okunur safha-i rûyumda nukûş-ı hevesim +Bî-zebân olsa da hâlin yine söyler kâgıd + +Serde hıfz eyler idim nüsha-veş ey sadr-ı güzîn +Olsa bir başka rü’ûs ile mukarrer kâgıd + +Dem-be-dem kâgıd-ı bîrûn içün aglar Vehbî +Mevc-i eşkinden olur âb-zede her kâgıd + +Müjde-i mansıb ile kâgıd uçursa çarha +Mürg-i âvâre gibi baglasa şehper kâgıd + +Ya’nî ceffe’l-kalem aslâ geçemez zü’l-yedden +Varak-ı dîger edip istemez âhir kâgıd + +Ne kadar cehl-i mürekkep ise de destinde +Bulunur bir iki üç deste müzevver kâgıd + +DER-ZAMÂN-I TEVKÎ’Î ŞUDEN-İ YEnİŞEHR DEFTERDÂRI +‘OSMÂN PAŞA BERÂY-I MASLAHATÎ NÜVİŞTE + +Çok zamândır ki bilinmez idi ma’nâ-yı himem +Lafz-ı bîgâneye dönmüşdü müsemmâ-yı himem + +Hamdü li’llâh ki o nâm-âver-i ihsân etdi +Feyz-i teshîli ile hall-i mu’ammâ-yı himem + +Ya’nî kim hâmesi tevkî’î-i ‘âlî-şânın +Çekdi menşûr-ı emel üstüne tugrâ-yı himem + +Ne tecellî-i Hudâ'dır kef-i eltâfına kim +Görüne Tûr-ı keremde yed-i beyzâ-yı himem + +Zeyl-i pür-’ismet-i Yûsuf gibi muhkem sarılır +Dâmen-i gayretine dest-i Zelîhâ-yı himem + +Niçe bî-çâreyi bir nutk ile eyler ihyâ +Nutk-ı cân-bahşıdır enfâs-ı Mesîhâ-yı himem + + M.IV/, FB. + +Ehl-i hâcâta Mesîhâ-yı himemdir ammâ +Bü’l-’acebdir ki eder hem dahi ihyâ-yı himem + +Bilirim himmetini eylemez elbette dirîg +Vehbiyâ eyle meded sen de temennâ-yı himem + +RAMAZÂNİYYE DER-HAKK-I RÂ’İF İSMÂ’ÎL PAŞA +BERÂY-I TALEB-İ MANSIB KİTÂBET-İ ŞEHRİYÂRÎ + +Hilâl-i rûze kim cünbiş-nümâdır tâk-ı mînâde +Münevver cebhede sankim ham-ı ebrû-yı dil-dâde + +Eder men’-i visâle gâh îmâ vü işâretler +Anınçün olmuş ebrûlar keşîde sûret-i lâda + +Hilâlin de müsellem men’i vardır rûze-dârâna +Zuhûru sûret-i lâda degil illâ bu ma’nâda + +Hilâl-ebrû ederse gâh vuslat vaktin istisnâ +Anın da remz-i istihlâli vardır zevk-i a’yâda + +Ehille mebhasin nûr âyetin tefsîre gelmişdir +Müşârun bi’l-benân olmuş hele keşf-i mezâyâda + +Rumûz-ı sûre-i Necm ü Kamer'den va’z eder gûyâ +Mahâretle oturmuş Kürsî-i çarh-ı mu’allâda + +Hilâl ammâ olup câm-ı hilâlîye bedel kılmış +Mübeddel na’re-i mestâneyi tehlîl ü evrâda + + M.IV/, FB. + +Anı âfâka Bedre’ddîn-i Şâmî semt-i maşrıkdan +Süvâr-ı ablak-ı çarh eyleyip kılmış ferestâde + +Şitâb ile bu şehre ferhatânı etmege tebşîr +Reh-i yek-mâheden bir günde geldi hârik-i ‘âde + +Re’îs-i ehl-i ‘irfânın resîdin eyleyip taklîd +Resîde oldu tahsîn-i sipihre evc-i a’lâda + +Semiyy-i necl-i İbrâhîm kim ‘îd-i sa’îdinde +Felek bin cân ile ceddin fedâya olmuş âmâde + +Nüvâzişkârî-i re’fetle lutfu kâm-cûyâna +Mu’ayyen gösterir te’sîr-i esmâyı müsemmâda + +Mezâyâ-yı ‘umûr-ı dîn ü devlet tab’ına rûşen +Bu safvet var mıdır seyr eyle mir’ât-ı mücellâda + +Olur mu irtifâ’-ı şânına hiç müstevî hurşîd +Fürûg-ı tab’ı ‘ayn-ı nûr iken çeşm-i Süreyyâ'da + +Ziyâsı müste’âr olmazdı böyle mâh-ı garrânın +O rütbe incilâ olsaydı mihr-i ‘âlem-ârâda + +Bedî’-i nesrine bîhûde taklîd etmesin Nesre +Ki reşk-i şi’ri dâg olmuş derûn-ı necm-i Şi’râ'da + +Eder ol mertebe tezyîn-i ebkâr-ı ma’ânî kim +Olur dür gibi nazmı gûşvâre gûş-ı Cevzâ'da + +Gelip Hâkânî vü ‘Örfî vü Hüsrev Muhteşem Şevket +Olurlar tâlib-i feyzi Nizâm-ı Mülk'e ma’nâda + +Kelâmından ‘Alî Şîr ü Zahîr etmekde istizhâr +Nedir bu mazhariyyet ol sühan-dân-ı tüvânâda + +Kitâb-ı Cevherî'de gördüm elfâz-ı dürer-bârın +Dizilmiş silk-i satra mebhas-i lü’lü’-i lâlâda + +Harîrî şerm ederdi tarh-ı beyt-i ‘ankebûtundan +Göreydi nesc-i zer-kârîsini kâlâ-yı inşâda + +Mekârim-perverâ re’fet-medârâ zât-ı memdûhun +Muvaffak olmuş envâ’-ı füyûzât-ı Hudâ-dâde + +Muvâfık olmasaydı sûret-i endîşene hikmet +Felâtûnlar Aristōlar kalırlardı heyûlâda + +Me’âl-i cevher-i kül mâye-i terkîb-i zâtındır +Ana küllî vukûfum var kitâb-ı İbn-i Sînâ'da + +Cihânın çeşmi rûşendir fürûg-ı hüsn-i hulkundan +‘Ayândır nûr-ı lutfun gün gibi a’yân-ı eşyâda + +Alıp âgûşa hıfz eylerdi ahker pâreyi penbe +Sirişt-i müstetâbın hüsn-i ülfet verse azdâda + +Zebân-ı hâme-i Vassâf olurdu lâl ü dem-beste +Ser-âgâz eylese evsâfını tahrîr ü ta’dâda + +Ederdim ben anı îrâda sarf-ı nakd-i vakt ammâ +Ne çâre fikr-i masraf şimdi gâlib oldu îrâda + +Derûnum zahm-ber-zahm oldu tîr-i cevr-i gerdûndan +Hedef etdi kazâ ben nâ-tüvânı ta’n-ı hussâda + +Hüner kadrin bilir kân-ı ‘inâyet ehl-perversin +Revâ mı cevherim kalmak derûn-ı seng-i hârâda + +Misâl-i zerre oldum dîde-dûz-ı mihr-i ihsânın +Fürûg-ı âfitâb olsa ne mâni’ hâke üftâde + +Olursa kevkev-i dürrî-i lutfun bahtıma nâzır +Göz açdırmaz idim Behrâm-ı çarh-ı kîne-mu’tâda + +Beşâşetle ‘aceb mi bir neşât-âver gazel yazsam +Safâ-bahş oldu yâr re’fetin çün tab’-ı nâ-şâda + +Ne keyfiyyet ki gamdan olmadım bir lahza âzâde +Cihânda olmayınca tâ esîr-i neş’e-i bâde + +Nice hâlî kalır kim safha-i dil nakş-ı sevdâdan +Sevâd-ı hâli ol şûhun hüveydâdır süveydâda + +Ne çâre gûşe-i ebrû ile bir iltifât etmez +Hamîde kaldı gitdi kâmetim böyle temennâda + +Mekûl etmezdi ibrâm-ı visâli der-miyân etsem +O şûh-ı mû-miyâna pek sarılsam belki tenhâda + +Yine bir sâde-rû dilber edâsın gösterir Vehbî +Bu vech üzre kelâmım olsa da mazmûndan sâde + +Gıdâ-yı rûh-ı erbâb-ı sühandır nazm-ı şîrînim +Bu lezzet var mıdır güftâr-ı tûtî-i şeker-hâda + +Mezâyâ-yı hayâlim muhtefî fehm-i fehîmâdan +Sükût eylerdi Nef’î şimdi Bâkî olsa dünyâda + +Olurdu başka neş’e nazm-ı rengîninde Nâbî'nin +Mey-i nâb-ı mezâmînimden olsa câmı pür-bâde + +Cihânda gerçi Hallâku’l-ma’ânî eylemiş sebkat +Hakîkat üzre ancak ben zuhûr etdim o ma’nâda + +Ederdim ben de Hallâk-ı Ma’ânî lafzını mahlas +Muhâlif olmasaydı nükte-i tekvîn ü îcâda + +Felekde mihr ü meh tahvîl ile ser-geşte olmazdı +Eger takvîm-i çarha yazsa hâmem tezkire-dâde + +Ne hâcet hod-fürûşâne güzâfa ictisâr etmek +Makâdîr-i hüner ma’lûm iken ol tab’-ı nekkâda + +Bülend eyle du’â âvâzesin eflâke çıksın kim +Sürûşân-ı İlâhî oldular âmîne âmâde + +Hilâl-i rûze tâ kim Kadr u ‘îd ihbârını her sâl +Ham-ı ebrû ile telmîh eder bu tâk-ı ‘ulyâya + +Hemîşe matla’u’l-fecr-i şebi hem-kadr-i Kadr olsun +Ola her rûz-ı fîrûzu müreccah Kadr u a’yâda + +BAHÂRİYYE DER-SİTÂYİŞKÂRÎ-İ RE’ÎSÜ’L-KÜTTÂB +MERHÛM ‘ÂTIF-ZÂDE ‘ÖMER VAHÎD EFENDİ + +Dem-i Mesîh'e bedeldir bu demde bâd-ı bahâr +Hayât gülşenine bâdı isr eder izhâr + +Sabâ dem urdu meger sırr-ı keyfe yuhyîden +Ki oldu râhat-ı ervâh-ı gülbün ü gülzâr + +Zebân-ı nâmiye mecrâ-yı külli şey’in hayy +Okur su gibi anı sû-be-sû leb-i enhâr + +‘Aceb ifâzası var rûz-ı Hızr'a nîsânın +Ki hazravâta eder âb-ı zindegî îsâr + + M.IV/, FB. + +Bu âb u tâb u tarâvet ile şeh-i nevrûz +Sarây-ı sahn-ı çemende gelip edince karâr + +Çiçeklilerle döşendi hemân zemîn ü zamân +Ser-â-ser oldu şüküfte şükûfe-i eşcâr + +Siyâh-mest idi bülbül gam-ı hazân çekerek +Piyâle-i gül-i ahmerden etdi def’-i humâr + +Kitâb-ı Mantık-ı Tayr'ı tamâm edip ezber +‘Aceb mi şimdi Gülistân okursa cümle hezâr + +Bi-külli mâ-sece’û fî-me’âli mantıkihim +Yüsebbihûne ‘alâ-sun’i hâliki’l-ezhâr + +Açıldı gonçe-i tab’-ı cihân bu mevsimde +Gezer çemen-be-çemen dilberân-ı gül-ruhsâr + +Taraf taraf çekilir gülşene sehî-kadler +Dikildi kaldı bu hayretle serv-i hoş-reftâr + +Nezâret etmek içün çeşm-i mest-i hûbâna +Gözün açıp bakar etrâfa nergis-i bîmâr + +Çemende velvele-engîz-i şûr-ı ‘aşk oldu +Figân-ı bülbül-i şeydâ enîn-i ‘âşık-ı zâr + +Şikeste-beste varıp semt-i gülşene birgün +Tefahhus eyler idim ben de bir gül-i bî-hâr + +Nevâ-yı bülbülü gûş eyledikde fehm etdim +Riyâz-ı ‘âtıfetin bir gülün eder tezkâr + +Medîha-gûyu olup ya’nî bir himemkârın +Bu vechile olur evsâfını ‘ale’t-tekrâr + +Re’îs-i ehl-i mekârim ki bûs-ı pâyı ile +Tefâhür etmede ser-tâbe-pâ kibâr u sıgâr + +Semiyy-i Hazret-i Fârûk u Murtazâ-şiyeme +Ferîd-i ‘asr u Vahîd-i zamâne fahr-i kibâr + +Olursa nâmiye sîr-âb-ı reşha-i keremi +Verir şükûfe-i bîşe nümâyiş-i cedvâr + +Riyâz-ı lutfunun olsa cihânda şâd-âbı +Nümûne-i gül-i firdevs olur tarâvet-i hâr + +Derûnu lâle gibi dâg dâg-ı hasret olur +‘Ulüvv-i himmet ü temkînin anlasa kühsâr + +Fürûg-ı merhameti nûr-ı dîde-i ümmîd +Gubâr-ı dergehi kuhlü’l-cevâhir-i ebsâr + +Nihâd-ı pâki muhît-i ‘avâlim-i dâniş +Sütûde-zât-ı kerîmi cihân-ı hilm ü vakâr + +‘Ulüvv-i şânına nisbetle tâk-ı seb’-i şidâd +Harâbezâr-ı cihânda şikeste bir dîvâr + +Safâ-yı bâl ile ‘arşa ederdi isti’lâ +Semâya sâye-i ikbâli olsa cây-ı karâr + +Verir ‘Utârid ü Bircîs kâgıd-ı Telhîs +Kalemle Nesre-i nesr-i latîfin etse nisâr + +Resîdi oldu resîde sipihre rif’at ile +‘Aceb mi mâh-ı nev etse o sûreti izhâr + +Yazaydı hâmesi takvîm-i çarhın ahkâmın +Verirdi gerdiş-i tahvîl-i mihre istikrâr + +İdâre eylese edvâr-ı re’yi devrânı +Nücûmu bî-meded-i âsumân eder seyyâr + +Kamerden etmez idi ‘aks-i nûrun istirdâd +Felekde tab’ına hurşîd olaydı âyînedâr + +Misâl-i tâk-ı felek hark u iltiyâm olmaz +O dilde kim ola dest-i ‘inâyeti mi’mâr + +Kalırdı Çîn'de çıkmazdı bu diyâra ebed +Şemîm-i hulkunu şemm etse nâfe-i Tâtâr + +Kabâ-yı ‘iffetine bahye-dûz olunca felek +Sahîl-i sûzen-i ‘Îsâ'yı eylemiş der-kâr + +Kitâb-ı hikmet-i İşrâka bakdı verdi cevâb +Zekâ-yı tab’ın Aristō'dan etdim istifsâr + +Eyâ kerîm-i himemkâr u kadr-dân-ı hüner +Veyâ mekârim ü lutfuyla mefhar-i ebrâr + +Sen ol şefîk-i şikeste-dilân-ı ‘âlemsin +Ki cebr-i himmet eder zâtına ‘ulüvv-i tebâr + +Der-i ‘utûfete bir ruk’a eyleyip takdîm +Eder ümîd-i ‘inâyet bu ‘abd-i bî-mikdâr + +Varıp huzûruna hâlim ifâde eyler idim +Ne çâre kalmadı va’llâhi esb ü hidmetkâr + +Bu ye’s ü hayret ile bî-mecâl olup kaldım +Derûn-ı hânede mânend-i sûret-i dîvâr + +Şihâb-ı sâbıkı basdırdı şu’le-i âhım +Şerâre-pâş-ı felekdir bu âh-ı âteş-bâr + +Eder semenderi hâkister âteş-i sînem +Lehîb-i havsala-sûz-ı ne’âmedir o şerâr + +Makâm-ı râhat-ı ervâha bestedir gûyâ +Benim figânıma nisbetle nâle-i bîmâr + +Siyâh-baht u perîşân u hâne-ber-dûşum +Bu rûzgârda mânend-i turra-i dildâr + +Ne baht imiş meded Allâh bu baht-ı sengîn-hâb +Figân u rîziş-i eşkimle olmadı bîdâr + +Tefe’’ül eyledim âsâr-ı nazm-ı ‘Örfî'den +Bu kıt’a çıkdı hemân hasb-i hâl-i nâ-hemvâr + +46 Cihân bigeştem ü derdâ ki hîç şehr ü diyâr +Nedîdeem ki fürûşende baht der-bâzâr + +47 Zi-mancınîk-i felek seng-i fitne mî-bâred +Men eblehâne gürîzem der-âbgîne hisâr + +Dıraht-ı gülşen-i ye’sim ki berg ü bârım yok +Tehî dü-dest-i ümîdim misâl-i dest-i çinâr + +‘Aceb mi devr-i felek derd-i ser verirse bana +Kadîmi ‘illetidir çarh-ı seflenin devvâr + +Elinde mihr ü mehi iki ser-nigûn kâse +Ne âb-ı şefkati ne katre-i mürüvveti var + +Günâh imiş beli tahsîl-i ma’rifet bildim +Sezâ-yı ‘afv olamam eylesem de istigfâr + +Metâ’-ı kâsid-i ‘irfâna sarf-ı ‘ömr etdim +Alır bulunmadı üstümde kaldı âhir-i kâr + +Nolaydı ben de cihânda misâl-i kirpâsî +Tedârük etmiş olaydım bir iki top astâr + +Hezâr gıbta o vaktin sühanverânına kim +Nedîm'e mâ’il olup derdi bir perî-ruhsâr + +Nedîm nâmına bir şâ’ir-i cihân var imiş +Kemend-i zülfüme düşsün İlâhî ol tarrâr + +Ne pîr-i meykede ne tâzeler alır gazeli +Zamânenin hüneri şimdi dirhem ü dînâr + +Ne derde ugradı mürg-i perîde-baht-ı serim +Giyip hemân kafesi oldu kâlıb-ı destâr + +Kalensöveyle geçinsin deyip verilmedi hiç +Ne mansıb u ne ze’âmet ne bir çürük tîmâr + +Tedârük etdigim eski metâ’-ı sâmânım +Revâ mıdır ki ola şimdi zîver-i bâzâr + +Ricâl-i devlete lâyık mıdır ki ihvânı +Ola esîr-i mezellet zebûn-ı gayret ü ‘âr + +Mahall-i gayret-i akrân degil midir ‘acebâ +Ki ola üstü Horasânî-kisvet-i cerrâr + +Ocaklı zümresi yoldaş deyip çeker gayret +Olursa birisi dil-sûz-ı mihnet ü ekdâr + +Bizim de kullugumuz yok mu şâh-ı devrâna +Tarîkimizde bulunmaz mı bir hamiyyetkâr + +‘İnâyetinle olursa cilâ-pezîr-i merâm +Kalır mı âyîne-i hâtırımda jeng-i gubâr + +‘Aceb mi pertev-i şefkatle mihribân olsa +Kemîne-zerre-i nâçîze mihr-i pür-envâr + +Kemâl-i re’fet ile ‘Âtıf olmasaydı eger +Cenâb-ı vâlid-i mâcid gibi himem-kirdâr + +Kim i’tibâr ederdi Münîf'e ‘âlemde +Kalırdı hâk-i mezelletde ben gibi nâçâr + +Nola senin gibi hayru’l-halef dahi şimdi +Asâlet ile peder sırrın eylese izhâr + +Benim gibi niçe bî-kesleri çerâg etdin +Nedir bû lâmi’a-i şem’-i tab’-ı re’fetkâr + +Cenâb-ı Hak seni ‘âlemde bî-bedel kılmış +Nazîrini arayıp bulmadım diyâr-be-diyâr + +Görünmedi göze hâk-i derin gibi sürme +Tefahhus etdi Sıfâhân'ı lemha-i enzâr + +Misâl-i dâ’ire hasr-ı mehâmidinde senin +Olur bidâyet-i âgâz-ı intihâ-yı şumâr + +Kemâl-i kuvvet-i tab’ ile kân-ı imkânı +Kazarsa sa’y-i belîg üzre tîşe-i efkâr + +Bulunmaz ol güher-i tâbdâr-ı ma’nâ kim +Ola zemîn-i senâna sezâ-yı bezl ü nisâr + +Ne denli mu’cize-perdâz isem de sultânım +Hele bu bâbda ben ‘aczim eylerim ikrâr + +O bahr-ı ma’rifetim bâ-husûs cûş etse +Midâd-ı hâmem olur âb-ı gevher-i eş’âr + +Füsûn-ı tab’ ile Mârût'u çâha habs etdim +Benim o şâ’ir-i mâhir o münşî-i sehhâr + +Kibâr-ı devlete dâmâd-ı muhterem degilim +Bana güzel görünür bikr-i fikr-i şîrînkâr + +Benim o kuvvet-i zahr-ı sühanverân ki gelip +Eder Zahîr-i zamâne benimle istizhâr + +Benim lisân-ı ‘Arab'da fesâhatiyle mesel +Diyâr-ı Rûm u ‘Acem'de müsellemü’l-âsâr + +Süvâr-ı Düldül-i tab’ım bana kim at çıkarır +Benim bu ‘arsa-i ma’nâda Hayder-i kerrâr + +Göreydi tâb-ı mey-i nâb-ı nazmımı Nâbî +Olurdu câmı füyûzât-ı neş’eden ser-şâr + +Sühanverâna salâ câmi’-i kemâlâtım +O rütbelerde ki tab’-ı bülendim oldu menâr + +Görüp dekâyık-ı efkâr-ı zihnimi Sâ’ib +Hatâsın etdi Sıfâhân'da mû-be-mû ikrâr + +Hicâb edip beni Şîrâz'da görünce hemân +Derûn-ı hâke nihân oldu ‘Örfî-i fehhâr + +‘Adîl-i hamsesidir penc-beyt bir gazelim +Bu müdde’âmı Nizâmî de eylemez inkâr + +Ne bilsin ol hat-ı sebzin letâfetin agyâr +Gubâr-ı nerm-i zümürrüd olur mu sırr-ı müşâr + +Şikeste hâme ile ser-nüvişt-i ‘âşıkdır +Sahîfe-i ruh-ı cânânede bu hatt-ı gubâr + +Meger ki mâderinin âb u tâb-ı gâzesidir +Cemâl-i bint-i ‘inebde bu reng-i rûy-ı nigâr + +Bulursa bâgda ger bagteten o âhûyu +Rakîb-i rûbehe olmaz mı bir nühüfte şikâr + +Gül-i ümîdim olur mu küşâde ey Vehbî +Gelirse gülşen-i dehre hezâr fasl-ı bahâr + +Uçur da tab’ı yeter bâl ü per açıp böyle +Kuş olamazsın olursan da Ca’fer-i Tayyâr + +Misâl-i mürg-i seher ol hadîka-i himemin +Du’â-yı hayrını subh u mesâda kıl tezkâr + +Cihâna tâ ki gelip rûz-ı hürrem-i nevrûz +Ola tarâvet ile tâze-rû gül ü gülzâr + +Nihâl-i bahtı olup zîb-i gülşen-i âmâl +Riyâz-ı devleti olsun hemîşe tâze bahâr + +KASÎDE-İ KELÂMİYYE Kİ DER-SADÂRET-İ HALÎL PAŞA +BERÂY-I NUSH U İSTİHZÂ-YI ŞÂ’İRÂN-I HEZÂYÂN-GÛYÂN-I +‘ASR BÂ-EMR Ü İRÂDE İNŞÂD KERDEEST + +Sühan oldur ki ola âyet-i kübrâ-yı sühan +Yazıla safha-i i’câzda a’lâ-yı sühan + +Şâ’ir oldur ki anın kalbine Hassân gibi +Nefha-i Rûh-ı Emîn eyleye ilkâ-yı sühan + +Hüsrev-i mülk-i sühan ana denir kim kalemi +Çeke menşûr-ı hayâlâtına tugrâ-yı sühan + + M.IV/, FB., K. + +Eyleye şa’şa’a-i fikreti mânend-i Kelîm +Ceyb-i ma’nâda nümûde yed-i beyzâ-yı sühan + +Dem-i ‘Îsâ gibi enfâs-ı hayât-efzâsı +Ede bir nutk-ı revân-bahş ile ihyâ-yı sühan + +Hızr u İskender'i sîr-âb ede cûy-ı nazmı +Eylese âb-ı hayâta bedel icrâ-yı sühan + +Cevher-i nutk-ı güher-bârı ile ‘âlemde +Hüsn-i sûret bula efrâd-ı heyûlâ-yı sühan + +Tab’ı âyîne-i işrâk ola tâ kim andan +Mantıku’t-tayr okuya tûtî vü bebgâ-yı sühan + +Nazmına silk-i cevâhir mi denir olmayanın +Dili deryâ-yı hüner tab’ı güher-zây-ı sühan + +Pûte-i zerger-i endîşede kâl olmayıcak +Sîm-i ma’nâ olamaz kâbil-i tamgâ-yı sühan + +Kimse bakmaz yüzüne tâb-ı hayâl-i rengîn +Olmasa gâze-i ruhsâr-ı dil-ârâ-yı sühan + +Sîne mir’ât-ı mücellâ gibi sâf olmaz ise +Hüsn-i sûret mi bulur anda mezâyâ-yı sühan + +Olmayan hall-i İlâhî'ye karîn eyleyemez +Dil-i pür-’ukde ile keşf-i mezâyâ-yı sühan + +Micmer-i dilde olursa eser-i âteş-i ‘aşk +Neşr eder râyihasın ‘anber-i sârâ-yı sühan + +Hum-ı endîşede sahbâ gibi sâf olmayıcak +Nazm-ı rengîn olamaz zîver-i mînâ-yı sühan + +Anı Câmî gibi Nâbî gibi rindân anlar +Başkadır neş’e-i keyfiyyet-i sahbâ-yı sühan + +Ceyş-i fikr ile alıp memleket-i ma’nâyı +Gösterir şevket ü dârâtını Dârâ-yı sühan + +Rezmgâh-ı sühana tîg-i zebânın eyler +Tîzî-i tab’ ile şemşîr-i mücellâ-yı sühan + +Mahrem-i bikr-i mezâmîn olamaz nâ-ehlân +Takviyet vermeyicek tab’a mezâyâ-yı sühan + +Sadef-i sîne-i deryâ-yı ma’ârifde olur +Yohsa her dilde bulunmaz dür-i yektâ-yı sühan + +Sapa vâdîleri seyrân ederek çeşm-i hayâl +Reh-i nâ-refteyi geşt etmelidir pây-ı sühan + +Yohsa mânend-i Hevâyî bir iki güfte ile +Herze-gûyân olamaz nâtıka-pîrâ-yı sühan + +Nice şâ’ir deyü ta’bîr olunur anlara kim +Şeb-i ‘ömründe henüz görmeye rü’yâ-yı sühan + +Şâ’iriyyet ana isnâd-ı mecâzîye çıkar +Bilmeye ol ki hakîkatle mü’eddâ-yı sühan + +Talib-i nazm-ı gazel ‘ilme çalışsın evvel +Leyte şi’rî deyü eylerse temennâ-yı sühan + +‘İlm ü şi’r ikisi ma’nâda mürâdifler iken +Bir midir şâ’ir-i nâdân ile dânâ-yı sühan + +Evvelâ ‘ilm-i ma’ânîde mahâret lâzım +Bilmege nükte-i serbeste-i ma’nâ-yı sühan + +İsti’ârât u kinâyât u hakîkatle mecâz +Dâ’imâ olmadadır cârî-i mecrâ-yı sühan + +Ahsen-i sûret-i vech-i şebehi bilmeyicek +Neye teşbîh olunur vech-i dil-ârâ-yı sühan + +Fârisî vü ‘Arabî'den iki şehbâl ister +Tâ ki pervâz-ı bülend eyleye ‘Ankâ-yı sühan + +Ede mânend-i Hümâ Nesr-i felekle pervâz +Ola cevlângehi tâ evc-i mu’allâ-yı sühan + +Şu’arânın da belî tâli’i mes’ûd olmaz +Nahs-ı ekberle tulû’ etdi Süreyyâ-yı sühan + +Sebeb-i cevr-i felek hüsn-i makâl oldu deyü +Yokdur ancak yüzümüz etmege şekvâ-yı sühan + +Bir de cevr etmese farzâ felek insâf etse +Var mı ikrâma sezâ nükte-şinâsâ-yı sühan + +Bir alay şâ’ir-i nâ-muntazam-ı bed-mahlas +Nazm-ı rüsvâyî ile eyledi rüsvâ-yı sühan + +Vezn-i eş’ârı terâzûlara vaz’ etmişler +Tartılır şimdi dükânlarda mukaffâ-yı sühan + +İktifâ eylediler meslek-i ‘Âşık ‘Ömer'e +‘Aşk u şevk ile niçe kâfiye-cûyâ-yı sühan + +Gevherî güftesine döndü bugünlerde meded +Güher-i nâdire-i lü’lü’-i lâlâ-yı sühan + +Hâne-i tab’-ı harâbî gibidir yapdıgı beyt +Yıkdı nazmı temelinden niçe bennâ-yı sühan + +Ekseri halt-ı kelâmın hezeyân-ı mahmûm +‘Acebâ tutdu mu şâ’irleri hummâ-yı sühan + +‘İllet-i kabz-ı ‘arûzîye düçâr olmuşlar +Yetişip tenkıyeler etsin etibbâ-yı sühan + +Her biri bahr-ı remel bahr-ı hezecden savurup +Rîh-i enfâsın eder furtuna-fersâ-yı sühan + +Çâr-mevc-i eser-i sarsar-ı güftârından +Gark olur sarsılarak fülk-i feleksâ-yı sühan + +Çalışır hicve dahi harf-i hecâ bilmez iken +Sanki merdâne olur dâhil-i heycâ-yı sühan + +Ne müsecca’ ne mukaffâ ne kelâm-ı mevzûn +Ne muhammes ne murabba’ ne müsennâ-yı sühan + +Kimi mânî kimisi vâdî-i Türkmânîde +Kara oglan kaya başısı yelellâ-yı sühan + +Mey-i meyhâne ile mug-beçeyi yâd ederek +Oldular Bekri gibi meykede-pîrâ-yı sühan + +Sûz-ı pervâne vü şem’e tolaşırlar gâhî +Tutuşur gayret ile şem’-i şeb-ârâ-yı sühan + +Nevbahâr olsa bahâriyye-i gül bülbül ile +‘Âkıbet köhne bahâr oldu ser-â-pây sühan + +Zülf anılsa uzadır bahs-i cünûn silsilesin +Niçe dîvâne-i ma’nî niçe şeydâ-yı sühan + +Mültezem menkıbe-i Kays ise bilmem ne demek +İzdivâc etdi mi Mecnûn ile Leylâ-yı sühan + +Telh olur sohbet-i Şîrîn ile Ferhâd'a dahi +Ba’d-ez-în tâze vü ter olsa da helvâ-yı sühan + +Hüsnü var mı bu kadar Yûsuf'u telmîh ederek +Çâk ola perde-i nâmûs-ı Zelîhâ-yı sühan + +Sarfa sarf eylemeyip medreselerde ‘ömrün +Geçinir ba’zı yobaz suhte de monlâ-yı sühan + +Kas’a-i şeyh-i ‘imâretden içip çorbâyı +Zann eder kâbil-i te’vîl ola zırvâ-yı sühan + +Ötdürür gâhîce boru gibi çatlak kalemin +Nefesi yetse çalardı kaba surnây-ı sühan + +Tıfl-ı ebced gibi târîh-i rekîkin edemez +Bin hisâb etse yine dâhil-i ma’nâ-yı sühan + +Uydurup kendi hisâbınca hemân ta’miyeye +Zann eder yapdı o bî-çâre mu’ammâ-yı sühan + +Sikkeyi cehl ile mermerde kazar ol rakamın +Etseler nakşını dâg-ı dil-i hârâ-yı sühan + +Başkadır ‘ilm-i mu’ammâda mezâyâ-yı nikât +Görmez ol dikkat-i nâ-dîdeyi a’mâ-yı sühan + +Narhı altmışlıga indi hele târîhlerin +Pek ucuzlandı bu bâzârda kâlâ-yı sühan + +Niçe nâ-ehl gedâ-tînet ü sâ’il-meşreb +Cerri sermâye eder eylese imlâ-yı sühan + +Kalmadı şâ’ir ile farkı hemân cerrârın +Müntic-i cerr ü sü’âl oldu kazâyâ-yı sühan + +Taldılar bâb-ı kibâra gazelim var diyerek +Oldu sâ’il kapısı dergeh-i vâlâ-yı sühan + +Kim vefât etse kazıp seng-i mezâra târîh +Cönk ü tûmârın eder mahşere mevtâ-yı sühan + +Hâsılı ‘âlemi târîh ile telvîs etdi +Niçe murdâr u mülevves hezeyân-lây-ı sühan + +Câygâh oldu o kâgıdlara battâliyye +Her konakda bulunur bir iki torbâ-yı sühan + +‘Îd-i nev gelse hemân köhne kasîde götürüp +Yeni eski bulur esbâb-ı ‘atâyâ-yı sühan + +Eyleyip şi’ri varak-pâre-i imsâkiyye +Ramazânda tagıdır halka hedâyâ-yı sühan + +Bu tarîk ile çöker sofra-i hulviyyâta +Nukl-i iftâra getirmiş gibi hurmâ-yı sühan + +Şâ’iriz biz de deyü söylemege ‘âr ederiz +Oldu rüsvâ bu kadar sûret-i zîbâ-yı sühan + +Kudemânın bulup âsârını gencîne-misâl +Etdiler cümle harâmî gibi yagmâ-yı sühan + +Selh ü ilmâm u tevârüd deyü sonra çalışır +‘Aybını setre niçe düzd-i tüvânâ-yı sühan + +Sirkat-i şi’r edene kat’-ı zebân lâzımdır +Böyledir şer’-i belâgatde fetâvâ-yı sühan + +Öyle har der-vahal-i hayret olan bî-ser ü pâ +Bu revişle olamaz bâdiye-peymâ-yı sühan + +Agzına almaz eger kand-i mükerrer olsa +Lafz-ı hâyîdeyi tûtî-i şeker-hâ-yı sühan + +Köhne mazmûn giyip ol câme-i müsta’mel ile +Şîvesin gösteremez kâmet-i bâlâ-yı sühan + +‘Acem âhundu gibi ba’zısı da bes ki deyü +Fârisî lehcesi üzre eder inşâ-yı sühan + +Vaz’-ı erkân-ı ma’ânîde hatâsın bilmez +‘Acemîler geçinir Sâ’ib ü Rüknâ-yı sühan + +Buved ü mîşeved ü bâşed ü âmed şud ile +Fârisî oldu sanar yapdıgı saçmâ-yı sühan + +Zann eder bagladıgı nazmı şikeste beste +Isfahân'da okunur beste-i ra’nâ-yı sühan + +Tutdurup ya’nî ‘aşîrân-ı ‘acem perdelerin +Kerenây-ı kalemin eyledi şehnây-ı sühan + +Her biri fâris-i meydân-ı belâgat geçinir +Leng ü lök olsa nola esb-i sebük-pây-ı sühan + +Kuru laf ile sözün cûy-ı hayâl eyleyemez +İçmeyenler ‘Acemistân'a varıp çay-ı sühan + +Görse bu herzeleri tebri’e-i zimmet ile +Yakasın silker idi ehl-i teberrâ-yı sühan + +Ne hacâlet ki henüz bir iyi Türkî bilmez +Tarz-ı Tâzî vü Derî'de ede peydâ-yı sühan + +Bir ‘Acem börkü giyip bâri ‘Acem şeklinde +Şehr-i Tebrîz'de olsun Koca Mîrzâ-yı sühan + +Gûy u çevgân-ı sühan başka oyundur ne demek +‘Acem alayı gibi göstere âlâ-yı sühan + +Başka örnekde olur kâle-i zer-beft-i ‘Acem +Rûm'da çıkmaz anın gibi mutallâ-yı sühan + +Mâ’il-i duhter-i mazmûn-ı ‘Acem bü’l-hevesân +Şimdi mâder-be-hatâ togmada ebnâ-yı sühan + +Çagatayca iki söz bilse Nevâ’î geçinip +Deşt-i Kıbçak'da sanar kendiyi kılgay sühan + +Şi’ri bâzîçe-i tıflâne eden eşhâsın +Kimisi söz ebesidir kimi bâbâ-yı sühan + +Bir zamânda yine bu tarza zuhûr eyleyicek +Herze-gerdân-ı ser-i kûçe vü sahrâ-yı sühan + +Kaldırım taşları altında birer şâ’ir var +Deyü taş urmuş idi Sâbit-i dânâ-yı sühan + +Şimdi görseydi neler çıkdı o menfezlerden +Kaldırımlarda gezer bir sürü pûyâ-yı sühan + +Hâceye gitsin okunmaga bu ebced-hânlar +Başlasın mektebe varsın da elifbâ-yı sühan + +Nev-sühanlar bana taklîd ile yazsın sühanı +Ki benim her sühanım nüsha-i kübrâ-yı sühan + +Tab’ım âyîne-i ilhâm-ı füyûzât-ı Hudâ +Bana keşf oldu bu sûretle hafâyâ-yı sühan + +Dürr-i şeh-vâr-ı mezâmîn ile memlû sînem +Dil-i pür-cûş u hurûşum ser-i deryâ-yı sühan + +İşidip şöhretimi mülk-i bekâda Bâkî +Anlamış kalmadıgın ana bekâyâ-yı sühan + +Belki fehm eyler idi sûd u ziyân-ı sühanı +Gelse ‘arz eylese Nef’î bana kâlâ-yı sühan + +Gitdim isbât-ı vücûd etmek içün Şîrâz'a +Eyledim ‘Örfî-i fehhâr ile gavgâ-yı sühan + +Bi’t-terâzî varıcak mahkemeye olmuş idi +Kutb-ı Şîrâzî-i ‘allâme müvellâ-yı sühan + +Şâhid-i ‘adlim olup Hâfız u Sa’dî anda +Hükm olundu bana ehliyyet-i da’vâ-yı sühan + +Nola Vehbî-i İlâhî deyü meşhûr olsam +Hibedir mevhibedir bana ‘atâyâ-yı sühan + +Çâre ne böyle kafes-bend-i gam oldum kaldım +Tutalım tab’ım imiş bülbül-i gûyâ-yı sühan + +Ta’n-ı hussâd ile dem-beste vü lâl oldum âh +Ebkem olsun beni hâmûş eden a’dâ-yı sühan + +Yetişir nush ise de lâf ise gavgâ ise de +Bu kadar gulgule-i hûy-ı sühan hây-ı sühan + +Şimdi bir nazm-ı dil-ârâ-yı neşât-âver ile +‘Âşıkâne olalım velvele-ârâ-yı sühan + +Gayrı feysal verelim fârig olup da’vâdan +Olsun işte bu gazel hüccet-i ibrâ-yı sühan + +Süzülüp nâz ile olmazsa da gûyâ-yı sühan +Yine ol çeşm-i sühan-gû eder îmâ-yı sühan + +Deheni hokka-i yâkût-ı letâfet gûyâ +Nutka gelse saçılır lü’lü’-i lâlâ-yı sühan + +Şîve-i kâmet-i bâlâsını yâd etdikçe +Yakışır her ne kadar eylesem ıtrâ-yı sühan + +Bûse va’d eylemiş agyâra lebinden dediler +Aradım agzını hîç etmedi ifşâ-yı sühan + +Söze yatsın deyü pek üstüne düşdüm bu gece +Subha dek olmadı bir dürlü pezîrâ-yı sühan + +O cefâ-pîşe vü bâbî-i sühan-fehm ammâ +Eylemez ‘âşık-ı bî-çâreden ısgâ-yı sühan + +Vehbiyâ lâl olurum vasf-ı leb-i la’linde +Dehen-i tengi degildir bilirim cây-ı sühan + +Âsafâ ‘afvına magrûr olup etdim böyle +Vâdî-i hezl-i zarîfânede imlâ-yı sühan + +Ruhsatın olmasa cür’et mi ederdim hâşâ +Tavr-ı fahriyye ile etmege inşâ-yı sühan + +Müteşâ’irleri ancak garazım terbiyedir +Anlasınlar ne imiş rütbe-i vâlâ-yı sühan + +Karamanlı gibi elbette delîle muhtâc +Ka’be-i nazma giden bâdiye-peymâ-yı sühan + +Yohsa bî-çârelerin yüzlerine ‘aybın urup +Maksadım etme degil mashara sîmâ-yı sühan + +Nîk ü bed bakma efendim yine in’âm eyle +Mâye-i şöhret olur bezl-i ‘atâyâ-yı sühan + +Bermekîler dahi bakmaz idi nîk ü bedine +Gelse çölden bir alay laklaka-fersâ-yı sühan + +Surresin kapdırıp ihyâ-yı kulûb etdikçe +Bi-hayâtik der idi ma’şer-i ‘urbâ-yı sühan + +Sadr-ı rif’atde hemân devlet ile sag olasın +Olsun erbâb-ı sühan mahmidet-ârâ-yı sühan + +DER-VAKT-İ İNFİ’ÂL EZ-NÂ-MERDÎ-İ BA’ZI EKÂBİR-İ ‘ASREŞ +BE-VÂDÎ-İ İSTİGN VE TA’RÎZ NÜVİŞTE BÛD + +Mest-i ‘aşkız böyle bî-hûşânedir etvârımız +Na’re-i mestânedir gül-bang-i istigfârımız + +Bir kadehle yapdı sâkî bu dil-i vîrâneyi +Böyle ter-dest-i mürüvvetdir bizim mi’mârımız + +Öyle cûş etdirdi keyfi sâgar-ı leb-rîz kim +Kâse-i çarha sıgışmaz neş’e-i ser-şârımız + +Bang-i nûş-â-nûş ile âheng edince cünbişe +Raks eder zevk ü safâdan sûret-i dîvârımız + +Sürhî-i haclet çeker mi rind-i istignâ-pesend +Reng-i sahbâdır bizim gül-gûne-i ruhsârımız + +Cân verir bir bûse-i mey-gûn-ı la’l-i dilbere +Çekmeyip nâz-ı Mesîhâ'yı dahi bîmârımız + +Tevbeyi başında işkest eyleriz mînâ gibi +Sâgar-ı bezmi kırarsa zâhid-i bed-kârımız + + M.IV/, FB. + +İnhinâ-yı kaddini gösterme fikr-i ‘özr ile +Ey felek yokdur seninçün zerre denli bârımız + +Sâye-i bâl-i Hümâ'ya ilticâ etmek degil +Nâz eder Sîmurg-i Kâf'a Ca’fer-i Tayyâr'ımız + +Dürc-i zîbâ-yı sadefde istirâhatden geçip +Telhî-i deryâyı çekmez gevher-i şeh-vârımız + +Sanma esbâb-ı mübâhâtı kabâ-yı câhdır +İstemez zerrîn niyâmı tîg-i cevherdârımız + +Kimse yanmazdı cihânda hâl-i ehl-i dânişe +Her nefesde olmasaydı âh-ı âteş-bârımız + +Gûşe-i çeşm-i terahhumla kim aglardı bize +Dem-be-dem kan dökmeseydi dîde-i hûn-bârımız + +Gerçi Sünbül-zâde'yiz bu bâgda bî-reng ü bû +Gül gibi âzürde etmez halkı ancak hârımız + +Gâh serde gâh destinde tutar kadrin bilen +Kûh-ı vâlâ-yı hünerdir menbit-i ezhârımız + +Ebr-i tîre-rûy-ı gerdûnun degildir teşnesi +Vehbiyâ şâd-âb olur eşk ile sünbülzârımız + +ŞEHR-ENGÎZ BERÂY-I ÇEND CİVÂNÂN-I MEŞHÛR VE +MÜLAKKAB-I İSTANBUL DER-DEFTERDÂRÎ-İ HİLMÎ +PAŞA BERÂY-I LATÎFE NÜVİŞTE BÛD + + M.IV/, FB., K. + +Habbezâ şehr-i Sitanbul'da gürûh-ı hûbân +Hüsn ile her birisi velvele-ârâ-yı cihân + +Yûsuf’a kul olayım pâdişeh-i hûbândır +Olsun ‘İsmâ’il'e de cân-ı ‘azîzim kurbân + +Rûyumu zerd eden ayva gülünün hasretidir +Dâg-dâr etdi dili lâle-’izârım Nu’mân + +Yeni togmuş aya benzer deyü şehr-i Receb'in +Nereye gitse geçer ardına ‘âlem Şa’bân + +Gerçi saçlı toru da hayli tarîfî ammâ +Şimdi bu ‘arsada dîvân atınındır meydân + +İşlemezse eger ol basma koyun sâ’atinin +Her dakîka gerisin bindire görsün yârân + +Gümüş endâzeye çok ölçüne gördük ammâ +Gelmedi arşuna ol kâle-i zer-dûz-ı girân + +Sîb-veş gabgabın ohşatsa da ceyb elması +Tâze şeftâlûsunu almaga yokdur imkân + +Kurda kapdırmayalım pek küçücükdür kuzulu +Koyuna girsin emîn olsun o âfetden amân + +Pek cefâkâr degil gerçi vefâlı biliriz +Harcana lîk vefâ etse nukûd-ı yârân + +Şimdi gâyetde töleklendi perî çihre Halîl +Gerçi bıldırcın idi bu sene oldu şeytân + +Tûr-ı ‘uşşâk idi Mûsî Çelebi dükkânı +Lîk Fir’avn imiş ol ustası çingâne hemân + +Çün Beşiktaşlı henüz dâye kucagında gezer +Mehd-i âgûşa belenmez çocucakdır o civân + +Serv-i nâz ise tayakçı efeyi savsa dahi +Yine her gûşede tâlib bulunur calk-zenân + +Buna kuyruklu çekerse yakışır defterdâr +Ki bütün kuyruga dâ’ir kaba saçma hezeyân + +KIT’A EZ-MUTÂYEBÂTEŞ MUTAZAMMIN-I LATÎFE-İ +İMÂMİYYE + +Geldi gül câmi’ine şûh mü’ezzin-zâde +Nâz ile serv gibi kâmete çün etdi kıyâm + +Hüsn-i savtın işidip anladı kim hüsnü de var +Bayılayazdı dönüp ardına bakdıkda imâm + +Gördü kim kaşları mihrâb yüzü kıble-i nûr +Şaşırıp kıblesin oldu halecân-gîr-i kıvâm + +Belki âbdesti bozuldu der idim etmese ger +Düşe kalka ne ise farz-ı salâtı itmâm + +Iztırâbın göricek sezdi cemâ’at cümle +Ki anın hâtırına geldi bu endîşe-i hâm + +Kendisi ardına geçseydi tenahnuh ederek +Başını secdeye koysaydı önünde o gulâm + +Gâlibâ bir hades etmiş ki telâş ile çıkıp +Yıkılıp gitdi hemân saga sola verdi selâm + + M.IV/, FB. + +TERCÎ’-İ BEND-İ HAKÎKAT-PEYVEND Kİ DER-TERK-İ +TARÎK-İ HÂCEGÂNÎ NÜVİŞTE BÛD + +I +Bu sîne-i sâf ile ‘aceb ehl-i safâyız +Âyîne-i rûşen-güher-i ‘aşk-ı Hudâyız + +Edhem gibi terk eylemişiz mülk-i fenâyı +Şâhâne tefâhürle deriz kim ne gedâyız + +Bir hırka-i peşmîne ile âl-i ‘abâ-veş +Pür-zîb ü tecemmül görünen ehl-i kabâyız + +Baht-ı siyehin sâyesi tâc-ı serimizdir +Âsûde-i minnet-keşî-i bâl-i Hümâ'yız + +Hâkisterimiz kül savurur çeşm-i hasûda +Rûşen-nazarân dîdesine kuhl-i cilâyız + +Her kâmeti mevzûn güzele vâlih ü hayrân +Berceste-edâ mısra’a mâ’il şu’arâyız + +Sahbâ ile seylâba verip kasr-ı riyâyı +Kurduk yeniden kûy-ı harâbâta binâyı +II +Mahv etmege hâmî eserin ‘anberimizden +‘Aşk âteşinin çıkdıgı yok micmerimizden + +Hızr'a soralım çeşme-i cân-bahşına âyâ +Bir katremi düşmüş dökülen sâgarımızdan + + M.IV/, FB. [Başlıkta tercî-i bend yazılmakla beraber bu şiirin nazım şekli terkîb-i +benddir.] + +Lâyık mı emel sâhasına yüz suyu dökmek +Dûr eyleyemez âbımızı gevherimizden + +Mûy üzre olur tecribe-i tîzî-i şemşîr +Tîg-i sitem-i çarh kesilmez serimizden + +Pür-şerha iken sîne yine reh-rev-i hâme +Semt-i hünere togru gider mıstarımızdan + +Âh etmeyelim yohsa eyâ şem’-i şeb-ârâ +Lerzende olursun eser-i sarsarımızdan + +Kâşâne-i gerdûn yıkılır âha tayanmaz +Cânlar yakanın sanma ki cân u dili yanmaz +III +Meyl etme dilâ künc-i gınâ renc ü ‘anâdır +Yanınca berâber gidecek zâd-ı bekâdır + +Bîhûde niçün şekve edersin ki felekden +Sen gibi o ser-geşte de mahkûm-ı kazâdır + +Feyyâz-ı ezeldir biliriz Mâni’ ü Mu’tî +Edvâr-ı felek sözleri kavl-i hükemâdır + +Hallâk-ı cihân kulluga şâyestedir ancak +Kendin gibi bir şahsa tebasbus ne belâdır + +Ebvâb-ı esâfilde gezip derbeder olmaz +Ol bendene ruh-sûde-i dergâh-ı Hudâ'dır + +Ebnâ-yı zamân başına çalsın keremin kim +Hep kahbe-i mâder-be-hatâdır süfehâdır + +Yükletme tahammül edemez var ise bârın +Kanbûr-ı felekdir iki kat püşti kibârın + +IV +Ashâb-ı himem ehl-i kerem ser-be-zemîndir +Pes-pâye fürû-mâye olan sadr-nişîndir + +Âyâ bu mudur ehline teslîm-i emânet +Hâ’in deyü bildiklerimiz cümle emîndir + +Sâdık diyecek yek dü nefes subh idi ancak +Devr-i felek üzre o dahi kizbe karîndir + +Da’vâ-yı riyâsetle geçer vakti ricâlin +Sanman bu kadar gulguleler da’vî-i dîndir + +Sevgend-i dürûg ile edip kesb-i menâfi’ +Derler ki refâhiyyetimiz kedd-i yemîndir + +Erbâb-ı menâsıbda liyâkat mi ararlar +Tahsîl-i emel bülga-i nâçîze rehîndir + +Allâh kapasın oldu küşâde der-i rişvet +Hem rişvete hem mürteşi vü râşiye la’net +V +Bir mûra kifâf olmaz iki hırmen-i ‘âlem +Kişt-i emele dâne-feşândır yine âdem + +Ser-menzil-i maksûda ‘alâyıkla varılmaz +Bir sûzen olur hâr-ı reh-i ‘Îsî-i Meryem + +Âhir basılır rûyuna tamgâ-yı melâmet +Dînâr u direm kîsesine kim ura hâtem + +Kârûn gibi emvâli ile yerlere geçsin +Ol kim çalışır cem’-i hazâ’in deyü her dem + +Ey dil olagör genc-i kanâ’atle tüvânger +Dirhem emeli hâtırını etmeye derhem + +Bir nokta koyup mücrim ederler seni sonra +Esrâr-ı kibâra sakın olma hele mahrem + +Hem sırrını keşf eyleme ihvâna hazer kıl +‘Âlemde hakîkat eseri var mı nazar kıl +VI +Rû-mâl-i tezellül ile pây-ı süfehâya +Lâyık mı talebkâr olalım rütbe vü pâye + +Ol zümreden ümmîd-i ‘inâyet ne demekdir +Kâlâ-yı cihân degmez iken züll-i recâya + +Bî-çâre sana müftüne mansıb mı verirler +Sarrâf ile kavl etmeyicek ahz ü ‘atâya + +Hep rişvet ile eylediler devleti berbâd +Bak şu ‘ulemâya vükelâya vüzerâya + +Müstagrak iken ni’metine şâh-ı cihânın +Hırs ile sanarsın yine bî-vâye vü mâye + +Hâ’in bulur elbette bu dünyâda belâsın +Etdikleri kalmaz biliriz rûz-ı cezâya + +Mümkin degil ıslâh-ı mefâsidleri eyvah +Kahr eylesin öyle süfehâ zümresin Allâh +VII +Bir bîve-i sad-şevher iken bu zen-i dünyâ +Hem-ser mi olur himmet-i merdâneye hâşâ + +Çün nakd-i hayât olmuş ana mihr-i mu’accel +Kâbîn-i mü’eccel nedir ol kahbeye âyâ + +Aldanma ruh-ı aline ol pîre-zenin kim +Meşşâtası İblîs gibi mel’anet-ârâ + +‘Aşk ise murâdın sevip Allâh habîbin +Mahbûb-ı Hudâ ol yürü ey merdüm-i dânâ + +Lâyık mı güzâr etmeyesin cisr-i mecâzı +Ham oldu kadin kantara-i pül gibi hayfâ + +Vehbî ne ekip biçdigini bilmedin ey hayf +Bu mezra’a mahsûlü iken vâye-i ‘ukbâ + +Kaldı işimiz magfiret-i Rabb-i Celîl'e +Şâyân ede ‘isyânımızı ‘afv-ı cemîle + +TAHMÎS-İ GAZEL-İ VEHBÎ-İ EVVEL Kİ BE-TALEB-İ +HÜKÛMET-İ MAGNİSA BE-ES’AD-ZÂDE ‘ARZ KERDEEST + +I +Meyl edip hüsn-i dil-ârâsına Magnisa'nın +Oldum üftâde temennâsına Magnisa'nın +Kays olursam nola sahrâsına Magnisa'nın +"Dil verip bir saçı leylâsına Magnisa'nın +Düşdü gönlüm yine sevdâsına Magnisa'nın" +II +Hâk-i pâkinde nihândır niçe hâsiyyet-i hâs +Meyvesi zâ’ika-i câna verir lezzet-i hâs +Gündüzün lâlesitânında görüp ‘işret-i hâs +"Bu ne ni’metdir olur her gece bir sohbet-i hâs +Hîç toyulmaz hele burasına Magnisa'nın" +III +Varıp ol sûy-ı dil-ârâya ‘ayân et şevkim +Akıtıp eşkini ey dîde revân et şevkim +Sen de ey âh-ı ‘alev-zâd vezân et şevkim +"Kûh u sahrâsına ey bâd beyân et şevkim +Bildir a’lâsına ednâsına Magnisa'nın" + + M.IV/, FB. + +IV +Top-ı âh ile bulup kal’a-i maksûda nazar +Bend-i zindân-ı elemden ele girseydi makar +Kalmadı tende mecâl ü dil-i gam-dîdede fer +"Verelim her ne ise mâhasal-ı seyr ü sefer +Müjdegânî-i temâşâsına Magnisa'nın" +V +Mansıb erbâb-ı heves hâhişidir ey Vehbî +Ma’delet ehl-i mürüvvet işidir ey Vehbî +Böyle derlerse efendin işidir ey Vehbî +"Halkının bâ’is-i âsâyişidir ey Vehbî +Hak safâlar vere mollâsına Magnisa'nın" +VI +Ol himem-perver-i ‘asrın nazar-ı ‘adli ile +Gitsem ol semte eger reh-güzer-i ‘adli ile +Diyeler hakkıma gûş-ı haber-i ‘adli ile +"Dem-i cân-bahş-ı Mesîhâ eser-i ‘adli ile +Oldu el-hak sebeb ihyâsına Magnisa'nın" +VII +O kerîmin himemi ‘âleme te’sîr etmiş +Niçe vîrâne dili şefkati ta’mîr etmiş +Pertev-i re’feti bu şehri de tenvîr etmiş +"Böyle ‘âlî-himemi kendüye teshîr etmiş +Âferîn himmet-i vâlâsına Magnisa'nın" + +DER-TALEB-İ HUKÛMET-İ BOLU BE-MÜŞÂRUN İLEYH +‘ARZ KERDEEST + +Hayli sapdırdı felek câdde-i âmâlimden +Bu tarîk ile reh-i şekveyi tutsam yolu var + +Başıma ‘âlemi teng etdi belî zîk-i ma’âş +Vüs’at-i hâle medâr olmaga ammâ Bolu-vâr + + M.IV/, FB., K. + +DER-HUKÛMET-İ BOLU NÜVİŞTE BÛD + +Dâr-ı dünyâda olup zîk-i ma’âşa râzî +Etmesin ‘aklı olan meyl-i temennâ-yı Bolu + +* Vüs’at-i hâl hayâliyle tara düşmüşdüm +Başıma ‘âlemi teng etdi eşirrâ-yı Bolu + +DER-HUKÛMET-İ TOPHÂNE NÜVİŞTE + +Feth eder hısn-ı ümîdi top-ı şâhî-i himem +Burc-ı bârûlar tayanmaz himmet-i merdâneye + +Çıkmasın ammâ sadâsı falya vermekden sakın +Gerçi sür’atle atıldın Vehbiyâ Tophâne'ye + +BERÂY-I TEKADDÜM-İ NÂ-EHLÂN NÜVİŞTE + +Etmezdi tefevvuk bana tahtımda olanlar +Olsaydı benim de tayanır püşt ü penâhım + +Ger pîş-rev-i ehl-i ma’ârif dahi olsam +Pesmânde eder çâre mi var baht-ı siyâhım + + FB., K. + +- Başlık: Dîger kıt’a nüvişte Bolu K. + +- : tara: kâra K. + + M.IV/, FB., K. + + M.IV/, FB., K. + +DER-HAKK-I KUZÂT-I ZAMÂNE NÜVİŞTE + +Ekseriyyâ kuzâtı ‘asrımızın +Câhil olmazsa da zalûm gibi + +Tafrâtıyla rütbe kat’ edemez +Olmayan kâdî-i Sedûm gibi + +ÎN NÎZ DER-HAKK-I KUZÂT + +Ser-levha-i eşrâf dahi çille-keşândır +Siroz içün kırk sene sıklet çekilir mi + +Bârî çekelim minnetini tezkirecinin +Matlabcı-ı bed-lehçeye rişvet çekilir mi + +DER-DÎVÂN-I KAZÎ-’ASKERÎ NÜVİŞTE + +Geçmedik tâze iken biz dahi halkın önüne +Geride kaldık anınçün şu fenâ dünyâda + +Böyledir şîve-i ahkâm-ı kazâ ey Vehbî +Eskilik gâlib olur rütbe-i isti’dâda + + M.IV/, FB., K. + + M.IV/, FB., K. + + M.IV/, FB., K. + + M.IV/, FB., K. + +TAHMÎS-İ GAZEL-İ NÂBÎ MERHÛM + +I +Ciger hûn oldu fikr-i bûse-i fem kanda ben kanda +Dilimde tâze dâg-ı tâbe merhem kanda ben kanda +Leb-i la’lin için eşk-i dem-â-dem kanda ben kanda +"Gamınla aglamakdan çeşm-i pür-nem kanda ben kanda +Hırâş-ı sîneden ser-pençe-i gam kanda ben kanda" +II +Kebâb-ı sîne-i hûnîni nukl-i bezmdir gûyâ +Ne kanlar nûş eder ‘âşık olan mânende-i sahbâ +Egerçi zâhirâ yek-rengdir destimdeki mînâ +"Anın câmı tolardı bâde-i gül-gûn ile ammâ +Benim hûn ile pürdür sâgarım Cem kanda ben kanda" +III +Çiçekli kâle uymaz atlas-ı sahbâ-yı gül-fâma +Şarâbî reng bir hırka yeter rind-i mey-âşâma +Televvün kisvesiyle gayrı gûne giymedim câme +"Çemende güllere şebnem fütâde ben gül-i câma +Bakılsa çeşm-i insâf ile şebnem kanda ben kanda" +IV +O şûha mû-be-mû etdikçe dikkatle nazar çeşmim +Düşüp sad pîç ü tâba dem-be-dem olmakda ter çeşmim +Müselsel halka emvâcıyla girdâba döner çeşmim +"Görüp rûyunda zülfün reşk ile kanlar döker çeşmim +Safâ-yı turra-i pür-pîç ü pür-ham kanda ben kanda" +V +Felek mecrûh-ı şemşîr-i gam etdi cism-i bî-tâbı +Onulmaz derde düşdüm terk edip âsâyiş ü hâbı +Akıtsam dîdeden Vehbî sezâdır böyle hûn-âbı +"Pür olsa hokkası eczâ ile gerdûnun ey Nâbî +Hezârân zahm-ı nâsûr ile merhem kanda ben kanda" + +MUHAMMES BE-TAZMÎN-İ MISRA’-I MEŞHÛR-I SÂBİT +Kİ EZ-HUKÛMET-İ ORDU-YI HÜMÂYÛN DER-TALEB-İ +İZN-İ ‘AVDET MA’RÛZ ŞUD + +I +‘Ahd ü peymân-ı vefâyı eyüce berkitsem +Evliyâ-yı ni’amı Hakk'a emânet etsem +Rehber olsa keremin kûy-ı merâma gitsem +Himmet olmazsa bu günlerde ne yapsam n'etsem +"Dil-i vîrânımı yapsan da yıkılsam gitsem" +II +Seni ma’mûr ede dâ’im umarım Bârî'den +Beni âzâd ede lutfun bu giriftârîden +Kesmem ümmîdimi ihsân-ı himemkârîden +Kurtarıp fikr-i mecâzât-ı Sinimmârîden +"Dil-i vîrânımı yapsan da yıkılsam gitsem" +III +Olmayıp defter-i kassâm-ı kazâya râzı +Gâh bu hâl ile nâ’ib oluruz geh kâzî +Nef’-i müstakbel içün ‘ömrümüz oldu mâzî +Besdir ammâ beni ta’mîre kerem enkâzı +"Dil-i vîrânımı yapsan da yıkılsam gitsem" +IV +Bendeni hâne-harâb eyledi mi’mâr-ı ezel +Gayrı âbâd olamaz külbe-i berbâd-ı emel +Ya’nî te’sîs-i mebânî edemem geldi kesel +Demesinler kuluna bunda bırakdın mı temel +"Dil-i vîrânımı yapsan da yıkılsam gitsem" +V +Nice bir nâle-i cângâh ile feryâd etsin +Himmetin Vehbî-i nâ-şâdını dilşâd etsin +‘Ömrü oldukça du’â ile seni yâd etsin +Hak senin hâne-i ikbâlini âbâd etsin +"Dil-i vîrânımı yapsan da yıkılsam gitsem" + + M.IV/, FB., K. + +TAHMÎS-İ GAZEL-İ NEDÎM MERHÛM + +I +‘Akl u fikrim gâret-i reftâr-ı hûbân oldu hep +Bir temâşâ kim havâss-ı hamse hayrân oldu hep +Sîne vü laht-ı ciger sûzişle biryân oldu hep +"‘Aşka düşdüm c��n u dil müft-i civânân oldu hep +Sabr u tâkat masraf-ı çâk-i girîbân oldu hep" +II +Halka-i zencîr-i zülfü eyleyip ‘arz-ı cünûn +Çeşm-i câdûsu olurken ‘âşıka hayret-nümûn +Ol perî gösterdi bir âyîne-veş levh-i füsûn +"Açmış oldu sînesin bir kerre ârâm-ı sükûn +Sîneden bilmem ne hâletdir girîzân oldu hep" +III +Leşker-i harbî gibi fursat arardı her zamân +Mülk-i câna böyle istîlâ edip şimdi hemân +Her biri gûyâ esîr etmiş hezârân Müslümân +"Hâl kâfir zülf kâfir çeşm kâfir el-amân +Ser-be-ser iklîm-i hüsnün kâfiristân oldu hep" +IV +Bezm-i ‘ayşa gelmege ol ‘işveger etmişdi va’d +Nûş-ı meyden sonra hem lutf-ı diger etmişdi va’d +Leblerinden tatlı tatlı gül-şeker etmişdi va’d +"Gerdeninden sînesinden bûseler etmişdi va’d +Cümlesinden neyleyim zâlim peşîmân oldu hep" +V +‘Itr-ı fitneyle edip âlûde-revgan perçemin +Nâz ile püskül gibi bükmüş ucundan perçemin +Sarkıdır şeklinde gûyâ tâbe-gerden perçemin +"Bir nezâketle açıp fes gûşesinden perçemin +Şöyle göstermiş ki kim gördüyse hayrân oldu hep" + + M.IV/, FB., K. + +VI +Gerçi mâder-zâddır zâtında bu hüsn-i likâ +Cünbiş ü reftârı ta’lîm etdi dâyen gâlibâ +Şîr-hâre tıfl iken ammâ nedir bu hoş edâ +"Şîve-i güftârı hemşîren mi ögretdi sana +Her sözün şîrîn-zebânım cânıma cân oldu hep" +VII +Dünki gün bezminde hâlimden açıp bahs-i ‘azîm +Nakl edince sana bir Vehbî gibi yâr-ı kadîm +Hem tecâhül eyleyip hem nâz ile olup besîm +"Sen demişsin kim kimin derdiyle giryândır Nedîm +Hep mürüvvetsiz senin derdinle giryân oldu hep" + +TAHMÎS-İ GAZEL-İ SÂMÎ MERHÛM + +I +Safvet-i sîne mürâyât-ı tecellâdandır +Suver u ‘aks-i emel nakş-ı süveydâdandır +Hûb u zişte nazar et hikmet-i Mevlâ'dandır +"Fark-ı mâhiyyet-i dil çeşm-i temâşâdandır +Pertev-i nîk ü bed âyîne-i sîmâdandır" +II +Bî-hayâlık hele ızhâr-ı ‘inâd etmekdir +Mebhas-i ‘ilmi mebâdî-i fesâd etmekdir +Câm-ı germiyyeti efsürde-i bâd etmekdir +"Revzen-i hâneyi sermâda küşâd etmekdir +Serdî-i bezm-i edeb hande-i bî-câdandır" +III +Güherim saht deyü olma cihânda magrûr +Hâlet-i üsrüb ü elmâs degil mi manzûr +Eyle keyfiyyet-i hâtır-şikene vakf-ı şu’ûr +"Hâzır ol bezm-i mükâfâta eyâ mest-i gurûr +Rahne-i seng-i siyeh penbe-i mînâdandır" + + M.IV/, FB. + +IV +Bahr-ı pür-mâye imiş sîne-i ehl-i ‘irfân +Cevherin bezl ile gelmez ana aslâ noksân +Nola ger kesb-i kemâl eylese andan nâdân +"Sâf-dil tîre-nihâdâne olur feyz-resân +Güher-efşânî-i sâhil kef-i deryâdandır" +V +Vehbiyâ cûş u hurûş üzre iken ‘âlem-i âb +Birgün elbette yıkar rindin esâsın seylâb +Mâhasal ehl-i harâbât olur hâne-harâb +"Sâmiyâ hâne-ber-endâzî-i dil hem-çü habâb +Cûşiş-i mevce-i seylâbe-i sahbâdandır" + +TAHMÎS-İ GAZEL-İ FEHÎM + +I +Tohm-ı pür-şûr u şererdir ser-nümûde hırmenimdem +İhtirâz üzre geçer berk-i felek pîrâmenimdem +Sûhte olur ziyâ-yı mihr girse revzenimden +"Ey nefes bîhûde geçme cân-ı âteş-meskenimden +Ra’şe-rîz-i şu’le-i âh ol nesîm-i şîvenimden" +II +Var mı bir âteşkede bu sîne-i pür-tâba benzer +Nâgehân gelse semender düşse hâkister eder per +Sûzişimden cennet-i kûyun sakın ey hûr-peyker +"Bir gedâ-yı hâne-sûzum şu’le pîrâhen çü ahker +Asl-ı dûzah bir şererdir şu’le-i pîrâhenimden" +III +Mihribân oldun görünce gerçi bu magdûru müşfik +Çâre kaydıyla velîkin çekme hergiz zûru müşfik +Bakmayıp eyle berîde gel sen ol nâsûru müşfik +"Cevşen-i elmâs-pûş et merhem-i kâfûru müşfik +İhtirâz et rahm-ı zahm-ı cism-i merhem düşmenimden" + + M.VI/, K. + +IV +Var derûnumda fetîl-i ‘aşk pek ber-geşte-hâlim +Dûd-ı âh ile boyandım hasret-i bezm-i visâlim +Leyle-i târîk-i gamda devr-i dâ’im bî-mecâlim +"Ey çerâg-ı çeşm-i ‘âşık ben ki fânûs-ı hayâlim +Câme-hâbım rûşen eyle perde-i pîrâmenimdem" +V +Âsumân-ı hüsne sensin ol meh-i hurşîd-manzar +Kim eder tâb-ı ‘izârın jâle-i nâçîzi gevher +Şermsârâne nigâh-ı germ edip ey sa’d-ahter +"Tâbiş-i mihr-i cemâlinden ‘arak-rîzân olam ger +Kevkev ü ahter ter olmuş hep mesâmmât-ı tenimden" +VI +Dâmen-i deşt-i belâda ser-be-rîz-i hâk ü sengim +Cûşiş-i şevk ile bahr-ı gamda mevc-i bî-direngim +‘Âşıkım kan aglamakdan yokdur aslâ şerm ü nengim +"Ol kadar hecrinle dökdüm eşk-i çeşm-i lâle-rengim +Oldu tûfân dâg-ber-dil âstîn ü dâmenimden" +VII +Levh-i ilhâm olmasaydı ger bisât-ı hatt-ı nazmım +Nûr ile olmazdı böyle ihtilât-ı hatt-ı nazmım +Vehbiyâ var silk-i feyze irtibât-ı hatt-ı nazmım +"Ol Fehîm-i meh-zamîrim kim nukât-ı hatt-ı nazmım +Şeb-çerâg etdim şu’â’-ı mihr-i tab’-ı rûşenimden" + +DER-VAKT-İ RESÎDEN BE-SAHRÂ-YI EDİRNE BÂ-MU’ASKER-İ +SULTÂNÎ BERÂY-I LATÎFE BE-HAYRÎ MERHÛM NÜVİŞTE +BÛD + +Hoş geldi bana şehr-i dil-ârâ-yı Edirne +İstanbul'u andırdı temâşâ-yı Edirne + + M.IV/, FB. + +Her serv-kadin ‘aksi derûnunda nümâyân +Âyînedir enhâr-ı musaffâ-yı Edirne + +Dilberlerinin bûse-i şîrîn-leb-i la’li +‘Uşşâka verir lezzet-i helvâ-yı Edirne + +Benzer ruh-ı hûbânına her vech ile gûyâ +Sad reng ile bûyâ gül-i zîba-yı Edirne + +Erzân satar şîveyi bî-narh u terâzû +Dil-dâde-i sûk-ı ‘Alî Paşa-yı Edirne + +Oglanlı'da bir kız gibi dellâke süründük +Çokdur belî germâbe-i ra’nâ-yı Edirne + +Devr eyleyerek ‘âlemi şimdi beni Vehbî +Çarh eyledi üftâde-i sahrâ-yı Edirne + +ÎN HEM DER-ÂN C BERÂY-I DUHTER GÜZÂRENDE’İ NÎZ BEHAYRÎ EFENDİ NÜVİŞTE BÛD + +Âh cânım kıza düşdü sıcagım geçdi meded +Gördüm ol âfeti ‘azm-i reh-i hammâm eyler + +Komaz ol dest-i muhannâyı tehî bîşinde +Cây-ı ma’hûdunu tezkîr içün ibhâm eyler + +NAZÎRE BE-KASÎDE-İ MEŞHÛRE-İ NEF’Î Kİ BE-ÂSİTÂN-I +SULTÂN AHMED-İ EVVEL TAKDÎM KERDEEST + + M.IV/, FB. + + M.IV/ + +Ol nâzenîn ki bûsesi ‘uşşâka cân verir +Âb-ı hayâtdan leb-i la’li nişân verir + +Bir nahlzâra sâye-figen olsa kâmeti +Her şâh-ı bîde hey’et-i serv-i revân verir + +Gül gibi hande-i lebi tasvîr-i gonçeye +Reng-i neşât-ı zindegî-i câvidân verir + +Rahm eylemek degil dil-i sengîni ‘âşıka +Şemşîr-i ebruvânına her dem fesân verir + +Üftâdegân-ı çâh-ı zenahdânına yine +Şefkatle târ-ı zülfü ser-i rîsmân verir + +Çîn'e gidip şemîmi sabâ ile nâfeye +Bu nekheti o turra-i ‘anber-feşân verir + +Âgûş-ı dîgerâna girip sîne-sâf olur +Ammâ o bî-vefâ bana geldikde yan verir + +Şol köhne nahla vasl olunan nev-fidân gibi +Bu pîre tâze şevki o nev-res civân verir + +Ebrûsudur keşîde-i menşûr-ı hüsnü kim +Tugrâ-yı pâdişâh-ı cihândan nişân verir + +Ol pâdişeh ki dergehine rûz u şeb felek +Nevbetle mihr ü mâhı iki pâsbân verir + +Ol pâdişeh ki na’l-i şerer-pâşı rahşının +Sahrâ vü kûha zîb-i reh-i kehkeşân verir + +Yektâ-süvâr-ı sahn-ı celâdet ki destine +Tîg ü sinânı Rüstem ile Kahramân verir + +Zıll-i İlâh Hazret-i Sultân Selîm kim +‘Adli cihâna sâye-i emn ü emân verir + +Mülke bu gûne revnak-ı dâd u ‘adâleti +Ne Pîşdâdiyân u ne Nûşîrevân verir + +Sahrâ-yı ‘adlinin bere-i âhuvânına +Şîr istedikçe mâde-i şîr-i jiyân verir + +Tedbîr-i müste’âr-ı Melikşâh'a ta’n edip +Kendi Nizâm-ı Mülk'ün o şâh-ı cihân verir + +Re’y-i savâbı sûret-i ilhâm ile hemân +Mir’ât-ı kalbine nazar-ı kudsiyân verir + +Te’yîd-i dîn ü devlet olunca murâd-ı Hak +Dünyâya böyle bir şeh-i sâhib-kırân verir + +Savletle gûy-ı mihri atıp tutmak istese +Gerdûn o şâha mâh-ı nevin savlecân verir + +Kavs-i kuzahla destine sehm-i sa’âdeti +Zâl-i sipihr-i ham-şude tîr ü kemân verir + +Hem tîr-i sîne-dûzunu etdikçe der-kemân +Evc-i ‘alâda tabla-i mihrin nişân verir + +Hayyâm-ı ceyş-i mevkib-i iclâlidir ki çarh +Ecrâm-ı heft-kubbesini sâyebân verir + +Ol dem ki dest-i kahrına şemşîrini alır +Ervâh-ı kavm-i câna dahi bîm-i cân verir + +Şemşîridir o şîr-i ser-efgen ki tu’mesin +Hûn-ı reg-i perîde-i gerden-keşân verir + +Çekse o tîgi gâhî ser-i kûha hışm ile +Nakş-ı pelenge rîziş-i berg-i hazân verir + +Gül-bang-i top-ı velvele-engîz-i satveti +Hısn-ı sipihre zelzele-i nâgehân verir + +Encüm-misâl nakş-ı süm-i rahş-ı devleti +Sath-ı zemîne kevkebe-i âsumân verir + +Kâlâ-yı sâde-nesc ise de atlas-ı felek +Bast-ı niyâz ile ana bergüstvân verir + +Ol rahş-ı berk-rahşı kaçan zîr-rân edip +Cevlângehinde cünbiş-i ‘atf-ı ‘inân verir + +Sür’atde nûr-ı bâsırayı sebkat eyleyip +Bir lahza da döner haber-i lâ-mekân verir + +Temkîni sâhasında mekîn olsa gird-bâd +Zerrâtına mekânet-i kûh-ı girân verir + +Tahrîk-i şehper eylese ‘Ankâ-yı himmeti +Ecrâm-ı Kâf'a verziş-i bâd-ı vezân verir + +Bir zerre-i kemînesini hâk-pâyının +İksîr-i âfitâba veren râygân verir + +Nân-pâre-i ‘inâyetidir dehri seyr eden +Sanman şu kurs-ı mihr ü mehi halka nân verir + +Cûş-ı ‘atâda dest-i güher-pâşı verdigin +Ne ebr-i nevbahâr u ne deryâ ne kân verir + +‘Âlî-himemdir öyle ki menn-i semâ gibi +Dehre nevâl-i ni’meti bî-imtinân verir + +Lemhü’l-basarda bî-ser ü sâmân gedâlara +Yek nazrası nümâyiş-i Sâmâniyân verir + +Bir mûr-ı lenge etse Süleymân-veş iltifât +Tîmûr-ı nâmver gibi tâb u tüvân verir + +Zîr-i cenâh-ı mes’adetinde Hümâlara +Tâk-ı sarây-ı rif’atini âşiyân verir + +Nûr-ı çerâgı kasr-ı sipihr-irtifâ’ının +Şeb-tâba ferr ü kevkebe-i Ferkadân verir + +Lutf-ı nihâdı olsa bevâdîye feyz-bahş +Âb-ı revân safâsını rîg-i revân verir + +Ammâ olursa kahrı şerer-pâş-ı rûzgâr +Emvâc-ı bahra lem’a-i âteş-feşân verir + +Şâhâ bilindi kadri deyü âsitânına +Gerçi kasâ’idin şu’arâ-yı zamân verir + +Ammâ bu çâkerin gibi ey şâh-ı nüktedân +Hîç var mı bir kasîde-i mu’ciz-beyân verir + +Ben ol bakiyye-i selefim kim zamânede +Her bir sözüm cihâna birer dâsitân verir + +Hâkânî'yim ki Muhteşemâne edâlarım +Dîvân-ı Şevket-i şeh-i devrâna şân verir + +Her dem bahâr-ı feyz-i Gülistân-ı tab’ıma +Sa’dî-i ter-zebân gibi sad bâgbân verir + +Kilkim sevâd-ı nazmı ile çeşm-i Sâ’ib'e +Kuhl-i cilâ-yı bî-bedel-i Isfahân verir + +Ol hâceyim ki cevher-i nazmımdaki revâc +Nef’î'nin iştihârına kesr ü ziyân verir + +Rûm u ‘Acem'de tuhfe-i kâlâ-yı şi’rimi +Ehl-i sühan biri birine armagân verir + +Rûy-ı cemîl-i şâhid-i ma’nâya fikrimin +Rengîn edâsı gâze gibi hüsn ü ân verir + +Her şeb civân-ı tab’ıma bu çarh-ı pîre-zen +Sad bikr-i ma’nî-i sühan-ı dil-sitân verir + +Firdevsî-i hayâlim o dûşîzegâna hem +Bu şîvelerle cünbiş-i hûr-ı cinân verir + +Ol bülbülüm ki nüh-çemenin bâgbânları +Bir nagmemi işitmege bin gülsitân verir + +Tûtî-i hoş-edâ-yı şeker-hâ-yı tab’ımın +Her nutku zevk-i bûse-i şîrîn-lebân verir + +Sînemdir incilâ ile âyîne-i rasad +Dehre cefâ-yı hikmet-i İşrâkiyân verir + +Bürhân-ı süllemî olup eflâke çıkmaga +Fikrim ‘ukûl-i felsefeye nerdübân verir +Böyle ferîd-i ‘asr iken ammâ cefâ-yı çarh +Ne râhat-ı derûn ne ârâm-ı cân verir + +Kaddim ham oldu kalmadı gerçi tahammülüm +Cevr ile bu felek yine bâr-ı girân verir + +Ser-nahl-i bâg-ı ni’metine zâg kondurup +Ancak Hümâ'ya gâhice bir üstühân verir + +Sâkî-i devr ider beni sîr-âb-ı hûn-ı dil +Nâdân-ı tîre-tab’a mey-i ergavân verir + +Sad nevbahâr gelse de bu rûzgârda +Berg-i gül-i ümmîdime reng-i hazân verir + +Vehbî yeter şikâyet-i bahl-i zamâne kim +İste murâdını o şeh-i kâmrân verir + +Bir nutku ile sana o şâh-ı civân-baht +Bu pîrlikde kuvvet-i baht-ı civân verir + +Siroz'u kilk-i himmeti hattıyla medd edip +Bu çille-i keş-â-keş-i gamdan amân verir + +‘Abd-i kadîm-i vâlid-i merhûmdur deyü +Âzâd-nâmeni yazıp elbet hemân verir + +Bir iş midir kazâ ki o şeh çâkerânına +Bâgdâd u Mısr-veş niçe kişver-sitân verir + +Dest-i niyâzı eyle küşâde du’âya sen +Feyz-i icâbetin kerem-i müste’ân verir + +Tâ kim nizâm-ı ‘âlemi te’yîd içün Hudâ +Şâhâna tâc u taht-ı mu’allâ-mekân verir + +Tahtında dâ’im eylesin ol tâcdârı kim +Tâc u serîr-i saltanata ‘izz ü şân verir + +Mennân-ı müste’ân ede hemvâre kâmrân +Ol şâhı kim ‘atâsını bî-imtinân verir + +İBTİDÂ’-İ TEVÂRÎH + +DER-ZİKR-İ BA’ZI TEVÂRÎH EZ-TÂRÎHH Kİ EKSER-İ Û BEEMR Ü TALEB BERÂY-I E’ÂZIM-I HAZERÂT-I MÜLÛK VE +SÂ’İR EFÂHİM-İ PESENDÎDE- SÜLÛK NÜVİŞTE BÛD EZ-ÂN +CÜMLE TÂRÎH-İ CÜLÛS-I HAZRET-İ SULTÂN MUSTAF HÂNI CENNET-MEKÂN + +Hamdü li’llâh kim zuhûr-ı feyz-i eltâf-ı Hudâ +Eyledi dünyâyı böyle hürrem ü behcet-fezâ + +Kalmayıp jeng-i küdûret sîne-i ekvânda +Oldu diller cümle mir’ât-ı musaffâ-yı safâ + +Dîdeler rûşen yine bir âfitâb-ı saltanat +Eyledi ref’-i zalâm-ı zulm içün neşr-i ziyâ + +Ya’nî sultân-ı mu’azzam Mustafâ Hân-ı kerîm +Taht-ı ‘âlî-baht-ı ‘Osmânî'ye kıldı i’tilâ + +Minber-i ‘arş üzre şimdi hutbesin Cibrîl okur +Ol imâmü’l-müslimîne eyleyip bast-ı sena + +Muktedâ-yı ‘âlemîn etdi anı Rabb-i Mu’în +Emrine bâ-nass-ı Kur’ân oldu vâcib iktidâ + +Zıll-i Yezdân'dır ki olmuş sâye-endâz-ı emân +‘Âleme şehbâl-i ‘adl ü dâdı mânend-i Hümâ + +‘Akl-ı Evvel sânî-i idrâk-i tab’-ı pâkidir +Zihn-i derrâkinde vardır ol kadar fart-ı zekâ + + M.V/, FB. + +Reşk-i İskender degil mi sûret-i dârâtı kim +Safvetiyle tab’ıdır âyîne-i ‘âlem-nümâ + +Lutf u ihsânın göreydi Hâtem-i Tâ’î eger +Şerm ile eylerdi tayy-ı şöhret-i cûd u sehâ + +Kıldı mânend-i Süleymân ‘âlemi zîr-i nigîn +Pây-ı tahtıdır şehân-ı rûzgâra mültecâ + +Ol şehenşâh-ı cihânbânın Hudâ-yı müste’ân +Eylesin eyyâm-ı ‘ömr ü devletin bî-intihâ + +Yazdı târîh-i cülûsun Vehbiyâ kilk-i beyân +Şâh-ı mülk-ârâm-ı İslâm oldu Sultân Mustafâ + +TÂRÎH-İ DÎGER + +Şükr-i Yezdân kim verâ-yı perde-i takdîrden +Şâhid-i maksûd-ı ‘âlem oldu şimdi rû-nümâ + +Ya’nî Sultân Mustafâ Hân eyledi tahta cülûs +Dehri dilşâd eyledi ol müjde-i ‘âlem-bahâ + +Oldu cârî cûybâr-ı ‘adl ü dâdı ‘âleme +Gülşen-i mülke tarâvet verdi bu neşv ü nemâ + +Şevket ü iclâl ü ‘ömrü dâ’im olsun tâ ebed +Tursun ol şâh-ı cihân turdukça bu arz u semâ + +Efser-i Cemşîd'e yazdım Vehbiyâ târîhini +Pâdişâh-ı ‘adl-fermâ oldu Sultân Mustafâ + + + M.V/, FB. + +TÂRÎH-İ VİLÂDET-İ HİBETU’LLÂH SULTÂN KERÎME-İ +MÜKERREME-İ ÂN ŞEHENŞÂH-I CİHÂN + +Mustafâ Hân-ı cihânbân-ı mu’allâ-şân kim +Kadr ü şevketle odur mefhar-i Âl-i ‘Osmân + +Ol şehenşâh-ı felek-câh-ı himem-fermânın +Çâker-i dergehidir cümle selâtîn-i cihân + +Zâtıdır mihr-i cihân-tâb-ı sipihr-i şâhî +Nesl-i vâlâsı dahi nûr-ı cemâl-i ekvân + +Hamdü li’llâh o sipihr-i himem ü şevketden +Kıldı bir kevkeb-i dürrî-i mu’allâ leme’ân + +Şübhesiz mevhibe-i Hazret-i Sübhânî'dir +Hibetu’llâh ile mevsûme olursa şâyân + +Müjdecidir niçe şehzâdelerin makdemine +Hele âfâka safâ geldi o mihr-i rahşân + +Niçe evlâd-ı kirâmî-güheriyle böyle +Müstedâm eylesin ol şâhı Hudâ-yı Mennân + +Vehbiyâ cevher-i târîhini neşr et yoluna +Makdem-i hayr ile geldi Hibetu’llâh Sultân + +TÂRÎH-İ CÜLÛS-I SULTÂN ‘ABDÜ’LHAMÎD HÂN + + + M.V/, FB. + + M.V/, FB. + +Hazret-i Hâkân-ı a’zam sâye-i Rabb-i Mecîd +Pâdişâh-ı heft-kişver ya’nî Hân ‘Abdü’lhamîd + +Taht-ı ‘âlî-baht-ı ‘Osmânî'ye revnak-bahş olup +Dergehinde cümle şâhân-ı cihân oldu ‘abîd + +Zâtı memdûhü’s-sıfâtında bedîd ü müncelî +Kuvvet-i Sultân Murâd u zühd-i Sultân Bâyezîd + +Cân atar bu demde kurbân olmaga Cedy-i felek +Oldu hengâm-ı cülûsu ‘îd-ber-bâlâ-yı ‘îd + +‘Urve-i vüskâ-yı şer’u’llâha etmiş i’tisâm +Kıldı ecsâd-ı ‘ibâda şefkatin habl-i verîd + +Katre-i ihsânıdır İskender'e ‘ayn-ı hayât +‘Adlidir Ye’cûc-ı zulmün men’ine sedd-i sedîd + +Müste’âr olmazdı âsâr-ı ziyâsı tâ ebed +Mihr-i cûdundan hilâl-i çarh olaydı müstefîd + +Sît-i kahr u savleti a’dâ-yı dînin gûşuna +Eyledi ilkâ-yı peygâm-ı ülî be’sin şedîd + +Ser-fürû eyler o şâhın tîg-i hûn-efşânına +Çâr u nâçâr işte bu demlerde küffâr-ı ‘anîd + +Dergeh-i Hakk'a teveccüh eyleyip ehl-i kulûb +Cümle eyler bu du’â-yı hayr ile güft ü şinîd + +Eylesin Mevlâ serîr-i şevket ü iclâlde +Vakt-i mes’ûdun medîd ü ‘ömr ü ikbâlin mezîd + +Vehbiyâ yazdı ser-i âfâka târîhin kalem +Mecd ü iclâl ile sultân oldu Hân ‘Abdü’lhamîd + +TÂRÎH-İ VİLÂDET-İ RÂBİ’A SULTÂN EZ-DUHTERÂN-I +SA’D-AHTERÂN-I ŞÂH-I CİHÂNBÂN + +Hazret-i ‘Abdü’lhamîd Hân-ı ‘adâlet-pîşe kim +Pâdişâhân-ı cihândır bende-i fermân-beri + +Dâver-i Dârâ-haşem sultân-ı İskender-şiyem +Her umûrunda olur Hızr-ı hidâyet rehberi + +Pâdişâh-ı bahr u ber râyet-keş-i feth ü zafer +Husrev-i Pervîz-veş vardır hezârân çâkeri + +Hâke te’sîr etse bîm-i satveti lerzân eder +Rüstem ü İsfendiyâr u Kahramân-ı safderi + +‘Adli âb u tâb-ı rûy-ı dîn ü devletdir anın +Neslidir revnak-fezâ-yı dûdmân-ı dâverî + +Hamdü li’llâh burc-ı es’âdından oldu müncelî +Bedr-i rûşen-veş yine bir âfitâb-ı hâverî + +Dîde-i Cevzâ vü Zühre görmemiş gerdûnda +Kevkeb-i dürrîden a’lâ öyle bir sa’d ahteri + +İsmidir vefk-i murabba’ gibi fâl-i mes’adet +Çâr şehzâde te’âkub eyler ol meh-peykeri + + + M.V/, FB. + +Zât-ı pâki revnak-efzâ-yı mevâlîd-i selâs +Şeş cihât u çâr erkâna verir zîb ü feri + +Kâle-i hüsnün görünce atlas-ı gerdûn gibi +Nakd-i encümle felek ol mâha olmuş müşterî + +Vehbiyâ yazdım yegâne zâtı-veş târîhini +Rub’-ı meskûn Râbi’a Sultân'la buldu zîveri + +TÂRÎH-İ KASR-I MU’ALL HAZRET-İ SULTÂN SELÎM +HÂN Kİ MÜCEVHER-İ HER-MISRA’EŞ TÂRÎHEST + +Mu’allâ-bâb-ı lutf u himmeti Sultân Selîm Hân'ın +Melâz-ı pâdişâhândır ki safder oldu derbânı + +Hoşâ ‘ulvî binâ kıldı bu nev-tarh-ı hümâyûnu +Hovernak revnakın verdi bülend-eyvân-ı bünyânı + +Bu kasr-ı rif’at-ârâ ‘arş ile hem-pâyedir şimdi +O şâhın böyle a’lâdır felekden rütbe vü şânı + +Kanâdîl-i Süreyyâ bâm-ı kadrinde şeref-perver +Safâ-yı nûr-ı bedr olsa revâ şem’-i şebistânı + +Gelir her dem bahâr-ı bâg-ı hüsnü vasfına gûyâ +Hezârı nagme-i nevrûz eder vâdî-i elhânı + +Gubâr-ı dergeh-i ikbâline rû-mâle ser-gerdân +Dil-i yemde yer etmiş şevk-i bûs-ı pây u dâmânı + + + M.V/, FB. +ayrı ayrı toplandığında H./M. tarihini vermektedir. + +Kalem hayretde vasfından binâ-yı saltanatdır bu +Edeb şermende eyler belki Vassâf olsa Hâkânî + +Eder âvîze Vehbî tâkına târîh-i pür-cevher +Mübârek ola nev-kasr-ı ferah-bahşâ-yı sultânî + +DÎGER BERÂY-I ÂN KASR-I MU’ALL + +Zihî rif’at yine tab’-ı selîmi şâh-ı devrânın +Zemîninde ‘aceb şeh-beyt-i ra’nâ eyledi inşâd + +Yed-i te’yîd ile gûyâ o ‘ulvî kıble-i ikbâl +Felekden beyt-i ma’mûru zemîne etdi istirdâd + +Göreydi nakş-ı elvânın ruhâm-ı ferş-i meydânın +Silerdi hâmesin Mânî atardı tîşesin Ferhâd + +Edip bâgında gûş-ı gonçeyi bâd-ı sabâ teşnîf +Demiş bunda ikâmet eylerim ben her çi bâd âbâd + +Temâşâya hezârân çeşm ile müştâkdır deryâ +‘Aceb mi pîşgâhında habâbın kılsa bî-ta’dâd + +Görelden sâkinân-ı ‘âlem-i bâlâ bu rif’atle +Dem-â-dem ‘arş-ı a’lâdan gelir bâng-i mübârek bâd + +O kasr-ı cennet-âsâya sitâyişkâr olan şâ’ir +Sezâdır etse feyz-i rûh-ı Firdevsî'den istimdâd + +Bırakdım hâmeyi elden bulup târîhin ey Vehbî +Bu kasr-ı dil-nişîni eyledi Sultân Selîm âbâd + + M.V/, FB. + +DÎGER BERÂY-I ÂN KASR-I VÂL + +Şeref-bahşây taht-ı dâveri Sultân Selîm Hân'ın +Serîr-i rif’ati hem-pâye-i ‘arş-ı mu’allâdır + +Sarây-ı kadrinin her şeb o hâkân-ı felek-câhın +Ser-i bâmında kandîl-i fürûzânı Süreyyâ'dır + +Yine bir kasr-ı ‘âlî eyledi inşâ sarâyında +‘Ulüvv-i himmetin bildirdi kim a’lâdan a’lâdır + +Meger bu rütbe terfî’ etmeden bünyâd-ı vâlâsın +Murâdı kesr-i kadr ü iştihâr-ı tâk-ı Kisrâ'dır + +Kusûrun yok deyü anda seni göstermege deryâ +O kasr-ı dil-küşâya karşı mir’ât-ı musaffâdır + +Hevâsı rûh-bahş u bûy-ı ezhârı hayât-efzâ +Nesîm-i bâgı gûyâ feyz-i enfâs-ı Mesîhâ'dır + +Cihân turdukça tursun hânumân-ı rif’at-ı şâhî +Hudâ'dan dâ’imâ me’mûl-i ‘âlem bu temennâdır + +Ser-engüşt-i edeble kilk-i Vehbî gösterir târîh +Bu şâhâne binâ kasr-ı Selîm-âbâd-ı vâlâdır + +DÎGER BERÂY-I ÂN KASR-I BÎ-HEMT + + + M.V/, FB. + + M.V/, FB. + +Zıll-i Hudâ-yı kerîm Hazret-i Sultân Selîm +Mazhar-ı feyz-i ‘amîm oldugudur âşikâr + +Düşmeni berbâd eder ‘âlemi dilşâd eder +Mülkünü âbâd eder ol şeh-i Cem-iktidâr + +Şevket ü iclâl ile himmetin ikmâl ile +Kıldı bu ikbâl ile kasrını rif’at-medâr + +Taht-ı felek-sâ mıdır kasr-ı dil-ârâ mıdır +‘Arş-ı mu’allâ mıdır çarha eder iftihâr + +Gülşeni cây-ı safâ sünbüle benzer hevâ +Oldu makâm-ı sabâ anda nevâ-yı hezâr + +Kıldı yem-i bî-kerân cevher-i şevkin ‘ayân +Âyine-veş her zamân ‘aksin eder der-kenâr + +Şâh-ı cihânın hemîn eyleye Rabb-i Mu’în +Bahtı esâsın metîn saltanatın üstüvâr + +Cevher ile Vehbiyâ ahsen-i târîh ana +Bu eser-i nev-binâ kasr-ı sa’âdet-karâr + +DÎGER BERÂY-I ÂN KASR-I DİL-KÜŞÂ + +‘Ulüvv-i himmeti Sultân Selîm'in +Bu kasr-ı ser-bülendi etdi inşâ + +H./M. tarihini vermektedir. + + M.V/, FB. + +Zemîni dil-nişîn ü tarhı mevzûn +Mülûku kıt’a bir şeh-beyt-i ra’nâ + +Muvâfık resmi de tab’-ı Selîm'e +‘Aceb şâhâne nüzhetgâh-ı vâlâ + +Sanar taht-ı Süleymân'dır hevâda +Bu rif’atle kim eylerse temâşâ + +Alır âgûşa ‘aks-i dil-pesendin +Gümiş âyînedir pîşinde deryâ + +Vezân oldukça bâgında sabâdan +Gelir bûy-ı mübârek bâd gûyâ + +Ne hoş saf-bestedir her cânibinde +Sehî kadler gibi serv-i dil-ârâ + +Bu târîhi okur kim görse Vehbî +Şeh-i devrâna lâyık kasr-ı a’lâ + +TÂRÎH-İ SADÂRET-İ ‘İZZET MEHMED PAŞA + +Mazhar-ı feyz-i ebed Hazret-i Sultân Hamîd +Ki odur zıll-i zalîl-i kerem ü lutf-ı Hudâ + +Dâver-i Cem-’azamet şâh-ı Sikender-haşmet +Görse dârâtını şermende olurdu Dârâ + +Ne şehenşâh-ı felek-pâye ki nûr-ı tevfîk +Cebhesinde leme’ân etmededir mihr-âsâ + + + M.V/, FB. + +O Süleymân-ı cihân oldu karîn-i Âsaf +Eyledi mühr-i hümâyûnunu ‘izzetle edâ + +Mâhasal olmadı eslâf-ı selâtîn-i ‘izâm +Öyle bir âsaf-ı zî-şâna muvaffak aslâ + +Nice âsaf kim odur hâmî-i dîn ü devlet +Ya’nî hem-nâm-ı Nebî Hazret-i ‘İzzet Pâşâ + +Mazhar-ı ‘izz ü şeref mefhar-i emcâd-ı selef +Zîver-i heft-sadef gevher-i zî-kadr u bahâ + +Melce’-i cümle ümem sadr-ı güzîn-i a’zam +Mâlik-i mülk-i kerem muhteri’-i dâd u ‘atâ + +Cûd u ihsânı beyânında hemân tayy olunur +Ma’n u Hâtem'de olan şöhret-i ma’nî-i sehâ + +Pest olur kadr-i mu’allâsına nisbet gerdûn +Belki derbânı eder nüh feleke istignâ + +Dest-i ikbâline dûş olmak ümîdiyle gelip +Şevk ile mirvaha-cünbân görünür bâl-i Hümâ + +Nev-be-nev olmadadır bâg-ı ‘adâlet şâd-âb +Âb-ı şemşîri verir nâmiye-veş neşv ü nemâ + +Cem’-i azdâdı murâd eylese yâkût gibi +Ahkeri fass-i nigîn ede habâb-ı deryâ + +Nehy-âşûb edeli fitne-i çeşm-i hûbân +Gûşe-i gamzede hâbîde-i bâlîn-i hafâ + +Ba’d-ez-în muntazamü’l-hâl olur elbette cihân +Oldu vâbeste-i tedbîr-i nizâm-ı dünyâ + +Vehbiyâ vasf-ı şerîfinde kusûrun zâhir +Eyle ihlâs-ı derûn ile hemân hayr-du’â + +Tâ kevâkible müzeyyen ola çarh-ı a’zam +Mihr-veş kevkeb-i bahtı vere âfâka ziyâ + +Sadrı teşrîf edince dediler târîhin +De’b-i ‘izzetle vezîr oldu Mehemmed Pâşâ + +TÂRÎH-İ SEBÎL-İ HALÎL PÂŞÂ DER-BÂB-I ÂSAFÎ + +Âb-ı rûy-ı saltanat ‘Abdü’lhamîd Hân kim anın +Cûybâr-ı menba’-ı ihsânıdır bî-intihâ + +Sâha-i hayrâta cârî himmet-i şâhânesi +Buldu devrinde riyâz-ı ma’delet neşv ü nemâ + +Niyyet-i ihlâs ile sadr-ı hamîdü’l-hasleti +Ol imâmü’l-müslimîne kıldıgiyçün iktidâ + +Âbyârî-i himemle râh-ı Hak'da sû-be-sû +Cüst-cûy-ı feyz eder bâb-ı Hudâ'dan dâ’imâ + +Kıldı ez-cümle sarây-ı âsafı dergâhına +Selsebîl'in ‘aynı bir dil-cû sebîl-i nev-binâ + +Eyledi bu bâbda gûyâ Gümüşsuyu'n sebîl +Mâhasal muhtâc idi âba o bâb-ı dil-küşâ + +Fî-sebîli’llâh bu gûne hayr-ı cârîsin gören +Tâs-ı sîmînden içip âbın eder böyle du’â + + + M.V/, FB. + +Sa’yini dergâh-ı eltâfında meşkûr eyleyip +Âb u tâb-ı ‘ömr ü ikbâlin füzûn etsin Hudâ + +Vehbiyâ ‘atşâna işrâb eyledim târîhini +Âb-ı Zemzem iç gelip bâb-ı Halîl Pâşâ'da mâ + +TÂRÎH-İ ÇEŞME-İ ÂN SEBÎL-İ BÎ-’ADÎL + +Feyz-i cûdundan Halîl Pâşâ-yı himmet-meşrebin +Oldu bu nev-çeşme-i zîbende revnak-bahş-ı bâb + +Menba’-ı ‘ayn-ı ‘inâyetdir ki cûy-ı şefkati +Teşnegân-ı dergeh-i ihsânın eyler kâm-yâb + +Kilk-i Vehbî lûle-veş târîhini kıldı revân +Verdi Bâb-ı Âsaf'a bu çeşme zîb-i âb u tâb + +DÎGER BERÂY-I ÇEŞME-İ SÂNÎ ÂN SEBÎL-İ BÎ-MESÎL + +Bahr-ı ihsânına nisbetle Halîl Pâşâ'nın +Görünür lücce-i deryâ kapısında çeşme + +Derbeder gezme gel ey teşne-i âb-ı himmet +Var iken sadr-ı mu’allâ kapısında çeşme + +Vehbiyâ su gibi târîhin okur teşne-dilân +Cereyân eyledi Pâşâ Kapısında çeşme + + + M.V/, FB. + + M.V/, FB. + +KIT’A-İ TÂRÎH BERÂY-I ŞEYHÜ’L-İSLÂMÎ-İ ŞERÎF EFENDİ + +Eyledi ‘izz ü şerefle teşrîf +Sa’d ola mesned-i iftâ-yı şerîf + +Dürr ü gevher gibi târîh-i latîf +Şer’ile oldu bu fetvâ-yı şerîf + +TÂRÎH-İ ŞEYHÜ’L-İSLÂMÎ-İ HAZRET-İ MEKKÎ EFENDİ +DER-DEF’A-İ SÂNİYE + +Kerâmetle mü’eyyed Hazret-i Sultân Selîm Hân’ın +Zamîr-i rûşeni âyînedir ilhâm-ı Mevlâ'ya + +İsâbet üzredir her hâlde re’y-i hümâyûnu +Nice mülhem denilmez ol hıdîv-i ‘âlem-ârâya + +Ne te’yîd-i İlâhîdir ki teslîm-i emânetde +Bulur ehlin kerâmetle o şâh-ı ma’delet-vâye + +Yakışdırdı boyunca hil’at-i beyzâ-yı fetvâyı +Mukaddes zât-ı Mekkî-veş mükerrem ehl-i takvâya + +Tarîkin kâfile-sâlâr-ı fazl u ‘ilm ü ‘irfânı +Sülûkü istikâmet üzre râh-ı şer’-i garrâya + + + M.V/, FB. +H./M. tarihini vermektedir. + + M.V/, FB. + +Sezâdır gûşe-i ihrâmı cây-ı iltisâm olsa +Leb-i ta’zîm-i züvvâr-ı makâm-ı ‘arş-ı a’lâya + +Devât-ı zer-nişânı nâvdân-ı zer midir âyâ +Ki feyz-i lutfu cârî sû-be-sû ehl-i temennâya + +Cihâna kıble-i hâcâtdır dergâh-ı ikbâli +Metâf-ı kudsiyân dersem sezâ ol bâb-ı vâlâya + +Şeref buldu kudûmundan yine bu mesned-i ‘âlî +Beşâretle sezâdır müjdeciler gitse dünyâya + +Safâ-bahş olmada dil-teşnegâna Zemzem-i lutfu +Ki sa’y eyler Minâ ashâbına ihsânın icrâya + +Harâb etmişdi diller Ka’be'sin huccâc-ı derd ü gam +Yed-i şefkatle âgâz eyledi ta’mîr ü ihyâya + +Hümâ-veş ‘âleme hıfz-ı cenâh-ı re’fet atmışdır +Nice âsâyiş etmez sâye-i lutfunda hem-sâye + +Misâl-i Beyt-i Ma’mûr-ı felek âbâd ola dâ’im +‘Ulüvv-i şân ile ol hânedân-ı âsumân-pâye + +Gül-i şâd-âb-ı zâtın bed-nazardan hıfz ede Mevlâ +Ola her bir müje hâr-ı mugaylân çeşm-i a’dâya + +Beşâret birle âfâka dedim târîhi ey Vehbî +Yine Mekkî-i ‘ulvî-ka’b geldi sadr-ı fetvâya + +TÂRÎH-İ SADR-I RÛM ŞUDEN-İ ÎRÂNÎ-ZÂDE ES’AD EFENDİ + + + M.V/, FB. + +Hazret-i Es’ad Efendi kim su’ûd-ı baht ile +Kevkeb-i ‘izz ü şerefdir tâli’-i müstes’adi + +Gelse Sa’de’ddîn olurdu dânişinden müstefîd +Müntehâ-yı fazlına nisbetle Seyyid Mübtedî + +İbn-i Sînâ vü Felâtûn mekteb-i ‘irfânının +Ezkiyâdan iki nev-âmûz-ı tıfl-ı ebcedi + +Hânedân-ı devletinde ‘izz ü rif’at hânegî +Fi’l-asıl mevrûsdur câh-ı bülend ü sûdedi + +Mihr-i enver gibi sadr-ı Rûm’u teşrîf eyleyip +Reşk-i çarh-ı çârümîn etdi o vâlâ-mesnedi + +Ben de Vehbî gûşvâr etdim sipihrin gûşuna +Cevher-i ferde bedel târîh içün bu müfredi + +Ola iclâli medîd ü câh-ı vâlâsı sa’îd +Sadr-ı Rûm’u eyledi is’âd zât-ı Es’adı + +TÂRÎH-İ SADR-I RÛM ŞUDEN-İ HAZRET-İ ‘ABDU’LLÂH +MOLLA EFENDİ ‘OSMÂN EFEND��-ZÂDE + +Fâzıl-ı nihrîr ‘Abdu’llâh Efendi kim odur +‘İzz ü şân ile sezâ-yı mesned-i rif’at-rüsûm + +Kadr-i vâlâsı şeref-bahşende-i iclâl olur +Her ne sadra eylese ikbâl ü devletle kudûm + +H./M. tarihine tekabül etmektedir. + + M.V/, FB. + +Nûr-ı zâtı iltimâ’-ı dîgerânı mahv eder +Mihr-i rûşen var iken pertev-nümâ olmaz nücûm + +Mâye-i fahr-i Gazâlî’dir ‘ulüvv-i rütbesi +Etmede her nutk-ı rûh-efzâsı İhyâ-yı ‘Ulûm + +‘İlm ü fazlı sadr-ı Rûm’u eyledi tahsîs ana +Ehl-i dâniş iftihâr etmekde ber-vech-i ‘umûm + +Gülşen-i ‘ilme vezân oldu sabâ-yı i’tibâr +Şimdi sahrâ-yı cehâletde eser bâd-ı semûm + +Seyf-i şer’u’llâha hakk-ı ‘adl ile verdi cilâ +Meclisinde kat’-ı peyvend-i nizâ’ eyler husûm + +Bîm-i hükmüyle şerîh-âsâ ‘âdâletkâr olur +Var ise ehl-i sitem mânend-i kâdî-i Sedûm + +Silk-i fikre Vehbiyâ târîhdir dürr-i nazîm +Oldu ‘Abdu’llâh Efendi sadr-ı revnak-bahş-ı Rûm + +TÂRÎH-İ VİLÂDET-İ MAHDÛM-I ÂN ‘ÂLÎ-CÂH DER-SADÂRET-İ +ANATOLU + +Hazret-i sadr-ı Anatoli-i ‘âlî-şânın +Zâtıdır matla’-ı iclâlde mihr-i rahşân + +Pertev-i rif’at ile hâver-i ikbâlinden +Oldu bir kevkeb-i dürrî-i cihân-tâb ‘ayân + + + M.V/, FB. + +Tâli’i sa’d olur elbette o vâlâ-güherin +Mihr ü mâh etmiş idi burc-ı sa’âdetde kırân + +Ede Hak cümlesini burc-ı şerefde sâbit +Meh ü Hurşîd ü Süreyyâ ola tâ nûr-efşân + +Vehbiyâ şa’şa’a-pâş et feleke târîhin +Hamdü li’llâh tulû’ eyledi nûr-ı ‘Osmân + +TÂRÎH-İ KÂDÎ-İ GALATA ŞUDEN-İ MAHDÛM-I ES’AD-ZÂDE +Kİ MÜCEVHER-İ HER-MISRA’EŞ TÂRÎHEST + +Habbezâ mihr-i himem-perver-i rif’at-pâye +Evc-i iclâlde himmetle şerâfet-mâye + +Fahr-i cürsûme-i emcâd-ı girâmî-etvâr +Mecd-i ecdâd ile meşhûr u fezâ’il-vâye + +Zâtıdır bir sadef-i pür-güher-i ‘ilm ü edeb +Yem-i tab’ında ma’ânî bulunur bî-gâye + +Mazhar-ı sırr-ı peder fâ’ik-i erbâb-ı ‘ukûl +Bâ’is-i fahr olur ol pâk-güher âbâya + +Zât-ı pür-lutf u himem zâde-i Es’ad-zâde +Halef-i mâcid ü ced-kadr u sa’âdet-sâye + +Mansıba pâye-i a’tâf ile revnak-bahşâ +Câh-ı evfak Galata mecd-i ‘atâ monlâya + + + M.V/, FB. +ayrı ayrı toplandığında H./M. tarihini vermektedir. + +Zât-ı pâkîzesidir mesned-i ‘ilme zîver +Kıldı bu mesned-i mergûbu mekârim-vâye + +Ana câh-ı Galata lutf-ı celî-i Hak'dır +Belî şâyeste bu gûne rüteb-i a’lâya + +Mecd ü iclâl ile teşrîf-i şeref-vâyesidir +Dem-be-dem mansıb-ı zî-şâna veren pîrâye + +Şeref-i makdem-i mahdûmdan i’zâz olunup +Buldu hâlâ Galata mansıbı kudsî pâye + +Kevkeb-i bahtını Hakk eyleye böyle es’ad +Şöhret-ârâ-yı te’azzüz ola bu dünyâya + +Mecd-i ecdâd-ı ‘izâmına muvaffak olsun +Şân u şöhret ile kadr ile bulup pîrâye + +Kadr-i târîhini Vehbî bilir ashâb-ı hüner +Cevher-i fahr ile hâcet komadın ıtrâya + +TÂRÎH-İ RİYÂSET-İ MERHÛM RÂ’İF İSMA’ÎL PÂŞÂ + +Cenâb-ı nuhbe-i cürsûme-i sütûde-neseb +Semiyy-i cedd-i Nebî mîr Râ’if-i dânâ + +Kerîm-i pâk-şiyem mültecâ-yı ehl-i himem +Ele alınca kalem harf-i lutf eder imlâ + +Re’îsi oldu ser-â-pâ kirâm-ı küttâbın +Asâlet ile odur ser-firâz u müstesnâ + + M.V/, FB. + +‘Ulüvv-i mertebe-i kadr ü şânı zâtıdır +Eder anınla teşerrüf o mansıb-ı vâlâ + +Verir ‘Utârid ü Bircîs kâgıd-ı telhîs +Debîr-i pîr-i felek vasfın eylese inşâ + +Tabakçe-i zer-i hurşîd olur kalemdânı +Resîdine niçe reşk etmesin meh-i garrâ + +Devâtı eyledi icrâ-yı resm-i âb-ı hayât +Ki reşha-i kalemi ‘âlemi eder ihyâ + +Hudâ muvâfık ede her umûrda anı +Bize farîza-i zimmet ana du’â vü senâ + +Beşâret ile dedim dehre Vehbiyâ târîh +Re’îs-i ehl-i kemâl oldu server-i rü’esâ + +TÂRÎH-İ HÂNE-İ ‘OSMÂN PÂŞÂ DER-VAKT-İ DEFTERDÂRÎ + +Zihî devlet-sarây-ı bî-’adîl-i bâhirü’l-es’âd +Ki elbette görenler bâreka’llâh lafzın eyler yâd + +Esâsın vaz’ eden fikr-i mühendis hüsn-i sûretle +Anı eşkâl-i te’sîs üzre etmiş pek güzel bünyâd + +Temâşâ kılsa heft-evreng nakş-ı fart-ı hayretden +Kalırdı sûret-i dîvâr-veş Mânî ile Bihzâd + +Kusûr-ı bî-kusûru gurfe-i huld-i berîn-âsâ +Meger kim intihâb etmiş İrem'den resmini üstâd + + + M.V/, FB. + +Mu’allâ tâkı gûyâ lâne-i Sîmurg-ı devletdir +Hümâ ol âşiyân-ı mes’adetden eyler istis’âd + +Degil kavs-i kuzah tahsîn ile çarh etmiş âvîze +Ser-i bâmında bir kâlâ-yı reng-âmîz-i nev-îcâd + +Nesîm-i cân-fezâyı cezb içün san’atle mi’mârı +Bu gûne dil-küşâ revzenlerin kılmış mehebb-i bâd + +Sarîr-i bâb-ı ikbâli lisân-ı hâl ile söyler +Açıldıkça der ü revzen kapansın dîde-i hussâd + +Şeref kesb eyleyip her lahza temkîn-i mekîninden +O devlet-hânenin âsâr-ı eşrâfı olur müzdâd + +Cenâb-ı defterî-i kâmkâra mesken olmuş kim +Odur ‘izz ü şerefle hânumân-ârâ-yı istibdâd + +Nesîl-i Murtazâyî-nisbet ü hem-nâm-ı Zi’n-nûreyn +Celîdir haslet-i Sıddîk ü Fârûk anda mâder-zâd + +‘Ulüvv-i himmeti tâk-ı bülend-i ‘arş ile hem-ser +‘Aceb mi olsa devlet-hânesi böyle felek-bünyâd + +Eder re’fetle halkın hâtır-ı vîrânını ta’mîr +Hudâ etsin hemîşe hânedân-ı ‘izzetin âbâd + +İki mısra’la yazdım Vehbiyâ târîh-i tebrîkin +Ki ben de bir müsellem beyt-i ma’mûr eyledim inşâd + +Esâs-ı rif’at ü ikbâlini Mevlâ ede âbâd +Bu zîbâ bî-bedel devlet-serâ sa’d ü mübârek-bâd + + +TÂRÎH-İ DÎGER BERÂY-I ÂN HÂNE-İ VÂL + +Ne hoş resm eylemiş üstâdı bu tarh-ı mu’allâyı +Ki hüsn-i sûreti hayrân eder çeşm-i temâşâyı + +‘Aceb tarz-ı dil-ârâ kim cihânda görmüş âdem yok +Bu vaz’-ı dil-nişîn üzre sarây-ı cennet-âsâyı + +Kemâl-i hüsnüne telmîh içün zer-hall ile böyle +Yazar ehl-i kalem bâlâsına esmâ’-i hüsnâyı + +O rütbe mürtefi’dir kim görenler tâk-ı çarh üzre +Ser-i bâmında bir kandîl zann eyler Süreyyâ'yı + +Ne müstahsen sa’âdet-hânedir kim eylemiş mesken +Mekârim-pîşe bir ‘âlî-himem ol cây-ı vâlâyı + +Semiyy-i kâtib-i furkân defterdâr-ı ‘âlî-şân +Ki Bircîs-i sipihre kilki ta’lîm eyler inşâyı + +Kemâl-i fıtnatı hayret-fezâ-yı ‘Akl-ı Evveldir +Zekâ vü dânişi dem-beste eyler İbn-i Sînâ'yı + +Mu’allâ-âsitân-ı rif’ati gerdûndan a’lâdır +‘Ulüvv-i şânına hiç nisbet etmem tâk-ı mînâyı + +Esâs-ı ‘izzet ü ikbâlini te’yîd edip yâ Rab +Ana yümn ile mes’ûd eyle bu me’vâ-yı ‘ulyâyı + +Du’â zımnında bir târîh içün i’mâl-i fikr etdim +Temâşâ eyledikde ol sarây-ı behcet-efzâyı + + M.V/, FB. + +Hemân bu mısra’-ı berceste mülhem oldu ey Vehbî +Mübârek eyleye Mevlâ bu zîbâ beyt-i ra’nâyı + +TÂRÎH-İ HÂNE-İ MUHASSIL-I AYDIN CİHÂN-ZÂDE +DER-GÜZELHİSÂR + +Zihî ma’mûre-i vâlâ ki mazhar hüsn-i îcâda +Hoşâ eyvân-ı müstesnâ bulunmaz misli dünyâda + +Kumâş-ı çarh-ı atlas eylese âvîze şâyândır +Edip tebrîk o bâlâ-hâne-i gerdûn-bünyâda + +Musanna’ sad mücessemle nukûş-ı zînet-efzâsın +Göreydi mûcib-i hayret olurdu çeşm-i Bihzâd'a + +Sezâdır nagme-perdâz olsa eyvânında bülbüller +Musavver gonçeler benzer gül-i sîr-âb-ı nev-şâda + +Cihân-zâde Hasan Beg'dir binâsın eyleyen te’sîs +Nice tahsîn olunmaz ol sarây-ı behcet-âbâda + +Zihî ‘âlî-nesebdir kim asâlet zâtına mahsûs +Bilir vâkıf olanlar nisbet-i âbâ vü ecdâda + +Gözü aydın cihânın rûşenî-i mihr-i ahlâfı +Zalûm-ı zulmü tebdîl etdi nûr-ı şefkat ü dâda + +Muhassıllıkda mahsûlü rızâ tahsîlidir ancak +Degil emvâle mâ’il ragbet etmez cem’-i îrâda + +Hemîşe hânedân-ı rif’atin ma’mûr edip Mevlâ +Sa’âdet-hânesin kılsın mukârin yümn ü es’âda + +c Ebced hesabıyla H./M. tarihine tekabül etmektedir. + + M.V/, FB. + +Açıldıkça der ü revzen küşâd olsun dil-i ahbâb +Çekilsin perdeler çeşm-i bed-endîşân u hussâda + +Olup mihmân o devlet-hâneye Vehbî dedim târîh +Cihân-âbâd kıldı hânesin el-hak Cihân-zâde + +TÂRÎH-İ DÎGER + +Semiyy-i sıbt-ı fahrü’l-enbiyâ kılmış anı bünyâd +Bu devlet-hâne ol mîr-i himemkâra mübârek-bâd + +Dedim târîh-i bâlâsın o vâlâ nüzhet-âbâdın +Cihân-zâde mu’allâ hânesin kıldı cihân-âbâd + +TÂRÎH-İ VİLÂDET-İ DUHTER-İ DÂMÂD-I ŞEYHÜ’L-İSLÂM +KÂMİL EFENDİ + +Habbezâ mahdûm-ı vâlâ-şân ki Hakk etmiş sezâ +İktirân-ı kevkeb-i müftî-i ‘âlî-himmete + +Ya’nî dâmâd-ı cenâb-ı şeyhü’l-islâm-ı güzîn +Dâniş ü ‘irfân ile şâyân kemâl-i ‘izzete + +Mâye-i ‘izz ü şeref zât-ı refî’ü’l-kadridir +Neslidir revnak-fezâ hem hânedân-ı devlete + +ci Ebced hesabıyla H./M. tarihine tekabül etmektedir. + + M.V/, FB. +cii Ebced hesabıyla H./M. tarihine tekabül etmektedir. + + M.V/, FB. + +Oldu çarha rû-nümâ bir duhter-i sa’d-ahteri +Kim sezâdır dâye olsa Zühre ol meh-tal’ata + +Nüh-sadef gûyâ ki bir mehd-i sadefkârîsidir +Kevkeb-i dürrî desem lâyık o gevher-kıymete + +Vehbiyâ olsun o mihr-i meh-likâ her rûz u şeb +Lem’a-pâş-ı mes’adet zâtü’l-burûc-ı ‘ismete + +Subha dek encüm şumâr oldum bu şeb târîh içün +Mâh-ı nev oldu Hadîce âsumân-ı rif’ate + +TÂRÎH-İ VİLÂDET-İ DUHTER-İ SER-BEVVÂBÎN AHMED AGA + +Mefhar-i ehl-i me’âlî Ahmed Aga kim odur +Pertev-i ikbâl ile hurşîd-i burc-ı ‘izz ü şân + +Ol Süreyyâ-rif’atin kadr-i mu’allâsı bülend +Müncelîdir zât-ı mes’ûdunda feyz-i müste’ân + +Kevkeb-i dürrî gibi bir duhter-i sa’d-ahteri +Oldu envâr-ı şerefle ‘âleme pertev-feşân + +Hayr-evlâd oldugundan eyleyip evvel şitâb +Müjde-i ta’kîb-i mahdûmân ile geldi hemân + +Hırz-ı ta’vîzât-ı Rabbânî nigehbânlık edip +Zât-ı vâlâ-kadrine olsun melâ’ik rukye-hân + +Tâ ebed kılsın sa’âdetle anı Rabb-i Kerîm +Vâlideyni ile ma’mûr u mu’ammer kâmrân + +ciii Ebced hesabıyla H./M. tarihine tekabül etmektedir. + + M.V/, FB. + +Vehbiyâ târîhi ol mihr-i münîr-i ‘ismetin +Nûrdur oldu Rukiyye nesl-i Ahmed'den ‘ayân + +TÂRÎH-İ REFTEN-İ ZÜLÂLÎ EZ-ÜSTÂDÂN-I ŞU’ARÂ-YI +EZÂBİKE BE-CENÂB-I BUHÂR + +Zülâlî-i sühan-perver Sitanbul'dan Buhârâ'ya +Vatan şevkiyle seyl-âsâ akıp gözden nihân oldu + +Dedim Bahr-ı Siyeh'den ‘azm edince Vehbiyâ târîh +Zülâlî Mâverâ’ü’nnehr'e deryâdan revân oldu + +TÂRÎH-İ TA’MÎR-İ CÂMİ’-İ EL-HÂC ‘ALÎ AGA YEnİŞEHR-İ +AYDIN + +Bi-hamdi’llâh ki mi’mâr-ı mürüvvet eyledi âbâd +Dil-i ‘âşık gibi vîrân iken bu câmi’-i pür-nûr + +Anı ma’mûr edenler nâ’il olmaz mı mesûbâta +Ki ta’mîr-i mesâcid ecri Kur’ân'da ola mezkûr + +Sa’âdetlerle Sa’du’llâh Efendi hâkim-i belde +Edip a’yân u eşrâf ile birgün himmet-i mevfûr + +Yeniden etdiler eski ‘ibâdetgâhı âbâdân +Yenişehr ehlinin bu sa’y-i bî-hemtâsıdır meşkûr + +Cihânda gerçi dilşâd oldu cümle mü’minîn ammâ +Olur ‘ukbâda rûh-ı bânî-i evvel dahi mesrûr + +civ Ebced hesabıyla H./M. tarihine tekabül etmektedir. + + M.V/, FB. +cv Ebced hesabıyla H./M. tarihine tekabül etmektedir. + + M.V/ + +‘İbâdet oluna mâdâm bu câmi’de Allâh'a +Ola ihyâsına sa’y eyleyenler hayr ile me’cûr + +Cemâ’at cem’ olup Vehbî okur cevher gibi târîh +Kılındı Câmi’-i Hâcî ‘Alî Aga yeni ma’mûr + +TÂRÎH-İ VEFÂT-I LALA MAHMÛD BEG KETHUDÂ-YI +HAZRET-İ VÂLİDE-İ SULTÂN SELÎM HÂN + +Magfiret-vâye-i Hayy-ı ebedî Mahmûd Beg +Ki anın haslet-i mahmûdesidir nâ-ma’dûd + +Hidmet-i pâdişehân ile bulup ‘izz ü şeref +Rütbe-i sâmiye-i rif’ate etmişdi su’ûd + +Öyle bir gevher-i tâbendeye lala idi kim +Kevkeb-i dürrî-i gerdûn gibi misli nâ-bûd + +Hazret-i vâlide-i pâdişeh-i devrâna +Kethudâlık şerefi bahtına vermişdi su’ûd + +Sîr olup hân-ı firâvân-ı fenâdan âhir +Kıldı meyl-i ni’am-ı bâkiye-i dâr-ı hulûd + +İrci’î deyip oldu hemân +Vâsıl-ı mâ’ide-i rahmet-i Rabb-i ma’bûd + +cvi Ebced hesabıyla H./M. tarihine tekabül etmektedir. + + M.V/, FB. +cvii "Dön!", Kur'ân-ı Kerîm, Fecr /. +cviii " emrine hazırım." Haccın sıhhatinin şartlarından olan bu söze telbiye +denir. Daha geniş bilgi için bk. M. Yılmaz, a.g.e., s.-. + +Gül-i târîhin eder katre-i eşkim sîr-âb +Sâha-i bâg-ı cinân ola makâm-ı Mahmûd + +TÂRÎH-İ VEFÂT-I HANÎFE HÂNIM HEM-SER-İ HEKÎMBAŞIZÂDE ‘ALÎ PÂŞÂ + +Sadr-ı ‘âlî-şân ‘Alî Pâşâ-yı cennet-meskenin +Eyledi bânû-sarây-ı ‘ismeti ‘adni mekân + +Lâne-i ‘adne safâ-yı bâl ile pervâz eder +Nahl-i Tûbâ üzre tutdu mürg-i rûhu âşiyân + +Bîve-i dünyâ-yı dûndan geldi nusret rûhuna +Sohbet-i dûşîzegân-ı hûr-ı ‘îne atdı cân + +Mâlikî gösterme yâ Rab dîn-i Ahmed ‘aşkına +Rûz-ı mahşer Bû Hanîfe Şâfi’i ola hemân + +Bâb-ı firdevsi açıp Rıdvân dedi târîhini +Cây-ı a’lâsı Hanîfe Hanım'ın oldu cinân + +DÎGER + +Rûh-ı Firdevsî demiş ihlâs ile târîhini +Cây-ı ‘ulyâsı Hanîfe Hanım'ın ola cinân + + M.V/, FB. + +TÂRÎH-İ VEFÂT-I ZEVCE-İ HÎŞ + +O merhûme belî dârü’s-sürûra eyledi rıhlet +Ne çâre beyt-i hüzn oldu mekânı kalb-i magmûmun + +Kalemden katre-i hûn akdı yazdıkda bu târîhi +Makâmın eyle yâ Rab cennet-i firdevs Gülsûm'un + +TÂRÎH DER-FETH-İ MISR-I KÂHİRE MUSAMMAT BE-SİTÂYİŞ-İ +SULTÂN SELÎM HÂN NÜVİŞTE BÛD + +Şâhenşeh-i Hayder-şiyem İskender-i Dârâ-haşem +Bâlâ-nişîn-i taht-ı Cem ‘âlî-himem Sultân Selîm + +İlhâm-ı Hakk'ın mazharı şâhân-ı dehrin serveri +Zât-ı ‘adâlet-perveri feyz-âver-i lutf-ı ‘amîm + +Hem pâdişâh-ı kâmkâr hem Kahramân-ı rûzgâr +‘Adl ü keremle nâmdâr tab’-ı selîmi müstakîm + +Etvâr-ı müstesnâsına tedbîr-i bî-hemtâsına +Re’y-i cihân-ârâsına hayrân olur ‘akl-ı Hakîm + +Oldur imâm-ı müslimîn zıll-i Hudâvend-i Mu’în +Pîrâye-i dünyâ vü dîn gayret-keş-i şer’-i kadîm + + M.V/, FB. + +- Başlık: Târîh-i fett-i Mısr ve İskenderiyye K. + +Sad şükr kim kıldı Hudâ ol şâhı mansûru’l-livâ +Gayretle etdikde gazâ feth etdi iklîm-i ‘azîm + + Gâzî okutdu nâmını şevketle aldı kâmını +Şemşîr-i hûn-âşâmını çekdi ‘adûya ‘an-samîm + +Rûh-ı Resûlu’llâhı şâd etdi bu a’lâ-yı cihâd +Tebşîr ile kıldıkda yâd ol ravzadan peyk-i nesîm + +Oldukda tîgi müncelî nûr-ı zafer oldu celî +Kıldı Selîm-i evveli gülzâr-ı cennetde besîm + +Mahfî hıyânetle hemân nakz eyleyip ‘ahd ü emân +İklîm-i Mısr'a nâgehân girmişdi küffâr-ı le’îm + +Hak lutf-ı mevfûr eyledi İslâmı mansûr eyledi +Küffârı makhûr eyledi cumhûrunu kıldı ‘adîm + + Te’sîr-i ism-i Kâhire hükmün çıkardı zâhire +Mümkin mi kalmak kâfire böyle bir iklim-i cesîm + +Ol şehriyâr-ı dâdger çün dîn içün etdi sefer +Buldu o küffâra zafer te’yîd edip Rabb-i Kerîm + +Emr-i cihâda gayreti âfâka verdi şöhreti +Oldu cihâna savleti dehşef-fezâ-yı havf u bîm + +Tevfîk-i Bârî yâveri Hızr-ı hidâyet rehberi +Kıldı dil-âver ‘askeri tedmîr-i a’dâ-yı zemîm + + Geçdi kılıcdan ser-te-ser kalmadı düşmenden eser +Bulmadılar gayrı mefer bi’se’l-masîr oldu cahîm + + : hûn-âşâmını: hûn-efşânını FB. + +- : böyle bir: bir öyle K. + +- : mefer: makar FB. + +âh-ı merâm olundu ahz-i intikâm +A’dâ-yı dîni bi’t-tamâm seyf-i guzât etdi dü-nîm + +Şâh-ı cihândır ced-be-ced kılsın anı Rabb-i Samed +Bâ-’ömr ü ikbâl-i ebed taht-ı sa’âdetde mukîm + +Ol hüsrev-i gîtî-sitân olsun hemîşe kâmrân +Turdukça bu mülk-i cihân iclâl ü şevket müstedîm + +Târîh-i fethi Vehbiyâ kıldım dü-mısra’la edâ +‘Afv-ı kusûr eyler recâ bu ‘abd-i dâ’î-i kadîm + + İskender-âsâ Mısr hem evvelce kahr ile alıp +İskenderiyye Kal’asın aldı bu demde Şeh Selîm + +TÂRÎH-İ DÎGER DER-FETH-İ MISR BE-SİTÂYİŞ-İ +SULTÂN SELÎM HÂN + +Fütûhâtınla ‘âlem şâdumân şevketlü hünkârım +Küşâde-tab’ olup halk-ı cihân şevketlü hünkârım + +Yeniden feth edip Mısr'ı gazâ etdin mübârek bâd +Mu’înin oldu Rabb-i müste’ân şevketlü hünkârım + +Yine İskenderiyye Kal’asın aldın desin ‘âlem +Sana İskender-i devr-i zamân şevketlü hünkârım + +- : olundu ah -i intikâm: alındı ah ü intikâm FB. + +- : -FB. + + FB., K. + +- Başlık: Kasîde-i Fettiyye-i Vehbî-i İlâhî Der-Menkabet-i Gazâ-yı Ekber Hazret-i Zıllu llâhî +K. + +Gazâ-yı Bedr'i yâd etdirdi tâb-ı berk-i şemşîrin +Olup ‘ayyûka dek pertev-feşân şevketlü hünkârım + +Yazılsın sûre-i innâ fetahnâ tîgine şimdi +Ki ‘avn-i Hak bu nusretle ‘ayân şevketlü hünkârım + + Mukaddes hıttayı tathîr kıldın çirk-i müşrikden +Pesend etdi felekde kudsiyân şevketlü hünkârım + +Selîmü’l-kalb sultân-ı cihânsın Hak seni kılmış +Müsellem server-i şâhenşehân şevketlü hünkârım + +Gazâ tebrîk eder ecdâdına firdevs-i a’lâda +Gürûhuyla varıp kerrûbiyân şevketlü hünkârım + + Selîm-i evveli şâd eyledin nev-feth-i Mısr ile +Ana tebşîr edip hûr-ı cinân şevketlü hünkârım + +Hem etdi rûh-ı pâk-i Mustafâ Hân'a dahi müjde +O demde zümre-i rûhâniyân şevketlü hünkârım + +Hudâ hayru’l-halef kılmış seni âbâ vü ecdâda +Seninle fahr eder bu hânedân şevketlü hünkârım + +Yine iklîm-i Afrîkâ'yı aldın oldu ‘unvânın +Hakîkatde şeh-i gîtî-sitân şevketlü hünkârım + +Mukaddem kurma hısnın hem alıp kal’a küşâd etdin +Bu nâm u şâna reşk eyler şehân şevketlü hünkârım + +Kılıcın ‘arşa asdın sâyesi tâk-ı sipihr üzre +Nümâyândır misâl-i Kehkeşân şevketlü hünkârım + + +- : müşrikden: a’dâdan FB. + +- : -FB. + +Cihâda cehdin emr-i câhidûya imtisâl üzre +Rızâ’u’llâh içündür bî-gümân şevketlü hünkârım + +Hücûm etmişdi küffâr-ı Firencih nâgehân Mısr'a +Hıyânetle misâl-i reh-zenân şevketlü hünkârım + +Çekip şemşîrini kırdın geçirdin cümlesin anın +Ki sensin hüsrev-i sâhib-kırân şevketlü hünkârım + +Nişân-ârâyî-i menşûr-ı iclâlinle mahv etdin +‘Adûda kalmadı nâm u nişân şevketlü hünkârım + +Makâm-ı mâh-ı Ken’ân'ı bu nusret etdi nûrânî +Ki zulmet küfrünü kıldın nihân şevketlü hünkârım + +Çıkardın râh-ı hacdan hâr u hâşâk-i mugaylânı +O mülkü eyledin nev-gülsitân şevketlü hünkârım + + Cüyûş-ı yem-hurûşu bahr u berden sû-be-sû birden +Misâl-i Nîl edip Mısr'a revân şevketlü hünkârım + +‘Adûyu eyledin Fir’avn-veş gark-ı yem-i hûn-âb +Ne kanlar saçdı tîg-i gâziyân şevketlü hünkârım + +Sadâ-yı ra’d-ı tōpun tutdu âfâkı mehâbetde +Olup lerzân zemîn ü âsumân şevketlü hünkârım + +Misâl-i sâ’ika gökden inip her kelleye gülle +Başın kurtarmadı ol ser-keşân şevketlü hünkârım + +Uçurdun sûy-ı deryâdan açıp ‘Ankâ gibi şehbâl +Sefâ’inler küşâde-bâdbân şevketlü hünkârım + + +- : yem-hurûşu: nev-hurûşu FB. + +Mühimmât ile her kalyon kanatlı kal’adır gûyâ +Guzât-ı şâhbâza âşiyân şevketlü hünkârım + +Hezârân cünd-i mümt��z eyledin her ortadan me’mûr +Dil-âver tîg-i gayret der-miyân şevketlü hünkârım + +Neheng-i Mısr-veş bir bir hücûm etdi ‘adû üzre +O gayret-pîşe-i zûr-âverân şevketlü hünkârım + +Şeyâtîn-i ‘adû ka’r-ı zemîne girdi havfından +Olup cünd-i melek nusret-resân şevketlü hünkârım + +Edip te’sîr ism-i Kâhire küffâr-ı makhûra +Kırıldı kahr ile ol câniyân şevketlü hünkârım + +Bekâyâ-ı süyûf-ı gâziyân eyne’l-mefer gûyâ +Reh-i nîrâna gitdi nîm-cân şevketlü hünkârım + +Degil ihrâm taş dikdi mücevher tîg-i hûn-pâşın +Kazâ-yı Mısr-ı himmetle hemân şevketlü hünkârım + +Bi-hamdi’llâh ‘adûdan intikâm aldın meserretle +Pür oldu sâha-i kevn ü mekân şevketlü hünkârım + +Ne semte ‘azm ederse mevkib-i ikbâl ü iclâlin +Rikâbında zaferdir hem-’inân şevketlü hünkârım + +Misâl-i genc-i bâd-âver getirdi şurta-i tevfîk +Yine erzâk-ı Mısr'ı râygân şevketlü hünkârım + +Bulunsa zinde Tâtârân gibi bu feth-i tebşîre +Olurdu müjde-ber Cengîz Hân şevketlü hünkârım + + +Bu dehşet Çâr u Çâsâr'ı duçâr-ı havf edip nâçâr +Alâmân düşmeni der el-amân şevketlü hünkârım + +Gidip Îrân'a Tûrân'a dahi bu sît-i hevl-engîz +Eder Efgâniyân belki figân şevketlü hünkârım + +Eger re’y almasa havf ile Rây-ı Hind nîm-ceyşin +Olur râyet-keş-i Hindûsitân şevketlü hünkârım + +Sen ol Rüstem-şecâ’at Cem-haşem safder-şiyemsin kim +Tayanmaz kahrına sad Kahramân şevketlü hünkârım + + Eder biryân erip gâv-ı zemîne nevk-i pür-tâbın +Dikersen hışm ile hâke sinân şevketlü hünkârım + +Hedef eyler müzerkeş-tabla’-i hurşîdi fî-gerdûn +Alırsın kabzaya tîr ü kemân şevketlü hünkârım + +Geçirdin hatveden nûr-ı basar-veş ablak-ı çarhı +Edince berk-ı rahşın zîr-rân şevketlü hünkârım + +Görürse hamle-i şîrâneni nakşın peleng elbet +Döker mânende-i berg-i hazân şevketlü hünkârım + +Vücûdun sâye-i Hak'dır ki feyz-i zıll-i ‘adlinle +Cihânda emn ü râhat müstebân şevketlü hünkârım + +Nevâl-i hân-ı cûdundan tama’ hem sîr-çeşm oldu +Nedir bu ni’met-i bî-imtinân şevketlü hünkârım + +Degil yek rûze sarf-ı dest-i gevher-pâşına kâfî +Firâvân mâye-i deryâ vü kân şevketlü hünkârım + +- : -FB. + +Cihâna yagdırınca ebr-i nîsân gibi gevherler +Sadefler hem küşâd eyler dehân şevketlü hünkârım + +Hezârân şâ’ir-i üstâd tertîb etse sad dîvân +Olunmaz binde bir vasfın beyân şevketlü hünkârım + +Şeker-hâlık edip Vehbî kulun ammâ hamûş olmaz +Odur bir tûtî-i şîrîn-zebân şevketlü hünkârım + +Gubâr-ı âsitânından ne çâre dûr düşdüm hayf +Degil ‘aynımda kuhl-i İsfahân şevketlü hünkârım + +Zarûret mess edip nâçâr gurbet ihtiyâr etdi +Bu pîr-i bî-mecâl ü nâ-tüvân şevketlü hünkârım + +Erer bu zerreye her kanda olsa medd-i ihsânın +Olursa mazhar-ı lutfun her ân şevketlü hünkârım + +Cenâb-ı şeyhü’l-islâmın himemle kılmasa şefkat +Olurdu hâl-i zârım pek yaman şevketlü hünkârım + +Devâm-ı ‘ömr ü ikbâlin içün celb-i du’â eyler +Hulûs ile o ‘iffet-râstân şevketlü hünkârım + +Zamânın Bu’ssu’ûd'u oldugu ‘indinde zâhirdir +Ki sensin pâdişâh-ı kadr-dân şevketlü hünkârım + + Du’â-yı devletin hengâmıdır ki oldu âmâde +Melâ’ik ‘arşda âmîn-künân şevketlü hünkârım + + Devâm üzre serîr-i saltanatda Hakk ede ihsân +Ebed ikbâl ü ‘ömr-i câvidân şevketlü hünkârım + +- : oldu âmâde: el-amân oldu FB. + +- : -FB. + +Mü’ebbed zâtını te’yîd Bârî eylesin her dem +Nice feth ü zaferle kâmrân şevketlü hünkârım + +Hudâ ‘îd-i meserret eyleyip her rûz-ı fîrûzun +Kulun kurbânın olsun düşmenân şevketlü hünkârım + + Müstecâb olsun İlâhî bu du’âlar âmîn +Kıl o hâkân-ı cihânbânı hatâlardan emîn + +O müşîr-i müşterî-tedbîr-i hurşîd-i felek +Sen bir ahkar zerre-i nâçîzsin ey hâksâr + +Vehbiyâ haddin degildir pey-revî-i âsafî +Rûy-mâl et sâha-i ‘afva be-vech-i i’tizâr + +- : Kasidenin dua makamında farklı vezin ve kafiyede bu beyit var. + + FB., K. + +İBTİDÂ’-İ GAZELİYYÂT + +Yâ İlâhî ne söylerim bilmem +Etdim enfâs-ı ‘ömrü cümle tebâh + +Eyle âhir nefesde lutfunla +Kavlimi lâ ilâhe illa’llâh + +HARFÜ’L-ELİF + +Ol şâh-ı hüsne bu dil-i dîvâne ibtidâ +Çıkdı tazallüm etmege dîvâna ibtidâ + +Gülden varak varak sabak aldı hezârımız +Etdi edeble ders-i Gülistâna ibtidâ + +Dem-sâzî-i nevâ-yı cihân-sûz-ı ‘aşk ile +Nây-ı kalem de eyledi efgâna ibtidâ + +Evvel edâ-yı şükrü görülsün bu ni’metin +Etmek revâ mı besmelesiz hâna ibtidâ + +Vehbî bu ‘arsanın niçe çâpük-süvârı var +Çıkma semend-ı tab’ ile meydâna ibtidâ + +��� M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Kad enâru’l-hubbi fî-ekbâdinâ cemrü’l-gazâ +Var mıdır yanmakdan özge çâre bâ-hüsn-i rızâ + +Fâte ‘ömrî bi’n-nevâ yâ lehfe min-farti’l-hevâ +Yok mu âyâ müddet-i eyyâm-ı hicre inkızâ + +Lâ telümnî bi’s-sabâ yâ men li-’azlî kad nevâ +Çünki tâ rûz-ı ezelden böyledir hükm-i kazâ + +Men etâ havle’l-himâ min nehci sıdkin mâ-gavâ +Gerçi kim râh-ı talebde hayli vâsi’dir kazâ + +Fe’skübî yâ ‘ayne hattâ tentafî nâre’l-cevâ +Vehbiyâ sûz-ı mahabbet böyle etmiş iktizâ + +Hâl-i ruha cây-ı nişest olmuş süveydâ câ-be-câ +İn habbetü’s-sevdâ besest der-kiştzâr-ı dil me-râ + +Bîhûde çekdik çün ta’ab bir reh-nümâ yok mu ‘aceb +Mândîm der-râh-ı taleb ser-menzil-i cânân kücâ + +Ey Yûsuf-ı gül-pîrehen olsun meded zülfün resen +Üftâde der-çâh-ı zekan dil-teşneem bî-dest ü pâ + +Lutf et çıkar pîrâheni göster o gül gibi teni +Cân-ı menî cân-ı menî hâhem şevem yek-ten tu-râ + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Vehbî ne buldum hem-nefes ne kimse oldu dâd-res +Der-râh-ı gam hem-çün ceres kerdem besî feryâdhâ + +Visâlin ‘îdinin cân ile kan hayrânıyız cânâ +Bıçakdan geçme ol hürrem-demin kurbânıyız cânâ + +Lebin ol kıt’a-i yâkûtdur kim seyr edip hattın +Debîr-i meşk-i ta’lîm-i hat-ı reyhânıyız cânâ + +Bu tugrâ gibi kaşlar var iken menşûr-ı hüsnünde +Şeh-i nâz u ‘itâbın bende-i fermânıyız cânâ + +Agırlarsan bizi seng-i melâmetle agırlarsın +Sarây-ı hüsnünün pek tafralı mihmânıyız cânâ + +Meded hıfz eyle zîr-i dâmeninde sarsar-ı gamdan +Cihânın nûr-ı şem’-i meclis-i ‘irfânıyız cânâ + +Anınçün çâr-mevc-i ıztırâba düşmüşüz böyle +Güher var sînemizde ma’rifet ‘ummânıyız cânâ + +Kalırsa adımız bâkî kalır Vehbî deyü yohsa +Fenâ dünyâda Bâkî gibi biz de fânîyiz cânâ + +Nefes-i Âl-i ‘Abâ aldı meger bâd-ı sabâ +Ki nihâlânı eder sebz-ser ü sebz-kabâ + + M.VI/, FB. + + M.VI/, FB. + +Hüdhüd-i şevk ile dildâra uçurdum kâgıd +Bilmem âyâ getirir mi nebe’-i mülk-i Sabâ + +Cezbe-i ‘aşk u hevâ ‘âşıka çok reng eyler +Vechi var zerd ü nizâr olsa eger kâhrübâ + +O şehin cümle yemîninde yesârında yürür +Bir alây ‘âşık-ı âvâre misâl-i gurebâ + +Vehbiyâ mevhibe etmezse cenâb-ı Vehhâb +Ola hep nakş-ı mesâ’î-i emel mahv u hebâ + +Murassa’-tâc-ı Cemşîd'e berâberdir ser-i mînâ +Mey-i la’lîn ile memlû kadehdir efser-i mînâ + +Şeb-i târ-ı gamın mehtâb u şem’-i meclis-efrûzu +Ziyâsı sîne-i sâkî fürûg-ı ahter-i mînâ + +Cem'in âyînini icrâya etmiş ‘ahd ü peymânı +Eder hükmün revân peymânelerle dâver-i mînâ + +Kapar çeşmin görünce zâhid-i ef’î-nigeh gûyâ +Zümürrüd ma’denindendir meger kim cevher-i mînâ + +Yürütmez zevrak-ı sahbâyı cûş-ı ‘âlem-i âba +Sebük-destî ile rıtl-ı girân-ı lenger-i mînâ + +Eder tâbende subh-âsâ şeb-i deycûr-ı endûhu +Beyâz-ı gerdenin gösterse şem’-i hâver-i mînâ + + M.VI/, FB. + +Misâl-i gerden-i dilber ki hûn-ı ‘âşık içmişdir +Açar reng-i şarâbı perde-i nâzükter-i mînâ + +Niçe hemşîre-i hem-zâd olurdu duhter-i rezle +Hum-ı âbisten-i mey olmasaydı mâder-i mînâ + +Tehî kalmaz dil-i rûşen-safâ-yı ‘aşkdan Vehbî +Bunu işrâb eder oldukça bâde-zîver-i mînâ + +Her seher rûşen eder çeşm-i dil-i zârı sabâ +Getirip bâd-ı hevâ hâk-i reh-i yârı sabâ + +Bûy-ı gülden kafes-i bülbülü koymaz hâlî +Künc-i hasretde unutmaz o giriftârı sabâ + +Henüz açılmadı bir kimseye ol gonçe-lebim +Dahi şemm eylemedi bu gül-i ruhsârı sabâ + +Bulsa Çîn'e götürür şemme-i zülf-i siyehin +Terbiyet etmek içün nâfe-i Tâtâr'ı sabâ + +Turrası sünbülede beste-i zencîr ister +Vehbiyâ kılma nevâ-sencî-i eş’ârı sabâ + +O mâh olursa süvâr-ı semend-i istignâ +Gazâl-i mihri eder der-kemend-i istignâ + + M.VI/, FB. + + M.VI/, FB. + +Hırâm-ı nâz ile kûtâh ede kad-i servi +Gelirse bâga o nahl-i bülend-i istignâ + +Hat-âver olsa da gunc u delâl ile eyler +Hezâr sâde-ruhu rîş-hand-i istignâ + +Kemer gibi sarılırdım dirîg olmasa ger +Miyâna tîg-i sitem bend bend-i istignâ + +Gürûh-ı ‘işvegerândan o nâzenîni hemân +Begendi Vehbî-i müşkil-pesend-i istignâ + +Ol ‘işvekârın etdigi hep nâzdır bana +Zâtında cevri çok ise de azdır bana + +Çeşm-âşinâlık eylemiş agyâra gamzesi +Îmâ eden de sonra o gammâzdır bana + +Müşkil degil mi saydı rakîbâ o âfetin +Kebg-i derî ise sana şehbâzdır bana + +Pür-nâle eyleyen dilimi zahm-ı sînedir +Bu nagmelerde ney dahi dem-sâzdır bana + +Feryâd edince hâr-ı cefâ-yı zamâneden +Bî-çâre ‘andelîb hem-âvâzdır bana + +Ben ol Hümâ-yı himmetim evc-i felekde kim +Bâl-i şikeste şehper-i pervâzdır bana + + M.VI/, FB., K. + +Bezm-i sühande meşreb-i Hâfız'la Vehbiyâ +Bu neş’eyi veren mey-i Şîrâz'dır bana + +Mest-i nâzım sıklet-i bûs u kenâr etmem sana +Bezm-i ‘ayşı mâye-i renc-i humâr etmem sana + +Seng-i âzârınla mînâ-yı dilim etdin şikest +Bilmiş ol ancak a zâlim inkisâr etmem sana + +Teşne-leb kalsam da bu gülşende ey ebrû-siyeh +Lâle-veş ‘arz-ı derûn-ı dâg-dâr etmem sana + +Ey felek bîhûde gösterme hamîde kaddini +Minnetim yok kıl kadar teklîf-i bâr etmem sana + +Feyz-i Hak gibi degildir hâside dersem nola +Vehbîyim Vehbî nice ben iftihâr etmem sana + +Pek egri bakdı âh o kaşı kemân bana +Tîr-i nigâhı vermedi hergiz emân bana + +Kıldı rakîbi maksim-i hüsnünde hissemend +Sehm-i cefâ mıdır düşen ancak hemân bana + +Şimdi niçün mu’âmele bîgâne tarzdır +Çok âşinâlık eyler idin bir zamân bana + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB. + +Üftâdeyim belî kad-i mevzûn-ı dilbere +Şâ’ir isem de bunda düşer mi yalan bana + +Vehbî ‘aceb mi eyler isem tâze ihtiyâr +Pîr oldum işte şimdi gerekdir civân bana + +Nice ben olmayayım sana yana yana fedâ +Kendisin eyler iken şem’aya pervâne fedâ + +Her ser-i mûyuna ey şûh-ı perîşân-kâkül +Dil-i sad-çâk-veş olsun niçe bin şâne fedâ + +Cânı teslîm ederim gelse hayâlin dilime +Hânedân etse nola varını mihmâna fedâ + +Ol fedâyî-i reh-i ‘aşk benim kim etdim +‘Ömrümün mâhasalın bir şeh-i hûbâna fedâ + +Seng-i âzârına ol tıfl-ı cefâ-âmûzun +Sırrını eylemesin mi dil-i dîvâne fedâ + +Âsiyâb-ı felekin gerdişi ‘aynımda degil +Eyledim kendimi bir âfet-i devrâna fedâ + +İşte koç başına kurbân kuzucagım diyerek +Dem-i ‘îd eyleyeyim cânımı cânâna fedâ + +Zâhidin verdigi peymâne şikest-âver olup +Sâkiyâ eyle bize bir iki peymâne fedâ + + M.VI/, FB. + +Nüh-sadefde bu güher-pâre-i nazma Vehbî +Ola sad-kevkeb-i dürrî gibi dür-dâne fedâ + +Hüsn ile felekde benim ol mihr-i dil-ârâ +Kim benden eder kesb-i ziyâ gurre-i garrâ + +Ben ol gül-i nev-reste-i gülzâr-ı cemâlim +Şevkimle hezâr olmadadır sad-gül-i ra’nâ + +Bu hüsn-i latîf ile benim rûh-ı musavver +Kim sûretimi görmemiş âyîne-i dünyâ + +Mahfûz-ı nihân-hâne-i gencîne-i hüsnüm +Ol cevher-i ferdim ki bulunmaz bana hemtâ + +Gûyâ dehenim menba’ıdır âb-ı hayâtın +‘Uşşâkımı yek-bûse-i la’lim eder ihyâ + +Bir nazra ile gamze-i Tâtâr-ı nigâhım +İsterse eder mülk-i dil-i ‘âlemi yagmâ + +Vehbî bu gazel olsun o şûhun deheninden +‘Uşşâka hediyye yine bir gonçe-gül-âsâ + +Sanma zevk-i vuslatın cânâ temennâdır bana +Zümre-i ‘uşşâkda olmak tesellâdır bana + + M.VI/, FB. + + FB., K. + +Gavta-hâr-ı lücce-i gam olsa da ‘aşkınla dil +Fikr-i dendânın safâ-yı dürr-i yektâdır bana + +Ben humâr-âlûde-i ‘aşkım ne keyfiyyet ki bu +Dürdî-i derd ü mahabbet keyf-i sahbâdır bana + +Sâye-i serve seni tenhâ çekip ‘ayş eylemek +Nev-nihâlim bâgda zevk-i dü-bâlâdır bana + +Kim dimâg eyler gülün rengînî-i ruhsârına +Rûy-ı alin verd-i ahmerden de bûyâdır bana + +Dem-be-dem bir lu’b ile hâtır-şikestîye sebeb +Şîşe-bâzî-i cefâ-yı çarh-ı mînâdır bana + + Dîde rûşen Vehbiyâ kim hâk-i pây-ı âsafî +Hamdü li’llâh ‘ayn-ı kuhl-i rûşenâbâdır bana + +Mürg-i tab’ı evcgâh-ı nazm-perver etdiren +İltifât-ı Hazret-i Tayyâr Pâşâ'dır bana + +Ol Hümâ-himmet vezîr-i Kâf-temkînin bu dem +Zıll-i lutfu sâye-i şehbâl-i ‘Ankâ'dır bana + +HARFÜ’L-BÂ’ + +Mey iç lebinde görünsün şarâb içinde şarâb +Bu sûz-ı sîne ile dil kebâb içinde kebâb + +Fünûn-ı şîvede nev-nüsha-i letâfetsin +Hatınla mushaf-ı rûyun kitâb içinde kitâb + +- : K.'da . + + M.VI/, FB., K. + +Edince girye gül-i rûy-ı hûn-feşânın içün +Göründü çeşm-i terimde gül-âb içinde gül-âb + +Hevâ-yı zülfün ile âhım ebre peyveste +Semâda oldu hüveydâ sehâb içinde sehâb + +Bizi firâka yakıp olma gayra germ-ülfet +Revâ mı dûzahiyân-veş ‘azâb içinde ‘azâb + +Safâ-yı ‘âlem-i âbı çıkar temâşâya +Derûn-ı sâgar-ı meyden habâb içinde habâb + +Kadeh o dest-i muhannâda başka renge girip +Bu gûne oldu dü-bâlâ hizâb içinde hizâb + +Sü’âl-i zâhid-i har-tînet-i ‘alef-hâra +Verilse kâh revâdır cevâb içinde cevâb + +Nazîre söyle deyü ehl-i nazma ey Vehbî +Kalemle eyle bu fasl-ı hitâb içinde hitâb + +Gehî ebrû-yı yârı geh ruhun tasvîr eder mehtâb +Hilâlî şekl edip resmin döner tedvîr eder mehtâb + +O tıfl-ı nâzı süd limân deyü zevrak-süvâr etsem +Yem-i pür-şûru ol şeb reşk-i cûy-ı şîr eder mehtâb + +Ziyâ kesb eyleyip mihr-i ruh-ı dildârdan her dem +Bu mâhiyyetle çeşm-i encümü tenvîr eder mehtâb + + M.VI/, FB. + +O meh-rûyun görüp dîvânegân-ı zülf-i şeb-gûnun +Felekde hâlesin ser-halka-i zencîr eder mehtâb + +Şeb-i vaslında yârın germî-i mey derd-i ser vermez +Tabâşîr ile dürd-i bâdeyi tahmîr eder mehtâb + +Nakîsa verdigin ehl-i kemâle devr-i gerdûnun +Dirâyetle dehân-ı gurreden takrîr eder mehtâb + +Dil-i Vehbî olur fersûde görse sîne-i yârı +Ketân-ı nâ-tüvâna dûrdan te’sîr eder mehtâb + +Sevdirir kendiyi ‘uşşâka o tıfl-ı mekteb +Gâh ihlâs + +Cism-i vâhid olalım dermiş o cân-pâresine +Korkarım şeyhi dahi oldu hulûlî-mezheb + +Görse bir kâmeti mevzûn güzeli serv gibi +Begenir togrusu üftâde-i şâ’ir-meşreb + +Yeter ey kanı içine akacak pîr-i mugan +Görelim biz de henüz bâkire mi bint-i ‘ineb + +Merd isen bikr-i mezâmîne çalış ey Vehbî +Şîve-i bîveye meyl etme misâl-i Zeyneb + +Hûn-rîz-i çeşm-i yâra getirdi şarâb hâb +Tîg-i nigâhına mey ile verdi âb hâb + +Düzdîde gamzesi gibi hâbîde fitneyi +Rü’yâda görmemiş olalı belki hâb + +Hall eyledim me’âl-i şeker-hâbı kim bu şeb +Geldi dehende iken o la’l-i müzâba hâb + +Encüm-şümâr-ı hasret-i rûy-ı münîrinin +Âyâ girer mi çeşmine ey mâhtâb hâb + +Emn ü huzûr ümîdini etmem felekde kim +Bî-bâk olur mu zîr-i şikeste-kıbâb hâb + +Olsa ‘aceb mi gaflet-i nev-devletân füzûn +Sengîn olur dimâgda vakt-i şebâb hâb + +Vehbî mutâbık olmadı ta’bîri vâkı’a +Çok kerre etdi gerçi bizi kâm-yâb hâb + +Yüz sürdügümü görmedi ol pâya münâsib +Üftâde-dile olmadı bu pâye münâsib + +Kim biçdi ise bu çemenî sebz-kabâyı +Boyuncadır ol kâmet-i bâlâya münâsib + + M.VI/, FB. + + M.VI/, FB. + +Gördükde dedim perçemini tarf-ı ruhunda +Semmûr-ı siyeh-kâkülü dîbâya münâsib + +Alsın dil-i sad-çâki gehî destine cânân +Bir şânedir ol zülf-i semensâya münâsib + +‘Uşşâk zihâmından o şeh seyre çıkınca +Bir yer bulamam ben de temâşâya münâsib + +Vasf etmege bir mısra’-ı berceste bulunmaz +Ol kâmet-i mevzûn-ı dil-ârâya münâsib + +Râ kaşları medhinde olan nazmımı Vehbî +Gördü kalemim yazmaga buraya münâsib + +Cenâb-ı şeyh dahi nûş ederse köhne şarâb +Şebâbı ‘avdet edip tâzeyi öper şab şab + +O şerm-perver-i nâza ziyâdedir gâze +Olur ‘izârına gül-gûne nâb-reng-i hicâb + +Hat-âver olsa da ebrûsudur perestişgâh +Yıkılsa câmi’-i hüsnü yerindedir mihrâb + +Bir iki bûsesin alsam sayar ne çok diyerek +Sayılmaz iken olunsa cefâ vü cevri hisâb + +Kim içdi bezm-i cihânda şarâb-ı ikbâli +Tenûr-ı gamda dil-i zârı olmadıkça kebâb + + M.VI/, FB. + +Basîret üzredir işte bu bahr-ı mihnetde +Kapar gözün iyice açmadan henûz habâb + +‘İnân-gîr-i emel olmadan hemân Vehbî +Eder ‘adem seferin âh ‘ömr pâ-be-rikâb + +Şarâb-ı dil-küşâdan gördügüm zevk ü safâdır hep +Fem-i mutribde gûş etdiklerim hüsn-i edâdır hep + +Sevip bir şûh-ı bâlâ-kad belâsın buldu dil ammâ +Kimi gördümse bir öyle belâya mübtelâdır hep + +Hat u gîsûya denmek ‘anber-i sârâ vü müşg-i Çîn +Kelâm-ı hâm u ta’bîr-i hatâ-ender-hatâdır hep + +İnanma sevdigim ‘arz-ı mahabbet etse de farzâ +Güzeller gibi ahbâb-ı zamâne bî-vefâdır hep + +Ten-i hâkî tayanmaz rûzgâra gird-bâd-âsâ +Cihânın Vehbiyâ âsâyişi mahv u hebâdır hep + +HARFÜ’T-TÂ’ + +Ol şûh mü’ezzinde nedir bu kad ü kâmet +Gül câmi’idir semti yürü eyle ikâmet + +Hattı ne güzel nokta-i hâl ise yerinde +Yokdur ser-i mû nüsha-i hüsnünde sekâmet + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB. + +Agyârı ser-i cennet-i kûyunda görünce +‘Âşıklarının başına kopmaz mı kıyâmet + +Açmazdı keremkârlara dest-i ümîdi +Şeyh olsa eger sâlik-i iksîr-i kerâmet + +Peygûle-i ‘uzletdir eger var ise Vehbî +Bu dehr-i pür-âşûbda bir cây-ı selâmet + +Sâkî gelince meclise sâgar-be-dest mest +Sürdüm ayagına yüzümü ben de mest mest + +Bâlâ-nişîn-i mesned-i Cem olmak istemez +Meyhâne gûşesinde yatan rind-i pest mest + +Cûş u hurûş ile küpe binmez mi bulmasa +Pây-ı hum-ı şarâbda cây-ı nişest mest + +Âzürde olma tevbe-şiken olsa zâhidâ +Keyf ile belki sâgarı eyler şikest mest + +Bezm-i ezelde Vehbî-i mestâne-meşrebi +Etmiş bu gûne neş’e-i câm-ı elest mest + +Dil olmasa perverde-i Bihzâd-ı mahabbet +Olmazdı bu sûret ile üstâd-ı mahabbet + + M.VI/, FB. + + M.VI/, FB. + +Bülbül seherî jâleyi tesbîh edip elde +Teshîr-i gül içün çeker evrâd-ı mahabbet + +Ey şûh gam-ı kaddin ile şerha-i sînem +Bir bir çemen-i ‘aşkda şimşâd-ı mahabbet + +Seylâb-ı sirişk eylemese sûziş-i itfâ +Dünyâyı yakar âh-ı ‘alev-zâd-ı mahabbet + +Bir âfet-i şîrîn-dehenin şevkine Vehbî +Oldum yine kûh-ı gama Ferhâd-ı mahabbet + +Var dâmen-i Yûsuf gibi bir pâk etek tut +Ammâ ki sakın çıkmasın elden anı pek tut + +Ben bu gece niyyetliyim ol hân-ı visâle +Zâhid yürü sen şübhe ile rûze-i şek tut + +Tuzlu oturur sonra sakın kıyma kebâba +Ey rind-i mey-âşâm biraz hakk-ı nemek tut + +Tutkun gibi bir lu’b ile agyâra tutulma +Bu pendimi ey şûh gerek tutma gerek tut + +Dizgin gerecek yok sana bu ‘arsada Vehbî +Esb-i kalemin sen de ‘inânın çekerek tut + + M.VI/, FB., K. + +Bahâr eyyâmıdır ey dil figân-ı ‘aşkı müzdâd et +Misâl-i ‘andelîb ol gül-ruhun bâgında feryâd et + +Furât u Dicle-âsâ cûşiş-i eşk-i revânınla +O şûhun cennet-i kûyun behişt-âbâd-ı Bagdâd et + +Yeter yıkdın dil-i vîrânımı şimden geri yap yap +Gel ey genc-i ümîdim gel meded lutfunla âbâd et + +Ne hâcet pâdişâhım ‘âşıka tîg-i sitem çelmek +Niçün zahmet verirsin kendine agyârı cellâd et + +Hücûm etdi derûnum hısnına ceyş-i gam-ı devrân +Mey-i pür-zûr ile sâkî pey-â-pey turma imdâd et + +Amân ey şûh-ı tersâ kayd-ı zülfünde giriftârım +Esîr oldumsa da kâfir mürüvvet yok mu âzâd et + +Unutma gûşe-i hicrânda bu Vehbî-i mahzûnu +Peyâm-ı vuslatınla gâhice yâd eyleyip şâd et + +DER-DEFTERDÂRÎ-İ HİLMÎ PAŞA EZ-BEHR-İ KOYUN SÂ’ATÎ +EMÎN NÂM BE-PERESTÂREŞ BERÂY-I LATÎFE NÜVİŞTE BÛD + +Girerse bir dakîka koynuma ol sîm-ber sâ’at +Safâsından döner dil şevk ile rakkâsa her sâ’at + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB. + +Görüp mâr-ı münakkaş gibi zencîr olmuş agyârı +Emîn olmaz gönül koynumda ‘akreb oldu zer sâ’at + +Gerisi ‘ayb olur mu basmadır altundan işlenmiş +Hemân kaldıkça diş diş bindirir üstâdı der sâ’at + +Yapılmış mı ‘aceb kum sâ’atinden gayrı devrânda +Bu gûne devr-i dâ’imle döner zîr ü zeber sâ’at + +Gelip ahşama karşı sâ’atim geldi demiş birgün +Gurûbîdir meger ol aylı günlü mu’teber sâ’at + +Anı bir eski sâ’atciye gösterdim bozup düzdü +Dedi sildir efendi köhnelenmiş bu güher sâ’at + +Sadâsı çıkmadı çokdan ‘aceb yanlış mı kurmuşlar +Bozuldu korkarım öyle musanna’ bir çalar sâ’at + +HARFÜ’S-S + +Ne kahr-ı dehr ü ne çarh-ı sitem-kirdârdır bâ’is +Bu ye’s ü hayrete hep baht-ı nâ-hemvârdır bâ’is + +Belî mûy-ı miyâna rişte-bend-i şevk idim ammâ +Ümîdim kesmege ol hancer-i hûn-hârdir bâ’is + +Bu cûş-â-cûş-ı bî-hûşî vü nûş-â-nûş-ı câm-ı mey +Safâmızdan degildir cûşiş-i ekdârdır bâ’is + +Kilîsâdan yapılma mescid-âsâ hâne-i dilden +Tesâvîr-i günâhı mahva istigfârdır bâ’is + + M.VI/, FB., K. + +Kafes-bendî-i gamla ‘ayşımız telh olmaga Vehbî +Hemân tûtî gibi şîrînî-i güftârdır bâ’is + +Hûn-âbe-i sirişkle eyler şarâb bahs +Sûz-ı dilimle eylemesin mi kebâb bahs + +Âgâz edip nevâya pes-i perdeden meger +‘Uşşâk nâlesiyle edermiş rebâb bahs + +Bezminde çok döküldü saçıldı o gül-ruhun +Hoy-kerde ‘ârızıyla edince gül-âb bahs + +Sengîn-nihâd iken ruhu hacl ile sürh olur +La’l-i lebile etdigiçün la’l-i nâb bahs + + Mümkin midir ki rahne-i dilden rehâ bula +Dür dişleriyle eyledi dürr-i hoş-âb bahs + +Hattın görünce mug-beçe-i âteşîn-ruhun +Sandım Mecûs ile eder Ehl-i Kitâb bahs + +Besdir bedîhe-gûlugu ilzâma der-’akab +Etse kiminle Vehbî-i hâzır-cevâb bahs + +Derdini söyler o şûha dil-i bî-çâre ‘abes +Yog iken merhem ümîdi açılır yare ‘abes + + M.VI/, FB. + +- : -M. + + M.VI/, FB., K. + +Nev-nihâlim bilirim üstüne koş konduramaz +Başına dönmede mürg-i dil-i âvâre ‘abes + +Müncelî âyine-i hüsnü nazardan sakınır +Perde-i turrasını çekmez o ruhsâra ‘abes + +Var mıdır fâ’ide cellâda amân dersen de +İltiyâm etme dilâ gamze-i hûn-hâra ‘abes + +Bahtımızdır bizi ser-geşte eden ey Vehbî +Serzeniş etmeyelim çarh-ı sitemkâra ‘abes + +HARFÜ’L-CÎM + +‘Âlem-i âbı edince cûş-ı sahbâ mevc mevc +Neş’e-i rindân olur mânend-i deryâ mevc mevc + +Olmasın mı fülk-i dil bahr-ı siyâh-ı hüzne gark +Cûş-ı hatt hoy-kerde rûyunda hüveydâ mevc mevc + +Âhım olmuş bâde-i çîn-i cebîn-i dil-rübâ +Nûr deryâsı sabâdan oldu gûyâ mevc mevc + +‘Aks-i rûy-ı âteşînin hem eritdi cevherin +Etdi hem âyînede sîm-âbı cânâ mevc mevc + +Halka-i zülfün gamıyla cûş edip bahr-ı sirişk +Oldu her bir katreden girdâb peydâ mevc mevc + +Teşnegân-ı câha sahrâ-yı talebde şevk ile +Görünür ‘ayn-ı serâb ikbâl-i dünyâ mevc mevc + + M.VI/, FB. + +Hâme-i mûy etdi Vehbî bülbülün müjgânını +Oldu gül-nakş-efgenî dîbâ-yı mâ’nâ mevc mevc + +Mahmûrî-i gam etdi bizi sâgara muhtâc +Olduk yine sâkî-i neşât-âvere muhtâc + +Vasf-ı ber-i sîmîni içün yazdıgım ebyât +Tâ öyle safâ vermede kim ezbere muhtâc + +Dil-hasteyim ol rütbe ki müjgânı gamından +Olmuş reg-i cânım göresin neştere muhtâc + +Jeng-i heves ile sakınıp bozma safâyı +Mir’ât-ı dilin olmaya rûşengere muhtâc + +Vâ’iz sadakât ile satar kasr-ı cinânı +Fehm eyle ki cennet dahi sîm ü zere muhtâc + +Bu lüccede keştî-i girân-mâye-i câhın +Âsâyişi temkîn gibi bir lengere muhtâc + +Vehbî çalışıp müntesib ol bâb-ı Hudâ'ya +Olma kapısız gibi der-i dîgere muhtâc + +‘Arak-çînende olmuş turra-i dildâr pîç-â-pîç +Yatar elbet derûn-ı lânesinde mâr pîç-â-pîç + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Miyânı haddeden geçmiş deyü ser-rişte vermekden +O şûh-ı sîm-keş destinde oldu târ pîç-â-pîç + +Düşer ejder gibi gûyâ ki genc-i şâygân üzre +Tılısm-ı muhkem olmuş ‘ukde-i şalvâr pîç-â-pîç + +Ne mümkin togru çıkmak zirve-i câh-ı mu’allâya +Tarîkin resmi mânend-i reh-i kühsâr pîç-â-pîç + +Ricâlin başı baglı oldugundan emr-i şâhîye +Horâsânîde olmuş hey’et-i destâr pîç-â-pîç + +Menâr-âsâ egerçi istikâmet gösterir zâhid +Derûnun yokladım ammâ o nâ-hemvâr pîç-â-pîç + +Bu cism-i nâ-tüvânım nâr-ı hicr-i yâr ile Vehbî +Misâl-i mûy-ı âteş-dîdedir her bâr pîç-â-pîç + +Gördüm o mest-i ‘işveyi tarf-ı nigâh kec +Sîne küşâde zülf perîşân külâh kec + +Kaddin elif hilâl kaşın râ hayâ edip +Geh râstdır mütâla’amız ya’nî gâh kec + +Taklîd etmese ham-ı ebrû-yı yârı meh +Göstermez idi gurresini böyle mâh kec + +Şeh-râh-ı istikâmete var sâlik ol yürü +Güçdür vusûl menzile oldukda râh kec + + M.VI/, FB. + +Vehbî nişâne-i emele togru gitmedi +Çıkdı meger şu çekdigimiz tîr-i âh kec + +Nâvek-i gamzesine sînemi etdim âmâc +Çeşm-i Tâtâr'ı yine sabrımı eyler târâc + +Müşterî çıksam ana şimdi bahâ yetmez der +Kâle-i hüsnüne ben vermiş iken böyle revâc + +Ey gözüm nûru meded gel görelim insâf et +Çeşm-i bîmârın içün haste-dilim yok mu ‘ilâc + +Çâre-sâz olma degil derdine dermân arayor +Yoklayıp nabzını etdimse kimi istimzâc + +Vehbiyâ bûse ümîd eyleme ol mug-beçeden +Kâfirin verdigi yokdur şeh-i İslâm'a harâc + +HARFÜ’L-HÂ’ + +Keyfimce yapılmış hele meyhâne müferrih +Sahbâsı neşât-âver ü peymâne müferrih + +Sâkî yıkılıp câm u sebû oldu şikeste +Geldi bana bu lagziş-i mestâne müferrih + +‘Anberdir eden kırmızı ma’cûnu ferah-zâ +Hattıyla degil mi leb-i cânâne müferrih + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Gam-hânemi teşrîf-i safâ-bahşına dâ’ir +Bir nev-haber aldım yine ammâ ne müferrih + +Vehbî sühanında ne bu hâsiyyet-i te’sîr +Hussâda mükedder olur ihvâna müferrih + +Rûz-ı ‘ayş içün felekde mihr-i rahşândır kadeh +Bezm-i şebde devr-i dâ’im mâh-ı tâbândır kadeh + +Câ’iz-i kadh-ı mu’âllâ-yı neşât olmuş yine +Encümende bir ayagıyla şitâbândır kadeh + +Sanma kim bîhûdedir cûş-ı habâb-ı bâdeyi +‘Ârız-ı sâkîye sad-çeşm ile hayrândır kadeh + +Pür-mey-i gül-gûn görüp sandım dehân-ı yârda +Hokka-i yâkûtda la’l-i Bedahşân'dır kadeh + +Vehbiyâ elden bırakmazsa nola rindân kim +Dest-hoş-ı Hüsrev ü Cemşîd-i devrândır kadeh + +Bir ramak kaldı hayâtımdan amân ‘ömrüm Nûh +Yetiş ey cân-ı ‘azîzim yerine gelsin rûh + +Der-i meyhâne kapanmış düşelim tekyelere +‘Acabâ bir kapı açmaz mı bize ehl-i fütûh + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB. + +Nush eder zâhid-i bed-lehce ‘abes rindâna +Bilse bu zevki bozar tevbeyi ‘ukbâda Nasûh + +Mey-i dûşîne bizi etdi humâr-âlûde +Sâkiyâ tâzelesin keyfimizi câm-ı sabûh + +Nice bûs etmeyelim agzını Nûh'un Vehbî +Eyledi nutku ile bu gazel-i tâze sünûh + +HARFÜ’L-HÂ’ + +Burc-ı ‘akrebde güneş gibi ‘ayândır zülf ü ruh +Zehrnâk ammâ yine pertev-feşândır zülf ü ruh + +‘Âlem-i âhardadır ‘uşşâk bilmez rûz u şeb +Zulmet ü nûr-ı cihân-ı hüsn ü ândır zülf ü ruh + +Sîne vü gerden semenzâr-ı bahâr-ı hüsn ise +Sünbül ü gülden ‘ibâret gülsitândır zülf ü ruh + +Âteş üzre bir şemâme ‘anber-i sârâ gibi +Nekhet-ârâ-yı meşâm-ı ‘âşıkândır zülf ü ruh + +Vehbiyâ tâk-ı dilimde sûreti âvîhtedir +Bir siyeh pûşîdeli âyînedândır zülf ü ruh + +Mürîd-i tâzesi eyler edâ-yı hidmet-i şeyh +Şurûtu üzre sahîha degil mi halvet-i şeyh + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Henûz tevbe kapısı kapanmadı ammâ +Kapatdı dergeh-i meyhâneyi nasîhat-i şeyh + +Nedir o bâr-ı ‘amâme o şekl-i sâlûsî +Amân amân çekilir mi efendi sıklet-i şeyh + +Bu köhne hırka mıdır yohsa hârık-ı ‘âde +Görülmedi yeniden başka bir kerâmet-i şeyh + +Ridâsını çıkarıp raks ederdi dâ’irede +O çengi şûhi olaydı eger hem-ülfet-i şeyh + +Sirişk-i tevbe-i ‘âsî ile söner dûzah +Sebîl-i Kevser ise cûşiş-i ‘ibâdet-i şeyh + +O nev-nihâli severse ‘aceb mi Vehbî-i pîr +‘Asâ degil mi sonunda medâr-ı kuvvet-i şeyh + +Bûs ederken la’lini gelmez bana düşnâm telh +Lezzet-i nukl ile olmaz bâde-i gül-fâm telh + +Çâşnî-i mansıba söz var mı elbet tatlıdır +Zehr-i ‘azl ile sonunda olmasaydı kâm telh + +Bed-siriştân oldugun gördün mü lezzet-yâb-ı ‘ayş +Dûrdur zevk-i şekerden olıcak bâdâm telh + +Cân verirken ol leb-i şîrîne zâhid pend eder +‘Âşıka gelmez mi bu âheng-i bî-hengâm telh + + M.VI/, FB. + +Vehbiyâ her gördügüm erbâb-ı devlet telh-kâm +Anladım nûş etmeden kim şerbet-i eyyâm telh + +HARFÜ’D-DÂL + +Ebrû-yı yâra benzediginden hilâl-i ‘îd +Âfâkı rûşen eyledi nûr-ı cemâl-i ‘îd + +Zâhid yesin nevâle-i helvâyı ‘âşıka +Bir bûsedir şeker gibi ancak nevâl-i ‘îd + +Kim sabr ederdi rûze-i hecr ile külfete +Encâmı olmasaydı ümîd-i visâl-i ‘îd + +Güller gibi açılmış o nev-gonçe-i cemâl +Giymiş amân amân göresin al ü şâl-i ‘îd + +‘Arz etmege elin öpüp ol şûha Vehbiyâ +Bu nazmı eyle nakş-ı ser-i dest-mâl-i ‘îd + +O hâb-âlûde çeşmân-ı sitem-mu’tâddan feryâd +Ki bîdâr olmadı sad nâle vü feryâddan feryâd + +Niçün bîzâr olursun âhımızdan şâh-ı hûbânım +Ne mâni’ zîr-destân eylese bî-dâddan feryâd + +Derâ-yı kârvân-ı sürmede sît ü sadâ olmaz +Siyeh-baht ise de çıkmaz dil-i nâ-şâddan feryâd + + M.VI/, FB. + + M.VI/, FB., K. + +Ne sengîn dil deyü Şîrîn'e ta’ne etmese kühsâr +Hemân etmezdi belki tîşe-i Ferhâd'dan feryâd + +Sarîr-i hâme bîhûde degildir anladım Vehbî +Benim gibi edermiş kesb-i isti’dâddan feryâd + +Ümîdim zevrakın çekdim kenâra her çi bâd âbâd +Temelluk eylemem şu rûzgâra her çi bâd âbâd + +Hebâ etdim ten-i hâkî-nihâdı gird-bâd-âsâ +Hevâ-yı ‘aşk ile döndüm gubâra her çi bâd âbâd + +Yine ümmîd-i âbâdî ile düşdüm harâbâta +Eger berbâd olursam da ne çâre her çi bâd âbâd + +Misâl-i genc-i bâd-âver getirsin müjde-i vaslı +Nesîm-i âhı gönder kûy-ı yâra her çi bâd âbâd + +Humâr-âlûde-i ye’s oldugun bir hoşça işrâb et +Mübârek-bâda geldikçe kibâra her çi bâd âbâd + +Bize ey bâd bâdî-i perîşânî olursan da +Tokun gâhî o zülf-i târumâra her çi bâd âbâd + +Senindir şimdi meydân bâd-pây-ı hâmeni Vehbî +Çıkar merdâne sâhn-ı iftihâra her çi bâd âbâd + + M.VI/, FB., K. + +Kâle-i hüsnünü gösterdi Burûsa'da meded +Nakd-i ârâm-ı dili aldı bu rû-sâde meded + +Tıfl-ı nâzım Bebek'e seyre gidince tenhâ +Merdüm-i dîde kalır eşk ile deryâda meded + +Ceyş-i gam Dicle gibi etdi akın hısn-ı dile +Geldi cûşişle Hülâgû yine Bagdâd'a meded + +Dâd-res kalmadı mı rûy-ı zemînde ‘acabâ +Yetişir yok bu kadar nâle vü feryâda meded + +Yolumuz aldı gürûh ile şu kâfir agyâr +Yetiş ey şâh-ı cihânım meded imdâda meded + +Va’de-i vuslat istesem deheninden bârî +Gitmeden hasret ile tâ ‘adem-âbâda meded + +Kayd-ı zülfünden esîr olsun edip Vehbî-i zâr +O giriftârı sakın eyleme âzâde meded + +HARFÜ’Z-ZÂL + +Bûse-i la’li gelir meclis-i ‘işretde lezîz +Nukl olur neş’e-i sahbâ ile gâyetde lezîz + +Lüknet-âmîz edâsında olan hâletler +Nutk-ı tûtî-i şeker-gû gibi sohbetde lezîz + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Vuslatından dehen-i dilde halâvet kalmış +Bana ol zevk gelir gûşe-i hasretde lezîz + +Hoş-güvâr etmededir câm-ı gam-ı ‘azlini kim +Nûş eden zehri sanar şevk ile şerbetde lezîz + +Vehbiyâ zâ’ika-i hâsidi telh etdi yine +Meyve-i nazmın iken böyle hakîkatde lezîz + +Çıkarsa âh ile dilden olur elbet du’â nâfiz +Eder zûr-ı kemân tîri nişâna dâ’imâ nâfiz + +Yine ser-cîve-i rişvetdedir te’sîr elbette +Dil-i saht-ı kibâra câ-be-câ olsa recâ nâfiz + +Sühande râstî bâdî-i tîzî-i eserdir kim +Sühûletle olur mu nevk-i mîh-i kec-nümâ nâfiz + +Kuzâtın za’f-ı dîni mâni’-i tenfîzdir yohsa +Kavîdir şer’-i Hakk elbet olur hükm-i kazâ nâfiz + +Salâbet olsa da hârâ gibi bir saht mazmûnda +Olur bu nîze-i ser-tîz-i hâmem Vehbiyâ nâfiz + +HARFÜ’R-RÂ’ + +Kilk-i kudret hat-ı reyhânını nâ-gâh yazar +Safha-i sîneme medd-i elif-i âh yazar + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Vasf-ı rûyunda gazeller yazan ehl-i sühanın +Matla’ında kimi hurşîd kimi mâh yazar + +Görse bu sûret ile münşî-i Şehnâme seni +Mülket-i ‘işvede hûbâna şehenşâh yazar + +İkisin etse de bir yerde musavvir tahrîr +Serv-i bâlâyı kadinden yine kûtâh yazar + +Levh-i mihr ü kamere İbn-i Nüceym-i gerdûn +Kalem-i gırre ile rûyuna Eşbâh yazar + +Hem-ser-i şîr yazıp ‘aşkı Hayâtü’l-hayvân +‘Akl-ı pür-hîleyi dünbâle-i rûbâh yazar + +Okudum metn-i usûl-i kütüb-i devletde +Kayd-ı haysiyyet-i cehli sebeb-i câh yazar + +Sînedir kâgıd-ı tesvîdi debîr-i çarhın +Anda nakş-ı emeli gâh bozar gâh yazar + +Kâtib-i mahkeme-i hükm-i kazâ ey Vehbî +Kısmetim sehmini er-rızku ‘ala’llâh yazar + +Egerçi gülşen-i hüsnü bahâr-ı nev-civânîdir +Yine ol verd-i ra’nâ mâ’il-i reng-i hazânîdir + +Yazılmaz sûreti dikkat olunsa kıl kalemlerle +O şûhun mû-miyânı belki hayret-bahş-ı Mânî'dir + + + M.VI/, FB. + +Meh-i Ken’ân ise şeh-beyt-i hüsne mısra’-ı evvel +O matla’da bu mevzûn-kâmetim mısrâ’-ı sânîdir + +Olur her bûsesi senbûbe-i hân-ı neşât ammâ +Leb-i cân-bahş-ı sâkî mey-keşe nukl-i revânîdir + +Melek vasf etse Mâlik'den açar ol dûzahî bahsi +Sanarsın hem-zebânı zâhidin gûyâ zebânîdir + +Sühan-sencân-ı dehrin tâze âsârı kâlır bâkî +Bu çarh-ı köhne-sâlin gerçi her etvârı fânîdir + +‘Aceb mi gâlib olsam hasma bu kuvvetle ey Vehbî +Müzerkeş cild-i dîvânım direfş-i Gâvyânîdir + +Tâb-ı firâk u germî-i hicrân gelir geçer +Teb-lerzelerde nevbet-i hicrân gelir geçer + +Mânend-i kârvân-ı müselsel-katâr-ı Çîn +Dilden hayâl-i kâkül-i cânân gelir geçer + +Peykânı ber-güzâr kalır zahm-ı sînede +Her lahza tîr-i gamze-i fettân gelir geçer + +Gördükde seyre geldigin âhû-nigehlerin +Sandım ki fevc fevc gazâlân gelir geçer + +Cûş u hurûş-ı fursata olma rübûde kim +Seyl-i bahâr gibi şitâbân gelir geçer + + M.VI/, FB. + +Düşme hevâ-yı rif’ate bu rûzgârda +Etmez karâr taht-ı Süleymân gelir geçer + +Vehbî gibi edâsı hoş-âyende görmedik +Gerçi hezâr rind-i sühan-dân gelir geçer + +Bu sîne belâ-hâne-i bî-revzenimizdir +Hurşîd-i ziyâ-bahşı dil-i rûşenimizdir + +Çâh-ı zekan üftâdesi dil-beste-i zülfüz +Zincirlikuyu anın içün meskenimizdir + +Hâlinle kanâ’at ederiz mûr-nihâdız +Bir dânesi de girse ele hırmenimizdir + +Hâkisterimizde gül açar şevk-i ‘izârın +Külhan dahi ey gonçe-i ter gülşenimizdir + +Rûy-ı hasedi perde-i ihlâs ile mestûr +Hep dost yüzünden görünen düşmenimizdir + +Tâ’at yoluna gitmege ‘azm eyledik ammâ +Şeytân-ı la’în gizli gezer reh-zenimizdir + +Vehbî giremez leşker-i âşûb-ı zamâne +Peygûle-i ‘uzlet ki bizim me’menimizdir + + M.VI/, FB., K. + +Kâl ile hâl ile etdikçe niyâz ikide bir +Geh ‘itâb etdi o meh-rû gehi nâz ikide bir + +Her kadeh başına olmazsa da ol mest-i gurûr +Lebin öpdürmege verseydi cevâz ikide bir + +Rûz u şeb mihr ü mehin reşk-i ‘izâr ile felek +Etmede sînesine dâg-güdâz ikide bir + +Kad-i dilber var iken Sidre vü Tûbâ diyerek +Etme vâ’iz yetişir bahsi dırâz ikide bir + +Vehbiyâ bûs u kenâr olmuş iken dil-hâhın +Eyleme lâf-ı hakîkî vü mecâz ikide bir + +Benlerle gerçi kâle-i rûyu beneklidir +Hatt-ı benefşe-nescile bir top çiçeklidir + +Gözcüsüdür hayâli hisâr-ı derûnda kim +Merdüm-nişîn-i çeşm-i ümîdim Bebeklidir + +Târ-ı harîr gibi göricek mûy-ı perçemin +Bildim o nerm-hûyî civânı ipeklidir + +Bir derde düşme yohsa müdâvât-ı rûzgâr +Tiryâk-i ekber olsa dahi engereklidir + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB. + +Pâ-mâl-i esb-i ‘işve eden Vehbiyâ beni +Dilberlerin hırâm-ı levendâne şeklidir + +Üftâdelerle gerçi o meh senli benlidir +Benlik ederse de yakışır çifte benlidir + +Berrâk sînesin göreli yâsemen gibi +Bâgın gül-i sefîdine bakmam dikenlidir + +Vermez safâ-yı la’l-i lebin Hâtem olsa da +Asl-ı ‘akîki hoş biliriz kim Yemenlidir + +Hûr-ı cinân hayâli ile alma iki zen +Vâ’iz bilir misin zen-i dünyâ düzenlidir + +Vehbî yakışmış ol leb-i cân-bahşa hatt-ı sebz +Gûyâ kenârı çeşme-i Hızr'ın çemenlidir + +Seferber-i reh-i ‘aşkın niçe diyâra gider +Güzel adın işidip tâ Güzelhisâr'a gider + +Gubâr-ı pâyın içün Isfahân'dadır nazarı +Ümîd-i kand-i lebin ile Kandehâr'a gider + +Niçe fütâdeyi fitrâk-i nâza bend etmiş +Niçün o şâh-süvârım yine şikâra gider + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Çıkarsa hasret ile cânı ‘âşık-ı zârın +Harîm-i cennet-i me’vâ-yı kûy-ı yâra gider + +Der-i cahîmi küşâd etdi ‘unf ile vâ’iz +Bu âteş ile o da korkarım ki nâra gider + +Müsâ’id olsa da keştî-i bahtına eyyâm +Bu rûzgârı sakın sanma bir karâra gider + +Menâzil-i kamerîden mi hâne-i Vehbî +Gehî gelirse de turmaz o mâh-pâre gider + +Ne tîr-i gamzeden ne dîde-i câdûlarındandır +Benim çekdiklerim ancak kemân ebrûlarındandır + +Sıfâhân'da görüp bir çâr-ebrûyu hatın sordum +Dedi bu Çâr-bâg'ın sünbül ü şebbûlarındandır + +Gam-ı mûy-ı miyânı nâl eder ammâ dil-i zârı +Bu rütbe pîç ü tâbım halka-i gîsûlarındandır + +Girîzândır gazâl-i müşg-veş vahşetle ‘âşıkdan +Hat-âverler ki sahrâ-yı Hatâ âhûlarındandır + +Kafes-bend-i gam-ı eyyâmdır hayretle lâl olmuş +Bu bâgın gerçi Vehbî bülbül-i hoş-gûlarındandır + + M.VI/, FB., K. + +Gel ey sabâ yine ol gül-’izârdan ne haber +Hazân-dîde hezâr-ı bahârdan ne haber + +Gör ey sirişk-i revân kimlerin kenârında +O serv-i tâze-res-i ‘işvekârdan ne haber + +Nesîm geldi ayagı tozuyla ey dîde +‘Aceb gubâr-ı ser-i râh-ı yârdan ne haber + +Diyâr-ı hüsnüne gitmiş hayâl câsûsu +Yine o hüsrev-i mülk-i vakârdan ne haber + +Berîd-i âh gidip gelmek üzre ey Vehbî +Peyâm-ı vuslata dâ’ir nigârdan ne haber + +La’lin hayâli dilde safâ-yı müdâmdır +Bezm-i cihânda mey bana sensiz harâmdır + +Taklîd ederse sâ’idine sîm külçesi +Korlar derûn-ı pûteye bilsin ki hâmdır + +On dördüne girince gör ol tıfl-ı nev-resi +Mihr-i ‘izârı şimdi meh-i nâ-tamâmdır + +Hâkister ola düşse semender bu âteşe +Tâb-ı dilim ki havsala-sûz-ı ni’âmdır + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB. + +Nakş-ı hayâl-i hâtem-i la’l-i hat-âverin +Vehbî derûn-ı sînede pek sakla nâmdır + +Söz yok dehân-ı yâra ne dersin sözün nedir +Ol dürc-i dür-nisâra ne dersin sözün nedir + +Gûyâlıgın işâret ile etmede ‘ayân +Bak çeşm-i sürmedâra ne dersin sözün nedir + +‘Uşşâkı lâl-i hayret eder nâz u şîvesi +Böyle güzîde yâra ne dersin sözün nedir + +Ol gonçe-leb bize açılır mı sen ey sabâ +Bir kerre agzın ara ne dersin sözün nedir + +İ’câza vâsıl oldu demezsen de Vehbiyâ +Bu nazm-ı nâmdâra ne dersin sözün nedir + +Nâz u fitne çeşm-i şûhunda nühüfte hüftedir +Gamze-i fettânı bir âşûbger âşüftedir + +Vasf-ı la’linde dü-yek ebyât-ı şîrînim yine +Bûselikde beste baglanmış ne rengîn güftedir + +Gül gibi âgûşun açmak isteyen vardır hezâr +Gerçi kim ol gonçe-i zîbâ henüz ne'şküftedir + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Bü’l-’acebdir şimdi ebnâ-yı zamânın cünbişi +Hep zer ü zîverle mânend-i zenân âlüftedir + +Geçmemiş bir şâ’irin silk-i hayâlinden henüz +Vehbiyâ bu gevher-i nazmım dür-i nâ-süftedir + +Yâr hem-bezm olup agyâr ile peymâne çeker +‘Âşık-ı zâr ‘abes na’ra-i mestâne çeker + +Dâmenin dest-i temennâya düşürmez yohsa +Çâk eder her birisi şevk ile bir yana çeker + +‘Aks-i serv-i kadini görmek içün cûlarda +Cezbe-i şevk beni sû-yı gülistâna çeker + +Perde-i şermi yakar şu’le-i ‘aşk-ı ser-keş +Şem’i meclisde hemân sîneye pervâne çeker + +Sen hemân kadrini sencîde-i ragbet edegör +Yûsuf olsan da zamâne seni mîzâna çeker + +Sayd-ı mürg-i emele halka-i dâm etmişler +Zâhirâ ehl-i riyâ sübha-i sad-dâne çeker + +Kad-i ham-geşte ile hâle gibi Vehbî-i pîr +Her şeb ol mâh-ruhu sîne-i ‘uryâna çeker + + M.VI/, FB., K. + +Beni pâ-mâl-i esb-i nâz eden ol şeh-levendimdir +Görüp üftâdesin der kim ne düşkün derdmendimdir + +Dil-i müşkil-pesendim degme bir mahbûba meyl etmez +Müsellem nâzenînim sevdigim ancak efendimdir + +O meh-rû halka-i zer-târ-ı zülfün gösterip dermiş +Felekde Yûsuf-ı zerrîn-resen de der-kemendimdir + +‘Ulüvv-i himmet istignâ eder ‘arz-ı temellukdan +Sipihr-i süfleye nâz etdiren tab’-ı bülendimdir + +Bu vâdîde geçerdi esb-i tab’ım gerçi yârânı +Ne çâre Vehbiyâ kayd-ı ‘alâyık pây-bendimdir + +Kasr-ı kâmı ne vezîr ü ne şehenşâh yapar +Anı muhkemce yaparsa yine Allâh yapar + +Gösterir resm-i binâ sanki felek mi’mârı +Dil-i vîrânemizi gâh yıkar gâh yapar + +Ser-i kâra gelenin ‘aybı merâmet olunup +Kesr ü noksânlarını debdebe-i câh yapar + +Cûşiş-i eşk-i firâvânımı bî-câ sanma +Kûy-ı yâra giderek seyl gibi râh yapar + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Vehbiyâ hâne-hârâb-i sitem oldunsa ne gam +Kimsenin yapmadıgı işleri bir âh yapar + +Mürg-i dili sayd etmede şehbâz-ı cerîdir +Reftâra gelince yine bir kebg-i derîdir + +Mümkin mi o gül-pîreheni sîneye çekmek +Bu hâtıralardan ber-i sîmîni berîdir + +Bedr oldu meh-i rûyu hilâl ise de ebrû +On dördüne girmiş ki hisâb-ı kamerîdir + +Çeşminde bedîhî görünür ‘ayn-ı letâfet +Ammâ yine mazmûn-ı nigâhı nazarîdir + +Germâbede bu cism-i latîf ile görünce +Âdem bayılır üstüne gûyâ ki perîdir + +Hâl-i ruhu zîr-i ser-i gîsûda nümûde +Encâm-ı şeb-i târda necm-i seherîdir + +Eyyâm-ı siyâm olsa da ahşama bakar mı +Nukl-i leb-i dilberdeki ‘âşık seferîdir + +Gayretle eritdi bu gece şem’-i ‘arûsu +Pervâne ile kim tutuşur ‘aşk eridir + +Bu tâze zemîni begenip nükte-şinâsân +İnşâd-ı nazîre edelim derse yeridir + + M.VI/, FB., K. + +Vehbî gül-i ter gibi gazel söylemesin mi +Hoy-kerde ruhun vasfına kim verd-i tarîdir + +��eşm-i merdüm-küşüne her müje bir tîr verir +‘Âşık öldürmege ebrûları şemşîr verir + +Zülfü âşüftesin eylerse de dîvâne-i ‘aşk +Yine yâbâna bırakmaz ser-i zencîr verir + +Henüz ol tıfl-ı cefâ-perver ü şîrîn-dehenin +Lezzet-i bûsesi zevk-i şeker ü şîr verir + +Cezb eden dâ’ire-i vuslata zerdir yârı +Hâce bîhûde bize nüsha-i teshîr verir + +Cem’-i dîvâne nola kûşiş ederse Vehbî +O şeh-i hüsne yazar hâlini takrîr verir + +Çeşm-i bîmârı süzülmüş ‘acabâ haste midir +Yohsa şâhîn gibi sayd almag içün beste midir + +Alma der istesem ol nahl-i vefâ şeftâlû +Meyve-i hüsnünü bilmem dahi nâ-reste midir + +Kimi gördümse felekde bulunur bir derdi +Nabz-ı ‘Îsâ ‘acabâ sıhhate peyveste midir + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Görmedik devrini çokdan hele ber-vefk-i merâm +Şimdi âyâ harekât-ı felek âheste midir + +Tûtî-i tab’ı şeker-rîz-i makâl etmezsin +Vehbiyâ âyine-i hâtırın işkeste midir + +Kâlâ-yı vasl-ı bî-bedeli nakd-i cân deger +Kıymetli bûse-i leb-i yâkûtu kan deger + +Bakdım alır göz ile o Yûsuf-melâhate +İklîm-i Mısr-veş niçe kişversitân deger + +Mîl-i şu’â’ ile gözüne çeksin âfitâb +Bir sürmedir ki hâk-i rehi Isfahân deger + +Bu hüsn-i bî-bahâne-i ‘âlem-bahâ ile +Gördüm ki yüz görümlügü yüz bin cihân deger + +Degmez eli cevâbını tahrîre nâzdan +Ol şûha gerçi nâme-i hasret-keşân deger + +‘Uşşâk içinde bendesini pek nişânlamış +Tîr-i nigâhı câna gelir her zamân deger + +Vehbî cemâl-i zâde-i ra’nâ-yı tab’ıma +Korkum budur ki bed-nazar-ı hâsidân deger + + M.VI/, FB. + +Sîb-gabgab tâze kim nev-bâve-i Almalı'dır +Diş kirâsı istemez şeftâlûsun almalıdır + +Ortaya düşdüm deyü gâhî miyânın kollayıp +Ol kul oglunun gehi boynuna kol salmalıdır + +Külbe-i târîkimizde şem’a hâcet kalmasın +Bizde ahşamlarsan ey meh subha dek kalmalıdır + +Saz çalarken meclise gelmiş dikilmiş men’ içün +Şeyh efendinin ‘asâsın başına çalmalıdır + +Böyle gevherler çıkarmak isteyen nazm-âşinâ +Vehbiyâ bahr-ı hayâlin ka’rına talmalıdır + +Gerçi zâhid tolu peymâneyi gördükçe döker +Kendisi boş mu turur gizli sebûlarla döker + +Nâka tesbîh çeker halka-i zikr olsa velî +Şeyh efendi yine ser-mahfil-i hûbâna çöker + +Göz deger reşk ile zânûya çekersem yâri +Görür agyâr ki esbâb-ı safâ dizde söker + +Çekemez erdigini rif’ate ehl-i hünerin +Koca kanbûr-ı sipihrin belin işte bu büker + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Şâh sevenler gibi başına dönüp bir püserin +Olmuş Îrân'da Vehbî o şeh-i hüsne nöker + +Ol turra kim serinde sa’âdet nişânıdır +Mürg-i Hümâ-yı hüsn ü behâ âşiyânıdır + +Geçmem güzeştedir deyü hatt-âver olsa da +Şimdi niyâz-ı vaslı geçirmek zamânıdır + +Leb-rîzdir neşât ile kim hâk-i Cem henüz +Meyhâne gûşesinde hum-ı hüsrevânîdir + +Ol âfet-i Fireng-zebândan degilse de +Kâfir nigâhı hâl-i dilin tercemânıdır + +Vehbî sarılmak olmadı mümkin kemer gibi +Böyle büken belimi belî mû-miyânıdır + +DER-ORDU-YI HÜMÂYÛN NÜVİŞTE BÛD + +Zülfün âşüftesine gerçi perîşân derler +Hattına meyl edene hayli sevâd-hân derler + +Nev-nihâlim bilirim servi salındırmazsın +Niçün âyâ kadine serv-i hırâmân derler + +Yogıken zerre kadar vech-i şebeh ehl-i nazar +Ne sebebden ruhuna mihr-i dırahşân derler + + M.VI/, FB. + + M.VI/, FB. + +Bûse va’d etmiş idin bir iki peymâne çekip +Seni ey şûh o peymâna peşîmân derler + +Niçe yıl geçmeli bir mûy-miyân sarmag içün +Bilmeyenler reh-i ‘aşkı belî âsân derler + +Biz hemân meş’ale-i âhı şeb-efrûz ederiz +Yine bu encümene bezm-i Çerâgân derler + +İşte biz şâh-süvârân-ı fezâ-yı ‘aşkız +Merd olan var ise gelsin buna meydân derler + +Hazret-i Hayrî-i dânâ-yı sühan-pîrâya +Şu’arâ zümresi tahsîn ile Hassân derler + +Şimdi menşûr-ı belâgatle odur Hâkânî +Zât-ı vâlâsına Tugrâyî-i zî-şân derler + +Bilirim haddimi pey-rev olamam ey Vehbî +İftirâ ile bana gerçi sühan-dân derler + +Dil-i sevdâ-zede gîsû-yı siyâhında mıdır +Göremem yohsa o da zîr-i külâhında mıdır + +Eser-i sihr ü füsûn-sâzî-i teshîr-i nazar +Çeşmgâhında mı sehhâr nigâhında mıdır + +Hâl-i Hindûya mı gîsûya mı kasd-ı ‘azmin +Seferin Çîn'e mi ey bâd-ı sabâ Hind'e midir + + M.VI/, FB., K. + +Çok zamândır gideli gelmedi bilmem dil-i zâr +Kûy-ı dilberde mi kaldı ser-i râhında mıdır + +Cezbe ‘âşıkda mıdır şîve-i ma’şûkda mı +Kehrübâsında mı bu câzibe kâhında mıdır + +Biri menkûb-ı zevâl ü birisi nâl ü hilâl +Felekin revnakı mihrinde mi mâhında mıdır + +Kadr-dân-ı hüner elbette bilir ey Vehbî +Câhilin rif’ati zâtında mı câhında mıdır + +Gül-nâr-ı la’li cennet-i hüsnün kirâsıdır +Cânın verirse ‘âşık ana diş kirâsıdır + +Telh-âbe-i sirişk ile âh-ı ‘alev-feşân +‘Uşşâk şehrinin güzel âb u hevâsıdır + +Çeşm-âşinâ-yı peyk-i nesîm-i mahabbetin +Kûyun gubârı bâd-ı hevâ tûtiyâsıdır + +Mînâda cilve gösterişi duhter-i rezin +Sırça sarây içindeki kızlar edâsıdır + +Bîgâne tarzdır bize nâz u mu’âmele +Bilmem o şûh şimdi kimin âşinâsıdır + +Zâtında ihtiyâcı yok esvâb-ı zînete +Esbâb-ı nâz u şîve boyunca libâsıdır + + M.VI/, FB., K. + +Muhkem ‘imâdı nahl-i berûmend-i devletin +Ehl-i niyâz-ı sâ’id-i dest-i du’âsıdır + +Biz istinâd eylemişiz istikâmete +Şeyhin beli tayandıgı çûb-ı ‘asâsıdır + +Vehbî sebeb fütâdegî-i pûte-i gama +Kesb etdigim fünûn-ı hüner kîmyâsıdır + +‘Aşkınla hevâlandım bî-lâneligim gel gör +Yanmakda firâkınla pervâneligim gel gör + +Ben böyle tek ü tenhâ sen gayr ile ülfetde +‘Akl u dil ü cânımla bîgâneligim gel gör + +Yıkdınsa da cevrinle ma’mûr edegör yap yap +Ey künc-i dilin genci vîrâneligim gel gör + +Peymâne-be-kef sâkî bu bezme ayagın bas +Câm-ı mey-i ‘aşkınla mestâneligim gel gör + +Ben Vehbî-i pâ-mâlim hayret-zede vü lâlim +Bâzîçe-i etfâlim dîvâneligim gel gör + +Yek-nîme-i la’lin gül ü yek-nîme şekerdir +Gûyâ dehenin hokkası pür gül-be-şekerdir + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB. + +Giryân olarak hasret-i la’linle revâ mı +Hâke dökeyim eşkimi kim âb-ı güherdir + +Hall eyler idi müşkilimi belki miyânın +Ammâ arada ‘ukde olan bend-i kemerdir + +Eşkim de gül-i rûyuna hayrân u temâşâ +Şebnem gibi her katresi bir çeşm-i digerdir + +Dil mürgü şitâbân geliyor nâme mi vermiş +Bilmem o perî-rûy-ı Sabâ'dan ne haberdir + +Vasf-ı ruh-ı hoy-kerde-i dilberle mutarrâ +Vehbî yine bu tâze gazel bir gül-i terdir + +Pey-rev ola Hâmid dahi bu zâde-i tab’a +Yârân diye kim nev-eser-i pûr u pederdir + +Kâkülün dîvânesin zabt eylemez zencîrler +Kaşların maktûlüne hâcet degil şemşîrler + +Münkesirdir hâtır-ı ‘âşık nüvâzişden ne sûd +Şîşe-i işkesteye bîhûdedir ta’mîrler + +Gördü dil rü’yâda çeşminden nigâh-ı iltifât +Hayr ola hep ‘aynını telmîh eder ta’bîrler + +Şeyh efendi mâ’il olmazdı o tıfl-ı nev-rese +Hasret-i zevk-i civânî olmasaydı pîrler + + M.VI/, FB., K. + +Vehbîyâ mir’ât-ı re’yin olsa da safvet-nümâ +Sûret-i takdîrde hayrândır tedbîrler + +O şûha ‘âşık-ı bî-çâre derd ü mihnetin söyler +Duçâr olsa tabîbe haste elbet ‘illetin söyler + +Gönül yagmâsını îmâ edermiş gûşe-i çeşmi +Bucak Tâtârıdır remz ile gûyâ gâretin söyler + +Hat-âverler güzeşte hüsn ü ânın yâd eder gâhî +Misâl-i merdüm-i müflis zamân-ı devletin söyler + +Amân meclisde ol şûh-ı cefâ-âyîni söyletme +Sitemkârâne vâdîlerle eski ‘âdetin söyler + +Nefes almış meger bir vâkıf-ı sırr-ı hakîkatden +Ki ney erbâb-ı hâlin kâle gelmez niyyetin söyler + +Zebânîler zebânından mı gûş etmiş ‘aceb vâ’iz +Ki her gün meclisinde nâr-ı dûzah şiddetin söyler + +Eger vâki’ ise devrânda Vehbî kâmın almışdır +Mey ü mahbûba dâ’ir halk çok keyfiyyetin söyler + +La’l-i lebin ki cûş-ı safâ çeşmesârıdır +Neşv ü nemâsı bâg-ı dil-i zâra sârîdir + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Fitrâk-i nâza bagla dil-i pür-şikestemi +Çün şâhbâz-ı dîde-i şûhun şikârıdır + +Cân gibi sakla sînede dâg-ı mahabbeti +Ey dil bilir misin o kimin yâdigârıdır + +Rindânın olsa tâc-ı seri nola sâkiyâ +Sâgar ki bezm-i ‘işrete Cem ber-güzârıdır + +Vehbî o nokta üstüne pergârdır gönül +Hâl-i siyeh ki merkez-i hüsnün medârıdır + +Bir gece yâri çekip encümen-i câma düşür +Câme-hâba gelicek bister-i ibrâma düşür + +Hâb-ı hargûşuna aldanma o tavşân-beçenin +Taş yatardan gelip ulaşdırarak dâma düşür + +O perîye sana pek geçdi sıcagım diyerek +Ne yaparsan yapagör halvet-i hammâma düşür + +Olsun olsun diyerek bûs-ı lebin meyvesiçün +Nev-nihâlim beni bârî tama’-ı hâma düşür + +Hırmen-i hüsnünü üftâdelere bezl edicek +Dâne-i hâlini mürg-i dil-i nâ-kâma düşür + +Düşme başdan kara deryâ-yı heveskârîye +Seyr-i fülk-i emeli bir güzel eyyâma düşür + + M.VI/, FB., K. + +Vasl içün üstüne düşmek ise kasdın Vehbî +Gündüz olmaz o mehin fursatın ahşâma düşür + +Habeş iklîminin hâl-i siyâhın pâdişâhıdır +Mu’anber kâkülün Fas mülketinde tûg-ı şâhîdir + +‘İzârın safhasında câ-be-câ erkâm-ı resm-i hat +Meger ‘âşıkların müsvedde-i baht-ı siyâhıdır + +Keşîde kaşların iki kılıç tîmârıdır gûyâ +O hûnî gözlerin zâlim ne merdüm-küş sipâhîdir + +Hurûş-ı mevc-i hüsnün burc-ı Hût'u eylemiş gark-âb +Ki mâh ol bahr-ı nâz u şîvede bir füls-i mâhîdir + +Bi-hamdi’llâh ki feyz-i ma’rifetle zîver-i ‘irfân +Degildir ‘âriyet tab’ımda Vehbî-i İlâhîdir + +Ol ki hoy-kerde ruhun vasfını tahrîr ister +Şu’lede mevc-i gül-âb-ı teri tasvîr ister + +Dest-i fikrinde resen-bâz-ı hayâl-i zülfün +Ol dü-ebrû-yı keşîde gibi şemşîr ister + +Leb ü pistânçelerin emmek içün girye edip +Tıfl-ı bî-dâye-i tab’ım şeker ü şîr ister + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Künc-i dil genc-i hayâlinle olur âbâdân +Sanma vîrânemizi külfet-i ta’mîr ister + +Nazm-ı vasf-ı dehenin teng-i zemînden gayrı +Cevher-i lafzı dahi sîga-i tasgîr ister + +Çenber-i zülfüne üftâde olan ‘uşşâkın +Nagme-i mutribi de beste-i zencîr ister + +Sîneye dâg-ı mahabbetle verir sûz u güdâz +Ney gibi nâlede ol kim dem-i te’sîr ister + +Vehbiyâ pek tolaşır şâne gibi çâk olarak +Dil-i sevdâ-zede bir zülf-i girih-gîr ister + +Mücerred sûret-i zâhirde bir köhne kabâmız var +Bizim bu çarh-ı atlasdan ne bîm ü ne recâmız var + +Cefâ-yı yârdan cevr-i felekden aglarız her dem +Dü-çeşm-i hûn-feşân ile dükenmez mâcerâmız var + +Gönül meczûbdur dildâra ammâ cezb içün anı +Bizim de ‘aşk derler bir kavî âhen-rübâmız var + +Hatâ-yı müşge teşbîh eyledik evvel hat-ı yâri +Gidince revnak-ı ruhsârı fehm etdik hatâmız var + +Bu kilk-i pür-füsûndur Vehbiyâ hasmı eden ilzâm +Hemân ibtâl-i sihre âbnûsî bir ‘asâmız var + + M.VI/, FB., K. + +Tekye-i ‘aşkda devr eyle Hüdâ'ya dâ’ir +Dönme rakkâs-sıfat semt-i hevâya dâ’ir + +Âsiyâ gibi olur müddeharı gayre nasîb +Harekâtı olanın cem’-i gıdâya dâ’ir + +İstikâmetde ‘asâya tayanırdı zâhid +Olmasa gerdiş-i tesbîhi riyâya dâ’ir + +Gösterir naks u zevâl-i meh ü hurşîd-i felek +Oldugun cünbiş ü edvârı cefâya dâ’ir + +Görmedik bezmgehi-i dehre gelelden Vehbî +Sâgar u dâ’ireden gayrı safâya dâ’ir + +Nukûş-ı hatt u hâlin remz ile meknûn yazmışlar +Kalem kaşıyla çeşmin ‘aynı ile nûn yazmışlar + +Edince şâh-ı ‘aşka sûret-i hâl-i dilim i’lâm +O şûhu bana birkaç bûseye medyûn yazmışlar + +Yazanlar sûret-i Leylâ'yı eyvân-ı mahabbetde +Beni bir sûret-i dîvârda Mecnûn yazmışlar + +Hat-ı câmı sanardım nakş-ı reng-âmîz bîhûde +Perî-veşler meger ol şîşeye efsûn yazmışlar + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Nukûş-ı hâme-i kudret bozulmaz serden ey Vehbî +‘Adûlar gerçi kim hakkımda gûn-â-gûn yazmışlar + +Nev-hırâmım salınıp seyr-i çemenden mi gelir +Şerm-bahşî-i gül ü serv ü semenden mi gelir + +Çîn-i zülfünde bulunmaz mı bu âhû nigehin +Nâfe-i müşg hemân Çîn ü Hoten'den mi gelir + +Gösterip Hızr'a desem gabgab-ı hûn-efşânın +Âb-ı hayvân dahi bu çâh-ı zekandan mı gelir + +Nedir ol reng-i ‘akîki bu Süheylî kadehin +Sâkiyâ cevher-i mey yohsa Yemen'den mi gelir + +Lâle-i hasret açar gülşen-i hâtırda ‘aceb +Vehbiyâ peyk-i sabâ semt-i vatandan mı gelir + +‘Uşşâka gerçi yüz çevirir şimdi nâz eder +Ammâ hat-âver olsa döner de niyâz eder + +Kaçmazdı gerçi leblerin öpdürmeden o şûh +Dillenmesin deyü sakınır ihtirâz eder + +Bûy-ı ‘abîr-i sünbülün eylerse de dirîg +Tatyîb içün fütâdelere çok piyâz eder + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Hem-dûş-ı kadd-i yâr olamaz serv-i hoş-hırâm +Bîhûde böyle kâmeti tûl u dırâz eder + +Burc-ı ruhunda nîm-kamer şekli gösterip +Ol meh nikâb-ı turrasını nîm-bâz eder + +Tenhâ açılsa bir gece gül-gonçe bülbüle +Vakt-i seherde nâlesi ifşâ-yı râz eder + +Yektâ-süvâr-ı ‘arsa-i nazmım ki Vehbiyâ +Yokdur semend-i tab’ım ile türk-tâz eder + +Ol ki derd-i hicr ile hem-hâlet-i Ya’kûb olur +Sabr ile tenhâ-nişîn-i külbe-i Eyyûb olur + +Gösterir şem’-i ‘asel envâr-ı gayret neydigin +Her gece rûşen-çerâg-ı türbe-i ya’sûb olur + +Nerde bir dânâ görürsem rütbe-i ednâdadır +Tavr-ı ma’kûs-ı zamâne gâlibâ maklûb olur + +Bî-kesâna ehl-i câh âzâr eder nekbet deyü +Lîk bilmez ‘azl olunca kendisi menkûb olur + +Rû-siyâh-ı cürm isem de işte bu rîş-i sefîd +Sâha-i ‘afv-ı Hudâ'da Vehbiyâ cârûb olur + + M.VI/, FB. + +Kâmet-i mevzûnu kim bir mısra’-ı bercestedir +Evc yâ şehnâz usûlünde miyân-ı bestedir + +Biz hemân olmayacak endîşe-i hâm eyleriz +Meyve-i nârenc-i pistânı henüz nâ-restedir + +Baş başa vermiş de gûyâ hûn-feşânlık söyleşir +Tîg-i ebrûsu anınçün ser-behem peyvestedir + +Katre-i ihsânı nâ-ber-câ dökülmüş sû-be-sû +Kâse-i vârûn-ı gerdûn var ise işkestedir + +Bâg-ı tab’ımdan bu rengîn nazmım ey Vehbî yine +Tâze kopmuş nev-şüküfte dil-küşâ gül-destedir + +Hem sâkî vü hem mutrib-i rengîn negamım var +Mahbûb ile mey içmeden özge ne gamım var + +Dünyâyı safâ ile temâşâ ederim kim +Mir’ât-ı Sikender gibi bir câm-ı Cem'im var + +Şebnem gibi bir katre-i üftâdeyim ammâ +Hurşîde te’allukla ‘ulüvv-i himemim var + +Sâkî ayagın tevbe-şikenlikde basarsa +Va’llâhi denilmez ki sebât-ı kademim var + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Tugrâ-keş-i menşûr-ı emel olmadım ammâ +Râ kaşlarını çekmege yârin kalemim var + +Mânende-i ney sîne-i pür-zahm ile böyle +Sâhib-nefesin feyzi ile başka demim var + +Mât etdi gürûh-ı şu’arâyı deyü Vehbî +Destimde benim şâh-ı ‘Acem'den rakamım var + +Sen şâh-ı mülk-i ‘işvesin ey nâmver püser +Olsun nöker kalem-rev-i hüsnünde her püser + +Gördükde raksını yüregim oynadı meded +Bu cünbiş ü reviş nedir ey ‘işveger püser + +Böyle beşer beşer toguraydı melek gibi +Mehd-i zamâna mâder-i gerdûn beşer-püser + +Ferzend-i dil-pesendsin ey tıfl-ı nâzenîn +Yokdur ‘Acem'de hiç sana benzer diger püser + +Bâbâ-yı ‘âlemim bilirim kadrini senin +Meyl eylemem olursa cihân ser-be-ser püser + +Yâbâna atma seng-i felâhan gibi amân +Başına döndü kim şeh-i ferhunde-ser püser + +Teller takındı başına Vehbî görüp seni +Bu çifte perçem ile ey âfet nazar püser + + M.VI/, FB. + +Âh bir mug-beçe gâretger-i sâmânımdır +Çeşm-i kâfir-nigehi düşmen-i îmânımdır + +Âyet-i hüsn okunur resm-i hat u hâlinden +Tarz-ı İncîl ise de ma’nî-i Kur’ân'ımdır + +Çeşm-i bîmârı gamıyla olalı dil-haste +Tab’-ı ‘Îsâ dahi hayret-keş-i dermânımdır + +Semt-i deyrinde döğüp sînemi nâkûs gibi +Erganûn nagmeleri nâle vü efgânımdır + +Târ-ı zünnâr ise de bâ’is-i cem’iyyet olup +Rişte-i perçemi şîrâze-i dîvânımdır + +Var mı ol âfet-i Rûm'un ‘acabâ misli deyü +Rûmeli pâ-zede-i mevkib-i seyrânımdır + +Görüp ol mâhı fetîl aldı Fener'de Vehbî +Mûm olan yanmaga şem’-i dil-i sûzânımdır + +Cebîni subh-ı merâm-ı nigâhım olmuşdur +Şikenc-i turrası şâm-ı nigâhım olmuşdur + +Hilâl-veş görünür kaşı yârimin ammâ +‘İzârı bedr-i tamâm-ı nigâhım olmuşdur + + M.VI/, FB., K. + + FB., K. + +Hırâm-ı kebg-i derî cünbişin gözüm tutdu +Girift-i halka-i dâm-ı nigâhım olmuşdur + +Gazâl-i vahşî iken Kays-veş görünce beni +Kazâ-yı ‘işvede râm-ı nigâhım olmuşdur + +Görünmez oldu meh-i rûyu bu siyeh-bahta +Nikâb-ı zülfi gamâm-ı nigâhım olmuşdur + +Nümâyiş-i leb-i mey-gûnu ol siyeh-mestin +Şarâb-ı la’lî-i câm-ı nigâhım olmuşdur + + Hayâl-i kaddi leb-i cûybâr-ı eşkimde +Nihâl-i serv-i hırâm-ı nigâhım olmuşdur + +Nühüfte seyr ederiz künc-i gamzesin gâhî +O gûşe gizli makâm-ı nigâhım olmuşdur + +Ne şeb-çerâg imiş ol nûr-ı dîdemin rûhu kim +Fürûg-bahş-ı zalâm-ı nigâhım olmuşdur + +Görünmedi bana ikbâl ile zen-i dünyâ +Cemâli sanki harâm-ı nigâhım olmuşdur + +Süvâr-ı hâme-i kuhlü’l-cevâhir-i sâkî +Cilâ-yı ‘aşk u garâm-ı nigâhım olmuşdur + +Sevâd-ı nazmı ise kuhl-i rûşenâ Vehbî +O da bu demde be-kâm-ı nigâhım olmuşdur + +- : kaddi leb-i: kand-i lebi K. + +Gam yemez ol kim mey-i cân-bahşı bî-pervâ içer +‘Ömrü artar dem-be-dem âb-ı hayât-efzâ içer + + Bir içim sudur deyü ol mest-i nâzın teşnesi +Cûş edince bezm-i meyde ‘aşkına deryâ içer + +‘Âfiyet olsun o gûne ak sakallı rinde kim +Sâkî-i gül-ruh elinden bâde-i hamrâ içer + +Şeyh efendi kimseye fâş eylemez keyfiyyetin +Dilberi mahfî sever hem bâdeyi tenhâ içer + +Ben mi îcâd eyledim âyîn-i nûş-â-nûşda +Vehbiyâ derlerse hakkımda eger sahbâ içer + +HARFÜ’Z-ZÂ’ + +Hâl ü hattında niçe hüsn-i ‘ibârât okuruz +Ebruvânınla nigâhından işârât okuruz + +Görmedik sîne-i sâfın gibi bir nüsha-i pâk +Dâ’imâ sûret-i dikkat ile mir’ât okuruz + +Sâz-ı dehrin biliriz perde-birûn oldugunu +Mutribâ bizde usûl ile makâmât okuruz + + FB., K. + +- : teşnesi: ‘işvesi FB. + + M.VI/, FB., K. + +Müncelî olmadı gitdi şeb-i târîk-i emel +Bunca gündür ki Mesâbîh ile Mişkât okuruz + +Devr-i ebvâb iledir şimdi küşâd-ı âmâl +Biz hemân derbeder olmuş da fütûhât okuruz + +Bilmedik ‘illetini zillet-i ehl-i hünerin +Gerçi kânûn ile esbâb-ı ‘alâmât okuruz + +Kalmadı gayrı tekâpûya mecâl ey Vehbî +Oturup gûşe-i ‘uzletde tahiyyât okuruz + +Beni gülşende açmaz seyr-i verd ü yâsemen sensiz +Dikendir her şükûfe çeşmime ey gül-beden sensiz + +Gel ey rûh-ı revânım cismime gelsin yine cânım +Ten-i bî-câna döndüm bister-i hasretde ben sensiz + +Şeker gibi lebinden tatlı tatlı bûse şevkiyle +Mezâk-ı ârzû telh oldu ey şîrîn-dehen sensiz + +Nice ârâm eder tenhâ-nişîn-i külbe-i ahzân +Sen insâf eyle gel ey Yûsuf-ı gül-pîrehen sensiz + +Bakıp serve hayâl-i kâmetinle eglenir Vehbî +Ederse nev-hırâmım gâhice seyr-i çemen sensiz + + M.VI/, FB. + +Olmuşdu çeşm-i şûhuna diller dahîl-i nâz +Cellâd gamzesi yine etdi katîl-i nâz + +Seyr et nezâketin bir içim su degil midir +Her hatvede güzergehin eyler sebîl-i nâz + +Ol Yûsuf-ı melâhat ederse şinâveri +Başdan aşar letâfet-i emvâc-ı Nîl-i nâz + +Ebr-i siyâh-ı zülfü nikâb olmasa eger +Hurşîd-i rûyu dîdeyi eyler kelîl-i nâz + +Tâkat-güzârım oldu bir ednâ girişmesi +Çokdur bu nâ-tüvâna meger kim kalîl-i nâz + +Vaslın niyâz edince ta’allül edip o şûh +Bîmâr-ı çeşmi gibi görünmüş ‘alîl-i nâz + +Da’vâ-yı nâbe-cây-ı hırâmı uzatmasın +Kaddin mi dikdi servi çemende vekîl-i nâz + +Gördüm rakîbi yâra açar zahm-ı sînesin +Pek işlemiş derûn-ı habîse fetîl-i nâz + +Gunc u delâl-i tab’-ı Celâlîye Vehbiyâ +Taklîd-i şîve etdi bu nazm-ı celîl-i nâz + + M.VI/, FB. + +Bûs-ı leb-i yâr olmasa peymâne çekilmez +Bî-mutrib ü ney na’ra-i mestâne çekilmez + +Biryâna bakıp bâde-keşân sofralarında +Zâhid çekerek sübhayı bir yana çekilmez + +Menşûr-ı mülûk üstüne tugrâ-yı keşîde +Ebrû-yı dil-ârâ gibi şâhâne çekilmez + +Ham etmiş iken hâle gibi kaddimi cevri +Ol mâh yine sîne-i ‘uryâna çekilmez + +Tâ olmayıcak dest-res-i dâmen-i cânân +Pây-ı talebim gûşe-i dâmâna çekilmez + +Sencîde-güher eyleyegör kadrini yohsa +Herkes meh-i Ken’ân gibi mîzâna çekilmez + +Ebnâ-yı zamân püştüne bâr olma hazer kıl +Kâm almag içün şîve-i hîzâne çekilmez + +Vehbî niçe çeksin seni erbâb-ı sühan kim +Bu vâdî-i nev-tarz-ı levendâne çekilmez + +Ol gül-’izâra etmez eser âh u zârımız +Çekmekde hâr-ı cevr ü cefâsın hezârımız + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB. + +Cûy-ı derûna ‘aksi düşüp serv-kadlerin +Bir nahlzâr-ı tâzeye döndü kenârımız + +Sahtî-i dehri baht-ı siyeh çekdirirse de +Kuhl-i cilâ-yı ehl-i nazardır gubârımız + +Mansıb medâr-ı rif’at ise câhile bizim +Ma’zûl iken de ‘ilm iledir iftihârımız + +Nahl-i ümîdimiz gül-i ra’nâ açar hemân +Yek-rengdir hazân ile Vehbî bahârımız + +Niçün üftâdegâna sehm-i lutfun câ-be-câ düşmez +Düşün ey kaşı ya bir kez sana böyle cefâ düşmez + +Hayâl-i kâkülün kadrin ne bilsin zâhid-i bî-magz +Ser-i bî-devletâna sâye-i bâl-i Hümâ düşmez + +Yıkılmış zûr-ı meyden ben de düşdüm üstüne yârin +Bu fursat bir düşüşdür yohsa böyle dâ’imâ düşmez + +Düşerdim pâyına celb etmege kâşâneye ammâ +Bizim semte ne çâre gâh râh-ı dil-rübâ düşmez + +Ayaklandırmaga himmet eder düşdükçe sâkîler +O rindin kim elinden câm-ı leb-rîz-i safâ düşmez + +Girer mi ‘aşk-ı rûşen sîne-i târîk-i tab’âna +Ki her bir çâh-ı tenge Yûsuf-âsâ meh-likâ düşmez + + M.VI/, FB., K. + +Çekilmiş ‘ankebût-âsâ egerçi gûşeye sûfî +Velîkin dâmına mûr u megesden mâ-’adâ düşmez + +Gürûh-ı ehl-i mansıb vâyedâr-ı tafradır yohsa +Tarîkin beklemekle nevbet-i ahz ü ‘atâ düşmez + +Bilirken şîve-i ebnâ-yı şehri bîve-i dehri +Usanmaz bü’l-heveslikden niçün Vehbî babâ düşmez + +Cânâ ümîd-i vasl idi cürm-i ‘azîmimiz +Nâr-ı firâkın oldu ‘azâb-ı elîmimiz + +Kaddi bülend ü hüsnü müsellem güzel arar +Meyl eylemez esâfile tab’-ı selîmimiz + +Ol çeşm-i şûhdan nigeh-i şefkat isteriz +Bîmârdan devâ taleb eyler sekîmimiz + +Dürr-i hoş-âb-ı kulzüm-i telh-i kanâ’atiz +Sîr-âb-ı şîr-i ebr-i hünerdir yetîmimiz + +Pejmürde oldu âh ile gül-gonçe-i ümîd +Bâd-ı semûma döndü ne çâre nesîmimiz + +Sûzişdeyiz yine gam-ı âteş-nisâr ile +‘Anber gibi cihânı tutarken şemîmimiz + +Vehbî sürûr gelse de hercâyîdir gider +Tursun gönülde gam gibi yâr-ı kadîmimiz + + M.VI/, FB. + +Mutrib egerçi pîş-revinde pes istemez +Ammâ ne çâre meclis-i vuslat ses istemez + +Sâkîde ser-keşân-ı açıkbaş edâsı var +Ol tabla perçem üstüne kâfir fes istemez + +Âzürdeyim hat-ı leb-i gül-gûn-ı yârdan +Bülbül harîm-i gonçede hâr u has istemez + +Çöz tüğmeni görünsün ilik gibi gerdenin +Cânâ bu bend-i nâbe-mahal üzkes istemez + +Vehbî gibi felekde tecemmül be-dûş olan +Köhne kabâya kâ’il olur atlas istemez + +Kemân-ı ebruvânı çillesin her pehlevân çekmez +Ki tîr-i gamzesin dilden o şûh-ı bî-amân çekmez + +Siyeh-mest-i şarâb-ı nâzdır ol dîde-i mey-gûn +Gubâr-ı minnet-i kuhl-i sevâd-ı Isfahân çekmez + +Miyânın sîneye cânım deyü çekmekdedir külfet +Belî ‘âşık olanlar hancerinden bîm-i cân çekmez + +Nişân-ı ebruvânın ol şehin menşûr-ı hüsnünde +Çekerse hâme-i kudret çeker tugrâ-keşân çekmez + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Gülistân-ı bahâr-ı ‘ömrünü bî-âb u reng eyler +O kim bir gül-’izâr ile şarâb-ı ergavân çekmez + +Sebük-rûh-ı neşât etmekdedir rıtl-ı girân yohsa +Humâr-âlûdegânın sıkletin pîr-i mugân çekmez + +Meger erbâb-ı rif’at cümle hem-dûş-ı felekdir kim +Bahâne eyleyip kadd-i hamın bâr-ı girân çekmez + +Eden her kârını mîzân-ı insâf ile sencîde +Bu bâzâr-ı belâda sûd görmezse ziyân çekmez + +Misâl-i serv bâr-âver degilsem de bu gülşende +Nihâlim bârî bîm-i dest-bürd-i bâgbân çekmez + +Olur mu nâ’il-i zevk-i civânî vakt-i pîrîde +O kim Vehbî gibi âgûşuna bir nev-civân çekmez + +Ne mümkin pey-rev olmak şehsüvâr-ı tab’-ı Hayrî'ye +O bir çâpük-rev-i meydân-ı ma’nâdır ‘inân çekmez + +Âyîne-sıfat safvet ile sâde-zamîriz +Her sûrete kâbil güher-i nakş-pezîriz + +Engüşt-i işâretle hilâl olmadayız âh +Her şehrde gerçi meh-i nev gibi şehîriz + +Bir mug-beçenin perçeminin kaydına düşdük +Zencîr-be-gerden yed-i kâfirde esîriz + + M.VI/, FB., K. + +Agyâr ile mey içdigin etmezse de izhâr +Keyfiyyeti ra’nâ biliriz rind-i habîriz + +Çokdan ayagın altına şevk ile döşendik +Sâkî der-i meyhânede bir eski hasîriz + +Sen duhter-i rez zevki ile tâzelenirsen +Ey pîr-i mugan biz de civân sevmede pîriz + +Eş’ârımıza râgıb olursa nola yârân +Vehbî gibi ragbet ile mergûb-ı vezîriz + +Dehânın harf-i va’d-i vuslata âhımla yâr açmaz +Benim gül-gonçe-i ümmîdimi bu rûzgâr açmaz + +Şarâb-ı dil-küşâdan bezm-i meyde ol gül-endâma +Küşâyiş gelmedikçe râzını ‘uşşâk-ı zâr açmaz + +Niçe nat’-ı emelde mât-ı hayret olmasın ‘âşık +Ruhundan perde-i zülfün o şâh-ı ‘işvekâr açmaz + +Gül-i ra’nâ-yı ‘ayşın nevbahârından hazân görmez +O kim nergis gibi bu bâga çeşm-i i’tibâr açmaz + +Küşâd olmaz dilim seyr-i çemenden lâle vü gülden +Beni gül gibi dilberler açar yohsa bahâr açmaz + +Tutar râz-ı derûnun gonçe-veş ehl-i edeb mestûr +Misâl-i lâle sûz-ı sînesin her dâg-dâr açmaz + + M.VI/, FB., K. + +Kilîd-i dest-i kudret feth-i bâb-ı matlab etmezse +Ümîdim kuflünü miftâh-ı ihsân-ı kibâr açmaz + +Olur ancak küşâde Vehbiyâ gül-nahl-i tab’ımdan +Bu gûne tâze tâze gülleri her şâhsâr açmaz + +Leb-rîzdir şarâb-ı gamınla piyâlemiz +Pür-hûn biter fezâ-yı mahabbetde lâlemiz + +Meczûb-ı mihr-i ‘âlem-i bâlâ-yı ‘aşkdır +Gül bisterinde eylemez ârâm jâlemiz + +Çıkdı ‘adem tasavvuruna son netîcesi +Bahs-i dehânın idi me’âl-i makâlemiz + +Çarhın hezâr pîçiş ile geçdi çenberin +Bir mâhtâbı sîneye alınca hâlemiz + +Vehbî hemân sâdece basma kalıp degil +Tamgalıdır hitâm-ı kabûl ile kâlemiz + +Kemâl erbâbı kesr-i kadr ile bî-i’tibâr olmaz +Zer-i hâlis şikeste olsa da nâkıs-’ayâr olmaz + +Olur âfâka rûşen ‘ayb-ı merd-i kâmil elbette +Ki mâh-ı nâ-tamâm üzre kelef pek âşikâr olmaz + + M.VI/, FB. + + M.VI/, FB., K. + +Ne mümkin zîb-i çeşm-i ragbet olmak kuhl-i nûr-âsâ +Siyeh-bahtân kim sahtî-i gerdûndan gubâr olmaz + +Bakıp nakş-ı nigîne şöyle fehm etdim ki ‘âlemde +Derûnun şerha şerha etmeyenler nâmdâr olmaz + +Felek kaddin hamîde gösterir Vehbî'ye bilmez kim +O rind-i bî-tekellüf kimsenin dûşunda bâr olmaz + +Her zamân bedrin niçün noksânın itmâm istemez +Gâlibâ ehl-i kemâli çarh-ı hod-gâm istemez + +Sende bu püskürme benler turralar mevcûd iken +Sayd-ı mürg-i câna gayrı dâne vü dâm istemez + +Hatt-ı kâfir-kîşi hüsnün hıttasından kıl tırâş +Mülketinde ceyş-i küfrü şâh-ı İslâm istemez + +Tab’-ı ‘âlemde tekâzâ-yı fesâd ol rütbe kim +Meclisinde muslih-i da’vâyı hükkâm istemez + +Bezme çek ol mest-i nâzı keyfe basdır Vehbiyâ +Bister-i vuslatda sonra çokluk ibrâm istemez + +Şîrîn-sühan-ı la’l-i şeker-bâra söz olmaz +Tûtî gibi bu lezzet-i güftâra söz olmaz + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Îmâ ile söyler ne zamân sürme çekerse +Ol çeşm-i sühan-gû-yı siyehkâra söz olmaz + +Gül-gonçe-i gülzâr-ı ‘adem kâle gelir mi +Ra’nâ biliriz kim dehen-i yâra söz olmaz + +Agzın kapayıp mühr-i sükût ile ‘adûnun +Bu vech ile mebhûtî-i eşrâra söz olmaz + +Lâl eyledi hayret ile erbâb-ı beyânı +Vehbî diyecek var mı bu eş’âra söz olmaz + +Tehî-destâna sâkî dâmen-i rıtl-ı girân vermez +Agırlık almadıkça duhterin pîr-i mugân vermez + +Eder yek-nazrada tîg-i nigâhı sînemi mecrûh +Bana ol gözleri hûnî amân vermez zamân vermez + +Kemân âgûşuna tîr-i sehî-kaddi çekip der kim +Felek bel bükmedikçe âdeme bir nev-civân vermez + +Sipihr-i sifle-perver dil-nüvâz-ı seg-nihâdândır +Hümâ'ya âşiyân vermek degil bir üstühân vermez + +Görüp kurs-ı meh ü hurşîdini fehm eyledim gerdûn +Zevâl ü naksı hazm etdirmedikçe halka nân vermez + +Metâlib mansıbı ol rütbedir kim bülbül-i zâra +Gül insâf etse kendin verse farzâ bâgbân vermez + + M.VI/, FB., K. + +Zülâl-i nazmı işrâb eyledim Hızr'a dedi Vehbî +Bizim ser-çeşmemiz böyle hayât-ı câvidân vermez + +Kand-i leb-i nûş-ı dehenin tatmaga gelmez +Şîr ü şekeri birbirine katmaga gelmez + +Ahşamlamaz ol bedr-i felek bir gece bizde +Mehtâb gibi gelse dahi yatmaga gelmez + +Başdan aşıp emvâc-ı cefâ fürkate düşdük +Zevrakçe-i vaslı yanaşıp çatmaga gelmez + +Dil mürgi kebûter gibi dönmekdedir ammâ +Ol tıfl-ı cefâ-perverim aldatmaga gelmez + +Kâlâ-yı visâli çıkarıp gizli mezâda +Ey şûh-ı sitem-pîşe bizi satmaga gelmez + +Dil seng-i felâhan gibi başında dönerken +Feryâdıma rahm eylemeyip atmaga gelmez + +Dâmânına yüz sürmek imiş hâhiş-i Vehbî +Ey hâr-ı müjem sen de sakın bakmaga gelmez + +Çekmiş piyâlelerle pey-â-pey şarâb-ı nâz +Çeşm-i siyâh-mestini süzdürdü hâb-ı nâz + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Ders-i niyâz okursa nola tâlib-i visâl +Hâl ü hatıyla safha-i rûyu kitâb-ı nâz + +Mahcûbdur açılmamış ol nâzenîn henüz +Kılsa ‘aceb mi rûyuna zülfün nikâb-ı nâz + +Va’d-i visâli dîde-i bîmârı remz edip +Dil-hastegâna vermede şâfî cevâb-ı nâz + +Vehbî'ye merhabâ mı der ol şûh-ı ‘işvekâr +Düşnâm iken fütâdeye ancak hitâb-ı nâz + +HARFÜ’S-SÎN + +‘Ulüvv-i câh ile pâkîze-sîret olamaz herkes +Bülend eylerse de pervâzı pâ-der-lâşedir kerkes + +Süzüp çeşm-i kebûd-ı fitne-engîz-i siyeh-mestin +Akın saldı diyâr-ı sabrıma bir âfet-i Çerkes + +O serv-i ser-keşim dâmen-feşân-ı nâz olup gezsin +Kabâ-yı sebzin ey hayyât boyunca berâber kes + +Nigâh-ı hışmnâkin tîr-i dil-dûz ile ey hûnî +Açıp bir zahm-ı tâze sîne-i agyâra işler kes + +Kumâş-ı vaslıma kıymet yetişmez der açılmazsın +O kâlâ-yı girân-kadrin bahâsın bârî göster kes + +Ber-i sîmînini düzdîde bir hoş ohşayım derken +Elim koynunda tutdun ister âzâd eyle ister kes + + M.VI/, FB., K. + +Çekip tîg-i zebânın Vehbiyâ Burhân-ı Kâtı’la +Amân verme lisân-ı zümre-i hussâdı yek-ser kes + +Gözün açmış yine gülzârda şehlâ nergis +Eder ol dîde-i mahmûru temâşâ nergis + +Göz göre bâgda agyâr ile mey içdigini +Gûşe-i çeşmi ile eyledi îmâ nergis + +Bülbüle gâhice tenhâ açılırdı gonçe +Gözedir gizlice bir gûşeden ammâ nergis + +Eyleyip kâse-i deryûze o zerrîn kadehin +Sâgar-ı gülden umar cür’a-i sahbâ nergis + +Nazarımda yine ol çeşmi siyeh-mestimdir +Vehbiyâ bâg-ı cihân olsa ser-â-pâ nergis + +Eremez menzile her bâdiye-peymâ-yı heves +Gâhice hâr-ı mugaylâna basar pây-ı heves + +Câ-be-câ olsa da leb-rîz-i mey-i şevk ü neşât +Ekserî zûr-şikendir hele mînâ-yı heves + +Her zamân keştî-i ümmîd havâsın bulmaz +Gâh mevc-âver olur varta-i deryâ-yı heves + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Gerçi pervâz-ı bülend etmege bâl açmış idi +Lâne-gîr oldu varıp Kâf'da ‘Ankâ-yı heves + +Çekerim şimdi humâr-ı gam-ı ye’s ey Vehbî +Beni mest etmiş idi neş’e-i sahbâ-yı heves + +Câdde-i ‘aşkda olsam nola şeb-gird-i heves +Râh-ı hâbîdedir anda ne gezer bîm-i ‘ases + +Nâle etmek ne revâ baht-ı siyehden ‘âşık +Yogiken kâfile-i sürmede feryâd-ı ceres + +Niçe dem hânekah-ı dehrde çeşm ü gûşuz +Görmedik ney gibi te’sîrli bir ehl-i nefes + +Her ne hâl ise kemer-bendini çözmek mümkin +Edemem ‘ukde-i şalvâra tahammül özkes + +Vehbiyâ şimdi bu destâr-ı mukarnes ne belâ +Mürg-i âzâde iken oldu serim habs-i kafes + +HARFÜ’Ş-ŞÎN + +Sanma la’l-i nâb-ı meyden câ-be-câ tebhâlelenmiş +Gonçe-i terdir tarâvet-yâb olmuş jâlelenmiş + +Sîneye nev dâglar açdım gam-ı rûyuyla yer yer +Sâha-i ‘aşk u mahabbet tâze tâze lâlelenmiş + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB. + +Ruhları püskürme benlerle benekli kâle-i nev +Bender-i hüsnü bu sûretle hemân Bengâlelenmiş + +Hırmen-i sabrım lehîb-i hecrin olmuş sûznâki +Şu’le-i âhım felekde berk-veş cevvâlelenmiş + +Rind ile mahrem görünmüş her cihetden duhter-i rez +Gâh hemşîre çıkarmış kendisin geh hâlelenmiş + +Köhne nahl-âsâ yetişdirmiş fidânı sanki Vehbî +Bir civân-ı tâze sevmiş pîr iken nev-sâlelenmiş + +Şâh-râh-ı bender-i ma’nâyı açmış mülhim-i gayb +Sûk-ı ‘irfân zîb ü zîverle serâser kâlelenmiş + +Hayâl-i rûy-ı pür-tâbın dil-i gam-hâreden geçmiş +Ne hurşîd ol ki böyle burc-ı teng ü târdan geçmiş + +Hemân mûy-ı miyânın sîmden bir târa benzer kim +Hezârân dikkat ile hadde-i efkârdan geçmiş + +Kabâ-yı sûzenî-i kâme olmaz bahye-dûz ancak +Emel ser-riştesi gerçi niçe sûfârdan geçmiş + +Sırât-ı müstakîmi togrusu dünyâda bulmuşdur +O kim cûy-ı kenârı cisr-i istigfârdan geçmiş + +Degildir ihtiyârı tâze sevmek i’timâd etmem +Eger derlerse Vehbî pîr olup dildârdan geçmiş + + M.VI/, FB., K. + +Sâkiyâ bezme safâ sâgar-ı Cem'den gelmiş +Gam gidip sîneye bu şevk nagamdan gelmiş + +Bilmem ol kâtib-ı nev-hattıma kim harf atmış +Çîn-i ebrû ile bî-vakt kalemden gelmiş + +Görmedik öyle melek-sûreti bu dünyâda +Belki Rıdvân kaçırıp kûy-ı İrem'den gelmiş + +Dehen-i tengine ol gonçe-lebin söz sıgmaz +Var ise gülşen-i mevhûm ‘ademden gelmiş + +Nazm-ı Vehbî'ye cihân olsa harîdâr nola +Tuhfe-i nâdiredir şimdi ‘Acem'den gelmiş + +Gönül zülf-i siyehle hâl-i ‘anber-bâra baglanmış +Mu’akkad tâli’im bu necm-i gîsûdâra baglanmış + +Dil-i fersûde-i ‘uşşâka bir dül-bend-i al olmuş +O serbest âfetin başındaki destâra baglanmış + +Kesilmez silk-i peyvend-i ‘alâka tîg ü hancerle +Nitâk-ı ârzû muhkem miyân-ı yâra baglanmış + +Küşâde tab’ olur ‘âşık şeb-i vuslatda söz etmiş +Görünce bend-i şalvârı yine bî-çâre baglanmış + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +O tersâ şûhunun hep zülfüne dil-besteyiz Vehbî +Ne hikmetdir cihân bir rişte-i zünnâra baglanmış + +Ebrûsuna vesme ruhuna gâze mi çekmiş +Çeşm-i siyehin sürmeleyip tâze mi çekmiş + +Nev-hat görünür safha-i ruhsâresi ammâ +Mecmû’a-i hüsne yeni şîrâze mi çekmiş + +Agyâra niyâm eylemiş ammâ ten-i sîmîn +Tîg-i sitemin ‘âşık-ı ser-bâze mı çekmiş + +Mahfîce temâşâya gelip bâde-keşânı +Zâhid gece bir gûşede hamyâze mi çekmiş + +Vehbî yine pîrâne edip kaddini hâle +Âgûşuna bir mâh-likâ tâze mi çekmiş + +Mey içmiş ‘ârız-ı hoy-kerdesin pür-tâb göstermiş +Ne sihr etmiş yine âteş içinde âb göstermiş + +Letâfet mevc urup deryâ-yı hüsnü başdan aşmışdır +Ki her bir halka-i zülfünde bin girdâb göstermiş + +Nigâh-ı şûhunun mazmûnunu teshîl içün gûyâ +Siyeh müjgânları zîr ü zeber i’râb göstermiş + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Fürûg-ı ‘ârızı ‘aks eyleyip çâh-ı zenahdâna +Derûn-ı çâh-ı Nahşeb'de ne hoş mehtâb göstermiş + +Hezârân fitne-i bîdâr var tarf-ı nigâhında +O mest-i ‘işve gerçi çeşmini der-hâb göstermiş + +Resîde oldu şebnem dîde-i pür-nemle hurşîde +Anınçün yâra ‘âşık çeşm-i pür-hûn-âb göstermiş + +Giyip sâde-dilâna karşu köhne hırkalar sûfî +Kerâmet sûretinde nev-be-nev esbâb göstermiş + +Bürehne câme-i ‘irfândan ba’zı hod-ârâyân +Tüyün düzmüş de ferv-i kâkum u sincâb göstermiş + +Yine gavvâs-ı tab’ım bahr-ı ma’nâdan çıkıp Vehbî +Sühan silkinde nazmın gevher-i nâ-yâb göstermiş + +Gam var gönülde elde şarâb olmuş olmamış +Biryân oldu sîne kebâb olmuş olmamış + +Hâl ü hatın ‘ibâret-i ma’nâ-yı hüsn imiş +Ders aldı dil yanında kitâb olmuş olmamış + +Rengîn eder o dest-i nigârını câm-ı mey +Âlûdegî-i reng-i hizâb olmuş olmamış + +Meyl-i ‘imâret eylemez ol şâh-ı pür-sitem +Mülk-i dilim harâb u yebâb olmuş olmamış + + M.VI/, FB., K. + +Vehbî hemîşe tâze-nümâdır veter gibi +Hoy-kerde rûy-ı yâra gül-âb olmuş olmamış + +Tagıtmış mûy-ı zülfün rûy-ı zîbâya yakışdırmış +Siyeh semmûrunu gül-penbe dîbâya yakışdırmış + +Nezâketle çıkarmış sırma telli perçemin ol şûh +Ucun bükmüş de destâr-ı mutallâya yakışdırmış + +O serv-endâmım uydurmuş boyunca hil’at-i nâzı +Kabâ-yı sebz-fâmın kadd-i bâlâya yakışdırmış + +Hitâm-ı hüsne hatt imzâ-yı hüccetdir bilir ammâ +Ne çâre hâtem-i la’lin o imzâya yakışdırmış + +Siyeh destâr sarmış ak ‘abâ giymiş yine zâhid +Bu esbâb-ı riyâyı şekl-i takvâya yakışdırmış + + Zemîne sıgmayıp kizb-i müneccim çıkmış âfâka +Dürûg-ı bî-fürûgu tâ Süreyyâ'ya yakışdırmış + +Tenâsüb san’atıyla hâmesin der-dest edip Vehbî +Yine ma’nâyı lafza lafzı ma’nâya yakışdırmış + +Âşüfte dilim ‘ârız-ı cânâna açılmış +Şol gül gibi kim bülbül-i nâlâna açılmış + + M.VI/, FB., K. + +- : -K. + + M.VI/, FB., K. + +Mahcûb eder ammâ o büt-i perde-nişînim +Nûş eyleyicek bir iki peymâne açılmış + +Agzın kapamış pîr-i mugân var ise şeyhin +Kim mescidi yanındaki meyhâne açılmış + +Bu hânekah-ı dehr degil cây-ı ikâmet +Bir tekyedir ol zümre-i mihmâna açılmış + +Düzd-i nigehi girdi meger külbe-i câna +Vehbî yine bu semtde bir hâne açılmış + +Bu yâr-zâdım şarâb-ı la’line bilmem ne reng etmiş +Cenâb-ı şeyhi de al ile hem-reng-i Fireng etmiş + +Hedef-veş sînemi açsam ‘aceb mi pîşgâhında +Kemân ebrûsuna müjgân-ı ser-tîzin hadeng etmiş + +Sanarsın çarh-ı atlas kelle-pûş-ı ‘âşıkândır kim +Sitemle ol bürehne-serlere eflâki teng etmiş + +Hücûm etmek dilermiş kârvân-ı sabr u sâmâna +Yine düzd-i nigâh-ı şûhunu şeng ü meşeng etmiş + +O tîg-i gamzeyi kim görse serden geçdi ammâ kim +Hayâl-i turra-i zer-târını Vehbî çeleng etmiş + + M.VI/, FB., K. + +Berber-i şûhu hat-âver göricek urdum baş +Vaktidir vuslatının etdim usûl ile tırâş + +Çeşm-i âhû-nigehin ‘aynını tasvîr edemez +Ser-i müjgân-ı gazâl olsa da kilk-i nakkâş + +Çekmeyip minnet-i gerdûnu ‘abâ-pûş olduk +Kâle-i atlas-ı çarhı biliriz kim ne kumâş + +Turmayıp ta’n ile mînâmıza taş atmakda +Zâhid-i dil-şiken-i seng-dilin başına taş + +‘Ayş u nûş eyleyegör bezm-i cihânda Vehbî +Çekme gam ehl-i riyâ derse ne mâni’ ‘ayyâş + +Gönül şevkin yine bir nahl-i istignâya kondurmuş +Anı bülbül gibi şâh-ı gül-i ra’nâya kondurmuş + +Ser-i serve çıkarmış bâgbân kumrîleri gûyâ +Nihâl-i kadd-i yârı vasf içün bâlâya kondurmuş + +Hevâ-yı Leylî ile ser-bürehne Kays-ı sevdâyî +Mahabbet mürgünü ol lâne-i vâlâya kondurmuş + +Hayâl-i yâre zeyn etmiş sarây-ı sînesin ‘âşık +O nüzhetgâha bir şâh-ı mu’allâ-pâye kondurmuş + + M.VI/, FB., K. + + FB. , K. + +Leb-i şîrîni etrâfında mûr-ı hat degil ol şûh +Megeslerdir ki yer yer sükkerî halvâya kondurmuş + +Gezerken ser-bürehne hasret-i Leylî ile Mecnûn +Hevâ mürgânını ol lâne-i vâlâya kondurmuş + + Uçurmuş âşiyân-ı hûşdan şehbâz-ı ârâmı +Ser-i âmâle ol kim mürg-i devlet-sâye kondurmuş + +Müsâfirdir cihân halkı ne semte ‘azm eder bilmem +Felek bu kârbânı bir ‘aceb sahrâya kondurmuş + +Şikeste-bâl ile nezdinde dil ol Kâf-ı temkîne +Piristû-yı hayâlin lâne-i ‘Ankâ'ya kondurmuş + + Olup şehper-küşâ Tayyâr Paşa evcine Vehbî +Hümâ-yı hüsn-i ta’bîri ser-i ma’nâya kondurmuş + +HARFÜ’S-SÂD + +Sâkî yetişip meclis-i rindâna kadem bas +Cûş-ı mey-i pür-zûrun ile leşker-i gam bas + +Dilden mi çıkar nakş-ı gam-ı hâtem-i la’lin +Sen ister isen sîneme bin dâg-ı sitem bas + +Çekmiş yine âgûşa o sîmîn teni agyâr +Bî-çâre gönül bagrına var seng-i elem bas + +- : -FB. + +- : K.'da . + + M.VI/, FB., K. + +Sayd olmaz o tavşân-beçeyi taş yatar eyle +Var gizli yatagında bir âhû-yı harem bas + +‘Îsâ gibi tecrîd ile ol rif’ate nâ’il +Vehbî ser-i eflâke yürü pây-ı himem bas + +Zer-i hâlisdir ana vâsıta-i halvet-i hâs +Okuma ya’nî o sîmîn teni teshîre havâs + +Çille-i cevri çekilmez o kemân-ebrûnun +Vere Allâh meger kuvvet-i Sa’d-i Vakkâs + +Zâhidâ nâf-ı miyânında olan cünbiş ile +Oynadır belki seni görsen o şûh-ı rakkâs + +Pençe-i hârı görüp dâmen-i gülde fehm et +Nîş-i gamdan dil-i pâkîzeye mümkin mi halâs + +İsti’âze edegör şeytanat u şerrinden +Düşmen-i köhne eger etse de arz-ı ihlâs + +Terbiyet bûtesi bed-tîneti kâl eyleyemez +Sîm-i hâlis mi olur girse de iksîre rasâs + +Tab’-ı Vehbî çıkarır böyle pesendîde güher +Gavtâ etdikçe yem-i fikre misâl-i gavvâs + + M.VI/, FB., K. + +Kes rakîb-i kâfiri çengâle ur meydâna as +Tîgini şâh-ı cihânım ‘arş-ı istihsâna as + + Şehsüvârım sayd-ı şâhîn-i nigâhındır gönül +Lâyık-ı fitrâk görmezsen dahi bir yana as + +Etmeyip agyâr ile kat’-ı nizâ’-ı ‘aşk-ı yâr +Sen yine ey dil bu da’vâyı der-i cânâna as + +Gayret-i mürg-i şeb-âvîze bakıp da kendini +Kâmet-i dilber gibi bir nahl-i ‘âlî-şâna as + +Boynuma olsun vebâli târ-ı zülfe bend edip +Bu dil-i âvâreyi var gerden-i hûbâna as + +Nakd-i ‘aklım aldın evvel al metâ’-ı sabrı da +Ey büt-i kâlâ-fürûşum gûşe-i dükkâna as + +Vehbiyâ sen de bu nazm-ı heft-beyt-i dil-keşi +İftihâr ile cidâr-ı Ka’be-i ‘irfâna as + +Bu nâz u reviş kâmet-i bâlâsına mahsûs +Her cünbişi reftâr-ı dil-ârâsına mahsûs + +‘Uşşâk işidip ‘azmini seyrâna ‘umûmâ +Çıkdı o şehin râh-ı temâşâsına mahsûs + + M.VI/, FB., K. + +- : -K. + + M.VI/, FB., K. + +Tahsîs edip agyâra vefâ resmini ol şûh +Kılmış sitemin ‘âşık-ı şeydâsına mahsûs + +Yok farkı bahîl ile o ehl-i keremin kim +İn’âmı ola kavm ü ehibbâsına mahsûs + +Vehbî bileyim dersen eger bende-i hâssı +Oldur ki niyâzın ede mevlâsına mahsûs + +HARFÜ’D-DÂD + +Hilkat-i insândan tahsîl-i ‘irfândır garaz +Sanma ekl ü şurb ile terfîh-i hayvândır garaz + +Hâne-i târîk resminde yapılmış sîne kim +Anda îkâd-ı çerâg-ı nûr-ı îmândır garaz + +Her varakdan âyet-i tevhîd okur ehl-i nazar +Çeşm-i kûteh-bîn sanar seyr-i gülistândır garaz + +Şark u garba verziş-i hurşîdi bu devrânda +Kimse bilmez gerçi gün gibi nümâyândır garaz + +Vehbiyâ ‘arz-ı hünermendî degildir maksadım +Bu sühandan keşf-i remz-i nazm-ı Kur’ân'dır garaz + + M.VI/, FB., K. + +Dîde-i pür-hûnu kıl ol çeşmesâr-ı câna ‘arz +‘Aynı ile mâcerâ-yı ‘aşkı et cânâna ‘arz + +‘Arza girmiş derler ol şâh-ı cihânımla rakîb +Korkarım esrâr-ı hüsnün eylemiş nâdâna ‘arz + +Jâle sanma tâb-ı hacl ile ‘arak-rîz olmada +‘Ârız-ı hoy-kerdesin kılmış gül-i handâna ‘arz + +Mahzar-ı memhûr-veş hâl-i dilim i’lâm içün +Sîne-i pür-dâgı etdim ol şeh-i hûbâna ‘arz + +Sûzişim bir şem’-i bezm-ârâ-yı hüsne bu gece +Eyledim pervâne-âsâ ben de yana yana ‘arz + +Ruhlarında gösterip zülfün o kâfir mug-beçe +Rişte-i zünnâr eder leb-beste-i îmâna ‘arz + +Vehbiyâ terfî’-i kadr u şânına râgıb olur +Eyle bu nazm-ı bülendi sadr-ı ‘âlî-şâna ‘arz + +HARFÜ’T-TÂ' + +Sanki takrîz yazar nüsha-i ruhsârına hat +Hâllerle kalem ebrûsu eder vaz’-ı nukat + +Sarılırsam nola ol mûy-ı miyâna muhkem +Bellidir hayr-ı umûr oldugu çünkim evsat + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Feleke der mi gülün cûy-ı sirişki var iken +Götürür ‘âşıkı Bagdâd-ı visâle ol Şat + +Menzil-i kâma gidenler geçeyor pîşimize +Ermedi kûy-ı murâda dil-i âvâre fakat + +Pek çamurdur bilirim Kumkapı meyhâneleri +Vehbiyâ gel Galata semtine git etme galat + +Sâkiyâ cûş-ı şarâb olsun o rütbe ifrât +Ki esâs-ı gamı seylâba vere mevc-i neşât + +Bir dikiş kaldı meded çıkmaga cânım tenden +Saplasın sûzen-i müjgânın o şûh-ı hayyât + +Hüsn-i hatt ile yazılmazdı o şâha nâme +Bilse ma’nâsın eger yazdıgı lafzın hattât + +Nazar-ı yârdan agyârı düşürdüm zâhid +Merd olursa yine senden yanadır bu iskât + +Zîb ü zîverle midir pâk-nijâdın fahri +Bârdır esb-i küheylâna göre raht u bisât + +Kıl yürü dikkat ile bâr-ı günâhı tahfîf +Kıldan ince bilesin kim geçecek cisr-i Sırât + +Dâr-ı dünyâda müsâfir gibi tur ey Vehbî +Sanma kim cây-ı ikâmet ola bu köhne ribât + + M.VI/, FB., K. + +Bâg-ı hüsnünde ne şebbûy u ne reyhândır hat +Hat-ı reyhânî ile şerh-i Gülistân'dır hat + +Safha-i ‘ârız-ı dildârda tesvîd olunur +Ser-nüvişt-i siyeh-i ‘âşık-ı nâlândır hat + +Dil-i dîvâne o sevdâ ile şeb-gird olmuş +Kûy-ı cânânede kim şâm-ı garîbândır hat + +Tâli’-i hüsnünü bir fâl-küşâdan sordum +Bakıp ol rûy-ı münîre dedi lihyândır hat + +Oku kim derdine dermân ola hâsiyyet ile +Vehbiyâ besmele-i sûre-i Lokmân'dır hat + +Mir’ât-ı dilde kor mu keder sâgar-ı neşât +Safvet verir derûna o rûşenger-i neşât + +Gam geldi basdı bozdu tagıtdı safâmızı +Kâfir elinde kaldı meded kişver-i neşât + +Meydân-ı ‘ayşa mutrib ü dilberle turmayıp +Sâkî ayak ayak yürüsün leşker-i neşât + +Fark-ı çerâga gâz-ı musallat degil midir +Bî-bâk kimse giymedi tâc-ı zer-i neşât + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Keyfin mi var yine nedir ey Vehbî-i hazîn +Pür neşne’ nazmın olmada şevk-âver-i neşât + +HARFÜ’Z-ZÂ’ + +Ne mümkin keştî-i ikbâle olmak nâhudâ hâfız +Re’îs olsan da bu yemde olur ancak Hudâ hâfız + +O tıfl-ı mektebim dinletdi hıfzın hoş edâlarla +Anı sû’-i nazardan eyle sen mahfûz yâ Hâfız + +Kitâbın râz-ı mektûmundan olmaz mahfaza âgâh +Yine ihlâsı bilmez olsa da ehl-i riyâ hâfız + +Kelâm-ı Hakk'ı her kimden işitsen istimâ’ et kim +Bozulmaz ma’nî-i Kur’ân olursa bed-sadâ hâfız + +Nedir bu neş’e-i nazm-ı ‘Acem câm-ı hayâlinde +Mey-i Şîrâz içirmiş var ise Vehbî sana Hâfız + +Esrâr-ı gam-ı la’l-i lebin sînede mahfûz +Mânend-i güher kim ola gencînede mahfûz + +Ey şâh-ı sitem-pîşe berât-ı gam-ı ‘aşkın +Sandûk-ı dil-i bende-i dîrînede mahfûz + +Dilden çıkamaz sûret-i zîbâ-yı hayâlin +‘Aks olmaz iken hâne-i âyînede mahfûz + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Düşmenden emîn olma kim ol zehr-i ‘adâvet +Elbette turur sîne-i pür-kînede mahfûz + +Esbâb-ı tecemmül hedef-i tîr-i nazardır +Vehbî olagör hırka-i peşmînede mahfûz + +Dil-i âşüftemiz eyler hat-âver tâzelerden haz +Olunmaz mı benefşezâr içinde verd-i terden haz + +İçer hûn-i dil-i ‘uşşâkı her dem eyleyip giryân +Meger ol tıfl-ı bed-hû eylemez şîr ü şekerden haz + +Olup bint-i ‘ineble mug-beçeyle zevke müstagrak +Eder âlûde-meşreb rind duhterden püserden haz + +Hemân tenhâda kor buldukça zâhid koynuna yohsa +Elinde tutmaga meclisde etmez sîm ü zerden haz + +Ne hikmet Vehbiyâ mahzûz iken hem-cinsden herkes +Niçün ehl-i ma’ârif eylemez sâhib-hünerden haz + +HARFÜ’L-’AYN + +Ebrûları şeh-beyt-i cemâle iki mısra’ +Ol matla’ı tazmîn ile hat kıldı murabba’ + +Derd üstüne zevk ile müselles çekip ey dil +Sâkî ile mutrible müsennâ ola mecma’ + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Ol gonçe-leb içdikde çemende mey-i gül-gûn +La’li ile zerrîn-kadeh olmaz mı murassa’ + +Ebr-i siyehi perde çeker çeşmine hurşîd +Zülfün gehî kaldırsa o ruhsâr-ı müşa’şa’ + +Mi’mârî-i endîşe ile Vehbî-i üstâd +Yapmakda nev-îcâd niçe beyt-i musanna’ + +‘Uşşâk gelip kûyuna zâr olsa ne mâni’ +Pîrâmen-i gülşende hezâr olsa ne mâni’ + +Sahbâ içelim subha dek ey mâh seninle +Gündüz biraz âsâr-ı humâr olsa ne mâni’ + +Bu hüsn ü letâfetle görürken seni cânâ +Dilde heves-i bûs u kenâr olsa ne mâni’ + +Semtin buluruz meş’ale-i âh ile elbet +Dildâra giderken şeb-i târ olsa ne mâni’ + +Ey çarh-ı kühen-sâl bükülmüş belin işte +Vehbî de gelip üstüne bâr olsa ne mâni’ + +Gehî derbânı men’ eyler gehî agyâr olur mâni’ +Bize bu bâbda elbette bir bed-kâr olur mâni’ + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Mugaylân tâze güldür reh-neverd-i Ka’be-i ‘aşka +Bürehne-pâlara sanma bu yolda hâr olur mâni’ + +Kemer-bendin çözüp çeksem o şûhu bister-i vasla +Yine hall-i merâma ‘ukde-i şalvâr olur mâni’ + +Belâya ugradım zâhid gelip bu semte yerleşdi +‘Asâsıyla çıkıp da zevkime her bâr olur mâni’ + +Kazâyâ-yı emel müntic degildir bildim ey Vehbî +Tasavvur eylesem tertîbini der-kâr olur mâni’ + +HARFÜ’L-GAYN + +Edeli tâb-ı ruh-ı alini zîb-efgen-i bâg +Gülşenin sînesine lâle vü gül olmuş dâg + +‘Anber-i zülf ü hatınla olan âlûde meşâm +Çemenin sünbül ü şebbûsuna eyler mi dimâg + +Beni tîg-i sitemin etdi helâk ammâ kim +Olsun ey rûh-ı revânım o güzel başın sag + +Nûş-ı sahbâda cevâzı kim arar ey zâhid +Rind-i mey-keş bulamaz lîk yasag ile mesâg + +Ser ü sâmânı olup ehl-i rüsûmun destâr +Her biri başını bir kâlıba etmiş ifrâg + +Var mıdır gâz-ı belâdan başını kurtarmış +Bu şebistânda kim yakdı ser-âzâde çerâg + + M.VI/, FB., K. + +Kûh-ı temkîn olayım dersen eger ey Vehbî +Edegör pâyını pûşîde-i dâmân-ı ferâg + +Kendisinden eylemez dil-haste ‘âşık cân dirîg +Etmesin dârû-yı bûs-ı la’lini cânân dirîg + +Sen de lutf et şâh-ı hûbânım meded ‘âşıklara +Pâdişehler bendesinden eylemez ihsân dirîg + +Bilmeyip böyle siyeh-kâse ziyâfet oldugun +Mîzbân-ı çarh-ı dûna olmuşuz mihmân dirîg + +Yûsuf-âsâ gâh çâh-ı gamda geh zindândayım +Bilmedi şart-ı uhuvvet neydigin ihvân dirîg + +Geçdi bezm-i Baykara Câmî içip sahbâsını +Vehbiyâ boş kaldı câm-ı meclis-i ‘irfân dirîg + +HARFÜ’L-FÂ’ + +Serîr-i Mısr-ı istignâda bir sultândır Yûsuf +Bu hüsn ü bu melâhatle şeh-i hûbândır Yûsuf + +Terâzû-yı nazarla eyledim sencîde-i tahmîn +Alınsa nakd-i cân ile yine erzândır Yûsuf + +Hayâlin gûşe-i dilden çıkarmak hayli müşkildir +Derûn-ı sînede gûyâ ki der-zindândır Yûsuf + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Ümîd-i şâhid-i vaslı komaz hasret-keş-i tenhâ +Bu sûretle enîs-i külbe-i ahzândır Yûsuf + +Ederdi cebhe-sâlık pîşgâhında meh ü hurşîd +Bu şeb rü’yâda gördüm öyle ‘âlî-şândır Yûsuf + +Rakîbi gürg-i hûn-hâr olsa da sayd edemez anı +Gazâl-ı vahşî-i sahrâ-yı hüsn ü ândır Yûsuf + +Sabâ bûy-ı dil-âvîzin getirdi dîdeler rûşen +Bu gül-pîrâhen ile nûr-ı çeşm-i cândır Yûsuf + +Emânet eyledim Allâh'a hıfz etsin hatâlardan +Benim pek sevdigim çün gıbta-i ihvândır Yûsuf + +Bu kerrûbî sıfatlarla hakîkatde melek ammâ +Bakılsa zâhirâ hem-sûret-i insândır Yûsuf + +Keser dest-i ümîd-i mübtelâsın hancer-i cevri +Tutup dâmânını çâk etmege şâyândır Yûsuf + +‘Azîz-i Mısr'a cûş-ı Nîl'dir çün mâye-i behcet +Hurûş-ı cûy-ı eşk-i ‘âşıkın cûyândır Yûsuf + +Görüp çâh-ı zenahdânın nice üftâde olmaz dil +Meh-i Nahşeb degil Vehbî meh-i Ken’ân'dır Yûsuf + +‘Âşıkın âyine-âsâ olıcak sînesi sâf +Bakıp elbette perî-çihreler eyler insâf + + M.VI/, FB., K. + +Nûrdur ser-be-ser ol mihr-i sipihr-i hûbî +Mihr-veş tal’atı müstagnî-i bast-ı evsâf + +Nîze vü tîr ile müjgânlarıdır saf-beste +Çeşm-i hûn-hârı eder hışm ile tertîb-i mesâf + +Leb-i cûda derilir başına ol serv-kadin +Ser-fürû kerde civânân gibi saf saf safsâf + +Vehbiyâ gıbta ederdim eser-i Vassâf'a +Ben de oldum hele Sultân Selîm'e vassâf + +Gezdikçe ‘îdgâhda hûbân taraf taraf +‘Âşıklar oldu seyrine kurbân taraf taraf + +Ey dil o şâh-ı ‘işve gerek mülk-i hüsnüne +Câsûs-ı fikri ile şitâbân taraf taraf + +‘Aklım tagıldı gördüm o müşgîn turralar +Olmuş ‘izârı üzre perîşân taraf taraf + +Hayretle bâgda dikilip kaldı ‘âşıkân +Çün serv-kadler oldu hırâmân taraf taraf + +Nev-tuhfe-veş bu gûne pesendîde güfteler +Vehbî hediyye gitmege şâyân taraf taraf + + M.VI/, FB., K. + +Keştî-i kâma dûr göründü kenâr hayf +Tundan tuna atar beni bu rûzgâr hayf + +Bir iki katre jâleye dil-teşne-i ümîd +Kaldım misâl-i lâle hemân dâg-dâr hayf + +Gül-çîn-i bî-amân koparıp gitdi gülleri +Sad nâle etdi bülbül-i şeydâ hezâr hayf + +Deşt-i talebde ardına düşmüşdü ‘âşıkân +Bir seg-nihâda olmuş o âhû şikâr hayf + +Kân-ı ma’ârif olsa da Vehbî güher gibi +Kaldı derûn-ı sengde bî-i’tibâr hayf + +Bir taraf serv-i çemen ol kadd-i bâlâ bir taraf +Bir taraf gül yâsemen ol rûy-ı zîbâ bir taraf + +Tâze tâze bâg-ı hüsnünde letâfet gösterir +Hatt-ı şebbû bir taraf zülf-i semen-sâ bir taraf + +Nev-hırâmânı uzakdan seyr eder üftâdeler +Turmuş a’lâ bir taraf gülşende ednâ bir taraf + +Ber-taraf olsun ki zâhid bezmimizde yok yeri +Bir taraf rindân dizilmiş câm-ı mînâ bir taraf + + M.VI/, FB. + + M.VI/, FB., K. + +Vehbiyâ her nazrası dünyâ vü mâ-fîhâ deger +Geçmem ol şûh-ı cihândan olsa dünyâ bir taraf + +Cismi-veş sînesin etmiş o perî-çihre latîf +Âdemin ‘aklını alıp yine eyler taltîf + +Tıfl-ı nâzım yürü git mektebe tenhâ yoldan +Harf atar belki sana bir iki bed-lehce harîf + +Revnak-ı hüsnünü ol mug-beçenin bozmuş hat +Sanasın nüsha-i İncîl olunmuş tahrîf + +Okumuşdur iyice ma’nî-i te’vîlâtı +Rişveti kapdı hedâyâ diyerek şeyh-i ‘afîf + +Sıklet-i nazmı çekilmez hezeyân-gûyların +Vehbiyâ etmese tahfîf biraz vezn-i hafîf + +HARFÜ’L-KÂF + +Nev-hatların hayâlin edip fasl-ı bâb-ı ‘aşk +Kıldım sahîfe-i dil-i zârı kitâb-ı ‘aşk + +Bir bir sü’âl olunsa cevâbın nedir şehâ +Etdiklerin sitemlere rûz-ı hisâb-ı ‘aşk + +Olsa resîde belki o âyîne sîneye +Sîm-âb-ı dilde kalmaya çok ıztırâb-ı ‘aşk + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB. + +Her küncüne eder niçe gencîneler nihân +Ol kim sarây-ı sînesin eyler harâb-ı ‘aşk + +Mihr-i sipihri zerre-i nâçîz-veş görür +Bu çeşmi rûşen eyleyicek âfitâb-ı ‘aşk + +Her bî-dimâgı sûzişine etmez âşinâ +Çıkmaz derûn-ı dildeki bûy-ı kebâb-ı ‘aşk + +Şâh-ı nebâtının ayagı altına yatar +Vehbî misâl-i Hâfız içenler şarâb-ı ‘aşk + +Siyeh perçemli bir mahbûb-ı müstesnâ bulur ‘âşık +Arar elbette bir ser-rişte-i sevdâ bulur ‘âşık + +Dirîg etme hemân sen nukl-i bûs-ı la’l-i gül-fâmın +Yasag-ı pâdişâh olsa yine sahbâ bulur ‘âşık + +Hayâl-i ‘ârızınla hâbdan açsa gözün nâ-geh +Ser-i bâlîni üzre bir gül-i zîbâ bulur ‘âşık + +Ne çâre kendisin bulmaz o demde fart-ı hayretden +Egerçi gâhice ol âfeti tenhâ bulur ‘âşık + +Sen ey Vehbî cihânda öyle bir ma’şûk bulmazsın +Ne dem isterse yanında o bî-pervâ bulur ‘âşık + + M.VI/, FB., K. + +Kâle-i vuslatı biz gizlice aldık satdık +Bu bazarlıkda rakîbâ seni pek aldatdık + +Çömlegi sürmüş idik âteşe da’vet edicek +O perî tuymadı ardında ne iş kaynatdık + +Kapudân-zâde yem-i fürkate bogmuşdu bizi +Zevrak-ı vuslata bir hamlede kıçdan çatdık + +Bister-i vuslata yatmam deyü eylerdi ‘inâd +Bu gece yâr ile çok ‘arbede etdik yatdık + +Fikr edip sûzen-i elmâs gibi müjgânın +Subha dek hâbgeh-i gamda huzûra batdık + +Dedi bir yıldızı yüksek güzele düşkündür +Tâli’-i ‘aşkı müneccimbaşıya yoklatdık + +Suyu pek sert idi evvel o turunc pistânın +Hele suyunca varıp ohşayarak yumşatdık + +Zîr-i nâfında olan gizli şikâfın zevkin +Açmadık kimseye ancak kaleme çatlatdık + +Gelemez kızdı kedû-yı meyi etdikde şikest +Zâhidin biz dahi başında kabak patlatdık + +Der-i meyhâneyi şahne kapamak ister imiş +Ayagı deng alarak gizli kapagı atdık + + M.VI/, FB., K. + +Derdi sahbâ çıkarıp pîr-i mugân çâşnî helâl +Boş bulunduk inanıp kâfire vardık tatdık + +Sarp iken vâdî-i Sâbit bir iyi dizgin edip +Vehbiyâ anda dahi atımızı oynatdık + +Nukl olsa bezm-i meyde leb-â-leb tabak tabak +Bûs etmege arar yine cânım tudak tudak + +Hoy-kerde oldu bâde-i terden o mest-i nâz +Sâkî meded yetişdiregörsün ‘arak ‘arak + +Çeşm-i siyâh-kâsesi hûn-ı dili hemân +Mihmân kanı gibi içermiş çanak çanak + +Pây-ı sebât-ı tevbemi lagzîde eyledi +Sâkî-i mest bezme gelince ayak ayak + +Vehbî bu dürr-i nazmımı mengûş etmege +Bahr-ı ‘Aden olursa ‘aceb mi kulak kulak + +Sayda gitdi yanına kelb rakîbi takarak +Kaldı üftâdeler ardınca uzakdan bakarak + +Geçdi pür-âteş ile berk gibi yanımdan +Hırmen-i sabr u karâr-ı dil-i zârı yakarak + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Belki ol serv-i hırâmânı görür gülşende +Pâyına gönderelim cûy-ı sirişki akarak + +Girmesin meclis-i rindâna tayak bas sâkî +Kapıya şeyh dineldikçe ‘asâsın kakarak + +Vehbiyâ bezme çek ol mest-i şarâb-ı nâzı +Geçirirsin sözünü bir iki sâgar çakarak + +Ne temâşâ-yı gül ü ne çemen ister ‘âşık +Sînede bir meh-i gül-pîrehen ister ‘âşık + +Var dimâgında şemîm-i hat-ı ‘anber-bûyun +Sanma kim nâfe-i müşg-i Hoten ister ‘âşık + +Olmuş üftâde-i çâh-ı zekanın bî-çâre +Uzadıp zülfüne destin resen ister ‘âşık + +Zerd olup gitmededir çehresi altun gibi +Nakd-i cân vermege bir sîm-ten ister ‘âşık + +Şi’r-i Vehbî diyerek sana gazel ‘arz etmiş +O nezâketle lebinden sühan ister ‘âşık + +Ol sîne gibi görmedim âyîne-i berrâk +Mir’ât ile gerçi okudum hikmet-i İşrâk + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Emvâc-ı yem-i lutf-ı Hudâ vasfa gelir mi +Bir katre degildir ne kadar eylesem igrâk + +Ezrak gözünü gizli dikip sahn-ı çemende +Ol nergis-i mahmûra bakar zâhid-i zerrâk + +Erbâb-ı şikem sofra başında söze bakmaz +Zevk ile okursan dahi sad Köfte-i İshâk + +Yandım gam-ı hecrinle yetiş ey şeh-i hûbân +Hünkâr gelir olsa füzûn tâbiş-i ihrâk + +Islâh olacak hâli yok âşüfte-dilânın +Kayd-ı ser-i zülfünden ebed eyleme ıtlâk + +Mektûb u selâmınla olur mu mütesellî +Dîdârına hasret-keş iken Vehbî-i müştâk + +Ser-nigûndur kâse-i gerdûn içinde bâde yok +Neş’e-i ser-şâr anınçün meclis-i dünyâda yok + +Silsile kaydıyla dem-beste müderrisler dahi +Ya’nî dânişmendlerde bir dil-i âzâde yok + +Öyle bir ‘Ankâ-yı Kâf-ı ‘uzlete tahsîn kim +Lafzı var dünyâda ammâ kendisi ma’nâda yok + +Var ise pîr-i mugâna rehn-i sahbâ eylemiş +Zâhidi gördüm yanında sübha vü seccâde yok + + M.VI/, FB., K. + +Vehbiyâ tertîb-i zâda bak reh-i ‘ukbâ içün +Anda îrâd-ı tarîk ü i’tibâr-ı zâde yok + +Rûyun gibi gül-i çemenin âb u tâbı yok +Turmaz yine sana açılır kim hicâbı yok + +Fehm eylemez dekâyık-ı ma’nâ-yı hattını +Ol sâde-dil ki hâşiyelenmiş kitâbı yok + +Nakl eylemiş o şûh Kuruçeşme suyuna +Cûy-ı safâmızın hele evvelki âbı yok + +Muhtâc-ı terbiyet velî çokdur zamânede +Her hânede ne çâre bir iki kilâbı yok + +Vehbî rikâbına düşecek şehsüvâr arar +Her bir dü-esbe himmetine irtikâbı yok + +HARFÜ’L-KÂF + +Kendini ey dil varıp meyhânede bir yana çek +Sâkî-i mestin elin tut sofra-i biryâna çek + +Teşne-leb kaldın ciger-hûn eyledi hasret seni +Bâde-i la’lin bulursan bârî kana kana çek + +Hâle-âsâ kaddini ham etse de cevr-i felek +Her gece bir mâh-rûyu sîne-i ‘uryâna çek + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Âh ey zâlim miyânın sîneye çeksem de ben +Hancer-i hûn-rîzi istersen o demde câna çek + +Dest-i gamdan bu keş-â-keşler nedir sahbâ içip +Çekme âh ey rind-i mey-keş na’re-i mestâne çek + +Bâr-ı destâr-ı girân ile çekilmez sıkletin +Sen de insâf eyle zâhid kendini mîzâna çek + +Bahs ederse câh-ı tevfîke kalem-keş Vehbiyâ +Ebruvân-ı yâr-veş tugrâları şâhâne çek + +Alırdım intikâmın çâk-çâkî-i girîbânın +Gireydi âh zâlim destime bir kerre dâmânın + +Lebin dünyâyı teshîr eylemişdir ey perî bilmem +Hat-ı la’lin midir nakşı ‘aceb mühr-i Süleymân'ın + +Tagıtdı rûzgâr evrâkını mecmû’a-i şevkin +Meded şîrâze-bend olsun ser-i zülf-i perîşânın + +Bu düzdîde nigehle gamzeler ey âhû-yı vahşî +Çeker lemhü’l-basarda sürmesin çeşm-i gazâlânın + +Kızılelmayı tutdu nâmı sîb-i gabgabın kâfir +Yetişdi portakala şöhret-i târîh-i pistânın + +Elin öpdürse sâkî bezm-i meyde nukle hâcet yok +Nedir ‘unnâbdan farkı o engüşt-i muhannânın + + M.VI/, FB., K. + +Be-nâm-ı ‘âlem-i âb oldugundan tevbe-i sahbâ +Olur peymâne seylâbı esâs-ı ‘ahd ü peymânın + +Bir iki tâze Sa’dî'nin Gülistân'ın okur gördüm +Çıkardım ma’nî-i zevkin bugün seyr-i gülistânın + +Ne dersin Vehbiyâ sen cümlesin görmüş geçirmişsin +Mey ü mahbûbdan gayrı safâsı var mı dünyânın + +Düşünce çâh-ı ümîde zekan zekan diyerek +Kemend-i zülfe sarıldım resen resen diyerek + +O nâzenîn kuzucak tıfl-ı şîr-hâre iken +Lebin emerdim a yavrum leben leben diyerek + +Misâl-i sâye düşüp pâyına o serv-kadin +Kenâra çek yürü ey dil çemen çemen diyerek + +O şûha cân u dili başka başka ‘arz etdim +Efendim istedigin al begen begen diyerek + +Derûn-ı bâgda geh sîne gâh gerdenini +Açıp usûl ile öpsem semen semen diyerek + +Rakîbe olmadı nûş-ı zülâl-i la’li nasîb +Egerçi kurudu agzı dehen dehen diyerek + +Ne yapdı ise hele yapdı zâhidi Vehbî +Çıkardı bezm-i safâdan ya sen ya ben diyerek + + M.VI/, FB., K. + +Olmuş gönül fütâdesi bir tıfl-ı mektebin +Ma’nâsını sabak edeyor emr-i fe’rgabın + +Zâhid bilir mi kadrini zülf-i siyâhının +Yokdur sivâda ‘ilmi o cehl-i mürekkebin + +Ol şâh-ı hüsne vuslat içün etdim ‘arz-ı hâl +Ta’lîk olundu hatt-ı husûlü bu matlabın + +Almalı gâh el sunup ol nahl-i ‘işveye +Şeftâlûsun nezâket ile sîb-gabgabın + +Dilber sevip şarâb içip cünbiş etmede +Yokdur riyâsı Vehbî-i âlûde-meşrebin + +Verd-i ter şermende-i reng-i ‘izârındır senin +Lâleler sahn-ı çemende dâg-dârındır senin + +Mest-i nâzım mihr ü meh iki kadehdir bezmine +Nuh felek ser-geşte-i renc-i humârındır senin + +Mû-be-mû âbisten-i âşûb olan gîsû-yı şeb +Sâye-i zülf-i siyâh-ı müşg-bârındır senin + +Zulmet-i hatt-ı siyeh kılmış ihâta sû-be-sû +Âb-ı hayvân işte la’l-i hoş-güvârındır senin + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +‘Aks-i rûyun düşmesin mir’âta bilmez kadrini +Dîde-i hayrâniyân âyînedârındır senin + +Her şeb ey hurşîd-tal’at dîde-i hasret-keşân +Subha dek encüm-şumâr-ı intizârındır senin + +Kankı bülbüldür demişsin böyle feryâd eyleyen +Gül-’izârım Vehbî-i nâlân u zârındır senin + +Her sözünde olsa bin dürlü yalanı şâ’irin +Setr eder ‘aybın yine hüsn-i beyânı şâ’irin + +Bârî üstünde sipâhîlik bulunmazsa dahi +Bir kılıç tîmârdır tîg-i zebânı şâ’irin + +Bü’l-’acebdir kim olurken ekseri mahbûb-dost +Bikr-i mazmûnu sever tab’-ı civânı şâ’irin + +Ta’n ederler bâde vü mahbûba meyl ü şevkine +Halk insâf eylemez mi yok mu cânı şâ’irin + +Hânumân-ı ‘ırz u nâmûsu yakar bir hicv ile +El-hazer şiddetli âteşdir lisânı şâ’irin + +Cevher olsa sâde vezn ile çekilmez togrusu +Nazm-ı nâ-sencîde-i tab’-ı girânı şâ’irin + +Vehbî-i zârın efendim gayrı dest-âvîzi yok +Yâ gazeldir yâ kasîde armaganı şâ’irin + + M.VI/, FB., K. + +Gelmez iki yakası bir yere ehl-i rakamın +Sebeb-i çâk-i girîbânı bu olmuş kalemin + +Mâsivâ nakşını mahv eyleyegör hâtırdan +Olmasın Ka’be-i dil sûreti beytü’s-sanemin + +Cengde pîş-rev-i fevc-i guzât oldugudur +Ser-firâz olması ‘âlemde hemîşe ‘alemin + +Ükel-i cenneti vasf etmededir kim vâ’iz +Lezzeti et’imedir meclis-i ehl-i şikemin + +Dil-i erbâb-ı himem şîşe gibi nâzikdir +Minnet-i sahtı şikeste eder ehl-i keremin + +Haşmet-i mansıb ile gulgulede erbâbı +Halk eder zevk-i temâşâsını hây u haşemin + +Elin öpdürmek içün bezmimize basma ayak +Lahde girsin yürü zâhid o mübârek kademin + +Kerem erbâbına vermezdi ‘atâya nevbet +Zevkini bilse bahîlân dahi bezl-i diremin + +‘Arab u Rûm'da üstâd-ı sühandır Vehbî +‘Acemî oldu yanında şu’arâsı ‘Acem'in + + M.VI/, FB., K. + +Dest-i sitemin etdi girîbânımı sad-çâk +Reşk etse nola hırkamıza atlas-ı eflâk + +Tâ kim edesin la’lini sen böyle mey-âlûd +Zühhâd dahi rîşe-i tâki ede misvâk + +Sevdâ-zede dil zülfün ile buldu tesellî +Mâr-ı siyeh olsa ne ‘aceb mâye-i tiryâk + +Sîr olmadı gül-bûse-i senbûse-i vasla +Dil rûze-i hecrinde nice eylesin imsâk + +Kâşâne-i hûş olmadı Vehbî hele rûşen +Tâ magz-ı cünûn olmayıcak revgan-ı idrâk + +HARFÜ’L-LÂM + +Hayâl-i zülf ü rûyun gülşen-i sînemde sünbül gül +Serimde tâze zahm-ı seng-i âzârın karanfül gül + +Temâşâ-yı çemen hengâmıdır ey mest-i nâzım gel +Seni güller gibi açsın nevâ-yı bülbül ü mül gül + +Sabâ gülşende olmuş hande-i gül-gonçeye bâdî +Nesîm-i nâle vü âhımla bârî sen de ey gül gül + +Alır gül-bûseler rü’yâda rûy-ı âteşîninden +Uyurken ‘âşıkın eylerse külhanda tahayyül gül + + M.VI/, FB. + + M.VI/, FB., K. + +Sana ey âfet-i gül-gûn-kabâ hem-reng-i cins olmaz +Giyinse gülgülî gösterse esbâb-ı tecemmül gül + +Riyâz-ı midhatinde Hazret-i Sultân Selîm Hân'ın +Sanar her nazm-ı rengînim temâşâ etse bülbül gül + +Tarâvet-bahş-ı ‘âlemdir nemâ-yı lutfu ey Vehbî +Bu mevsimde açar tab’ım gibi pejmürde sünbül gül + +Etdi ma’nâ-yı gülistânı te’emmül bülbül +Mantıku’t-tayra eder şimdi tevaggul bülbül + +Bâgbân minnetine mihnet-i hâra tayanır +Edemez gâret-i gül-çîne tahammül bülbül + +Câm-ı gül-fâm-ı hakîkatden eder kesb-i neşât +Görünürse ne kadar mest-i gül ü mül bülbül + +Yâr ile da’vî-i hüsn eyler imiş şâhid-i gül +Renge ugrar eger eylerse tekeffül bülbül + +Kızarır haclet ile çehre-i gül ey Vehbî +Etse taklîd-i makâlimle tenezzül bülbül + +Edeli tab’ımı şâd-âb-ı kerem şâh-ı cihân +Nazm-ı rengînime dil-dâde olur gül bülbül + +Gül gibi buldu küşâyiş dil-i Sünbül-zâde +Olsa bu demde sezâ mâ’il-i sünbül bülbül + + M.VI/, FB., K. + +Leb-rîz içirmeseydi pey-â-pey piyâle gül +Mest eyleyip hezârı komazdı bu hâle gül + +Bî-ihtiyâr eder yine feryâdı ‘andelîb +Gûş eylemez egerçi bilir âh u nâle gül + +Sûz u g��dâzdan sakınır bâl-i bülbülü +Girmez misâl-i şem’-i şeb-ârâ vebâle gül + +Çeşm-i terim hayâl-i ruh-ı yâra cilvegâh +Âgiştedir o şîşede âb-ı zülâle gül + +Her demde tâb-ı ‘ârız-ı dilberle tâzedir +Dâg-ı derûn-ı ‘âşıka benzer mi lâle gül + +Bâg-ı senâ-yı hazret-i şâh-ı cihândan +Vehbî pür eyledim yine bir dest-mâle gül + +Feyz-i nemâ-yı vasfı ile buldu âb u tâb +Olsun bu nev-gazel ser-i ehl-i kemâle gül + +Âh oldum yine bir kaşı kemâna mâ’il +Tîr-i müjgânı nişân-ı dil ü câna mâ’il + +Dem-be-dem gamze-i cellâdına ruhsat mı verir +Çeşm-i hûnî-nigehi olmasa kana mâ’il + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Mâ’ili câme ile seyr edeli olmuşdur +Çarh-ı atlas dahi ol şûh-ı cihâna mâ’il + +Sakın ol serve tokundurma nesîm-i âhı +Tâzedir olmaya semt-i digerâna mâ’il + +Sana Mecnûn demesinler ‘ukalâ-yı devrân +Olma Leylî ise de hüsn-i zenâna mâ’il + +Ham olur kâmeti erkân-ı kibârın ekser +Olarak bâr çekip şöhret ü şâna mâ’il + +Kalmadı gerçi kuvâ-yı bedenim ey Vehbî +Hırs-ı pîrîdir eden tab’ı civâna mâ’il + +Var ey zülf-i siyeh hâne-be-dûş u nâbe-sâmân ol +Perîşân eyledin zâlim beni sen de perîşân ol + +Geçersen ey hayâl-i yâr şeh-râh-ı mahabbetden +Gönül derler bizim bir tekyemiz var anda mihmân ol + +Ser-i bâlînine bir kerre gel bu haste-i hecrin +Bakıp ey bî-vefâ etdiklerin cevre peşîmân ol + +Usandık aglamış çehreyle ol vech-i ‘abûsundan +Be hey sûfî nedir bu bed-edâ bir gün de handân ol + +Niçün ey mug-beçe kâşâne-i Vehbî'ye gelmezsin +Ana kâfir bu şeb bârî hem-âgûş-ı müselmân ol + + M.VI/, FB., K. + +Bî-çâre gönlümü sana verdimse cânım al +Redd etmeyip meded anı ey bî-amânım al + +Bârî selâmım almaz isen gördügün zamân +Bir nazra ile hâtırım ey dil-sitânım al + +Kâlâ-yı rûy-ı aline dil çıkdı müşterî +Reng etme anı ver bana nakd-i revânım al + +Tîr-i cefâya sîne-i agyârı kıl hedef +‘Uşşâkın intikâmını kaşı kemânım al + +Lutf eyleyip de Vehbî-i pîrin du’âsını +Ey pîr olası tâze-resîde civânım al + +Girmedi kîsemize gerçi nukûd-ı âmâl +Mâlihulyâdır eden ceybimizi mâl-â-mâl + +Teşne-i bâdiye-i hasret-i dîdâra ‘aceb +Var mıdır cûy-ı leb-i yâr gibi âb-ı zülâl + +Kûh-ı sîmîni çeker bir kıl ile gûyâ kim +Gösterir mûy-ı miyân san’at-ı cerr-i iskâl + +Hâb-ı ârâmı harâm etmededir dîdemize +Çeşm-i câdû-nigehi ‘aynı ile sihr-i helâl + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Dil-i dîvânemi eglendiremem bir yerde +Kara sevdâlara ugratdı hayâl-i hat u hâl + +Sordum ahvâlini bî-çâre meger ahvel imiş +Gördügün söyledi bir kec-nazar ol mâha misâl + +Vehbiyâ vasf ederek mûy-ı miyân-ı yâri +Eyledim rişte-i endîşemi dikkatle hayâl + +MÜSTEZÂD-I SÜDÂSİYYE + +[mefâ’îlün / mefâ’îlün / mefâ’îlün / mefâ’îlün +mefâ’îlün / mefâ’îlün] + +Hırâmân ol çemenlerde gel ey serv-i revânım gel +Nedir bu nâz u istignâ +Gözüm yollarda kaldı gel açıl gonçe-dehânım gel +Gören sansın gül-i zîbâ + +Helâk-i hasret-i dîdârın oldum künc-i fürkatde +Mürüvvet yok mudur zâlim +Hayât-ı tâze ver bu haste-i hicrâna cânım gel +Edip vaslın ile ihyâ + +Yeter şemşîr-i ebrûyu uzakdan gösterip geçmek +Benim ey çeşmi cellâdım +Derûnum çâk çâk oldu amân kesdin amânım gel +Sarıl merhem gibi cânâ + +Yıkıldı gitdi cümle dünki gün gördüklerin agyâr +Yılan gibi sokulmuşken +Bu şeb vîrânemiz tenhâdır ey genc-i nihânım gel +Safâlar eyle bî-pervâ + + M.VI/, K. + +Ne taşlar dikdi gamzen sîne-i ‘uşşâka anlarsın +Ne denli çille çekmişler +Temâşâ eyle Ok Meydânı'nı kaşı kemânım gel +Hedefdir tîrine dünyâ + +Beşiktaş semtidir kâşânemizde râhat eylersin +Berâber sarılıp yatsak +Benim ey dâye-perver tıfl-ı nâz-ı dil-sitânım gel +Kulun olsun sana lala + +Ruhun mir’âtına Vehbî bakıp bir nev gazel yazmış +Efendim pek güzel yazmış +Şeker gibi oku ey tûtî-i şîrîn-zebânım gel +Lebin bûs eylerim ammâ + +HARFÜ’L-MÎM + +Gül-i bâg-ı edebdir yâra ta’rîz-i visâl etmem +‘İzârın reng-i şerm-i bûse ile al al etmem + +Eder agyâra düzdîde nigehler meclis-i meyde +Harâmî gözlerinden gördügüm cevri helâl etmem + +Tagıtmam çîn-i gîsûsun sabâ-veş âh-ı serdimle +Nizâm-ı mülk-i hüsnün fitne-hîz-i ihtilâl etmem + +Ben ol Leylî-nigehden dûr olup sahrâya düşsem de +Dil-i âşüftemi âlüfte-i çeşm-i gazâl etmem + +Nazargâhım o mâhın gûşe-i ebrûsudur ancak +Felekde gurre-i ‘îd olsa da seyr-i hilâl etmem + + M.VI/, FB., K. + +Gözüm açdım gubâr-ı âsitânın tûtiyâ gördüm +Odur çeşm-âşinâ kühlü’l-cevâhir iktihâl etmem + +Bilirler şâ’irin bir mısra’-ı bercesteden kadrin +Anınçün ol kad-i mevzûndan gayrı hayâl etmem + +Derûn-ı dilde tursun çünki yokdur kıymetin anlar +Sebebsiz gevherim taşa urup hussâdı lâl etmem + +Nakîza-bahşî-i gerdûn-ı dûn der-pîş iken Vehbî +Felek hem-kadr-i bedr eylerse de ‘arz-ı kemâl etmem + +Uzatma meclis-i tefsîr-i pendi sultânım +Hadîs-i ‘aşk açalım şeyh efendi sultânım + +Hat-âver olmuş iken hiç düşer mi eyleyesin +Yine fütâdelere rîş-handi sultânım + +Eder nümûde ruhun dâne dâne hâli ile +Derûn-ı nârda meks-i sipendi sultânım + +Görünce gerdene peyveste turranı ‘âşık +Eliyle boynuna takmış kemendi sultânım + +Misâl-i sâye yanından gider mi Vehbî-i zâr +Begenmiş âh o kadd-i bülendi sultânım + + M.VI/, FB., K. + +Gâh va’d u geh niyâz u gâh ibrâm eyledim +Neyledimse eyledim yâri hele râm eyledim + +Geh ‘izârın fikr edip geh zülfünü yâd eyleyip +Her ne hâl ise yine bugün de ahşam eyledim + +Ol hilâl-ebrûyu bedr oldukda çekdim sîneye +Bu felekden gördügüm noksânı itmâm eyledim + +Ta’n-ı hâsidle derûn-ı sînemi hâtem gibi +Çâk çâk etdimse de ‘âlemde bir nâm eyledim + +Aga düşmüşken o vahşî âfet ey Vehbî hemân +Sayd içün rîş-i sefîdi bir ‘aceb dâm eyledim + +Bulup bir sırma saçlı cân-bahâ şûh-ı Fireng aldım +Yolunda gerçi serden geçdim ammâ kim çeleng aldım + +Hayâl-i la’li ile câm-ı çeşmim eyledim pür-hûn +Mey-i gül-gûndan bir şîşe-bâzî ile reng aldım + +Kudûm-ı muhtesibden bir ayaklı eyledi âgâh +Tez elden bâdeyi tenhâ çekip ayagı deng aldım + +Rakîb-i seg-nihâdı yâd edince meclis-i meyde +Edip mînâ-şikenlik destime bir iki seng aldım + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Bu demlerde ‘abesdir nîze-bâzî-i kalem Vehbî +Bırakdım cöng-i eş’ârı ele tûmâr-ı ceng aldım + +Nakd-i gamdan dil-i bî-çâreyi derhem bilirim +Yohsa ‘âlemde ne dînâr u ne dirhem bilirim + +Feslegen perçemi dilden süpürür gam yohsa +Ne çiçekdir bu gülistânda süpürgam bilirim + +Seherî berg-i gül üzre dökülen şebnem-veş +Gam-ı rûyunla gözüm saçdı bu şeb nem bilirim + +Kondurup ehl-i hased gizlice bir noktayı kim +Oldu hem-sûret-i mücrim nice mahrem bilirim + +Veremezsen bu nezâket ile Vehbî'ye cevâb +Ey Hayâlî-i mufahham seni mufham bilirim + +Ârzû-yı dehen-i yâr ile ma’dûm oldum +Cevher-i ferd gibi ma’nî-i mevhûm oldum + +Şâygân genc-i visâlin ederek hulyâsın +Künc-i vîrâne-i hasretde varıp bûm oldum + +Telh-kâm eyledi düşnâm-ı leb-i şîrîni +İçmeden âh o şeker şerbeti mesmûm oldum + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Dil fetîl aldı Fener'de o meh-i Rûm'u görüp +Yanmaga sahn-ı kilîsâda dahi mûm oldum + +Yine derd-i dilimi ben bilirim ey Vehbî +Var mıdır fâ’ide kim ‘âleme ma’lûm oldum + +Yanından def’-i agyâr-ı bed-endîşi ehem sandım +Sanarsın kim yine ey bî-vefâ ben sana kem sandım + +Leb-i peymâneyi gördükde la’l-i yâra peyveste +İki mestâne dilber birbiriyle fem-be-fem sandım + +Hat-âver bir mürekkeb saçlı kâtib-zâde-i şûhun +Tenin âbâdî kâgıd zann edip kaşın kalem sandım + + Büt-i ferhâra benzer bir püser gördüm Sıfâhân'da +Ruhun Şehnâme-i hüsn üzre tasvîr-i ‘Acem sandım + +Sipihr-i süfle-perver hayli bâlâter görünmüşdü +Meger alçak imiş evvel bakıp ‘âlî-himem sandım + +Kurutdu kiştzâr-ı ârzûyı minnet-i hüşkü +Sehâb-ı tîre-rûyu sâhib-i zeyl-i kerem sandım + +Ederdi tab’-ı pür-zûrun ‘Alî Şîr üstüne hamle +Seni Vehbî ‘Acem'de ben görüp şîr-i ücem sandım + + M.VI/, FB., K. + +- : -K. + +Nice bir hâhiş-i âmâl ile mecbûl olalım +Terk-i matlab edelim nâ’il-i me’mûl olalım + +Men ü mâ dâ’iyesin nakş-ı zamîr eylemeyip +Sıla-i ‘âtıfet-i devlete mevsûl olalım + +Vâsıl-ı bezm-i kibâr olmag içün hâricden +Girerek her kapıya dâhil ü medhûl olalım + +Kâbiliyyet eserin mahv edelim kâbil ise +Biz dahi câhil-i mukbil gibi makbûl olalım + +Gerçi müşkil görünür vaz’-ı çep-endâz-ı felek +Yine dünyâda hemân sag olalım sol olalım + +Fasl-ı vasl u cihet-i câmi’a bahsin açarak +Biz o mevzû’a bu takrîb ile mahmûl olalım + +Çekmeyip bezm-i gamın renc-i humârın Vehbî +Bâde vü dilber ile cünbişe meşgûl olalım + +Belin koçmak içün bir âfet-i gaddâra çarpıldım +Gehî şemşîrine geh hancer-i hûn-hâra çarpıldım + +Rakîb-i dîv cin tutmuş gibi pür-ıztırâb olmuş +İşitmiş kim ben ol şûh-ı perî-ruhsâra çarpıldım + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Ne efsûn etdi bilmem bir bakışla çeşm-i câdûsu +Gidip ‘aklım başımdan gamze-i sehhâra çarpıldım + +Metâ’-ı vaslı verdi gayra nakd-i ‘aklım almışken +Ziyâna ugradım bir şâhid-i bâzâra çarpıldım + +Gelirken hâneme yâri çevirmiş Vehbiyâ agyâr +İşitdikde telâşımdan der ü dîvâra çarpıldım + +Sanma kim velvele-i sâzına meftûn oldum +Mutribâ vâdî-i şehnâzına meftûn oldum + +Gûşe-i çeşm ile bir nîm-nigâh etdin kim +Fitne-i gamze-i gammâzına meftûn oldum + +Nev-hırâmım salınırdın baka kaldım hayrân +Şîve-i kâmet-i mümtâzına meftûn oldum + +Sana ey âfet-i fettân ederim ‘arz-ı niyâz +Ki bana nâz edesin nâzına meftûn oldum + +Ney gibi hûb nevâlar edicek ey Vehbî +Nagme-i kilk-i hoş-âvâzına meftûn oldum + +Mihr-i ruhsârını vasf etmege matla’ bulamam +Kad-i mevzûnuna bir şîveli mısra’ bulamam + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Hat-ı nev-hîzini telmîhe o çâr-ebrûnun +Hüsn-i ta’bîr ile bir nazm-ı murabba’ bulamam + +Sûdmend olmadı çok şerbetin içdim dehrin +Yine derd-i dilime bâdeden enfa’ bulamam + +Hıfz-ı ‘ırz etmek içün perde-i nâmûs gibi +Nev-’arûs-ı edebe bir iyi burka’ bulamam + +Meclis-i ‘âlemi bir bir arasam ey Vehbî +Hele cem’iyyet-i hâtır gibi mecma’ bulamam + +Neş’e-bahş-ı dil o la’l-i mey-güsârımdır benim +Yohsa nûş-â-nûş-ı mey cûş-ı humârımdır benim + +Lâle-veş sâgar-be-kef geldim bu bezme sâkiyâ +Câm-ı gül-gûnum derûn-ı dâg-dârımdır benim + +Bir gül-i sad-berg-i hüsne ‘âşıkım kim bülbülân +Şermsâr-ı savt-ı rengîn-i hezârımdır benim + +Bu gece mâhiyyet-i resm-i hilâli anladım +Çarhda tasvîr-i nîm-ebrû-yı yârımdır benim + +Bûseden çâh-ı zenahdânın pür etmek tâbe-leb +Hâhiş-i hüşk-i dil-i ümmîdvârımdır benim + +Nâvek-i müjgânın urdukça nişân-ı sîneye +Ol kemân-ebrû deseydi ber-güzârımdır benim + + M.VI/, FB., K. + +Elde kalır mı sen insâf et ‘inân-ı ihtiyâr +Yekke-tâz-ı nâz o tıfl-ı ney-süvârımdır benim + +Tâze mazmûn kopdu nahl-i hâmeden güller gibi +Vehbiyâ sermâ dahi cûş-ı bahârımdır benim + +Fâkihe gerçi şitâda nâr imiş ahbâb içün +Meyve-i ter de bu nazm-ı âbdârımdır benim + +Fikr-i çeşmin halka-i pây-ı karârımdır benim +Her kademde yohsa sad âhû şikârımdır benim + +Subha dek ey meh bu şeb teşrîfin etdim ârzû +Dîde-i encüm şuhûd-ı intizârımdır benim + +Teşne-i âb-ı hayât olmaz şehîd-i zahm-ı ‘aşk +Âb-ı tîg-i hûn-feşânın cûybârımdır benim + +Gird-bâd-âsâ geçerken çeşmini yâd eyledim +Kuhl-i Isfâhân o pesmânde gubârımdır benim + +Hâne-ber-dûş oldugum zülf-i siyâhın gibi âh +Şîve-i baht-ı perîşân rûzgârımdır benim + +Âteşîn ruhsârın üzre ‘anber-i hâlin senin +Mâye-i sûz-ı derûn-ı dâg-dârımdır benim + +Köhne-ibrîk-i vuzû-yı zâhid olsaydı şikest +Verdim ey mînâ-şiken bu inkisârımdır benim + + M.VI/, FB., K. + +Nev-gazeller ‘arz edip ehl-i şu’ûra Vehbiyâ +Nev-be-nev eş’âr-ı fahr etmek şi’ârımdır benim + +Nahl-i gül kim ser-fürû eyler banâ Tûbî gibi +Çâr mevsimde nihâl-ı meyvedârımdır benim + +Mısra’-ı berceste serv-i nahl-i zârımdır benim +Bu çemende tab’-ı mevzûn berg ü bârımdır benim + +Nâm-ı ‘Ankâ gûşe-gîr-i Kâf iken pervâz eder +Âşiyân-ı ‘uzlet-i evc iştihârımdır benim + +Mevc-i ‘irfândır sadef esbâbını berbâd eden +Seyl-i hâmem âb-ı dürr-i şâh-vârımdır benim + +Sahtî-i devrân ile kâmil-’ayâr olmaz zelîl +Baht-ı sengînim mehekk-i i’tibârımdır benim + +Gûsfend-i lâgere kassâb olurdu der-kafâ +Hısn-ı emn ü râhatım cism-i nizârımdır benim + +Zulmet-i şebde günâhım zikr edip giryân olur +Çeşme-i Hızr işte çeşm-i eşk-bârımdır benim + +Meclis-i ‘irfânda yâd etsinler ey Vehbî hemân +Bu gazel erbâb-ı tab’a yâdigârımdır benim + + M.VI/, FB., K. + +Dîvâne dili zülf-i semen-sâya düşürdüm +Şehbâl-i Hümâ'dan serime sâye düşürdüm + +La’l-i lebi şevkiyle hurûş eyledi eşkim +Ol gevher-i zî-kıymeti deryâya düşürdüm + +Bu ince miyân ile görelden o kul oglun +Bende kul olup başımı ortaya düşürdüm + +Bir mug-beçe evrâk-ı dili kıldı perîşân +Ol mushafı hayfâ kef-i tersâya düşürdüm + +Verdim yine bir seng-dile gönlümü Vehbî +Bilmezlik ile şîşemi hârâya düşürdüm + +Bir meh-i bî-vefâdır eglencem +Yâd ile âşinâdır eglencem + +Gâhice bûy-ı zülfünü getirir +Bu sebebden sabâdır eglencem + +Ol kaşı ya gamından oldum pîr +Zih gibi bir ‘asâdır eglencem + +Haste-i derd ü mihnet-i dehrim +Ârzû-yı devâdır eglencem + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/ + +Yokdur âsâyişim zügürtlükden +San’at-ı kîmyâdır eglencem + +Kalmadı şimdi sâkî vü ney ü mey +Zâhid-i bed-likâdır eglencem + +Vehbiyâ nân u ni’metin yiyerek +Pâdişâha du’âdır eglencem + +Gûşe-i meyhânede gerçi esîr-i bâdeyim +Zâhidâ ancak gam-ı eyyâmdan âzâdeyim + +Mû-miyân-ı mûmyâ-yı vasla muhtâcım meded +Bir şikeste-beste böyle derdmend üftâdeyim + +Hasret-i mihrâb-ı ebrûn ile oldum pây-mâl +Mahfil-i ‘aşka döşenmiş köhne bir seccâdeyim + +Bârî bir kerre sarılmak mümkin olmaz mı ‘aceb +Böyle başdan savma kim destârına dil-dâdeyim + +Gül gibi rengîn degilsem de ne mâni’ Vehbiyâ +Hârdan pâkîze dâmânım ki Sünbül-zâde'yim + +Zevk-bûs-ı la’lini dûr olmayınca bilmedim +Neş’e-i sahbâyı mahmûr olmayınca bilmedim + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Sarılırken yâra bilmezdim safâ-yı sînesin +Merhem-i kâfûru nâsûr olmayınca bilmedim + +Kasr-ı vâlâ-tâk-ı rif’at bî-esâs oldugunu +Geh harâb u gâh ma’mûr olmayınca bilmedim + +Zahm-ı engüşt-i işâret âdemi nâl etdigin +Gurre-veş âfâka meşhûr olmayınca bilmedim + +Vehbiyâ encâm-ı câhın ye’s ü hirmân oldugun +Sadme-i ‘azl ile makhûr olmayınca bilmedim + +Âşüfte vü ser-dâde-i pîç ü ham olaydım +Tek cebhe-i yâra dökülen perçem olaydım + +İşkeste olursam da düşüp seng-i cefâya +Sâgar gibi sâkî ile fem-der-fem olaydım + +Ancak olup üftâde gül-i ‘ârız-ı yâra +Sâ’ir yere düşmezdim eger şebnem olaydım + +Tîr-i nigehin urdu dile bârî deseydi +Birgün sarılıp yarasına merhem olaydım + +Terk etmez idim cennet-i İstanbul'u Vehbî +Bir kendim / gendüm idâre edecek âdem / Âdem olaydım + + M.VI/, FB., K. + +HARFÜ’N-NÛN + +Müste’idd-i nazar ol çeşm-i sitem-zâdından +Hikmetü’l-’ayn okuyup gamze-i üstâdından + +Bîm-i hûn-pâşî-i ser-hancer-i fûlâdından +Kan akar zahm-ı dil-i ‘âşık-ı nâ-şâdından + +Fitne-i hatt-ı leb-i sâkî-i sâgar-be-kefi +Görse anlardı Hülâgû hat-ı Bagdâd'ından + +Dilber âhû-yı harem olsa da bir dâma düşer +‘Âlemin kurtulamaz pençe-i sayyâdından + +Sâhib-i himmet-i merdâneye zen-dostların +Hisse yok kıssa-i Mecnûn ile Ferhâd'ından + +Köhne-dâg-ı dilimiz tâzelenir lâle-sıfat +Nevbahârın gül-i nev-hande-i nev-şâdından + +Tab’ı mevzûn olanın meyvesidir ‘ukde-i dil +Bâgda fehm edegör mısra’-ı şimşâdından + +Dil-i erbâb-ı himem gül gibi pejmürdelenir +Sûret-i bülbülün endîşe-i feryâdından + +Dâne-i hırmen-i ‘ömr olmadadır mahv u hebâ +Âsiyâ-yı felekin gerdiş-i berbâdından + +Halkı giryân ederek sa’y-i ‘imâretde olan +Bî-haberdir reh-i seylâbda bünyâdından + + M.VI/, FB., K. + +Tavk-ı kumrîye bakıp halka-be-gûş oldugunu +Anladım bu çemenin serv-i ser-âzâdından + +Havz-ı sad-rahne-i masraf pür olur mu Vehbî +Kesb-i destin iki fevvâre-i îrâdından + +Çeşminde uyur fitne ile nâza ne dersin +Turmaz uyarır gamze-i gammâza ne dersin + +Tarf-ı nigehi mürg-i dili eyledi nahcîr +Çeng-i müje-i dîde-i şehbâza ne dersin + +Çekmişdi bana gamze okun atdı rakîbe +Ol râst-keş ü ol galat-endâza ne dersin + +‘Uşşâkâ karâr etmiş iken döndü makâmı +Evc eyleyerek başladı şehnâza ne dersin + +Görmüş mü ‘aceb peyk-i sabâ ol gül-i rûyu +Vermez mi bize bir haber-i tâze ne dersin + +Harf atdı yine mutribe hem sâza tokundu +Ol zâhid-i bî-perde-i nâ-sâza ne dersin + +Vehbî ile kim söyleşir ey hâsid-i bed-gû +Böyle sühan-i mu’cize-perdâza ne dersin + + M.VI/, FB., K. + +Vermedi bûse kirâsın leb-i mey-nûşundan +Zevk-yâb etmedi ol meyve-i mayhōşundan + +Güpegündüz görünen necm-i şeb-âhenge misâl +Rûyuna şu’le düşer cevher-i mengûşundan + +Dökülüp turraları gül yüzünü göstermez +Pîç ü tâb üzreyim ol sünbül-i gül-pûşundan + +Kucagımdan kim alır âh o tıfl-ı nâzı +Çıksa bir kerre hele dâyenin âgûşundan + +Nefes-i hüşkü ile va’de-i kemmûn-ı kibâr +Halkı sîr-âb-ı ümîd etmededir gûşundan + +Zîver-i zât gerek yohsa kalır ‘uryân-ten +Câhilin çıksa o zerrîn-kabâ dûşundan + +Mevc-hîz olsa ne dem lücce-i tab’-ı Vehbî +Böyle gevher çıkarır sîne-i pür-cûşundan + +O mehin şa’şa’a-i sîne-i berrâkından +Kamaşır dîde-i hurşîd-i felek tâkından + +Mest iken belki ayagın alırız meşrebçe +Sâkî-i ‘işve-nümâyı tutalım sâkından + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Ef’î-i kâkül-i ham-der-ham u pîç-â-pîçin +Nice fark eyleyelim zehrini tiryâkinden + +Vuslatın kâr-ı nühüft olmasına vâbeste +Mutribin perdeye saklandıgı ‘uşşâkından + +Sûret-i rûy-ı dil-ârâsı çıkar mı Vehbî +‘Âşıkın âyine-i sîne-i müştâkından + +Çekmiş mey-i mahabbeti la’li şarâb iken +‘Uşşâkı câm-ı ‘aşkı ile neş’e-yâb iken + +Düşmüş şikenc-i zülfüne bir sîm-gerdenin +Olmuş esîr-i gam şeh-i mâlik-rikâb iken + +Bir gül-ruhun hayâli ile eşk-i ter döker +Hoy-kerde rûyu gıbta-i verd ü gül-âb iken + +Mahmûrî-i nigâhına hayrân bir âfetin +Çeşmi şarâb-ı nâz ile mest ü harâb iken + +Olmuş nesîm-i ‘aşk ile hem-seyr-i gird-bâd +Hüsn-i girân-kadr ile sengîn rikâb iken + +Bir tıfl-ı ebcedin sabak-ı ‘aşkını okur +Ma’nâ-yı hatt u hâli müsellem kitâb iken + +Olmuş halîde sîh-i ciger-dûz-ı ‘aşka hayf +Tâb-ı ruhuyla sîne-i ‘âlem kebâb iken + + M.VI/, FB., K. + +Bir lâle der-hevâsı ile âh-ı germ edip +Solmuş ‘izârı gül gibi pür-âb u tâb iken + +Olmakda cûş-ı ‘aşk ile dür-dâne-pâş-ı eşk +Bu nüh-sadef-i yem talebinde habâb iken + +Bir hatt-ı ‘anberîn içün olmakda sûznâk +Sevdâ-yı hâli dâg-ı dil-i müşg-nâb iken + +Mümkin mi nazm-ı Râşid'i tanzîr Vehbîyâ +Bahs-i sühande her sözü faslü’l-hitâb iken + +Dil-i üftâdegânın zerrece fehm eyle hâlinden +Sakın bu âfitâb-ı hüsnün ey meh-rû zevâlinden + +Gelip geçdikçe hasret-hânesin bir kerre teşrîfin +Geçer bu ârzûmendin güzergâh-ı hayâlinden + +Nedir bu hüsn-i sûret kilk-i kudret var ise yârin +Çıkarmış nakşını bir ‘âlem-i âher misâlinden + +Müselles kaynadıp bint-i ‘inebden zâhid-i sâlûs +Selâse ‘akdi ile pek safâlanmış helâlinden + +Açılsın güft-gûy-ı kâkül ü mûy-ı miyân bahsi +Usandık derse dikkatle me’âl-i kîl ü kâlinden + +Mey-i gül-gûn içermiş bir siyeh perçemli dilberle +Ne dersin şeyh efendiye utanmaz ak sakalından + + M.VI/, FB., K. + +Bana dûşîzegân-ı Sakız'ın gabgabla pistânı +Dahi hoş geldi ey Vehbî turunc u portakalından + +Bezmi ey sâkî yine pür-tumturak etmez misin +İş ayaga düşdü sen teşmîr-i sâk etmez misin + +Şevk-i ruhsârıyla ol meh-pârenin ey dil bu şeb +Nûr-ı çeşmin şem’-i bezm-i iştiyâk etmez misin + +Yârdan agyârı def’e sûret-i hakdan gelip +Zâhidâ nush olmak üzre bir nifâk etmez misin + +Leyle-i vuslatda dilberle yatarken ey gönül +Subha dek endîşe-i rûz-ı firâk etmez misin + +Mümkin olsa mey içüp la’l-i nigârı bûs edip +Vehbiyâ meşrebce icrâ-yı mezâk etmez misin + +Geçdim ümîd-i bûs-ı leb-i la’l-i yârdan +Etsem ‘aceb mi tevbe mey-i hoş-güvârdan + +Hatt-ı gubârı gerçi leb-i yâri kaplamış +Pür-neş’eyim henüz ben o keyf-i gubârdan + +Gelmez bu sûya âh o ser-çeşme-i ümîd +Bîhûde âteşe yanarız intizârdan + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Zülf-i siyâhın ohşayarak bûse-hâh olup +Ümmîd-i pâd-zehr ederim sanki mârdan + +Kaldım misâl-i gonçe-i tasvîr beste-leb +Yok hâhişim açılmaga bâd-ı bahârdan + +Bahr-ı talebde varta-i girdâba düşmeden +Fülk-i ümîdi kurtaragör bir kenârdan + +Meftûh iken hemîşe der-i lutf-ı Kibriyâ +Vehbî küşâyiş isteme bâb-ı kibârdan + +Bulmaz yine seyr-i ruh-ı pür-tâb safâsın +Gülşende edenler gül-i sîr-âb safâsın + +Dünyâda edip ol leb-i şîrîni temâşâ +Çeşmim bu gece gördü şeker-hâb safâsın + +Ol gerden-i billûrda hûn-ı dil-i ‘âşık +Gösterdi surâhîde mey-i nâb safâsın + +Biz zevkimiz icrâ ederiz âteş-i terden +Bir hîle eder zâhid-i hüşk âb safâsın + +Bir şûh-ı hat-âverle edip meşk-i mahabbet +Sevdâ-zede dil eyledi küttâb safâsın + +Besdir bize tâk-ı ham-ı ebrûya perestiş +Bahş eyleyelim zâhide mihrâb safâsın + + M.VI/, FB., K. + +Peymâne-be-kef âyine-i sîne-küşâda +Sâkî edelim bir gece mehtâb safâsın + +Helvâda bulur zâ’ikası lezzet-i ‘ayşı +Sûfî ne bilir sohbet-i ahbâb safâsın + +Vermez mi dür-i nazm-ı safâ-perver-i Vehbî +Erbâb-ı dile gevher-i nâ-yâb safâsın + +Fark olunmaz rûyu benlerle benekli kâleden +Nev-kumâş-ı hüsnü gelmiş sanasın Bengâle'den + +Sîneye meh-pâre çekmek resminin tâ subha dek +Dün gece bîdâr olup taklîdin aldım hâleden + +Cevher-i meyden mi gelmişdir bu keyfiyyet ‘aceb +Farkı yokdur la’linin yâkûte-i seyyâleden + +Tâ sabâh-ı haşre dek bîdâr olur çeşm-i ümîd +Baht-ı hâb-âlûd uyanmazsa bu âh u nâleden + +Reşha-i eşkim nemâ vermez emel gülzârına +Vehbiyâ gelmez tarâvet berg-i hüşke jâleden + +Mest iken ol mug-beçe açdıkda gördük sînesin +Görmemişdik öyle bir sâfî Fireng âyînesin + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Dâne dâne hâl-i ruhsârın gıdâ-yı rûh iken +Çîn-i zülfünde nihân etme o mürgün çînesin + +Şîşe çekdirmiş işitdim zâhid-i mînâ-şiken +Kanını içmiş de almış âbgîne kînesin + +‘Âkıle lâyık mı ferdâyı ferâmûş eylemek +Fikr-i şenbih tıflın eylerken tebâh âzînesin + +Vehbiyâ rif’at bulanlar zîver-i ‘irfân ile +Atlas-ı çarha degişmez hırka-i peşmînesin + +Bûsesin aldım o nev-restenin ibrâm ile ben +Meyve-i vasla yetişdim tama’-ı hâm ile ben + +Ser-i engüşt-i muhannâsını mahfîce sıkıp +Yâre îhâm-ı merâm eyledim ibhâm ile ben + +Âh etdikçe dimâg-ı dili tatyîb ederim +‘Anber ü müşg-i hat u hâl-i siyeh-fâm ile ben + +Fikr-i çeşm ü leb-i şîrînin edip câna gıdâ +Besledim mürg-i dili şekker ü bâdâm ile ben + +İçirip şerbetini meclisi telh eylemeden +Sıklet-i zâhidi def’ eyledim ikrâm ile ben + +Redd-i savt eyledigin gûş edeli kühsârın +Söylemem rûy-ı cemâda dahi düşnâm ile ben + + M.VI/, FB., K. + +Eyledim sînemi mânend-i nigîn dâg-be-dil +Vehbiyâ nakş-ı nigûn-ı taleb-i nâm ile ben + +Rûşen oldu çeşmime bu sîne-i billûrdan +Kim vücûd-ı nâzenînin halk olunmuş nûrdan + +Mutribâ bir nagme-i ser-şâr ister kim gönül +Tâ leb-i havza dökülse kâse-i tanbûrdan + +Pür-neşât olmaz dimâg-ı şevk-i mahmûr-ı gamın +Kâse-i mey olsa da hâk-i ser-i fagfûrdan + +Gitdi ol demler ki hırmen hûşe-çîne vakf idi +Dâneyi herkes kapar şimdi dehân-ı mûrdan + +Vasf-ı zülfün yazmak ey Vehbî ne mümkin ol mehin +Mıstarım olmazsa târ-ı gîsuvân-ı hûrdan + +‘Uşşâkı ‘îd-i vaslına kurbân alır mısın +Cânâ bu demde bûse verip cân alır mısın + +Ber-dûş edip o pây-ı muhannâyı gizlice +Zâhid bu gûne boynuna sen kan alır mısın + +Aldım haber bahâsını kim nakd-i cân imiş +Kâlâ-yı vasl-ı dilberi erzân alır mısın + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Ehl-i hünerle dâd u sited etme ey felek +Bir pûla verse cevher-i ‘irfân alır mısın + +Vehbî garîb düşdü ser-i kûyuna yine +Halvet-serây-ı vuslata mihmân alır mısın + +Ey gönül hatt-ı ruhun gördükçe âh etmez misin +Mihri pinhân-kerde-i ebr-i siyâh etmez misin + +Bûse taksîm etse ol meh-rû dü-yek ‘uşşâkına +Mutribâ sen evc-i âgâz-ı dü-gâh etmez misin + +Bunca demdir sormadın hâl-i dil-i bîmârımı +Gûşe-i çeşm ile bârî bir nigâh etmez misin + +Dâmen-i gülde şüküfte tâze sünbüller gibi +Kâkülün peyveste-i tarf-ı külâh etmez misin + +Vehbiyâ yüz sürmege hâk-i İmâm-ı A’zam'a +Şat gibi Bagdâd'a togru ‘azm-i râh etmez misin + +HARFÜ’L-VÂV + +Seversen Yûsuf-âsâ bir meh-i pâkîze-dâmân sev +‘Azîz-ı Mısr-ı istignâ müsellem şâh-ı hûbân sev + +Nazar-bâz-ı ruh-ı pür-tâb-ı yâr ol çeşm-i şebnem-veş +Felekde olsa da himmetle bir mihr-i dırahşân sev + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Rüsûm-ı sûziş-i ‘aşkı bakıp pervâneden ögren +Yanarsan da ne mâni’ bârî bir şem’-i şebistân sev + +‘Akîde almaga gitdikçe lalası bulup fursat +Şeker gibi leb-i la’lin öpüp ol tıflı pinhân sev + +Şeb-i vuslatda turma subha dek ol mâhı öp ohşa +Gehî ruh gâh gerden gâh sîne gâh pistân sev + +Olup bir pâk soy dilberle germ-ülfet dem-â-dem soy +Ten-i sîmînini halvetgeh-i hammâmda ‘uryân sev + +Hakîkî ‘âşık ol Vehbî geçip cisr-i mecâzîden +Uyup nefs ile şeytâna ne ‘avrat sev ne oglan sev + +Yüz sürmege ayagına ey serv-i ‘işve-cû +Gülzâr-ı kûyunu tolaşır cûy sû-be-sû + +Rindânı patladan bu degil mi kabaklanıp +Sâkî dizinden etmedi ol kec-edâ kedû + +Terk-i edeble bir hades etmiş meger yine +Gördüm cenâb-ı zâhidi tecdîd eder vuzû + +Âyîne nakşın almaga tâlib her âyine +Bilmem ne yüz ile olur ol mâha rû-be-rû + +Bir dil tolaşmasın deyü sad pîç ü tâb ile +Şâne urur tarar o ser-i zülfü mû-be-mû + + M.VI/, FB., K. + +Sîr olmadıkça tâbe-gülû hân-ı vuslata +Seyr-i cemâl ile edemem def’-i ârzû + +Vehbî nihâl-i kilk-i ser-efrâzımı görüp +Tûbâ ‘aceb mi haclet ile etse ser-fürû + +Hatt-ı siyehin mi ser-i gîsû mu nedir bu +Bir bâgda sünbül ile şebbû mu nedir bu + +Tâkat mi gelir âh meded kesdi emânım +Şemşîr midir hancer-i ebrû mu nedir bu + +Dil-dâyeyim ol hande-i dendân-nümâya +Ey gonçe-dehen hokka-i lü’lû mu nedir bu + +Çok düşmüş idim ardına sayd olmadı gitdi +Vahşetle kaçar beççe-i âhû mu nedir bu + +Vehbî kalemin menba’ı mı âb-ı hayâtın +Cûy-ı sühanın mı bir içim su mu nedir bu + +Köhne şarâb ver bana tâze-be-tâze nev-be-nev +Tâzele keyfi sâkiyâ tâze-be-tâze nev-be-nev + +Tıfl ise de o ‘işvekâr yokdur elimde ihtiyâr +Pîre civân imiş sezâ tâze-be-tâze nev-be-nev + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Gonçe-misâl tâzeler sînede dâgı tâzeler +Sahn-ı çemende rû-nümâ tâze-be-tâze nev-be-nev + +Ney'ler edip nagmeleri andıra eski demleri +Eyle nevâyı mutribâ tâze-be-tâze nev-be-nev + +Vâdî-i köhne mübtezel gül gibi olmalı gazel +Tâze zemînde Vehbiyâ tâze-be-tâze nev-be-nev + +Demişdim bûy-ı hattın şemm edip müşg-i Hatâ'dır bu +Meger ‘anber imiş bildim ki ta’bîr-i hatâdır bu + +Rakîb-i bed-likâya yer verirsin kendi yanında +Ne hercâyîsin insâf et ne tavr-ı nâbe-câdır bu + +Görüp çîn-i cebînin zâhidin nakş-ı hasîr-âsâ +Dedim sıklet zemîninde döşenmiş bûriyâdır bu + +Gehî eşk-i revân geh bâd-ı âh ile döner gerdûn +Hebâ-yı dâne-i ‘ömr etmege bir âsiyâdır bu + +Niçün bîhûde hâsid reşk eder güftâr-ı Vehbî'ye +‘Aceb bilmez mi kim kesbî degil dâd-ı Hudâ'dır bu + +HARFÜ’L-HÂ’ + +Ayak bas sâkiyâ bezme amân el arkası yerde +Kadeh der-dest u dâmen der-miyân el arkası yerde + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +- : -K. + +Ayaklandır kapında bir tolu desti ile turma +Meded pek düşdüm ey pîr-i mugân el arkası yerde + +Yıkılsın arkası gelsin zemîne Zâl-i gerdûnun +Yeter bu tekyede etdi cihân el arkası yerde + +Güleşmek gelmez elden Rüstem-i pür-zûr-ı ‘aşkınla +Demekdir çâresi ey pehlevân el arkası yerde + +Temennâ-yı temâşâ ile bir bir reh-güzârında +Turur bî-dest ü pâ üftâdegân el arkası yerde + +Neler çekdim elinden tîr-i gamzen câna kâr etdi +Yeter zahm urma ey kaşı kemân el arkası yerde + +Elin koy gögsüne bârî uzakdan merhabâlarla +Selâma muntazır bu nâ-tüvân el arkası yerde + +Görüp hancer-be-kef bildim elinden kurtuluş yokdur +O mestin pâyına düşdüm hemân el arkası yerde + +Belî her bir hünerde dest-ber-bâlâ-yı dest ammâ +Eder Vehbî'ye yârân her zamân el arkası yerde + +Zahîr ü dest-gîrim Hazret-i Sultân Selîm Hân'dır +Gelip benden el alsın şâ’irân el arkası yerde + +Zemîn-i lutfuna ferş eyle tâb-ı pençe-i mihrin +Döner gird-i serinde âsumân el arkası yerde + + Görüp bezl-i ‘atâsın zîr-destân-ı berâyâya +Yed-i ‘ulyâsına eyler şehân el arkası yerde + +Zeber-destî-i kahrından ‘adem mülkünde kalmışdır +Zemîn-bûs-ı te’eddüb Kahramân el arkası yerde + +Bakdım nihâl-ı kâmet-i dil-cûyuna yine +Akdım misâl-i cûy çemen sûyuna yine + +Gülden hezâr mertebe rengîn-nümâ iken +Gül-gûne ile reng verir rûyuna yine + +Bir şehsüvâr-ı ‘işvenin oldum rübûdesi +Çevgân-ı zülfü çekdi beni kûyuna yine + +Câdû-yı çeşmi sad-dil-i şeydâyı bagladı +Gîsûsunun füsûn ile her mûyuna yine + +Şebbû mudur nedir bu deyü çok takıldılar +Sünbül benefşe zülf-i semen-bûyuna yine + +Hoy-kerde oldu şerm ile aldıkça bûsesin +Meyl etmeseydi eski cefâ-hûyuna yine + +Vehbî cihânı hayret ile ebkem etmege +Ruhsat mı verdi tab’-ı sühan-gûyuna yine + +Meşreb-i rinde göre bûse dü yekdir bâde +Mutribâ işte bu taksîmde tekdir bâde + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Meclise tuzlu oturursa kebâbı ne ‘aceb +Münkir-i hakk-ı mürâ’ât-ı nemekdir bâde + +Hikmet-i bâligadandır der imiş pîr-i mugân +Âb iken teşne-leb-i hûn-ı semekdir bâde + +Âhir-i kâr düşüp keş-me-keş-i inbîke +Bize çekdirdigi derdi çekecekdir bâde + +Anlanır meclis-i ‘işretde ‘ayâr-ı ahbâb +Vehbiyâ tecribe-i kalbe mehekdir bâde + +Destini çekdi rızâ vermedi ammâ bûse +O şehin ruhsatı var mı ‘acebâ pâ-bûse + +Öpdüm üç kerre iki bûse niyâz etmiş iken +Dedi nâz ile gülüp ol gül-i zîbâ bu se + +Mutribâ bûselik et nagmeyi kim dilberden +Ede ‘uşşâk usûl ile temennâ bûse + +Tâk-ı ebrûsunun üstünden o bâlâ-kaddim +Hele üftâde-dile verdi bir a’lâ bûse + +Vehbiyâ yâr ile der-hâb olıcak geldi rakîb +Yine hayfâ ki basıldık bu gece kâbûse + + M.VI/, FB., K. + +Öyle bir şa’şa’a var kim ruh-ı tâbânında +Zerredir mihr-i cihân-tâb-ı felek yanında + +La’l-i gül-fâmına hasret-keş olan ‘uşşâkın +Gonçe-i tâze biter çâk-i girîbânında + + Sevdevîdir dil-i âşüfte tolaşsın gezsin +Gâh hattında gehî zülf-i perîşânında + +Gitdim ol Yûsuf-ı gül-pîrehene hasret ile +Rûz-ı mahşer göreler destimi dâmânında + +Sarılıp mug-beçeye şevk ile îmânım der +Hele mestânelerin şübhe var îmânında + +Bâb-ı meftûh-ı kerem sanma kibârın kapısın +Nedir ol çûba nazar kıl kef-i derbânında + +Şekve-âmîz gazellerle nola Vehbî-i zâr +Hâlin ol şâha beyân eylese dîvânında + +Niçün mahrem edersin mû-be-mû zülf-i perîşâne +Verir bîgâneye ser-rişte şâyed ey perî şâne + +Fürûg-ı ‘ârızın ‘arz eyle tâb-âver degilsem de +Yanarsa şem’-i sûzâna per-i pervâne pervâ ne + + M.VI/, FB., K. + +- : -M + + M.VI/, FB., K. + +Nice sahrâ-neverd-i vahşet olmaz Kays-ı bî-ârâm +Ki hâk-i râh-ı Leylî sürmedir çeşm-i gazâlâne + +Sipihr üzre degil gurre hemân nâl oldu reşkinden +Hilâl ebrûların gösterdi birgün mâh-ı tâbâne + +Şikest etmiş bahâr oldukda câm-ı ‘ahd ü peymânı +Getir ey sâkî-i gül-ruh yine Vehbî'ye peymâne + +Mâ’ilim bir nev-nihâlin tâze şeftâlûsuna +Bâg-ı dehrin bakmazım âlûsuna bâlûsuna + +Isfahân'da çâr-ebrû bir püser seyr eyledim +Hattı benzer Çâr-bâg'ın sünbül ü şebbûsuna + +Bir yatakda basdı yâr ile beni bu şeb rakîb +Kâfirin tâkat gelir mi sıklet-i kâbûsuna + +Dürr-i dendânın gören ol tıfl-ı lâlâ-perverin +Eylemez çarhın nazar lâlâsına lü’lûsuna + +Vechi var gîsû-yı kâfir-kîşine olsa esîr +Dil Firengistân'da bakdıkça bütânın rûsuna + +El-hased ol rinde kim pây-ı hum-ı meyhânede +Bâde-der-kef mest olup yârin çeker zânûsuna + +Çâresi yâre sarılmakdır lebin emsem deyü +Çünki ey Vehbî uruldun hancer-i ebrûsuna + + M.VI/, FB., K. + +Feryâd ederiz zülf-i siyehkârı görünce +Elbet koparır gulguleler mârı görünce + +Pür âteş olur lûle nezâketle imâme +Bûs eyler iken la’l-i leb-i yârı görünce + +Dâd u sited-i hüsn ü behâ bey’-i vefâdır +Meyl eyleme her şâhid-i bâzârı görünce + +Belki o miyânı çekerim sîneye derdim +Kesdim emelim hancer-i hûn-hârı görünce + +Mârût gibi çâha girer şerm ile yârân +Vehbî'de olan hâme-i sehhârı görünce + +Geldi nâz eyleyerek bezme ser-â-pâ şîve +Çeşm-i mestinde edâsında hüveydâ şîve + +Haddini kaddini bildirdi yine şimşâda +Gösterip bâgda ol kâmet-i bâlâ şîve + +Bu kadar cünbiş ü nâza nice tâkat gelsin +Ben helâk oldum a zâlim ne bu hâlâ şîve + +Merd odur kim ana gâlib ede istignâsın +Gösterirse ne kadar bîve-i dünyâ şîve + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Kilk-i Vehbî yine bir ‘işvegerin şevki ile +Bir gazel yazdı ki her lafzına ma’nâ şîve + +Âh o şûh-ı mug-beçe gitdikçe pür-kîn olmada +Kâfirin her nazrası gâretger-i dîn olmada + +‘Aks-i ruhsâr-ı dil-ârâsın görüp âyînede +Bir rakîbim dahi kendi oldu hod-bîn olmada + +Pîç ü tâb-ı ‘aşkdan âzâde-ser olmaz gönül +Turrası mâdâm böyle çîn-ber-çîn olmada + +Necm-i bahtım cem’ ü tefrîk üzredir gerdûnda kim +Geh Benâtü’n-na’ş'a benzer gâh Pervîn olmada + +Câm-ı Cem nûş eyle gitsin sîneden gerd-i keder +Bezm-i ‘âlemde safâ yok böyle gamgîn olmada + +Kasd edip sûfî şarâb-ı câma uydurmuş meger +Rind ile gitdikçe hem-reng ü hem-âyîn olmada + +Tâb-ı meyden ‘ârız-ı sâkî-i kâfir mâcerâ +Çehre-i îmân-ı Vehbî gibi rengîn olmada + +Dil pek uruldu âh o kâşı kemâne âh +Tîr-i nigâh-ı tîzine oldum nişâne âh + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Bir şem’-i hüsnün üstüne pervâne-veş dönüp +Hâkister oldu gitdi gönül yane yane âh + +İki kadeh şarâb ile hûnî nigâh olup +Çeşm-i siyâh-mesti yine girdi kane âh + +Sanma şihâb-ı Sâkıb olur çarha lem’a-pâş +Çıkmakda âhım âteşi ta âsumâne âh + +Gezdirdi hâne hâne beni bî-karâr edip +Şatranc âleti gibi lu’b-ı zamâne âh + +Yokdur tahammülüm yetişir gayrı ey felek +Bâr-ı belâmı çekmege geldim cihâne âh + +Vehbî belim büküldü gam-ı iştiyâk ile +Sarılmadım kemer gibi ol mû-miyâne âh + +Mâh eylemezdi mihr-i ruhunla mukâbele +Ol şekl-i hûba etmese kasd-ı müşâkele + +Zencîr-beste eyledi ‘uşşâkı kâkülün +Dîvâneler ederler o çenberde velvele + +Nûr-ı cebîni üzre keşîde kalem kaşın +Sandım görünce sûre-i Yûsuf'da besmele + +Bâlâ-nişîn-i sadr olıcak best-i fıtratân +Halka yukarıdan aşagıdır mu’âmele + + M.VI/, FB., K. + +Düş oldun âh ra’şe-i pîrîye Vehbiyâ +Bünyân-ı ‘ömrü yıkmak içündür bu zelzele + +GAZEL-İ BÎ-NOKTA + +Âgâh olagör devrde ahvâl-i hilâle +‘Âlemde dilâ olma heveskâr kemâle + +Âvâre-i âlâmdır âsûde degildir +Ehl-i dil olur mâhasal âlûde kelâle + +Ma’kûs-ı elemdir emel-i dehr ser-â-ser +Olma heves-i mâl ile âlûde melâle + +Mesrûr olamam âh dilimde kederim var +Dildâr müsâ’id olur ammâ ki visâle + +Lâl olmadır eslem hele her hâlde Vehbî +Oldunsa eger matla’-ı idrâk me’âle + +MUSAMMAT Kİ DER-ŞÎRÂZ NÜVİŞTE BE-HENGÂM-I SEFÂRET + +Bahş eyledim Îrân'ı ben hâl-i ruh-ı cânâneye +Şîrâz u Keşmîr ü Hoten olsun fedâ bir dâneye + +Tasvîr-i hûbân-ı ‘Acem revnak-dih-i dârü’s-sanem +Şâyeste teşbîh eylesem her şehri bir büthâneye + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Bâzîgerân-ı Kâbil'i câdû-veşân-ı Bâbil'i +Bî-hûş eder cân u dili efsûn okur peymâneye + +Her çifte perçemli püser bir şâl-i sürh etmiş be-ser +Sevdâsı etmez mi eser seyr eyleyen dîvâneye + +Gerçi ‘Irâk u Isfahân olmuş makâm-ı ‘âşıkân +Hûbân-ı Âzerbâycân pek âşinâ bîgâneye + +Seyr etdim Isfâhân'ını çok sürmeli hûbânını +Sad âfet-i Kâşân'ını celb eyledim kâşâneye + +Devr eylemekde câm-ı Cem bu keyf ile gamdan ne gam +Raks-ı civânân-ı ‘Acem cünbiş verir mestâneye + +Gîsûları sünbül gibi ruhlar açılmış gül gibi +‘Âşıkları bülbül gibi âteş bıraksın lâneye + +Ey şâh-ı iklîm-i cemâl çün elçiye yokdur zevâl +Vehbî eder fikr-i visâl emrin ne ol ferzâneye + +DER-HÜKÛMET-İ RODOS NÜVİŞTE + +Nice zevk olmaya bu şehr-i behişt-âsâda +Arasa mislini âdem bulamaz dünyâda + +Bâg-ı dâd eylemiş ol hayr-ı ribâtı Mevlâ +Bu güzel beldeyi tercîh ederim Bagdâd'a + +Bir taraf zühd ü riyâ kaydı be-kavl-i Hâfız +Bunda rengîn olunur bâde ile seccâde + + M.VI/, FB., K. + +Duhter-i rez mi diler mug-beçe mi ister dil +Cümle esbâb-ı safâ mâde vü ner âmâde + +Koca destî ile bâde getirir dest-âvîz +Ne zamân pîr-i mugân gelse "mübârek-bâd"e + +Var iken gabgab ü pistânçe-i hûbân elde +Kim bakar tâze turunca görünen kebbâde + +Öpdü hoy-kerde ruh üstünde ter olmuş zülfün +Buldu sünbüllü suyun Vehbî-i Sünbül-zâde + +Nedir bu zülf-i ‘anber-bû o şûhun gül yanagında +Gül ü sünbül meger bir yerde bitmiş hüsnü bâgında + +O müşgîn zülfü koklatma kırılsın burnu agyârın +Fesâd oldugunu bilmez misin cânâ dimâgında + +Girer mi taylesân ile der-i meyhâneden zühhâd +Nice kuyruk salar rûbâhlar arslân yatagında + +Hased ol rinde kim tenhâ çekilmiş gûşe-i bâga +Sebû zânûda destinde kadeh dilber kucagında + +Ne ‘akla uydun öyle bir delikanlı civân sevdin +Henüz kan tamlar ey Vehbî o hûnînin bu çagında/buçagında + + M.VI/, FB., K. + +Olmadım germâbede yek-ten o cism-i pâk ile +Bârî hem-halvet olaydım bir güzel dellâk ile + +Şâneyi gördükde düşdüm ben de bu sevdâlara +Zülfüne oldum fütâde sîne-i sad-çâk ile + +Rûy-ı pür-tâbın görünce giryeler etsem nola +Erdi şebnem âfitâba dîde-i nemnâk ile + +Cezbe-i hurşîd-i rif’atden olur mu behrever +Zerre-veş evvelce yeksân olmayanlar hâk ile + +Sûznâk olmakda magz-ı üstühânım Vehbiya +Şem’-veş aldım fetîli şu’le-i idrâk ile + +Saklama mihr-i ruhun zülf-i siyâh altında +Kalmasın hüsn-i ‘amel ebr-i günâh altında + +Çıkmasın mâr-ı siyeh gibi binâgûşundan +Perçemin tursun amân böyle külâh altında + +Âb u tâb-ı ruhunu sebze-i hat kıldı tebâh +Gül-i şâd-âb-ı çemen kaldı giyâh altında + +Kadri pest olmasa gerdûnda kerem-cûyânın +Âfitâbın dahi kalmaz idi mâh altında + + M.VI/, K. + + M.VI/, K. + +Nâgehân ka’r-ı zemîne düşer ehl-i rif’at +Çâh-ı mihnet kazılır rütbe vü câh altında + +Hûşe-çîn-i emeli seyle verir gâh felek +Âb-ı hud’a yürüdüp gizlice kâh altında + +Fahr eder şevket-i tab’ımla semend-i ma’nâ +Vehbiyâ esbin olur rif’ati şâh altında + +Nigeh tâb-âver olmaz nazra-i rûy-ı dil-ârâya +Şu’â’ından bakılmaz âfitâb-ı ‘âlem-ârâya + +Bahâ-yı hüsn-i dilber şevk-i ‘âşıkdan olur ma’lûm +Alır gözle bakanlar Yûsuf'a baksın Zelîhâ'ya + +Mücevher hanceriyle mû-miyânın sîneye çeksem +Müsellem taş dikerdim ben de meydân-ı temennâya + +Tahammül güçdür ammâ tavr-ı nâ-ber-câsına halkın +Medâr-ı râhat-ı ‘âlem rehîn olmuş müdârâya + +Açılmaz bâg-ı vuslatda bize ol gonçe-i zîbâ +Hem-âvâz olalım Vehbî hezâr-ı nâ-şekîbâya + +Nûr âyeti dedim ruhuna iktibâs ile +Şems ü kamer desem de olurdu cinâs ile + + M.VI/, K. + + M.VI/, K. + +Seyr et netîce rişte-i tûl-i emel dahi +Kûteh degil mi ol ser-i zülfe kıyâs ile + +Bakdıkça âfitâb-ı ‘izâr-ı münîrine +Âyîne-i derûna girer in’ikâs ile + +Feryâd o tarf-ı dîde-i hûnî-nigâhdan +İçmekde böyle kanımızı iki tâs ile + +‘Âlemde merd odur ki zer ü zîver istemez +Birdir yanında atlas-ı gerdûn palâs ile + +Çarhın elinde gamze degil biçmege gelir +Her mâh kişt-i ‘ömr-i berâyâyı dâs ile + +Elbet nümûde zâhir ü bâtında bergdir +Vehbî ne derde ugramışız bu havâs ile + +Hâlî degildi dil heves eylerdi hâline +Miskîn ugramış kara sevdâ hayâline + +Gül-nâr-ı bûs-ı la’lini vermezse de dahi +Tâze nihâldir hele pek binme daline + +Yâre tırâş etme demiş hatt-ı rûyunu +Şeyhin efendi gülmeyelim mi sakaline + +Peymâne-i meye konulan âb-ı sâf-veş +Mahlûtdur harâmı bu ‘asrın helâline + + M.VI/, K. + +Vehbî o âfete ne yaparsan yapıp hemân +Râm et merâm-ı vasla koma kendi hâline + +Vermezdi bûs-ı la’l-i lebin sâgar olmasa +Nukle vesîle nûş-ı mey-i ahmer olmasa + +Kâr eylemezdi zahmı reg-i câna dem-be-dem +Hûn-rîz çeşminin müjesi neşter olmasa + +Etmezdi çâk pîreheni zîr-i nâfa dek +Elbette çâk çâk olacak bir yer olmasa + +Koçmak olurdu belki belin ol sitemgerin +Böyle miyânede hatar-ı hancer olmasa + +Gelmezdi keyfimiz hele bir dürlü Vehbiyâ +Bezm-i cihânda bâde ile dilber olmasa + +HARFÜ’L-YÂ’ + +Musaffâ-gerden-i billûr-ı yâre kare ben düşdü +O kâfûr üzre fülfüller gibi yek-pâre ben düşdü + +Kalem kaşın çekerken dest-i kudret nevk-i kilkinden +Mürekkep sıçrayıp pîşânî-i dildâre ben düşdü + +Benekli kâle bendergâh-ı hüsne başka örnekdir +Bu vech ile kumâş-ı rûy-ı al-i yâre ben düşdü + + M.VI/, K. + + M.VI/, FB., K. + +O nahl-i ‘işvenin hâlin görenler gird-i la’linde +Sanar kim câ-be-câ nev-bâve-i gül-nâre ben düşdü + +Kitâb-ı hüsnünün ma’nâları cây-ı nazardır kim +Misâl-i nokta-i şek safha-i ruhsâre ben düşdü + +Dil-i üftâde micmer-veş nola pür-sûz-ı şevk olsa +Ki ‘anberler gibi ol rûy-ı âteş-bâre ben düşdü + +O şûhun hırmen-i hüsnünde Vehbî dâne-çîn olduk +Zemîn-i kısmet-i mürg-i dil-i gam-hâre ben düşdü + +Fitnenin hâbgehi gûşe-i çeşm-i nâzı +Mûkiz-i fitnedir ammâ nigeh-i gammâzı + +Kaddine derdi elif zülfüne lâm u feme mîm +Mushaf-ı hüsnünün esrârını bilse Râzî + +Diş biler çokdan o nukl-i lebe misvâk-be-dest +Hırs-ı pîrî ile şeyh açdı dehân-ı âzı + +Sîm-bâzû ile raks etmede yektâdır o mâh +Olamaz Zühre-i bâzîger-i çarh enbâzı + +Bana çekmişken atar gamze okun agyâra +Nigeh-i râst-keş-i çeşm-i galat-endâzı + +O gül-endâm ile nûş-ı meye âgâz etsem +Bülbüle gâlib olur gulgulenin âvâzı + + M.VI/, FB., K. + +Reh-güzârında o şâhın görünen berf degil +Aksu dîbâsını çarh eyledi pây-endâzı + +Mutribâ bezme sakîl oldu kudûmu şeyhin +Gel usûl ile çıkar perdeden ol nâ-sâzı + +Cem’-i dîvân-ı neşât-âver edince Vehbî +Etdi şîrâze reg-i mevc-i mey-i Şîrâz'ı + +Hâlin gamıyla eyleyeli bengî sen beni +Geldim o hâle kim bilemem şimdi ben beni + +Nâz u tegâfülün nedir ey zülfü sünbülüm +Sensin bu bâg-ı gamda perîşân eden beni + +Hayfâ kemend-i kâkülüne ermedi elim +Üftâde etdi âh o çâh-ı zekan beni + +Sanmış müsahhar oldu benî âdeme perî +Cism-i latîf-i yâr ile yek-ten gören beni + +Öpdükde gül yüzün pederine bakıp dedi +Bülbül bilir safâmı ne bilsin diken beni + +Etdi lisân-ı halkda bir parmak engübîn +Bir bûse vermek ile o şîrîn-dehen beni + +Vehbî sözüm zülâl gibi hoş-güvâr iken +Hazm eylemez niçün yine ehl-i sühen beni + + M.VI/, FB., K. + +Seni kim çekdi âyâ halvete hammâmdan gayrı +Kim aldı sîneye âyîne-i endâmdan gayrı + +Dehânın var mı öpmüş söyle ey şîrîn-zebân söyle +Nezâketle leb-i câm-ı mey-i gül-fâmdan gayrı + +Ne gördüm nev-nihâlim meyve-i bâg-ı visâlinden +Turunc-ı gabgabın şevkiyle fikr-i hâmdam gayrı + +Leb-i şîrîn ü çeşmin ‘aşkına nûş eylesem bâde +Getirmem bezmime nukl-i şeker-bâdâmdan gayrı + +Şeker-hand-i lebin agyârı şîrîn-kâm eder ammâ +Benimçün behre yokdur telhî-i düşnâmdan gayrı + +Olursa âb-ı Hızr'ın ‘aynı bakmam çeşm-i ragbetle +Usandım minnet-i hüşk-i zülâl-i kâmdan gayrı + +‘Akîk-âsâ dil-i pür-hûnu etdim şerhadâr ammâ +Ne çıkdı zeyl-i imzâ-yı talebde nâmdan gayrı + +Hücûm-ı tâ’ir-i ikbâlden nev-kasr-ı devletde +Ne yapsın bûm bulmaz lâne künc-i bâmdan gayrı + +Gelir yok hâtır-ı vîrânı âbâd etmege Vehbî +Pey-â-pey cûş eden seyl-i gam-ı eyyâmdan gayrı + + M.VI/, FB., K. + +Göreli hatt-ı siyehle o ruh-ı yâsemeni +Mâtem-i hüsn ile düş eyledi gam yase meni + +Çıkmaz ol süd kuzusu gerçi koyundan ammâ +İstemez şîr ü şeker gibi lebinden emeni + +Şevk-i dendânı ile giryeler etdim hayfâ +Sîm-i eşk olmadı ol dürr-i semînin semeni + +Hâtem-i la’l-i hat-âverdesin eyler taklîd +Nola nâm-âver-i dehr olsa ‘akîk-i Yemenî + + Görüp ol serv-i hırâmânı kenâr-ı cûda +Buldu seylâb-ı sirişkim dahi sûy-ı çemeni + +Fülk-i ikbâle re’îs etse de ragbetle felek +Sudadır yelkeni her kim şaşırırsa dümeni + +Gül-i nesrîn gibidir gerdeni ammâ Vehbî +Komadı bûse meni âh o hoş-bû semeni + +Gel bezme helâk eylemeden gam bizi ey mey +Sâkî yine cân tâzelesin al ele mey mey + +Her mevsime bir tâb u tarâvet eder izhâr +Gül-gonçe-i nevrûz u çerâg-ı şeb-i dey mey + + M.VI/, FB., K. + +- : -K. + + M.VI/, FB., K. + +Feyz aldı meger Hızr u Mesîhâ himeminden +Kim pîri civân etmededir mürdeyi hay mey + +Zâhid dahi tenhâca safâsın çıkarırdı +Keyfiyyetini bilse nedir zevki ne şey mey + +Bir câm-ı leb-â-leble niçe rind-i gedâyı +Şâh etmededir ‘asra misâl-i Cem ü Key mey + +Raks-âver eder şeyhi dahi bezm-i tarabda +Şevk ile yelellâ yeleli vâ hiye hey mey + +Söyletdi bu mestâne-edâ nazm-ı safâyı +Vehbî'ye yine kulkul-i mînâ ile ney mey + +Yine va’d-i visâl etdin dehânın öpsem olmaz mı +Geh emsem geh leb-i şîrîn-beyânın öpsem olmaz mı + +Siyeh kemhâ ile pûşîdelenmiş Ka’be'dir gûyâ +Ruhunda turra-i ‘anber-feşânın öpsem olmaz mı + +Nedir ey mihr-tal’at bu sabâhü’l-hayr-ı pîşânî +Münevver-cebhe-i behcet-nişânın öpsem olmaz mı + +Perî-rûyum işitsem girdigin hammâma ‘uryân-ten +Bulup halvetde her ‘uzv-ı nihânın öpsem olmaz mı + +Nigâh-ı iltifât etdin yine Vehbî-i nâ-kâma +Teşekkür-gûne çeşm-i dil-sitânın öpsem olmaz mı + + M.VI/, FB., K. + +Âh-ı ‘âşık tokunursa ne zarar bâd gibi +Sen salın tâze fidânım yürü şimşâd gibi + +Çarpılır ‘aksini âyînede görse âdem +Sûretâ şîşe derûnunda perî-zâd gibi + +Tîg-i ebrûsunu çekmiş yine hûnî çeşmin +Kasdı var kanımızı dökmege cellâd gibi + +Zene mâ’il olanı taşa tutarmış rindân +Bî-sütûn'da görülen sûret-i Ferhâd gibi + +Dedi rindân-ı ‘Acem bes ki ne gelmiş ne gelir +Rûm'dan bu tarafa Vehbî-i üstâd gibi + +Gazâl-i ‘işve-sencim dâm ederse çîn-i ebrûyu +Nigâh-ı şûhu sayd eyler niçe rim-kerde âhûyu + +Mü’ezzin-zâde kâd-kâmet getirse câmi’-i hüsne +İmâm Allâhü ekber der görüp mihrâb-ı ebrûyu + +Leb-i cûda olur engüşt-i hayret serv-i bâlâsı +Hırâm-ı nâzı gösterse çemende kadd-i dil-cûyu + +Yine şemşîr vermiş dest-i zengî-i siyeh-meste +Edip peyveste-i ebrû mükehhal çeşm-i câdûyu + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Hezârân kârvân-ı Çîn ile müşg-i Hoten gelse +Dimâgımdan çıkarmam ben o zülf-i ‘anberîn bûyu + +Humârın neş’eden evvel çekersin câm-ı sahbânın +Dilâ bezm-i safâda hem-dem etme rind-i bed-hûyu + +Hamûş eyler cihânı nagmesin gûş etdirip böyle +Nevâ-sâz eylese Vehbî ney-i kilk-i sühan-gûyu + +Yine hâk-i reh-i cânânı sabâdan kapdı +Sürmesin dîde-i ter bâd-ı hevâdan kapdı + +Çekip aldı elimizden meded ol şûhu rakîb +Ni’meti kelb gibi dest-i gedâdan kapdı + +Çehresin zerd-nümâ etse nola ‘âşık-ı zâr +Cezbe-i ‘aşkı bakıp kâhrübâdan kapdı + +Zahm-ı dil böyle hevâlandı nem-i ye’s meger +Hüşkî-i ebr-i siyeh-rûy-ı semâdan kapdı + +Şu’arâ böyle rübûde olacak nükteleri +Sühan-ı Vehbî-i pâkîze-edâdan kapdı + +Elim ermez güle pâ-der-kef-i hâr oldugum kaldı +Bu gülşende hemân bülbül gibi zâr oldugum kaldı + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Kemâle ermeden bedr-i ümîdim buldu noksânı +Hilâl-i minnet-i çarh-ı sitemkâr oldugum kaldı + +Kalem-veş olmadım âzâde-ser baht-ı siyâhımdan +Girîbân-çâk-i mihnet-dîde hûn-bâr oldugum kaldı + +Küşâyiş bulmadı gencîne-i kâmım ‘azîmetle +Tılısmın muhkem etdim zahmî-i mâr oldugum kaldı + +Nigâh-ı lutfuna bir kerre mazhar olmadım Vehbî +O şûhun hasret-i çeşmiyle bîmâr oldugum kaldı + +Reng-i şarâb ile ruhun oldukda gülgülî +Açdı habâb-ı kâle-i mey çeşm-i bülbüli + +Ey gonçe-leb bu bâgda sen gül açıl hemân +Dâg-ı derûn-ı ‘âşıkın olsun karanfüli + +Olmuş nesîm-i âhımız ol serv-kâmetin +Semt-i rakîbe bâdî-i ‘arz-ı temâyüli + +Çokdan olurdu deşt-i cünûna kadem-nihâd +Pâ-beste kılmasa dili zencîr-i kâküli + +Vehbî kanâ’at eylemese bir piyâz ile +Dâmân-ı kûh-ı ragbetin olmazdı sünbüli + + M.VI/, FB., K. + +Gam-ı lebinle sirişkim akar şarâb gibi +Derûnu âteş-i hecrin yakar kebâb gibi + +Hayâl-i la’l-i lebin künc-i sînede meknûz +Derûn-ı kânda mahfûz la’l-i nâb gibi + +Nevâ-yı nâlesin ol bî-vefâya dinledemez +O dil ki derd ile zâr olmaya rebâb gibi + + Zülâl-i deşnene bir rütbe teşnedir ki gönül +O sûya akmadadır cûy-ı ‘aklı âb gibi + +Rehîn-i mahfaza-i i’tibâr olur her dem +Dilinde râzını ketm eyleyen kitâb gibi + +Dehâna gelse dahi dîgerâna kısmet olur +Nasîb ardına döndükçe âsiyâb gibi + +Sehâb-ı minnete olmam dehen-küşâ Vehbî +Olursa katre-i lutfu dür-i hoş-âb gibi + +Tıflın egerçi hoş görünür dil-rübâlıgı +‘Âkil olan sever yine hûbân-ı bâligi + +Zerdî-i çehre gâh eder cezb-i merhamet +‘Âşıkların bu vech iledir kehrübâlıgı + + M.VI/, FB., K. + +- : -K. + + M.VI/, FB., K. + +Ancak kerâmet ehl-i ‘abâda olur demiş +Şimdi bilindi hırkalı şeyhin kabalıgı + +Hemşîresi çıkar mı idi duht-ı rez dahi +Pîr-i mugân olmasa rindin babalıgı + +Ol mâhı şastına düşürürdü dil-i za’îf +Bir çâre eyleseydi sakankûr balıgı + +Vehbî-i pîr turmuş oturmuş güzel sever +Tıflın egerçi hoş görünür dil-rübâlıgı + +Küriyy resmindedir tarh-ı zemîn ü âsumân egri +Bu takrîb ile ekser tab’-ı ebnâ-yı zamân egri + +Mümâsil olduguyçün tîrler müjgân-ı hûn-rîze +Mukavves kaşına taklîd ile olmuş kemân egri + +Hırâmân olsa gülşende eger şûh-ı sehî-kaddim +Hacâletde eğip başın kalır serv-i revân egri + +Rüsûm-ı kec-nihâdîdir sezâ merdân-ı gaddâra +Anınçün vaz’ olunmuş resm-i tîg-i hûn-feşân egri + +Efendim togrusu bu rütbede bir himmet olmazsa +Ham eyler kâmetin Vehbî-i zârın el-amân Egri + + M.VI/, FB., K. + +Câm-ı la’lin şevkine mestâne etdin sen beni +Kâse-lîs-i sofra-i meyhâne etdin sen beni + +Boynuna olsun vebâli kâkülün zencîrini +Gerdeninde gösterip dîvâne etdin sen beni + +Pîrlikde hâtırım yıkdın ne yapdım ben sana +‘Âkıbet gencim deyü vîrâne etdin sen beni + +Zülfüne kondurmayıp mürg-i dil-i âvâreyi +Böyle mânend-i Hümâ bî-lâne etdin sen beni + +Mahrem oldu gayriler şimdi harîm-i vaslına +Âşinâ iken niçün bîgâne etdin sen beni + +Yanmadan yakılmadan pervâ ne şimden sonra kim +Şem’-i rûyun gösterip pervâne etdin sen beni + +Hüsnünün mecnûnu etmişken yine Vehbî'ye der +‘Âleme Leylî gibi efsâne etdin sen beni + +Mutribâ olsun miyân-ı beste yelli yelleli +Nâz ile raks eylesin bir ince belli yelleli + +Dâma düş etmiş yine mürg-i dil-i âvâreyi +Zülfüne bend eyleyip bir turna telli yeleli + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Gerçi dâmen-keşlik eylerdi o Yûsuf-tal’atim +Sad niyâz ile yapışdım iki elli yelleli + +Eyleyip bünyân-ı derd ü mihnete vaz’-ı esâs +Hânumân-ı ‘aşkda oldum temelli yelleli + +Gerçi müştâk oldugun saklardı Vehbî sînede +Açılınca bezm-i meyde oldu belli yelleli + +Zahmnâk etdi derûnum dîde-i hûn-hâresi +Var ise yâre sarılmakdır bulunsa çâresi + +Eyledim sencîde-i mîzân-ı çeşm-i i’tibâr +Bir agır başlı güzel ammâ alınmış taresi + +Konmaga bir nahl-i istignâ arar kim ‘âşıkın +Pek hevâlanmış yine mürg-i dil-i âvâresi + +Câm-ı leb-rîz istemez sahbâ-keşân-ı derd-i ‘aşk +Sâkî-i bezmin lebinden mest olur mey-hâresi + +Eylemez çünkim şikâf-ı leb kabûl-i iltiyâm +Gâlibâ tîg-i zebânın da onulmaz yaresi + +Yâd eder va’zında hûrî kızların pek şevk ile +Şeyhi zen-dost eylemiş İstanbul'un mekkâresi + +Tâb-ı ‘aşk ile gazel mi söylemiş Vehbî yine +Nazma sûziş verdi böyle tab’-ı âteş-pâresi + + M.VI/, FB., K. + +Vermiş Hudâ sülâle-i pâşâya begligi +Bîhûde takmamışlar o mollâya begligi + +Ol şehsüvâr-ı esb-i melâhat kul oglunun +Düşmek piyâdece yanına yaya begligi + +Fahr ile der-miyân ederek ferş-i hânesin +Ol hod-nümâ begim atar ortaya begligi + +Altun adın kızıl bakır eyler bulursa ger +Sarıbegoglu gibi fürû-mâye begligi + +Verdim bu şeb kalem-rev-i hulyâyı zabt içün +Zîr-i lihâfda dil-i şeydâya begligi + +Rabbü’l-felak memâlik-i Eflâk'da dahi +Etmiş kılâde gerden-i tersâya begligi + +Beglikçi etseler de vekâletle Vehbiyâ +Mîrîsiz istemem o kuru pâye begligi + +Çeker mi minnet-i telh-i rahîki bûse müştâkı +Mümessek hattıla şîrîn lebi ma’cûn-ı ‘uşşâkı + +Be-kavl-i rind-i dürd-âşâm turma bezm-i sahbâda +Edir ke’sâ ve nâvilhâ elâ yâ eyyühe’s-sâkî + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. +sun." Divan-ı Hafız-ı Şirazî'nin . gazelinin ilk mısrası vezin gereği takdim tehir edilmiş. + +Olurken pertevinden perde-i şebde nihân her gün +Ruhun hurşîde teşbîh etmedir ta’bîr-i âfâkî + +Mezâk-ı cânı telh-i zehr-i hecr etdinse de zâlim +Safâ-yı lezzet-i vaslın dehânımda henüz bâkî + +Sürâhî gibi verdi neş’e-i ser-şâr ey Vehbî +Bana bezm-i safâda gerden-i billûr-ı berrâkı + +Sezâdır dem-be-dem kan aglasan ey dîde-i bâkî +Niçün sevdin görünce öyle bir hûn-rîz-i bî-bâki + +O şûhun fasl-ı vaslında olan zevk ü mezâyâyı +Cihât-ı câmi’a bahsinde îmâ etdi Sekkâkî + +Mücerred pâk-soy bir tıfl ederse pîr-i pâk etsin +Sakın soydurmadan postun sevip bir köhne nâ-pâki + +Görünce çözme şalvârın boşandı zâhidin bendi +Boyandı döndü süd mâ’îye ol çakşur-ı leylâkî + +‘Arak nûş et şarâb iç togrusu ben bildigim Vehbî +Yiyip afyon u berşi olma bir kanbûr tiryâkî + +Hüsn ile kimdir müsellem şâh-ı hûbânım gibi +Devr-i Yûsuf'dan beri kim geldi sultânım gibi + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Şevk-i la’lin sînede hıfz eyledim cânım gibi +Rûyun ellerden sakındım nûr-ı îmânım gibi + +Fursat el verse bırakmazdım o şûh-ı ser-keşi +Dâmenin çâk etmeyince tâ girîbânım gibi + +Kahbe-zenlikdir yakışmaz merd-i vâlâ-himmete +Zîb ü zîverle müzagref şîveli hânım gibi + +Târumâr etdi gönül mecmû’asın bu rûzgâr +Vehbiyâ evrâk-ı âsâr-ı perîşânım gibi + +Âh kim agzım sulandı seyr ederken Sakız'ı +Buse va’diyle şeker çiynerdi bir tersâ kızı + +Reng-i sahbâ ile olmuş gül yanaklar al al +Beyza-i sürh idi hem kâfir giyinmiş kırmızı + +Kâkül-i zer-târa bir cevher-sitâre bend edip +Sanki indirmiş kemend ile felekden yıldızı + +Korkarım girmez ele tâ Portakal'a gönderir +Hasret-i nârenc-i pistânı bu şevk ile bizi + +Müslümâna pek yakındır cünbişinden anladım +Vehbiyâ nush etmeseydi âh o ruhbân dînsizi + + M.VI/, FB., K. + +BERÂY-I BEG-ZÂDE’İ NÜVİŞTE BÛD + +Temâşâ etse ol rûh-ı musavver şûh-ı tersâyı +Atar âgûşdan Meryem Ana tasvîr-i ‘Îsâ'yı + +Çelîpâ-veş küşâde-sîne-i sîmîne sarkıtmış +Misâl-i rişte-i zünnâr gîsû-yı semen-sâyı + +Bana ol mâh-ı Rûmî başka takvîm eyleyip izhâr +Düşürdü sâl-i half-i va’de-i vasla kebîsayı + +Tuyurdum râz-ı ‘aşkı sînemi döğmekle dünyâya +Edip nâkûs-veş gül-beng ile feryâd-fersâyı + +Sulu Manastır'ı seylâba verdi çeşm-i giryânım +Pür etdim eşk-i hûnînim ile Kanlı Kilîsâ'yı + +Bahûr-ı Meryem'i basdırdı dûd-ı nâle vü âhım +Görelden âteşîn-rûyunda hâl-i ‘anber-âsâyı + +İnanmaz âh o kâfir mâcerâ ihlâsıma Vehbî +Yemîn etsem öpüp İncîl ile Tevrât-ı Mûsâ'yı + +BÂ-İBRÂM-I BA’ZI RİCÂL-İ DEVLET DER-SAHRÂ-YI NÎŞ +BERÂY-I SÂRE NÂM MAHBÛBE NÜVİŞTE ŞUD Kİ EZ-BEHR-İ +MURÂFA’A BE-DÎVÂN-I ÂSAFÎ ÂMEDE BÛD MEBNÎ BELATÎFE ÎST + +Sarılı nev-câmesiyle sarabilsem Sâre'yi +Gülgül olsa bûseden öpsem o gül-ruhsâreyi + + M.VI/, FB. + + M.VI/, FB., K. + +Sâre ammâ sâ’ire olmaz kıyâs ol meh-likâ +Nûr-ı hüsnü rûşen etmiş seb’a-i seyyâreyi + +Âh kim sarmaz mısın Sâre'm deyü îhâm ile +Ben de gösterdim ana sînemde kanlı yareyi + +Hûn-ı ‘âşık mı hınâ mıdır elinde el-amân +Câna kasd eyledi gördüm ol büt-i hûn-hâreyi + +Cây-ı bülbül nahl-i gül serv üzre kumrî lâne-sâz +Ben o nahl-i nâza kondurdum dil-i âvâreyi + +Şâhid-i nâzendedir kim hüsnünü isbât içün +Zâlim öldürmüş yemîn ile niçe zen-pâreyi + +‘Itr-ı şâhîler sürüp zülf-i siyâhın gösterir +Sürmek ister sâde-dil ‘uşşâka yaglı kareyi + +Nakd-i cân ister kumâş-ı hüsnüne etmez kabûl +Pâre pâre eyleyip verdim dil-i sad-pâreyi + +Kalbi seng-i hâreden saht oldugun îmâ içün +Gâh olur hûnî giyer sebz üstüne al hâreyi + +‘Âşıka mihnet kılıcı oldugun kat’ eyledim +Ben yatagan zann ederdim gerçi ol gaddâreyi + +‘Âlemi lemhü’l-basarda hüsnüne teshîr eder +Kıldı câdûlar pesend ol gamze-i sehhâreyi + +Dîde-i Leylâ-nigehle turra-i zencîr ile +Eylemiş mecnûn hezârân ‘âşık-ı bî-çâreyi + +Kâm alınmaz Vehbiyâ ol duhter-i nev-sâleden +Etmeyince vâsıta bir pîre-zen mekkâreyi + +TÂRÎH-İ HÂTİME BE-ZIMN-I HİTÂM-I GAZELİYYÂT + +Hamdü li’llâh ki Cenâb-ı Mennân +Kıldı bu bendeye lutf u ihsân + +Kalmadı ya’nî perîşân-evrâk +Böyle âsâr-ı letâfet-’unvân + +Devr-i mes’ûd-ı Selîm Hânîde +Oldu şâhâne müretteb dîvân + +Lutfu ol hüsrev-i ‘âlî-himemin +Vakt-i pîrîde beni kıldı civân + +Eyledim kendi elimle tertîb +Bî-kem ü kâst u kusûr u noksân + +‘Afv edip cürmümü ol Rabb-i Gafûr +Eyleye mahv-ı hatâ vü hezeyân + +Mülhim-i gayb dedi târîhin +Buldu Vehbî gazelin de pâyân + + M.VI/, FB., K. + +DER-ÎRÂD-I BA’ZI RUBÂ’İYYÂT-I MÜFERRİHA + +Şâyed ki ‘inâyetli efendim ola râgıb +Eş’ârımı ‘arz eyleyeyim yevm-i Regâ’ib +Togdu günüm ol rûy-ı pür-envârı görünce +Baht-ı siyehim oldu küşâde ne garâ’ib + +DÎGER + +Kitâb-ı hüsnüne hâl ü hatı fihrist-i mücmeldir +Havâşî turrası ol metn içün şerh-i mufassaldır +Netîce müdde’â-yı hüsnü şartınca müdelleldir +Kıyâs et kâkülün sugrâ ve kübrâ şekl-i evveldir + +BERÂY-I NUSRET-İ İSLÂM BE-KAL’A-İ YERGÖGÜ + +Yer yer hücûm ile alırım sandı Yergök'ü +Kâfir bozuldu fark edemez oldu yer gökü +Teng oldu kara başına çarh-ı kebûd-reng +Deşt-i belâda hergele-veş şimdi yer kökü + +DÎGER + +Ey kân-ı kerem lutf u mürüvvet ne zamândır + + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Bî-çârelerin hâline şefkat ne zamândır +Gelmez mi ‘aceb hâtıra devletli efendim +Vehbî'ye mevâ’îd-i ‘inâyet ne zamândır + +DÎGER + +Zamâne halkı mecâzî temelluk eyleyerek +Bakılsa sûret-i zâhirde cümle muhlisdir +Hakîkat üzredir ancak hulûs-ı Vehbî-i zâr +Be-hakk-ı Sûre-i İhlâs ‘abd-i hâlisdir + +DÎGER + +Gûşe-i mahkeme-i ‘adle geçip ey kâzî +Kısmetinde olagör hükm-i kazâya râzî +Her ne hâl ise hele çekme gam-ı tevkîti +Nef’-i müstakbel içün olmaya ‘ömrün mâzî + +DÎGER + +‘Îd-i udhiyyede seyr etdim o hûn-efşânı +Nîm-bismil niçe cân olmuş idi kurbânı +Âh kim ahmer-i kanîden edip câmesini +Tîg-i hûn-rîz-i nigâhı ile saçmış kanı + +DÎGER + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Güzelsin bî-bedelsin ‘işvekâr u nâz-perversin +Ne çâre nâzenînim pek cefâkâr u sitemgersin +Seni gördüm hayât-ı tâze geldi cismime gûyâ +Benim cân-ı ‘azîzim var ise rûh-ı musavversin + +DÎGER + +Şeydâter edip silmedi çeşmimdeki yaşı +Bilmem neme mâ’ildir o ter-dâmen-i yâşî +Bedr-i feleke nâz eder ol kaşı hilâlim +Girmiş be-hisâb-ı kamer on dördüne yaşı + +DÎGER + +Âh o kâfir duhteri pek sıkdırır fistânını +Nâz eder ‘uşşâka açmaz gül gibi pistânını +Çeşm-i mesti bir nigâh-ı şûh ile eyler harâb +Bu cihânın mülket-i Rûm u Firengistânını + +DÎGER + +Var ise safâ gûşe-i meyhânede kaldı +Ferhunde sadâ na’re-i mestânede kaldı +Tarf-ı nigehin seyr edeli gayrıya bakmam +Sâkî gözüm ol dîde-i mestânede kaldı + +DÎGER + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Mecmû’a-i hâtırda kitâba hat u hâli +Nakkâş-ı ezel koymadı ol safhayı hâlî +Bir kerre tutup pâyını ber-dûş edebilsem +Ser-tâbe-kadem boynuma olsaydı vebâli + +DÎGER + +Mahdûm-ı mükerrem gibi dil-dâde bulunmaz +Dilber bulunur gerçi kişi-zâde bulunmaz +Taşra güzelinde arama nâz u letâfet +Hûbân-ı Sitânbul gibi dünyâda bulunmaz + +DÎGER + +Bizim âsâyişimiz zülf ü ruh-ı yâr iledir +Çün Rufâ’î işimiz nâr iledir mâr iledir +Ol kadar tâli’-i vârûn ile yok gavgâmız +Hep keş-â-keşlerimiz çarh-ı sitemkâr iledir + +DÎGER + +Gerden-i dilbere taklîd ederek kelle şikest +Satıyor râhat-ı hulkûm deyü nâm şeker +Tatlı tatlı süzülüp çok ezilir bezminde +Bûse-i la’line eyler tama’-ı hâm şeker + +DÎGER + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +Sühan-i gayr ile ma’nâya tevessül mü olur +Zâg taklîd-i nagam etse de bülbül mü olur +Vehbiyâ nazmına derc etme hayâl-i digeri +‘Âriyet câme ile ‘arz-ı tecemmül mü olur + +DÎGER + +Bâb-ı ‘inâyetin ki cihâna küşâdedir +Yüz sürdü sad niyâz ile geldi bu derbeder +Miftâh-ı dest-i himmetin eylerse feth-i bâb +Turmaz derûn-ı hâne-i dilden keder gider + +CEVÂB-I DA’VET-İ İFTÂRİYYE + +Rûzedâr-ı bûseyim ancak kanâ’at eylerim +Subhdan ahşama dek nazzâre-i dîdâr ile +Da’vet-i ahbâba kim eyler icâbet Vehbiyâ +Hâzır iftâriyye var nukl-i leb-i dildâr ile + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +DER-ÎRÂD-I BA’ZI MÜFREDÂT-I NEŞÎTA + +Ey gül-i ra’nâ sakın olma hezâr-âşinâ +Eyleme dâmânını pençe-i hâr-âşinâ + +DÎGER + +Gerçi kerem makâlini çokdan işitmişiz +Ammâ o lafz-ı mübheme ma’nâ verilmemiş + +BE-VÂLÎ-İ BAGDÂD ‘ÖMER PAŞA NÜVİŞTE + +Belki ma’mûr eder vâlî-i Bagdâd bizi +Dest-i ihsânı ile ba’de harâbü’l-Basra + +Felek gûyâ kelekdir pîş-i çeşm-i giryenâkimde +Misâl-i Şat akıp ‘aşkıyla gitdim sûy-ı Bagdâd'a + +DÎGER + +Ey hilâl-ebrû görüp ruhsârına taklîdini +Rûy-ı hurşîde felekde mâh-ı nev hancer çeker + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +DÎGER + +Kesdin elimiz bend-i miyânından o şûhun +Ey hancer-i hûn-hâr yine câna tokundun + +DÎGER + +Aradıkça dil-i pür-cûşda ma’nâ bulunur +Ka’r-ı deryâda niçe gevher-i yektâ bulunur + +DER-DÎVÂN-I KÂDÎ-’ASKERÎ GÜFTE + +Böyledir şîve-i ahkâm-ı kazâ ey Vehbî +Eskilik gâlib olur rütbe-i isti’dâda + +DÎGER DER-KALEM-İ MEKTÛBÎ NÜVİŞTE + +Eski sermâyeden aslâ zararın yok Vehbî +Köhne kâlâ-yı hüner bunda serâser sürülür + +DÎGER + +Agyâr kemendim der imiş turra-i yâre +Kurtulmaya Allâh vere boynu resenden + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +DÎGER + +Zahm-ı cefâsı cânına kâr etdi ‘âşıkın +Tâkat gelir mi ol şeh-i hüsnün bu çagına / buçagına + +DÎGER + +Lebi şevki ile rü’yâda dahi ‘uşşâka +La’l ü yâkût görünmezse de mercân görünür + +DÎGER + +Bâde vü dilber safâsın var mıdır inkâr eden +Zâhidin bîhûdedir da’vâ-yı nehy-i münkeri + +DÎGER + +Devr-i gerdûn yine mehtâbımızı etdi hilâl +Gerçi vehbî idi biz eylemedik kesb-i kemâl + +DÎGER + +Bir tıfl-ı sitemkâr ile dil buldu belâsın +Böyle koca lala gibi çekmekde cefâsın + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +DÎGER + +‘Aceb mi sâ’id-i sîmînine na’l açsa kim ol şûh +Gezer mi dest-i ragbetde gümüş gelmezse tamgâya + +DÎGER + +Cevrin ham etdi kaddimi gerçi kemân gibi +Zâlim nişâne olma sakın tîr-i âhıma + +DÎGER + +Vardır o şûha ‘âşık-ı zârın ‘alâkası +Agyâr-ı kâfirin nedir ammâ ‘alâkası + +DÎGER + +Zâhid hayâl-ı bâtıl ile sübha-gird olur +Her fikri tarz-ı devr ü teselsül degil midir + +DÎGER + +Telh ise de düşnâm-ı lebin mültemisimdir +Ol zehr benim cây-ı karâr-ı megesimdir + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +DÎGER + +Vehbiyâ âyine-i dilde safâ mümkin mi +‘Aks-i hatt-ı ruh-ı dilberle kederlenmişdir + +DÎGER + +Kuş dili söyleyerek böyle kafeslerde şakır +Kim dedi bülbüle bu bâgda olsun şakrâk + +BE-MA’NÎ-İ BEYT-İ VASSÂF + +Renc-i humâra der misin bilmem ki ehlen merhabâ +Sâgar-be-kef sâkîlere verdin ki sehlen merhabâ + +DÎGER + +Nefsini körlemege bir yetişir alma dü zen +Açmasınlar gözünü sonra bulup başka düzen + +DÎGER + +Teşnesin suya getirse yine susuz götürür +Acı muslukda Kuruçeşmeli Sakkâ-zâde + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +DÎGER + +Şu teng-nây-ı cihân içre Halvetî Mûsâ +Kamîşa girmege râzî Haham-zâde ile + +DÎGER + +Leh kesimli görüp öpdüm anı ikrâmen leh +Geçdi bin nâz ile bir mug-beçe biçli miçli + +DÎGER + +İstedim baş urmaga bir duhter-i nâzendeye +Dedi başın derde ugrar semtimiz Kıztaşı'dır + +DÎGER + +Anladım gül memesinden dahi dûşîze imiş +Dedi â bu ne demek çek elin istersen küs + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +BE-PÎŞGÂH-I İSTANKÖY DER-KIZLİMANI NÜVİŞTE + +Sû-be-sû Bahr-ı Sefîd'i geşt ederdin bir zamân +Zevrak-ı âmâli sokdun şimdi Kızlimanı'na + +ÂN-C DER-LİMAN-I ÇATALLAR NÜVİŞTE + +Bir zamân Akdeniz'e yelken ederdin ammâ +Kapanıp keştî-i dil şimdi Çatallar'da yatar + +DER-’AZLEŞ EZ-HÜKÛMET-İ TOPHÂNE NÜVİŞTE + +Patlamış ‘azl etdirince Vehbî-i dânâ dili +Gürledi Tophâne Meydânı'nda dâlin dingili + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB. + + M.VI/, FB., K. + +DER-ZİKR-İ BA’ZI MU’AMMEYÂT-I MUSANNA’AEŞ Kİ +BERÂY-I TEŞHÎZ-İ EZHÂN-I SÜHANVERÂN ÂVERDEEST + +BE-NÂM-I MUHAMMED VE AHMED + +Safha-i ‘aşka yazar kilkim iki ism-i münîr +Evvel-i zuhrüfü tekrâr edip âlûde-midâd + +BE-NÂM-I AHMED MEBNÎ BE-KÂ’İDE-İ FENN-İ CİFR + +Ger su’âl eyler isen nâm u nişân-ı yâri +‘İlm-i cifr üzre işârâtımı fehm et bâri +Evvel iklîmde var bul sekizinci şehri +Yeri kırkıncı mahalle ara dâr-ı çâri + +BE-NÂM-I MAHMÛD + +Resm-i la’l-i lebi hûbâna degil mi mahsûd +Şekl-i dendân yerine nakş-ı dehendir meşhûd + +BE-NÂM-I YÛSUF + +Rûz-ı hecr ü sefer-i ‘aşkıma yokdur pâyân +Âh kim derdime cânâ yine bulmaz dermân + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +DÎGER BE-NÂM-I YÛSUF + +Oldum âzâde-ser-i kayd-ı heves derken âh +Heves-i ‘aşk der-i dilde bedîdâr oldu + +BE-NÂM-I YA’KÛB + +Rûy-ı yâr etse dil-i zârımı evvel şâdân +Sonra isterse ‘ukûbet ede hem bî-pâyân + +BE-NÂM-I ‘OSMÂN + +Nâmını bildim o âfet-nigehin ey Vehbî +Nâz ile dîde vü ebrûsu edince îmâ + +DÎGER BE-NÂM-I ‘OSMÂN + +Mihre harf-i hâyı zamm etdim tamâm +Bir meh-i sâhib-hayâya çıkdı nâm + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +BE-NÂM-I ‘ALÎ + +Bî-ser ü pâdır felek gûyâ arar ol dilberi +Bir tarafdan âfitâb u bir tarafdan Müşterî + +DÎGER BE-NÂM-I ‘ALÎ + +‘Akîk olmak ne mümkindir leb-i la’lin ile yeksân +Verirse Kâf'dan Kâf'a o cevherdir yine erzân + +DÎGER BE-NÂM-I ‘ALÎ + +Nâm-ı vâlâsını sorunca ana +Çeşmi ile işâret etdi bana + +BE-NÂM-I HASAN + +‘Arak-feşân görünürse ser-i ham-i kâkül +Olur fütâde-i pâyı dü-nîm olup sünbül + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +BE-NÂM-I HÜSEYN + +Etdi lü’lü’ deyü üftâde yem-i hulyâya +Ser-i hayret-zedemi âh o resm-i dendân + +DÎGER BE-NÂM-I HÜSEYN + +Bezm-i meyde ol kadar pür-tâb olur kim ruhları +Bî-hod eyler hüsn-i bî-pâyânı mihr-i enveri + +BE-NÂM-I KÂSIM + +Hoş yaraşmışdı kabâ ol sîm-endâma velî +Kalmadı dillerde tâkat seyr edip reftârın âh + +DÎGER BE-NÂM-I KÂSIM + +Fâ’-i Kâf u ‘ayn-ı lâm u lâm-ı mîm +‘Ayn u lâmın ortasında fâ’-i sîm + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB. + + M.VI/, FB., K. + +BE-NÂM-I TÂHİR + +Şâh-ı Tûbâ serv-kaddinle gelirse bir yere +Her gören cânâ olur elbet tarafdârın senin + +BE-NÂM-I EMÎN + +Miyân-ı nev-nihâlân-ı çemenden +O bâlâ-kaddi çekseydim kenâra + +BE-NÂM-I HÜSÂM + +Harîm-i çeşmime gelse hayâl-i serv-kadin +Güher-feşânlık eder çeşm-i ter safâsından + +BE-NÂM-I SA’ÎD + +Gâyet-i mihr ile ol ‘işvegerin ‘ahdinde +Şevk-i dil oldu dü-bâlâ ne mahabbetdir bu + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +BE-NÂM-I İSMÂ’ÎL + +Nâm-ı vâlâsın hayâl etdikçe cûş-ı şevk ile +Pây-ı eşk olmakda bîrûn gûşesinden dîdenin + +BE-NÂM-I FAHRE’DDÎN + +Zîr-i zülfünde görüp ‘aks-i ruh-ı cânânı +Dil şikest oldu emel hıfz-ı Hudâ'da ola dîn + +BE-NÂM-I ES’AD + +Sanma kim râm olmaya ol serv-kad sîmîn-beri +Feth eder altûn sedd-i muhkem-i İskender'i + +BE-NÂM-I SÂDIK + +Nezd-i cânâna mahabbetle yakîn oldukça +Pây-ı ihlâsı yürü bas ser-i kâf-ı kurba + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +BE-NÂM-I VEHBÎ + +Gûşe-i ebrûsun ol meh bir tarafdan gösterip +Hem yine îmâ edermiş lâ deyü ebrûları + +BE-NÂM-I ‘İSMET + +Rûyunu ‘arz eyleyip çeşm ü dehânın gösterir +Tâ varıp dâmânına rû-mâl ede üftâdesi + +BE-NÂM-I MEHMED ‘İZZET + +Zalâm-ı ‘âlemi mahv etdi bî-had medd-i ihsânı +Hemân hurşîddir seyyâre içre rûy-ı tâbânı + +BE-NÂM-I RAMAZÂN + +O mâhın ‘ârızında seyr edince zülf-i şeb-gûnun +Dedim bir mehdir ol kim bir şebi bin mâha râcihdir + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +BE-NÂM-I ŞA’BÂN + +Kâgıd-ı zer gibi gördükde o zerrîn kemeri +Bildim ol mâhı ki var bend-i miyânında berât + +BE-NÂM-I NÛRÎ + +Sünbül-i zülfü eyledi işmâm +O gülün ismi bir şükûfe imiş + +BE-NÂM-I ZEYNEB + +Sûreti zînet-i cihân ammâ +Sûret-i zîneti nişânıdır + +BE-NÂM-I ‘İVAZ + +Düşerse cür’a-i câm-ı leb-i cân-bahşı ol şuhun +Kenâr-ı havz olur ser-çeşme-i âb-ı hayât-efzâ + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + + M.VI/, FB., K. + +DER-ZİKR-İ BA’ZI ELGÂZ-I LATÎFE Kİ BERÂY-I +TEZYÎN-İ HÂTİME ÂVERDEEST + +Kimdir ol sûfî-i sâ’im kâ’im +Gece gündüz döner olmaz nâ’im + +Devr usûlünde ‘aceb mâhirdir +Mevlevî oldugu pek zâhirdir + +Okuyup virdini etmekde semâ’ +Zikrini gizlice eyler ismâ’ + +Keşf eder ‘âleme râz-ı gaybı +Ya’ni bir vakte bırakmaz reybi + +Hem çalar hem çagırır hem rakkâs +Sîm-tenlerle eder halvet-i hâs + +Âdeme gâh olur çehre-nümâ +Şîşe ardında perîdir gûyâ + +Gâh olur kim iki kat câme giyer +Gâh ‘uryân gezer ol sîmîn-ber + +Oldu dîvâneligi şöhret-gîr +Pâyını eylediler der-zencîr + +Olsa zencîrden âzâde velî +Sar’a ugrar hele bir özge deli + +Böyle bir velvele âfetdir ol +Belki ma’nâda kıyâmetdir ol + + M.VI/, FB., K. + +LÜGAZ-İ DÎGER + +Nedir ol kad-hamîde pîr-i şirrîr +Cihânı eylemiş kahrıyla dil-gîr + +Gehî bir şîr-i merdüm-hâra benzer +Gehî bir dilber-i gaddâra benzer + +Ser-i ebrûsunu pür vesme eyler +Dem-â-dem cünbişi bir resme eyler + +Gehî bel bekçisidir ol dil-âver +Gehî kat’-ı tarîk ehline yâver + +Künâmında yatar mânend-i ejder +Eder gencînesinde hıfz-ı cevher + +Velîkin teng ü tîre hâbgâhı +Girer habse ki pek çokdur günâhı + +Sitemdir çün ana âyîn ü ‘âdet +Asarlar etse de merdâne hidmet + +Bilinmez kandedir aslâ makâmı +Ya Hindîdir ya Mısrîdir ya Şâmî + +Kızılbaş oldugu gâyetde rûşen +Horâsân mülkünü etmişdi mesken + +Celâdet sâyesin her semte salmış +Cihânı kabza-i teshîre almış + + M.VI/, FB., K. + +Egerçi şu’lesi dûzah-nişândır +Velîkin gölgesi zıll-i cinândır + +LÜGAZ-İ DÎGER + +Nedir ol sâhir-i u’cûbe-nümâ +Eder eşkâl-i garîbe peydâ + +Ya’ni her sûrete kâbil görünür +Bir perî çehre-i hoş-dil görünür + +Gerçi bir ‘âşık-ı rûşen-dildir +Tab’ı ammâ zene pek mâ’ildir + +Hûb u zişti aramaz pâk-nazar +Kimi bulsa alıp âgûşa çeker + +Yine sûfî gibidir sâf-derûn +Bir nefes hâlin eder dîger-gûn + +Bir Fireng oglanıdır nâzükter +Çehre-perdâz-ı dükân-ı berber + +Ber-i sîmîn ü celî-manzarı var +Sînesinde görünür cevheri var + +Eylese mâha eger ‘arz-ı cemâl +İki üç pâre olur şekl-i hilâl + +Rûz-ı rûşende olur hüsnü ‘ayân +Şeb-i târîkde mestûr u nihân + + M.VI/, FB., K. + +Ebkem ammâ nedir ol sırr-ı ‘azîm +Gâhice kuş dili eyler ta’lîm + +Eyleyen fenn-i usûlü tahsîl +O kitâb ile edermiş tekmîl + +LÜGAZ-İ DÎGER + +Nedir kim ol iki yüzlü münâfık +Nümâyân çehresinde levn-i ‘âşık + +Gezer dünyâyı hem bî-dest ü pâdır +Mukîm-i hâne-i ehl-i gınâdır + +Te’âla’llâh nedir anda bu kudret +Yemez içmez verir dünyâya ni’met + +Gehî müslim kıyâfetle bedîdâr +Gehî şekl-i Firengîde nümûdâr + +Giyer her sûrete etmez tehâşî +Hemân başından eksik etme taşı + +Semender-veş girip hem nâra yanmaz +Teni nâzük velî cevre tayanmaz + +Kırılsa pâre pâre olsa ammâ +Zarar gelmez ana bir dürlü kat’â + +‘Aceb mahbûbdur pâkîze-meşreb +Velî zen-dostdur âlûde-mezheb + + M.VI/, FB., K. + +Yatar zîr-i zemînde hâke yeksân +Semâda adıdır mihr-i dırahşân + +Eger kim olmasaydı kalbi fâsid +Cihânda olmaz idi kadri kâsid + +Yeter vasf eyledin ol bî-vefâyı +Yanından gitmese vermez safâyı + +LÜGAZ-İ DÎGER + +Nedir ol tâs-bâz-ı germ-nihâd +Âb-ı rû dökmegi edip mu’tâd + +Tepesinde olur nümûde gözü +Mermer-i saht sanki kara yüzü + +Halvetî zann eder gören anı +İstemez lîk hırka-pûşânı + +Hem mücerred ile eder ülfet +Hem alır kendisi niçe ‘avret + +Gündüz insân ile olup mahrem +Gece dîv ü perî ile hem-dem + +Dâ’imâ mâcerâsı bî-pâyân +Dilberi sîneye çeker ‘uryân + +‘Aşk ile âb-ı çeşmi cûş eyler +Dökerek eşk-i ter hurûş eyler + + M.VI/, FB., K. + +Nâr-ı hecr ile sînesi sûzân +Dûd-ı âh ile pür olur ekvân + +Sûznâk olsa da safâda müdâm +Suyunu bulmada be-vefk-i merâm + +Güç degil der-’akab eder idrâk +Bunu her sâhib-i tabî’at-i pâk + +TÂRÎH-İ İTMÂM-I DÎVÂN + +Hamd ü şükr-i b��-nihâye Hazret-i Allâh'a kim +Verdi bu ‘abd-i za’îfe kuvvet-i nazm-ı kelâm + +Vehbiyâ etdikde itmâmın müyesser ‘avn-i Hak +Yazdı bu târîhi hâmem buldu dîvânım hitâm + + +|/\| \ No newline at end of file